Điềm Phùng Thị - Điêu khắc, một cái nhìn nội tâm
LGT: Điềm Phùng Thị tên thật là Phùng Thị Cúc. Sinh năm 1920, tại miền Trung. Hồi còn nhỏ học ở Huế và Hà Nội. Tốt nghiệp bác sĩ giải phẫu nha khoa tại Đại học Y khoa Paris (Pháp). Học điêu khắc từ 1959 - 1963.
Nhà điêu khắc Điềm Phùng Thị bên tác phẩm của mình
Bà đã tổ chức nhiều cuộc triển lãm cá nhân, tham dự nhiều cuộc triển lãm tập thể tại Pháp và nhiều nước trên thế giới. Đặc biệt ở Việt Nam bà đã từng triển lãm 3 lần: 1962 đoạt giải thưởng điêu khắc trong cuộc triển lãm quốc tế của 27 nước tổ chức ở Sài Gòn; 1978 triển lãm ở Hà Nội và Huế.
Hiện nay bà là nhà điêu khắc Việt Nam nổi tiếng ở Pháp và trên thế giới. Tác phẩm của bà có mặt trong những bộ sưu tập nghệ thuật của tư nhân tại nhiều nước. Và một số tác phẩm của bà đã được dựng thành tượng đài tại nhiều quảng trường và công viên ở Pháp...
Sau đây Sông Hương xin đăng lại bài giới thiệu của Raymond Cogniat (nhà phê bình nghệ thuật nổi tiếng, nhà sáng lập triển lãm mỹ thuật lưỡng niên ở Paris) trích trong tập "TRlỂN LÃM ĐIÊU KHẮC ĐIỀM PHÙNG THỊ 1960-1971". Nhan đề là của chúng tôi.
***
RAYMOND COGNIAT
Kín đáo và kiên trì, đó là phẩm chất của người Đông Phương, Điềm Phùng Thị, đã gia nhập vào đời sống nghệ thuật ồn ào ở Paris một cách yên lặng. Đầu tiên với một vài mẫu tượng nhỏ, những hình thể được khai sinh từ những động tác của bàn tay, sờ nắn dịu dàng như những đạo bùa hình nhân, được làm cho lên nước và uyển chuyển bởi những ngón tay vuốt ve không ngừng, như những dụng cụ hành lễ mòn cũ vì những sự nguyện cầu. Á Châu, trong tất cả những sự sáng tạo của bà, chứng tỏ rằng nghệ thuật là một hành vi sùng tín, và Điềm Phùng Thị đã không đi ngược lại với truyền thống này.
 |
Về sự tâm thành của mình, bà không nói ra; bà bằng lòng sống với nó và tuân thủ theo nó. Lòng đầy xúc cảm, bà chấp nhận điều không thể tránh khỏi với một sự hài lòng đến choáng váng. Và người ta cảm thấy rằng sự tuân thủ theo rung cảm nghệ thuật của bà sẽ sẵn sàng trở thành một sự đối đầu, nếu xảy đến một trở lực. Một thế giới hình thể được sinh thành dần dần từ sự trầm tư của bà, một thế giới được gợi hứng bởi một sức mạnh nội tâm nào đó mà người ta không hiểu nổi, nhưng nó cũng không cần gì đến cả lý thuyết hay sự ngẫu nhiên. Người ta có ấn tượng rằng tất cả những điều gì mà người nghệ sĩ này sáng tạo nên, đều đã tồn tại bên trong bà trước khi xuất hiện và bà là phương tiện duy nhất, là nơi chốn duy nhất để hoàn thành. Như thể những hình tượng mà bà sáng tạo, trong thực tế, là sự vật chất hóa của những sức mạnh và của tư tưởng, và của mỗi một trong những điều ấy, cho dù bà độc lập và hoàn toàn tự tại, bà vẫn liên hệ một cách rất khăng khít với cùng một cảm hứng, với cùng một cộng đồng tâm linh, dù rằng bà có thể kết hợp với những kẻ khác, kết hợp vẫn để dựng nên một cái khác toàn diện.
