Những thiệt hại vô giá của văn nghệ sĩ Thừa Thiên Huế

09:24 01/11/2009
HOÀNG PHƯỚCTrận lũ lịch sử đầu tháng 11 vừa qua, Thừa Thiên Huế là tỉnh bị thiệt hại rất nặng cả về người và của cải. Anh em Văn nghệ sĩ may mắn không ai mất mạng, nhưng cũng đã có trên 300 người nhà bị ngập nước, bị sập, bị tốc mái... Một số lớn những kinh sách, thư tịch, sách cổ, tranh ảnh nghệ thuật, hoành phi đối liễn, từ điển các loại, đồ sứ men lam, đàn dương cầm, nhạc cụ dân tộc, phim, máy ảnh, máy ghi hình, bản thảo, tài liệu gốc có giá trị văn hóa lịch sử, hư hỏng ẩm ướt, hoặc bị bùn đất vùi lấp, bị trôi, thiệt hại không thể tính được.

Hình ảnh về trận lụt tháng 11 - 1999 ở Huế

Các nhà nghiên cứu Huế như: Phan Thuận An bị ngâm nước 900 cuốn sách quí; Nguyễn Xuân Hoa hỏng một đàn dương cầm, 500 cuốn sách, một loạt bức đối liễn. Ông Hồ Tấn Phan là người thiệt hại trên 5000 đầu sách cổ, có thể nói đây là một thư viện đầy đủ nhất về tài liệu xưa. Anh Tân Phong gần 900 cuốn chủ yếu liên quan đến vùng Huế và kinh thành. Ông Lê Nguyễn Lưu hỏng gần 700 cuốn. Tôn Thất Bình gần 1000 cuốn. Ông Mai Khắc Ứng bị trôi 25 bức tượng nhà mồ Tây Nguyên, trống, cồng chiêng và 400 đầu sánh nghiên cứu bị nước ngâm. Liễu Thượng Văn 400 cuốn sách nghiên cứu phong thủy địa lý cũng sũng ướt...

Các nhà thơ nhà văn, Nguyễn Khắc Thạch bị nước ngâm rữa 500 cuốn sách và từ điển, với hơn 100 băng nhạc cổ điển. Vũ Mạnh Lập chìm một đàn dương cầm cùng với 1000 cuốn sách xưa. Anh Nguyễn Quang Hà bị sũng ướt 500 cuốn sách kèm theo rất nhiều bản thảo. Anh Phạm Xuân Phụng 956 cuốn sách thành bùn. Anh Mai Văn Hoan thì không tiếc 200 cuốn sách, chỉ xót cho chồng bản thảo, tài liệu điền dã, chân dung thời trẻ kèm theo những bức thư tình lãng mạn. Anh Trần Vàng Sao rồi Dương Thành Vũ thì không thể tính nổi. Nguyễn Phước Hải Trung và anh Triều Nguyên mỗi người trên 500 cuốn. Anh Ngô Cang thì sông Bồ lấy hết bản thảo cùng sách bạn bè tặng. Nguyên Quân nhỉn nhỉn ướt trên 200 cuốn...

Các họa sĩ như, Hoàng Đăng Nhuận bùn phủ dầy trên 200 bức tranh tài sản sáng tạo cả đời anh. Lê Quí Long ngâm nước gần 100 bức sơn dầu. Hoàng Đình Trọng, nhà sập tranh, màu, cây cọ giá vẽ hóa bùn trôi đi. Phan Chi, Ngô Lan Hương, Tuấn Dương, Thái Hòa mỗi họa sĩ trên vài chục bức; Trần Văn Mãng, Hữu Ngô, Đặng Mậu Tựu ngập chìm sâu trong nước đến cả gia tài nghệ thuật. Các nghệ sĩ nhiếp ảnh, anh Lê Quí Trọng toàn bộ máy móc phim ảnh nằm sâu dưới nước đến vài ngày. Lê Quang Hoàng bị rơi ướt 40 cuốn phim đã tráng. Phạm Văn Tý, Nguyễn Văn Dũng, Nguyễn Văn Trân, Đông Bảy, Ngọc Sơn, Thanh Tú đều bị hư hỏng cả phim đã chụp, giấy, ảnh gốc máy ảnh...

Các nhạc sĩ vốn nhàn nhã vui tươi như anh Trần Hữu Pháp chỉ bị nước ngâm cả ba cây đàn dương cầm mới mua trên 8.000 đô - Nhà này cả ba cha con đều nhạc sĩ! Anh Việt Đức bị hư cây vĩ cầm với đống tài liệu nghiên cứu âm nhạc. Mai Xuân Hòa, Trần Đức, Mai Vi thì bị nước vây lấy nhà vài ngày làm hư một mớ bản thảo và băng nhạc...

Riêng các văn sĩ sống trên đồi cao thì hứng lượng mưa như trút nước 2300mm trên hai ngày đêm, cộng với gió giật đã bốc tung mái nhà, mưa tràn vào làm ướt tủ sách của anh Hồng Nhu, anh Tô Nhuận Vỹ. Nhà anh Nguyễn Khắc Phê nước mưa không thoát kịp tầng 2 đã xỏa vào trong nhà làm ướt cả hai giá sách quí. Nhà thơ Nguyễn Khoa Như Ý may mắn hơn chỉ bị thấm dột, ở nhà một mình trong đêm tối; mưa đã xối trôi hết phù sa nay vườn chỉ còn trơ ra toàn sỏi đá!

