Điềm Phùng Thị - Điêu khắc, một cái nhìn nội tâm
LGT: Điềm Phùng Thị tên thật là Phùng Thị Cúc. Sinh năm 1920, tại miền Trung. Hồi còn nhỏ học ở Huế và Hà Nội. Tốt nghiệp bác sĩ giải phẫu nha khoa tại Đại học Y khoa Paris (Pháp). Học điêu khắc từ 1959 - 1963.
Nhà điêu khắc Điềm Phùng Thị bên tác phẩm của mình
Bà đã tổ chức nhiều cuộc triển lãm cá nhân, tham dự nhiều cuộc triển lãm tập thể tại Pháp và nhiều nước trên thế giới. Đặc biệt ở Việt Nam bà đã từng triển lãm 3 lần: 1962 đoạt giải thưởng điêu khắc trong cuộc triển lãm quốc tế của 27 nước tổ chức ở Sài Gòn; 1978 triển lãm ở Hà Nội và Huế.
Hiện nay bà là nhà điêu khắc Việt Nam nổi tiếng ở Pháp và trên thế giới. Tác phẩm của bà có mặt trong những bộ sưu tập nghệ thuật của tư nhân tại nhiều nước. Và một số tác phẩm của bà đã được dựng thành tượng đài tại nhiều quảng trường và công viên ở Pháp...
Sau đây Sông Hương xin đăng lại bài giới thiệu của Raymond Cogniat (nhà phê bình nghệ thuật nổi tiếng, nhà sáng lập triển lãm mỹ thuật lưỡng niên ở Paris) trích trong tập "TRlỂN LÃM ĐIÊU KHẮC ĐIỀM PHÙNG THỊ 1960-1971". Nhan đề là của chúng tôi.
***
RAYMOND COGNIAT
Kín đáo và kiên trì, đó là phẩm chất của người Đông Phương, Điềm Phùng Thị, đã gia nhập vào đời sống nghệ thuật ồn ào ở Paris một cách yên lặng. Đầu tiên với một vài mẫu tượng nhỏ, những hình thể được khai sinh từ những động tác của bàn tay, sờ nắn dịu dàng như những đạo bùa hình nhân, được làm cho lên nước và uyển chuyển bởi những ngón tay vuốt ve không ngừng, như những dụng cụ hành lễ mòn cũ vì những sự nguyện cầu. Á Châu, trong tất cả những sự sáng tạo của bà, chứng tỏ rằng nghệ thuật là một hành vi sùng tín, và Điềm Phùng Thị đã không đi ngược lại với truyền thống này.
 |
Về sự tâm thành của mình, bà không nói ra; bà bằng lòng sống với nó và tuân thủ theo nó. Lòng đầy xúc cảm, bà chấp nhận điều không thể tránh khỏi với một sự hài lòng đến choáng váng. Và người ta cảm thấy rằng sự tuân thủ theo rung cảm nghệ thuật của bà sẽ sẵn sàng trở thành một sự đối đầu, nếu xảy đến một trở lực. Một thế giới hình thể được sinh thành dần dần từ sự trầm tư của bà, một thế giới được gợi hứng bởi một sức mạnh nội tâm nào đó mà người ta không hiểu nổi, nhưng nó cũng không cần gì đến cả lý thuyết hay sự ngẫu nhiên. Người ta có ấn tượng rằng tất cả những điều gì mà người nghệ sĩ này sáng tạo nên, đều đã tồn tại bên trong bà trước khi xuất hiện và bà là phương tiện duy nhất, là nơi chốn duy nhất để hoàn thành. Như thể những hình tượng mà bà sáng tạo, trong thực tế, là sự vật chất hóa của những sức mạnh và của tư tưởng, và của mỗi một trong những điều ấy, cho dù bà độc lập và hoàn toàn tự tại, bà vẫn liên hệ một cách rất khăng khít với cùng một cảm hứng, với cùng một cộng đồng tâm linh, dù rằng bà có thể kết hợp với những kẻ khác, kết hợp vẫn để dựng nên một cái khác toàn diện.
Bởi bản chất sâu sắc của bà, mỗi một tác phẩm của Điềm Phùng Thị là một toàn thể được xác định nhưng vẫn mở ra vô vàn điều hàm chứa. Mỗi một khối tượng tạo nên bởi người nghệ sĩ này có tính cách tự do như một từ, nhưng, như một từ sẽ tìm thấy sự phong phú của nó khi tham gia vào một câu để rồi trở thành một bài thơ hay một lời cầu nguyện. Và như một từ được khuếch đại lên bởi tiếng hò reo của tập thể, khối tượng nhỏ của Điềm Phùng Thị có thể đạt đến những độ lớn của tượng đài khi người ta cho nó cái cơ hội xuất hiện ở ngoài trời.
 |
Tác phẩm của bà khá phong phú, trong sự đơn giản phức tạp của nó, có thể được diễn dịch theo nhiều ý nghĩa, theo những điều mà người ta tin là khám phá được ở nó. Như người ta có thể thấy trong sự đơn giản của những hình thể các khối tượng, sự vật chất hóa của những nỗi âu lo nặng nề đã kiềm hãm đà phóng của ước mơ, nhưng, cùng lúc, những tiết điệu khéo xếp đặt của các khối tượng sẽ làm khai sinh ra một thực tế hài hòa và thăng bằng. Người nghệ sĩ này luôn luôn muốn tuân theo cùng một lúc cảm hứng của mình và luận lý của hình thể. Nghệ thuật của bà đã mang dấu ấn đó, và đó là sự kiện cho phép cảm nhận được về tất cả sự thông minh và tinh tế của bà.
Điều mà trong cái nhìn đầu tiên, người ta tưởng là khiêm tốn và đơn độc, đã áp đặt một nỗi ám ảnh về sự hiện diện im lặng của bà.
BỬU CHỈ dịch và giới thiệu
(SH30/04-88)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
NGUYỄN HỮU NGÔKhu nhà máy bên kia sông tràn đầy sức sống giữa một bầu trời êm ả. Những bông cỏ chen nhau vươn lên… và bỗng nhiên một cánh chuồn chuồn đỏ thắm đáp xuống - một chi tiết thật bất ngờ và thú vị. Toàn thể bức tranh tỏa ra ánh dịu dàng của một buổi sáng mùa xuân.
-
ĐẶNG MẬU TỰUKhi được Hội Mỹ Thuật Việt Nam phân bố cho miền Trung một suất đi thực tế Trường Sa, Họa sĩ Lê Văn Nhường là một điểm trong tầm ngắm để được giới thiệu đi trong chuyến hải hành này. Trường Sa là một trong những mục tiêu mà Hội Mỹ thuật quan tâm trong cuộc vận động sáng tác về biển đảo trong năm 2010 - là điểm nóng vì là tiền tiêu của Tổ quốc. Ai cũng mong có một lần được đi đến đó.
-
THANH TÙNGVào những ngày cuối tháng 7-2010 Đinh Cường từ Mỹ về và Phan Ngọc Minh từ Đà Nẵng ra tổ chức một cuộc triển lãm tranh ở gallery Chiêu Ê - số 89 Minh Mạng, thành phố Huế - nhà riêng của hoạ sĩ Hoàng Đăng Nhuận.
-
TRẦN THANH BÌNHCách đây đúng 9 năm, có một họa sĩ xứ Huế đã lang thang gần 2 tháng trời trên những góc phố cổ kính Hà Nội để "chiêm nghiệm", đó là Lê Quý Long.
-
LÊ QUÝ LONGMùa xuân năm ấy, vào dịp Tết, chợt nhớ đến người bạn đồng nghiệp ở cách thành phố hơn hai kilômét về phía tây dọc theo dòng sông Hương. Anh ở gần chợ Long Thọ, bên trái là con đường đi đến sân Hổ Quyền.
-
SĨ THIỆNTrại sáng tác điêu khắc Quốc tế lần 2 được tổ chức tại Huế đã kết thúc được 3 tháng. Bằng sự lao động sáng tạo, bất chấp cái "mưa thúi đất thúi trời", 14 nhà điêu khắc Việt Nam là 16 nhà điêu khắc đến từ châu Mỹ, châu Âu, châu Á đã để lại cho Huế 30 bức tượng, một món quà vô giá và vĩnh hằng.
-
NGÔ MINHTôi quen biết họa sĩ Đặng Mậu Tựu từ những ngày gửi con trai đi học lớp hội họa ở Nhà Thiếu nhi Huế. Những ngày đó thiếu nhi đến học vẽ đông lắm. Có lớp buổi sáng, buổi chiều, lại có lớp ban đêm. Lớp nào cũng có mặt thầy Đặng Mậu Tựu có mái tóc bồng bềnh như sóng Quy Nhơn, mặt mày hốc hác vì thiếu ngủ và thiếu dinh dưỡng, cặm cụi dạy các cháu cách cầm cọ, pha màu, phác thảo tranh. Rồi thầy Tựu dắt các em đi chơi Bạch Mã, Lăng Cô... để tìm cảm hứng vẽ.
-
LGT: Sau hơn năm tháng bị tai biến, họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận đang dần hồi phục trở lại. Ý thức sống là sáng tạo đã thôi thúc người họa sĩ. Và như vậy toile đã căng lại trên khung, màu cũng đã sẵn sàng.A. Camus trong một cơn bệnh đã chiêm nghiệm “Bệnh tật là một dòng tu kín”. Hy vọng rằng trong ngọn lửa sáng tạo nhen lên lần này, tranh Hoàng Đăng Nhuận có thêm nhiều chiêm nghiệm mới trong dòng tu kín của mình.S.H
-
ĐẶNG MẬU TỰU... Về quê, về quê, ai cũng có ít ra một lần về quê.Về cái nơi chôn nhau cắt rốn ấy, dù giàu nghèo đến đâu thì mảnh đất ấy cũng rất thiêng và rất riêng với mình.
-
NGUYỄN NGUYÊN ANTừ những thập niên sáu mươi đến tám mươi của thế kỷ trước, trong làng vẽ Huế, họa sĩ Lê Vinh - một cây cọ cinéma nổi lên như hiện tượng. Tưởng rằng, ông chuyên vẽ tranh quảng cáo, pano, nhưng không, ông có 20 bức vẽ còn lưu giữ trong Bệnh viện Trung ương Huế từ năm 1970 và là người vẽ tranh Bác Hồ to lớn nhất Việt Nam trong thời điểm 1975.
-
HẠNH NHIĐó là tên sê-ri tranh sơn mài của họa sĩ Đinh Khắc Thịnh - người được biết đến nhiều với các tác phẩm mỹ thuật sắp đặt trong các Festival nghề thủ công truyền thống và các Festival Huế.
-
PHAN THANH BÌNH-KHÁNH TRANGNăm nay triển lãm mỹ thuật Bắc Miền Trung lần thứ VIII được tổ chức tại Thanh Hoá, vùng đất địa đầu của khu vực miền Trung. Triển lãm trưng bày 116 tác phẩm của 46 tác giả là hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam và 51 tác giả hội viên Hội VHNT các địa phương. Hội đồng nghệ thuật đã loại 19 tranh vi phạm quy chế về thời gian sáng tác, kích thước (TT-Huế có 3 tranh) và đặc biệt trong đó có 9 tranh bị loại vì chất lượng nghệ thuật kém.
-
PHAN THANH BÌNHHình bóng người phụ nữ xứ Huế từ lâu đã được khắc sâu trong nghệ thuật hội họa với bao tác phẩm, dáng hình và tình cảm sâu nặng, với những vẻ đẹp chiều sâu hài hòa, rung cảm, xao động lòng người. Những tác phẩm ấy đã có ý nghĩa lịch sử lớn lao trong việc khẳng định và làm sáng tỏ hơn những giá trị tinh thần, phẩm chất của con người Huế nói chung và của người phụ nữ Huế nói riêng.
-
Đầu năm 1997, khi mới chuyển về công tác tại Đài Truyền hình Huế, tôi có ý định làm một phim tài liệu nghệ thuật về hoạ sĩ Bửu Chỉ. Sau nhiều lần từ chối, họa sĩ Bửu Chỉ đã đồng ý giúp tôi việc này. Ngày 25-2-97, tôi gửi anh 7 câu hỏi nhằm có thêm tư liệu để lên đề cương kịch bản phim. Hơn 20 ngày sau, anh chuyển cho tôi một thếp giấy vở học trò gồm 13 tờ do tự tay anh viết xong, đề ngày 16-3-1997. Vì nhiều lý do, phim chưa làm được, tôi gửi trả anh các tư liệu đã mượn, riêng bài trả lời phỏng vấn, anh nói tôi hãy giữ làm kỷ niệm về một dự định bất thành.Với tất cả tấm lòng thương quý và kính mến một người Anh, xin được giới thiệu bài trả lời phỏng vấn của Anh mà tôi xem như là những trang di cảo về CUỘC ĐỜI VÀ NGHỆ THUẬT. ĐẠI DƯƠNG
-
ĐẶNG MẬU TỰUGiới họa sĩ xem Bửu Chỉ là một người đặc biệt không chỉ vì tính khí hoặc bởi từ một người học và tốt nghiệp ngành luật nhưng lại tự học vẽ, có tác phẩm từ lúc học Luật rồi trở thành họa sĩ thực thụ, chết sống với nghề, mà vì tác phẩm của anh có một sắc thái riêng, anh đã tạo cho mình một cõi riêng trong nền nghệ thuật đương đại.
-
NGUYỄN TRỌNG TẠOMột ngày cuối năm Con Khỉ, tôi ghé vào Gallery Minh Châu số 7 Lý Đạo Thành, Hà Nội, không phải để chiêm ngưỡng tranh của các bậc thầy hội hoạ Nguyễn Phan Chánh, Bùi Xuân Phái, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... vẫn thường được bày bán ở đây, hay để thăm cô chủ nhỏ Minh Châu quen thân từ trong Huế như mọi lần, mà để xem tranh của mẹ cô vừa mang từ Huế ra trình làng với giới hâm mộ hội hoạ đất Hà Thành.
-
PV: Ảnh hưởng nào đã cho hoạ sỹ về một thế giới quan có tên gọi là: "Không gian Lê Bá Đảng"? Lê Bá Đảng (L.B.Đ): Không gian của tôi là tạo hoá thiên nhiên hài hoà trong tác phẩm. Không có cô đứng, cô ngồi, cô uỷ lụy, cô say, cô tỉnh, cô chiêm bao; không nhìn thẳng như mọi người mà nhìn từ nhiều góc độ.
-
PHÚC VINHSau một thời gian dài lang bạt giang hồ, tết này, họa sĩ Hoàng Đăng Nhuận quyết định trở về Galery Chiêu Ê, nơi ông đã gắn bó một thời trai trẻ, trú mình trong căn họa thất xinh xắn vừa xây dựng.
-
TRẦN KIÊM ĐOÀNLàm nghệ thuật ở xứ nghèo là một “thiện nghiệp gian nan”! Thiện nghiệp vì làm cho đời vui. Gian nan vì phải sống đời áo cơm vất vả.
-
TRẦN HẠ THÁP Với gần bốn mươi bức tranh trong cuộc triển lãm ở số 4 Hoàng Hoa Thám - Huế khai mạc vào 11 tháng 10 năm 2008, Võ Xuân Huy đã đặt người thưởng ngoạn trước một công trình tổng hợp từ 3 phạm trù sơn mài độc đáo. Sự nối kết truyền thống vào hiện đại này mang tầm vóc đặt để một nguyên lý, xứng đáng để giới bình luận lưu tâm và ghi nhận lâu dài.
.png)
.png)