Bởi bản chất sâu sắc của bà, mỗi một tác phẩm của Điềm Phùng Thị là một toàn thể được xác định nhưng vẫn mở ra vô vàn điều hàm chứa. Mỗi một khối tượng tạo nên bởi người nghệ sĩ này có tính cách tự do như một từ, nhưng, như một từ sẽ tìm thấy sự phong phú của nó khi tham gia vào một câu để rồi trở thành một bài thơ hay một lời cầu nguyện. Và như một từ được khuếch đại lên bởi tiếng hò reo của tập thể, khối tượng nhỏ của Điềm Phùng Thị có thể đạt đến những độ lớn của tượng đài khi người ta cho nó cái cơ hội xuất hiện ở ngoài trời.
 |
Tác phẩm của bà khá phong phú, trong sự đơn giản phức tạp của nó, có thể được diễn dịch theo nhiều ý nghĩa, theo những điều mà người ta tin là khám phá được ở nó. Như người ta có thể thấy trong sự đơn giản của những hình thể các khối tượng, sự vật chất hóa của những nỗi âu lo nặng nề đã kiềm hãm đà phóng của ước mơ, nhưng, cùng lúc, những tiết điệu khéo xếp đặt của các khối tượng sẽ làm khai sinh ra một thực tế hài hòa và thăng bằng. Người nghệ sĩ này luôn luôn muốn tuân theo cùng một lúc cảm hứng của mình và luận lý của hình thể. Nghệ thuật của bà đã mang dấu ấn đó, và đó là sự kiện cho phép cảm nhận được về tất cả sự thông minh và tinh tế của bà.
Điều mà trong cái nhìn đầu tiên, người ta tưởng là khiêm tốn và đơn độc, đã áp đặt một nỗi ám ảnh về sự hiện diện im lặng của bà.
BỬU CHỈ dịch và giới thiệu
(SH30/04-88)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
VÕ QUÊLTS: Hoạ sỹ Đỗ Kỳ Hoàng nguyên ủy viên thường vụ Hội LH.VHNT TT.Huế, nguyên chủ tịch Hội Mỹ thuật TT.Huế, nguyên giảng viên Đại học Nghệ thuật Huế v.v... đã từ trần ngày 26 tháng 10 năm 2006, hưởng thọ 75 tuổi.Thương tiếc người hoạ sỹ tài danh xứ Huế, Sông Hương xin đăng bài viết của nhà thơ Võ Quê và xin được coi đây như một nén hương tưởng niệm.
-
BỬU NAMThế là Huế vĩnh biệt thêm một hoạ sĩ tài hoa: Tôn Thất Văn.Nói là thêm, bởi Huế và giới nghệ thuật cố đô đã lần lượt giã biệt liên tiếp trong mấy năm vừa qua, nhiều người con ưu tú trong giới hội hoạ - mỹ thuật: Bửu Chỉ, Dương Đình Sang, bây giờ lại đến Tôn Thất Văn. Không kể trước đó nữa là hoạ sĩ Phạm Đăng Trí, nữ điêu khắc gia Điềm Phùng Thị...
-
Đã từng tham gia nhiều lần Festival Huế, đến Festival Huế 2006 hoạ sĩ tài danh Lê Bá Đảng đã đi đến một quyết định lớn của đời mình là trở về hẳn với Việt Nam, với Huế bằng việc hình thành trung tâm Mỹ thuật Lê Bá Đảng - một dạng bảo tàng mỹ thuật của nhà danh hoạ Việt Nam tại Huế. Sông Hương xin giới thiệu với bạn đọc vài nét về không gian Lê Bá Đảng.
-
LÊ VIẾT XÊCó thể nói như vậy bởi sau 3 lần tổ chức trại sáng tác điêu khắc Quốc tế tại Huế đã có 58 nhà điêu khắc của gần 50 quốc gia và 33 nhà điêu khắc nổi tiếng của Việt Nam tham dự trại.
-
ĐẶNG MẬU TỰUTrương Bé đã chọn nghiệp và anh đi suốt đời mình. Tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Hà Nội năm 1974, hoạt động mỹ thuật tại Quảng Trị, thực tập tại Budapest 1983 – 1986, công tác giảng dạy tại Đại học Nghệ thuật Huế, nguyên là Hiệu trưởng Trường Đại học Nghệ thuật Huế và hiện là Ủy viên BTK Hội Mỹ thuật Việt Nam nhiệm kỳ 2000 – 2005, và giảng dạy tại trường Đại học Nghệ thuật Huế và một số trường các tỉnh miền Trung.
-
PHAN THANH BÌNHHuế - thành phố nhỏ bé và lặng lẽ với núi Ngự mờ xa và dòng Hương suốt bao năm tháng lững lờ, dường như chỉ tương hợp với những gì vừa phải nền nã, kín đáo gợi tưởng thành cổ rêu phong cổ kính. Người ta đã quá quen thuộc với những bài thơ tao nhã, những nhà vườn êm ả, những bức tranh thiếu nữ "tóc gió thôi bay" trong màu lam tím mơ mộng...
-
PHẠM THỊ CÚCLTS: Khi nghệ sĩ Điềm Phùng Thị qua đời thì số Sông Hương gần nhất đã in xong, không kịp đưa tin, không kịp nói lời vĩnh biệt! Nhân tuần lễ chung thất (49 ngày mất) của bà, Sông Hương trân trọng giới thiệu 2 bài viết sau đây và xin được coi như một nén hương tưởng nhớ người nghệ sĩ tài hoa đã có nhiều cống hiến cho nghệ thuật nước nhà và nhân loại.SH
-
LÊ THỊ MỸ ÝNhiều người ví Điềm Phùng Thị, nhà điêu khắc nổi tiếng nhất Việt Nam thế kỷ XX, người đã được ghi danh trong từ điển Larrouss là "chiếc cầu nối "Đông Tây trong một cuộc hội thoại siêu ngôn ngữ. Bởi rõ ràng, Điềm Phùng Thị đã mang Việt trong những dáng hình tạo khắc đi vào mỹ thuật thế giới và từ đó lại trở về với chúng ta bằng thứ ngôn ngữ mới - ngôn ngữ những mẫu tự được ví như các chữ cái alphabet trong trò chơi hình học.
-
Đã là hoạ sĩ thì cả đời chỉ vẽ. Xin lỗi tôi không nhớ là hỏi vẽ hay ngã vẽ.Nhưng Hỏi hay Ngã chi tôi cũng cứ tiếp tục vẽ. Mở mắt ra là xông vào vẽ. hình như sống để mà vẽ và vẽ để mà sống.
-
Một lần ghé lại xưởng vẽ của Huy ở đường Trần Quang Khải thành phố Huế, tôi hơi bị bất ngờ trước cách nghĩ của Huy về thời gian. Trong căn phòng hẹp mờ bụi và ánh sáng, mùi sơn dầu ngai ngái, bức tranh “Đồng hồ máu” (tôi tạm đặt tên như vậy) cứ đỏ lên rờn rợn như một nỗi ám ảnh.
-
Vào những ngày Tháng Tám này bốn năm trước, cuộc triển lãm 32 tác phẩm hội họa trừu tượng với tiêu đề “Không gian và tiết điệu” của họa sĩ Vĩnh Phối tổ chức tại Hà Nội được dư luận chú ý.
-
Triển lãm theo nhóm đã là truyền thống có từ nhiều năm nay của các họa sỹ Huế. Bên cạnh một số triển lãm cá nhân thỉnh thoảng mới xuất hiện thì triển lãm nhóm dễ có điều kiện ra mắt thường xuyên hơn.
-
Nhân dịp kỷ niệm 5 năm UNESCO công nhận Huế là "Di sản Văn hóa Nhân loại" (1993 - 1998), Hội Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh và một nhóm họa sĩ đã cùng nhau tổ chức một chuyến đi về Huế để sáng tác tại chỗ.
.png)
.png)
