Bài của trẻ dáng nâu

14:39 15/01/2010

LTS: Ngày 10-12-2009, thi sỹ Nguyễn Trung Bình đã qua đời sau cơn bệnh. Anh sinh ngày 10/5/1968 tại thị xã Hội An. Sau khi tốt nghiệp Khoa Ngữ văn, ĐH Tổng hợp Huế (1991), thi nhân đã lang bạt khắp nơi rồi về sống ở Sài Gòn suốt hơn 15 năm qua với đủ nghề gắn liền với thơ, sách và nghệ thuật.

Anh là tác giả những tập thơ Miền mây trắng (in chung với bạn bè), Bài của trẻ dáng nâu. Anh cũng là đồng tác giả kịch bản lời thoại phim Xích lô (đạo diễn Trần Anh Hùng) - giải thưởng Sư tử vàng Liên hoan phim quốc tế Venice, nhân điện ảnh thế giới tròn 100 năm (1895-1995). Trước ngày đi xa, Bình nói với bạn bè: “Cuộc chơi lắm thứ vui buồn nhưng cũng phải dừng thôi!”. Nguyễn Trung Bình viết những câu thơ hay nhất của anh đầy ám ảnh về thân phận trong trường thi Bài của trẻ dáng nâu mà Sông Hương giới thiệu dưới đây cùng bạn đọc.

NGUYỄN TRUNG BÌNH

Bài của trẻ dáng nâu

Từ đêm lội qua sông mắc cạn tuổi thơ
Tôi bước mãi không về con đường vắng
Dưới trời mưa nhì nhằng
Những dáng nâu dắt đi trong khuya…

sinh ra từ gốc rạ
những đứa trẻ dưới chân núi Chúa
mải mê cỏ biếc
chạy lon ton
chưa kịp biết mặt tổ tiên
hát điệu hò khoan ơ ớ ru mình
bày biện đất trời nâu

thằng bé dụi đầu bú ngực đá
vú Chàm căng mọng
nhả miệng ra
ăn cục nói hòn
vung vẩy tắm
nước ngà sông Thu
lủi thủi lên bờ
đã thèm bông lúa chín
bước vào đời qua tấm lưng trâu
những bàn chân trẻ dại
bước chưa giáp vòng hết đất
những cánh tay trẻ dại
bơi chưa mỏi sải tới bờ
mắt ngơ ngơ Hòn Kẽm Đá Dừng
chẳng hiểu vì sao trôi ra biển Cù Lao Chàm
cửa sông gọi là Cửa Đợi
sóng thì trắng mà săn nhau quá
chắc đầu non góc bể gọi tìm

bọn trẻ
thấy gì nói nấy
cãi ran chiều
đất hẹp cò vẫn bay thẳng cánh
người hanh hao
da không trắng mà nâu màu đất
núi ngửa núi ngang lưng trời
vung vãi năm hòn hóng gió biển
sông chẳng dài ngang dọc
luân phiên bồi lở
quấn quýt chân người như rong

hèn chi
trăng
trời
mây miếc
có khi đứng
nghe hô bài chòi ngây ngất

cãi thì cãi
bọn trẻ lớn không chán

mặt trời lên cái nong
mặt trời lặn cái nia
vầng trăng mọc bánh tráng
vầng trăng lặn bánh tổ
gái tới thì lấy chồng
trai phải tuổi hỏi vợ
sinh con giống đẻ cái giòng
ô hay
làm con nít có chi
làm người lớn có chi
làm người lớn kỳ cục rứa
đàn ông quấn thuốc lá sâu kèn bập bập khói lan man chiều
đàn bà ăn trầu nhai thuốc rê nhổ bẹt bẹt đỏ nắng
đêm gió rười rượi trăng
động tình bờ sông khuya
gật gà hò hượi
sáng ra mở mắt
đò trôi bến lặng
sóng lênh đênh

thằng bé men lối cỏ dại
ruộng cạn vá đồng sâu
đắn đo nhìn
triền dâu ngút ngút
trời chạng vạng sắp mưa
phải về
không thì ướt quần thô
cha la
nhánh tre trong tay xua xua đám phù du
lẹ lên lẹ lên
mẹ đợi
về nằm chõng nghe mọt ru ọt ẹt
mơ giấc Cuội
nhoẻn miệng cười
nói mớ
đái dầm ướt cả đêm

chừng đó đất
chừng đó núi
chừng nớ buổi mai chèo đò
chừng ni hoàng hôn khói bếp
chừng đó trò trẻ con
chừng đó mặt người đến ngày về giỗ chạp
chừng đó chuyện cãi rân rân đập chén đổ bàn bỏ đi rồi quay lại
chừng đó câu hò câu hượi sông đêm
……………………………

quen mất thôi
dễ chán
ngước lên nhìn xuống
tháp đứng quẩn bên đời thưa thớt
núi quắp như cúi mình
gãi gãi đầu xoăn cả tóc
có người cãi không lại nín thinh nhưng ức lắm
có người cãi thắng rồi cãi miết
kỳ thiệt
nghe không khéo ù tai
nhìn không tinh nhàm mắt
ngứa ngáy chân trẻ con
ngứa ngáy chân người lớn
hơi đâu lấn quấn hoài
dám gói đời mình trong gùi lụa
và đi

những dáng nâu lên đường
những dáng nâu ở lại
chia tay bằng thắm thía
rằng chung một gia tài không chia chác được
dáng nâu

đi và đi
đất mới ở phía trước
chuyện chi đến sẽ đến
đi như là tay mơ
xứ sở không buồn
không trách cứ
những đứa con hay cãi
đi đi sẽ thấy
chẳng đơn giản chút nào
đi đi sẽ hiểu
chuyện nhà
chuyện quê
đi và nhớ
nếu bao giờ mỏi gối chồn chân (có thể)
quay về với Mẹ Đất
nơi những đứa trẻ sinh ra từ dáng nâu
những đứa trẻ của những đứa trẻ dáng nâu
lớn lên từ bao đất khác
không quên ca bài tổ tông
đời nối đời
lên nhau thêm thắt
chuyện xưa rê ra sang chuyện mai
dáng nâu đã thành ký ức
ký ức như cái dằm ăn vô da thịt
ký ức dáng nâu

cuộc đi của đứa trẻ đã về
tay trắng
dáng nâu

Sài Gòn, những ngày bệnh nặng 5/1996

(251/01-2010)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Thơ Sông Hương 11-2007

Nguyễn Thiền Nghi - Trần Hoàng Phố - Tiến Thảo - Xuân Thanh - Võ Văn Luyến - Nguyên Hào - Hoàng Cát - Ngô Hữu Đoàn - Trần Kiêm Đoàn - Mai Thìn - Đặng Như Phồn - Tôn Phong - Kiều Trung Phương - Đinh Thu
Chùm thơ Lam Hạnh

Tên thật: NGÔ THỊ KIỀU HẠNHNăm sinh: 24 - 12 - 1983 tại Cam Ranh – Khánh Hòa Hội viên Hội VHNT Khánh HòaĐã có thơ đăng Kiến thức ngày nay, tuần báo Văn Nghệ, và nhiều tạp chí trong nước.
Chùm thơ Nguyễn Bình Phương

Sinh năm 1965 tại Thái Nguyên – Tốt nghiệp trường Viết văn Nguyễn Du, vừa viết văn làm thơ. Hiện đang là biên tập viên Tạp chí Văn nghệ Quân đội. Tác giả của 4 cuốn tiểu thuyết gây sự chú ý của dư luận văn chương – Nhưng thơ mới là bản ngã sáng tạo chính của Nguyễn Bình Phương với 3 tập thơ đã xuất bản: Lam chướng; Xa thân; Từ chết sang trời biếc...
Chùm thơ Đoàn Mạnh Phương

Là một tác giả thơ quen biết trên tạp chí Sông Hương, gần đây với tập thơ Ngày rất dài (NXB Hội Nhà văn, 2007), Đoàn Mạnh Phương đã và đang được dư luận chú ý bởi những nỗ lực cách tân thơ.
Chùm thơ Nguyễn Chí Hoan

Sinh năm 1960 tại Hà Nội – Đã từng qua quân ngũ và hiện là biên tập viên của Báo Văn nghệ Hội Nhà văn Việt . Đã xuất bản 3 tập thơ: Một, hai, ba; Nhật ký và Bài tập; Gửi một mùa cổ điển... Đã từng đoạt giải cuộc thi thơ Báo Văn nghệ 1990, giải cuộc thi thơ Báo Người Hà Nội 2006.
Thơ Sông Hương 12-2007

Trần Đình Thành - Đức Sơn
Thơ Sông Hương 01-2008

Phạm Thị Anh Nga - Thanh Tuyền - Trần Kim Hồ - Vũ Thị Khương - Trần Khởi - Lê Hoàng Anh - Đoàn Lam - Trần Hữu Dũng - Đinh Tấn Phước - Nguyễn Loan - Trần Tịnh Yên - Nguyễn Thánh Ngã - Lê Ngã Lễ - Nguyên Tiêu - Võ Ngọc Lan - Nguyễn Văn Quang - Ngô Thái Dương - Trần Hữu Lục - Ngô Cang
Thơ Sông Hương 02-2008 (1)

Nguyễn Hữu Quý - Trần Hoàng Phố - Nguyễn Khoa Điềm - Lam Hạnh - Hoàng Phủ Ngọc Tường - Huy Tập - Mai Văn Phấn - Nguyễn Trọng Tạo - Đoàn Mạnh Phương - Ngô Công Tấn - Vũ Thanh Hoa - Từ Nguyễn - Nguyễn Xuân Hoa - Mạnh Lê - Hồ Thế Phất - Nguyễn Lâm Cẩn - Tường Phong - Nguyễn Đông Nhật - Vũ Thành Chung
Thơ Sông Hương 02-2008 (2)

Huỳnh Thúy Kiều - Đức Sơn - Kiều Trung Phương - Thạch Quỳ - Lưu Ly - Trần Hạ Tháp - Nguyễn Thị Anh Đào - Văn Hữu Tứ - Văn Công Hùng - Nguyễn Tiến Chủng - Thái Doãn Long - Hải Trung - Đông Hà - Nguyễn Văn Thanh - Hồng Vinh - Phụng Lam - Nguyễn Thụy Kha
Thơ Sông Hương 02-2008 (3)

Lê Huy Hạnh - Trịnh Hoài Giang - Triệu Nguyên Phong - Phan Tuấn Anh - Bạch Diệp - Phan Văn Chương - Hồ Đắc Thiếu Anh - Mai Trâm - Đỗ Văn Khoái - Viêm Tịnh - Lưu Thị Bạch Liễu - Lãng Hiển Xuân - Nguyễn Thanh Kim - Vũ Thắng - Võ Quê - Ngàn Thương - Nguyễn Nguyên An - Lê Phương Thảo
Thơ Sông Hương 02-2008 (4)

Ngô Thị Hạnh - Vạn Lộc - Nguyễn Thiền Nghi - Lâm Anh - Hoàng Ngọc Quý - Trần Thị Huê - Đường Xuân Sử - Dương Thành Vũ - Nguyễn Thị Liên Tâm - Bùi Đức Vinh - Công Nam - Nguyễn Thanh Tú - Trần Áng Sơn
Chùm thơ Nguyễn Hữu Quý

Nhà thơ mặc áo lính, trưởng thành lên từ dải đất miền Trung gió Lào cát trắng, Nguyễn Hữu Quý là một người thơ lặng lẽ và khiêm nhường - nhưng đấy là sự lặng lẽ đào sâu trong suy tưởng với những khát vọng làm mới thư luôn thôi thúc.Là một tác giả thơ quen thuộc, mùa xuân này anh gửi tới trang thơ Sông Hương một chùm thơ mới nhất, “mở hàng” cho một năm thơ trên Sông Hương.
Chùm thơ Vũ Thanh Hoa

Vũ Thanh Hoa sinh tại Hà Nội, hiện công tác tại Vũng Tàu. Cử nhân luật. Hội viên Hội Văn Nghệ Bà Rịa - Vũng Tàu.
Thơ Sông Hương 03-2008

Thúy Liên - Thạch Thảo - Bạch Diệp - Võ Ngọc Lan - Châu Thu Hà - Nguyễn Thị Thúy Ngoan - Hoàng Bình Trọng - Phạm Việt Thư - Lại Đăng Thiện - Ngô Minh - Quỳnh Như - Trương Đạm Thủy - Phan Thành Minh
Hưởng ứng cuộc thi thơ

Mai Văn Phấn - Nguyễn Việt Tư - Lê Thị Mây - Trịnh Hoài Giang - Nguyễn Hoa - Mai Phương
Thơ Dự Thi 12-2002

Nguyễn Văn Hùng - Nguyễn Tấn On - Thiệp Đáng - Nguyễn Bình An - Ngô Cang
Chùm thơ Hoàng Vũ Thuật

HOÀNG VŨ THUẬT Sinh năm Giáp ThânLàng Thạch Xá Ha, Hồng Thuỷ - Lệ Thuỷ - Quảng Bình.Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, đã từng qua 15 năm trong nghề dạy học. Biên tập Nhà xuất bản Thuận Hoá. Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Quảng Bình.
Chùm thơ Trương Đăng Dung

TRƯƠNG ĐĂNG DUNGSinh ngày 8-5-1955 tại Diễn Trường, Diễn Thành, Nghệ An.Tốt nghiệp Khoa Ngữ văn, đại học Tổng hợp Budapest , Hunggari.Hiện là PGS.TS. Phó Viện trưởng Viện Văn học Việt .Hội viên Hội Nhà văn Việt .Tham gia giảng dạy nghiên cứu sinh và cao học ở các trường đại học.
Thơ Sông Hương 11-2002

Hoàng Phủ Ngọc Tường - Phạm Xuân Trường - Văn Hữu Tứ
Thơ Dự Thi 11-2002

Phạm Khang - Lê Ngã Lễ - Phan Đình Tiến