Toàn bộ anh chị em ở văn phòng Hội văn nghệ, ở Tạp chí Sông Hương nhà ai cũng bị ngập băng trong nước, mất mát không tính được. Tòa soạn Tạp chí Sông Hương nước lũ tràn nhanh vào làm hư một máy vi tính, sách báo, nhất là bản thảo... Và còn rất nhiều anh chị em văn nghệ sĩ khác tuy không có tên ở bài này, nhưng thiệt hại về sách báo, bản thảo thì vô kể...

Đây là một mất mát vô giá, không thể bù đắp lại được của văn nghệ sĩ cũng như của ngành văn hóa, khoa học, lịch sử Thừa Thiên Huế.

Kẻ viết bài này họ Dương, thuộc bộ Mộc, ở núi cao nên lũ tha cho, xin chia sẻ cùng các anh chị.

H.P
(130/12-1999)

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • NGUYỄN VĂN XÊ
                      hồi ký

    Buổi sáng mùa thu ngày 20-9-1940. Nơi nhà thương Nam ở Quy Hòa những bệnh nhân già yếu đang run lên vì gió lạnh từ biển thổi vào.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊ

    Tôi đang chuẩn bị cho những trang cuối của số tạp chí này thì được tin từ thành phố Hồ Chí Minh điện ra: Bác Nguyễn Tuân đã mất! Sững sờ và xúc động quá! Tôi như không muốn tin.

  • PHAN NGỌC MINH 

    Từ lâu, tôi mong ước có một chuyến đi xem và vẽ Kinh Thành Huế. Ý tưởng ấy đã thực hiện vào Thu 1995. Lần ấy, được trên mười bức ký họa, những cơn mưa cứ kéo dài, cuối cùng, tôi đành rời Huế trong tâm trạng đầy lưu luyến.

  • TẠ QUANG SUM

    Lần lửa hơn 30 năm tôi mới về lại thăm Thầy. Ngôi nhà số 51 Hồng Bàng vẫn “ Trầm mặc cây rừng ” như ngày xưa lũ học trò chúng tôi có dịp ngang qua. Cầu thang dẫn lên căn gác nhỏ yếu ớt rung lên dưới chân mình, hay….mình run! Tôi chẳng thể nào phân định được, trong phút giây bồi hồi xao xuyến ấy.

  • NGUYỄN THỊ THỐNG

    Tôi tên là Nguyễn Thị Thống - con gái của cố họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung. Tôi rất vui mừng, xúc động và thấy rất may mắn được tới dự buổi lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh của bố tôi tại thành phố Huế vừa qua do Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế tổ chức. Tới dự buổi lễ này, tôi được nghe và nhớ lại những kỷ niệm về bố tôi. Những kỷ niệm không bao giờ phai mờ trong ký ức.

  • NAM NGUYÊN

    Thực ra, tôi gọi cuộc đi này là hành hương. Hành hương, nghe có vẻ cao siêu nhưng y phục xứng kỳ đức mà thôi.

  • (Lược thuật Hội thảo “Giá trị văn học Thừa Thiên Huế - những định hướng bảo tồn)

  • TRẦN THỊ KIÊN TRINH Đã không ít lần tôi được nghe những câu chuyện của các anh kể về một thời trai trẻ. Tuổi trẻ hiến dâng, tuổi trẻ xuống đường, tuổi trẻ lên rừng kháng chiến và những đêm không ngủ.

  • THANH HẢI SHO - Hôm ấy, Nha Trang đỏ nắng. Tôi cùng anh bạn nhà báo lần đến số 46 đường Yersin tìm một ông già. Đến nơi, vừa kéo chuông chủ nhà vội vàng mở cổng. Trước mắt tôi là một ông già ngoài 80, dáng người đậm, da trắng,  mang cặp kính cận bự chác mỗi bên độ nửa bàn tay… ông già ấy chính là nhà thơ Giang Nam, tác giả bài thơ “Quê hương” nổi tiếng.

  • TRẦN PHƯƠNG TRÀ Giữa năm 1967, anh Thanh Hải và tôi được điều động từ Thành ủy Huế về Ban Tuyên huấn Khu ủy Trị - Thiên - Huế. Mấy ngày đi đường, chúng tôi nói nhiều về vùng đất và con người quê hương.

  • MAI VĂN HOANThời còn là sinh viên khoa Văn trường Đại học Sư phạm Vinh (1967 - 1971), chúng tôi thường gọi thầy Hoàng Ngọc Hiến là thầy Hiến. Đó là cách gọi thân mật của những học sinh vùng quê miền Trung đối với những thầy giáo trường làng. Lên đại học chúng tôi vẫn giữ nguyên thói quen ấy.

  • NGUYỄN QUANG HÀNhững ngày trên chiến khu, báo Cờ giải phóng và báo Cứu lấy quê hương ở chung trong một mái nhà, cùng ăn cùng ở cùng làm.

  • PHẠM THƯỜNG KHANH - PHẠM LINH THÀNHTheo tiếng Latinh, thuật ngữ intelligentia - trí thức chỉ những người có hiểu biết, có tri thức, tầng lớp xã hội này bao gồm những người chuyên lao động trí óc, có trình độ chuyên môn cao.

  • NGUYỄN THANH TUẤN           Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh

  • NGÔ MINH Sau ba tháng kêu gọi, hơn 250 văn nghệ sĩ, trí thức và những người Việt mến mộ Phùng Quán ở Việt Nam, Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Ba Lan, Úc, Thụy Sