Bài của trẻ dáng nâu

14:39 15/01/2010

LTS: Ngày 10-12-2009, thi sỹ Nguyễn Trung Bình đã qua đời sau cơn bệnh. Anh sinh ngày 10/5/1968 tại thị xã Hội An. Sau khi tốt nghiệp Khoa Ngữ văn, ĐH Tổng hợp Huế (1991), thi nhân đã lang bạt khắp nơi rồi về sống ở Sài Gòn suốt hơn 15 năm qua với đủ nghề gắn liền với thơ, sách và nghệ thuật.

Anh là tác giả những tập thơ Miền mây trắng (in chung với bạn bè), Bài của trẻ dáng nâu. Anh cũng là đồng tác giả kịch bản lời thoại phim Xích lô (đạo diễn Trần Anh Hùng) - giải thưởng Sư tử vàng Liên hoan phim quốc tế Venice, nhân điện ảnh thế giới tròn 100 năm (1895-1995). Trước ngày đi xa, Bình nói với bạn bè: “Cuộc chơi lắm thứ vui buồn nhưng cũng phải dừng thôi!”. Nguyễn Trung Bình viết những câu thơ hay nhất của anh đầy ám ảnh về thân phận trong trường thi Bài của trẻ dáng nâu mà Sông Hương giới thiệu dưới đây cùng bạn đọc.

NGUYỄN TRUNG BÌNH

Bài của trẻ dáng nâu

Từ đêm lội qua sông mắc cạn tuổi thơ
Tôi bước mãi không về con đường vắng
Dưới trời mưa nhì nhằng
Những dáng nâu dắt đi trong khuya…

sinh ra từ gốc rạ
những đứa trẻ dưới chân núi Chúa
mải mê cỏ biếc
chạy lon ton
chưa kịp biết mặt tổ tiên
hát điệu hò khoan ơ ớ ru mình
bày biện đất trời nâu

thằng bé dụi đầu bú ngực đá
vú Chàm căng mọng
nhả miệng ra
ăn cục nói hòn
vung vẩy tắm
nước ngà sông Thu
lủi thủi lên bờ
đã thèm bông lúa chín
bước vào đời qua tấm lưng trâu
những bàn chân trẻ dại
bước chưa giáp vòng hết đất
những cánh tay trẻ dại
bơi chưa mỏi sải tới bờ
mắt ngơ ngơ Hòn Kẽm Đá Dừng
chẳng hiểu vì sao trôi ra biển Cù Lao Chàm
cửa sông gọi là Cửa Đợi
sóng thì trắng mà săn nhau quá
chắc đầu non góc bể gọi tìm

bọn trẻ
thấy gì nói nấy
cãi ran chiều
đất hẹp cò vẫn bay thẳng cánh
người hanh hao
da không trắng mà nâu màu đất
núi ngửa núi ngang lưng trời
vung vãi năm hòn hóng gió biển
sông chẳng dài ngang dọc
luân phiên bồi lở
quấn quýt chân người như rong

hèn chi
trăng
trời
mây miếc
có khi đứng
nghe hô bài chòi ngây ngất

cãi thì cãi
bọn trẻ lớn không chán

mặt trời lên cái nong
mặt trời lặn cái nia
vầng trăng mọc bánh tráng
vầng trăng lặn bánh tổ
gái tới thì lấy chồng
trai phải tuổi hỏi vợ
sinh con giống đẻ cái giòng
ô hay
làm con nít có chi
làm người lớn có chi
làm người lớn kỳ cục rứa
đàn ông quấn thuốc lá sâu kèn bập bập khói lan man chiều
đàn bà ăn trầu nhai thuốc rê nhổ bẹt bẹt đỏ nắng
đêm gió rười rượi trăng
động tình bờ sông khuya
gật gà hò hượi
sáng ra mở mắt
đò trôi bến lặng
sóng lênh đênh

thằng bé men lối cỏ dại
ruộng cạn vá đồng sâu
đắn đo nhìn
triền dâu ngút ngút
trời chạng vạng sắp mưa
phải về
không thì ướt quần thô
cha la
nhánh tre trong tay xua xua đám phù du
lẹ lên lẹ lên
mẹ đợi
về nằm chõng nghe mọt ru ọt ẹt
mơ giấc Cuội
nhoẻn miệng cười
nói mớ
đái dầm ướt cả đêm

chừng đó đất
chừng đó núi
chừng nớ buổi mai chèo đò
chừng ni hoàng hôn khói bếp
chừng đó trò trẻ con
chừng đó mặt người đến ngày về giỗ chạp
chừng đó chuyện cãi rân rân đập chén đổ bàn bỏ đi rồi quay lại
chừng đó câu hò câu hượi sông đêm
……………………………

quen mất thôi
dễ chán
ngước lên nhìn xuống
tháp đứng quẩn bên đời thưa thớt
núi quắp như cúi mình
gãi gãi đầu xoăn cả tóc
có người cãi không lại nín thinh nhưng ức lắm
có người cãi thắng rồi cãi miết
kỳ thiệt
nghe không khéo ù tai
nhìn không tinh nhàm mắt
ngứa ngáy chân trẻ con
ngứa ngáy chân người lớn
hơi đâu lấn quấn hoài
dám gói đời mình trong gùi lụa
và đi

những dáng nâu lên đường
những dáng nâu ở lại
chia tay bằng thắm thía
rằng chung một gia tài không chia chác được
dáng nâu

đi và đi
đất mới ở phía trước
chuyện chi đến sẽ đến
đi như là tay mơ
xứ sở không buồn
không trách cứ
những đứa con hay cãi
đi đi sẽ thấy
chẳng đơn giản chút nào
đi đi sẽ hiểu
chuyện nhà
chuyện quê
đi và nhớ
nếu bao giờ mỏi gối chồn chân (có thể)
quay về với Mẹ Đất
nơi những đứa trẻ sinh ra từ dáng nâu
những đứa trẻ của những đứa trẻ dáng nâu
lớn lên từ bao đất khác
không quên ca bài tổ tông
đời nối đời
lên nhau thêm thắt
chuyện xưa rê ra sang chuyện mai
dáng nâu đã thành ký ức
ký ức như cái dằm ăn vô da thịt
ký ức dáng nâu

cuộc đi của đứa trẻ đã về
tay trắng
dáng nâu

Sài Gòn, những ngày bệnh nặng 5/1996

(251/01-2010)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Thơ Sông Hương 10-2006

Dư Thị Hoàn - Vi Thuỳ Linh - Hà Châu Anh - Trần Thị Bích Liên - Phạm Tấn Hầu - Nguyễn Phước Loan - Đỗ Hàn - Inrasara - Đào Duy Anh - Phan Văn Chương - Lê Ái Siêm - Văn Lợi - Lại Đăng Thiện - Ngô Minh - Nguyên Quân - Nhụy Nguyên
Thơ Sông Hương 9-2006

Nguyễn Khắc Thạch - Hồng Thị Vinh - Mai Thìn - Đức Sơn - Nguyễn Thanh Tú - Nguyễn Trọng Bính - Lê viết Xuân - Nguyễn Hồng Oanh - Công Nam - Bùi Tuyết Nhung - Nguyễn Văn Học - Châu Thu Hà - Phạm Ngọc Tuý - Nguyễn Quốc Việt - Nguyễn Thiền Nghi- Vũ Soạn
Chùm thơ Trần Sỹ Kháng

TRẦN SỸ KHÁNGSinh năm: 1949Quê: Làng Ba Nghè, Xứ Phuống, Thanh Giang, Thanh Chương, Nghệ An.Đại tá. PGS-TS Vật lýHiện công tác tại Viện Công Nghệ Bộ Quốc PhòngHội viên Hội Nhà văn Hà Nội
Thơ Sông Hương 8-2006

Tôn Phong - Nguyễn Hữu Quý - Nguyễn Thị Hợi - Lưu Ly - Lê Ngã Lễ - Thu Nguyệt
Chùm thơ Nguyễn Bình Phương

...Có thể sông Hương chảy vì những giấc mơCó thể vì giấc mơ mà Ngự Bình hoá núiCả tiếng dạ lành hiền bên bờ Phu Văn Lâu kia vì giấc mơcũng nhuốm chút bùi ngùi...
Chùm thơ Từ Nữ Triệu Vương

...Người đàn ông cưới ba khuôn mặtHốc hác tiềnkiêu ngạo tài giả dối hạnh phúc...
Thơ Sông Hương 7-2006

Phạm Trung Kiên - Dư Thị Hoàn - Nguyễn Thánh Ngã - Vũ Thị Khương - Đinh Thị Như Thuý - Đào Trung Việt - Đoàn Văn Mật - Văn Lợi - Nhất Lâm - Nguyễn Sông Bồ - Hướng Dương
Thơ Sông Hương 6-2006

Chỉ với một sợi dây thừng lơ lửng trên không: một cuộc đời trải ra quanh đó, từ thuở ấu thơ đến khi trưởng thành và cho tới lúc về già.“Dòng đời” là một cuộc trò chuyện nghệ thuật giữa người phụ nữ với chiếc dây thừng- bạn đồng hành duy nhất trong suốt cuộc đời của cô- cả khi người diễn viên tài hoa cuộn mình trên dây hay khi bị nó cuốn theo cho đến điểm cuối của dòng đời- điểm tận cùng của sợi dây thân phận. Nguyễn Xuân Hoa - Đức Sơn - Nguyễn Thiền Nghi - Mai Văn Phấn - Thạch Quỳ - Lê Mai - Vân Anh - Lê Hưng Tiến
Chùm thơ Nguyễn Thị Yến

NGUYỄN THỊ YẾNHọ tên: Nguyễn Thị YếnSinh ngày: 12-07-1987Quê: Phú Bình - Thái Nguyên
Thơ Sông Hương 11-2008

Phan Đạo - Nguyễn Quang Hà - Phạm Tấn Hầu - Vũ Hồng - Trần Dzạ Lữ - Ngô Thị Hạnh - Vương Kiều - Ngô Minh - Trần Hữu Lục
Thơ Sông Hương 5-2006

Nguyễn Thuý Quỳnh - Bùi Minh Quốc - Nhất Lâm - Trần Vĩnh Liên - Hoàng Thanh Thụy - Ngân Vịnh - Huỳnh Đường - Quang Dục - Huy Tập - Trần Khoát - Trần Trọng Nghiêm
Chùm thơ Đỗ Hoàng

...Sáng trên ngôi báu, vương quyền ngự.Chiều gã ăn mày túi rỗng không...
Chùm thơ Phạm Vân Anh

PHẠM VÂN ANH Sinh năm: 1980Tại: Hải PhòngCử nhân ngoại ngữHội viên Hội nhà văn Hải Phòng
Thơ Sông Hương 4-2006

Nguyễn Quốc Anh - Nguyễn Thị Hồng Hà - Nguyễn Thị Anh Đào - Bùi Đức Vinh - Lam Kiều - Tú Tâm - Thanh Tú - Vạn Lộc
Chùm thơ Nguyễn Thị Tuyết Nhung

NGUYỄN THỊ TUYẾT NHUNGBút danh: Hàn HuyênNgày sinh: 02-07-1983Quê quán: Hội An- Quảng Nam
Chùm thơ Nguyễn Bình An

...tôi gặp chút tôitrong tháng ngày đã chếtvà em hối hả tìmở phía hư vô...
Thơ Sông Hương 03-2006

Thu Nguyệt - Trần Lan Vinh - Phạm Thị Anh Nga - Phạm Tấn Hầu - Tô Ngọc Thạch - Ngô Thái Dương - Nguyễn Văn Soạn
Trang thơ thiếu nhi

Hồ Tiểu Ngọc - Phạm Minh Giang - Nhật Quang - Mai Văn Hoan
Thơ Sông Hương 01&02-2006

Lâm Thị Mỹ Dạ - Vi Thuỳ Linh - Nguyễn Trọng Tạo - Hà Minh Đức - Vĩnh Nguyên - Văn Cầm Hải - Phạm Đức - Văn Công Hùng - Ngô Hà Phương - Nguyễn Thúy Quỳnh - Công Nam - Phạm Nguyên Tường - Trần Hạ Tháp - Đỗ Văn Khoái - Lê Viết Xuân - Thúy Nga - Nguyễn Thị Tuyết Nhung - Trần Hữu Lục - Đào Duy Anh - Nhụy Nguyên - Phan Văn Chương - Quốc Thành - Đinh Hạ - Châu Thu Hà - Tôn Nữ Thu Thuỷ - Nguyễn Loan - Nguyễn Thị Ngọc Hà - Nguyễn Quân - Phạm Vân Hiền - Nguyễn Thị Anh Đào - Nhất Lâm - Phụng Lam
Thơ Sông Hương 01&02-2006 (2)

Lê Anh Dũng - Lê Mai - Bùi Đức Vinh - Nguyễn Ngọc Phú - Phan Trung Thành - Nguyễn Thiền Nghi - Ngô Thái Dương - Văn Lợi - Hải Kỳ - Ngàn Thương - Nguyễn Văn Quang - Nguyễn Sông Bồ - Hồ Tịnh Khuê - Vĩnh Phúc - Bùi Tuyết Nhung - Hồ Thế Phất - Nguyễn Nhã Tiên - Trần Đỗ Liêm - Ngô Xuân Hội - Lê Linh Trung - Đức Sơn - Hồng Thị Vinh - Kiều Trung Phương - Nguyễn Đông Nhật - Trần Hoàng Phố - Phạm Trường Thi - Lưu Ly - Trương Đình Minh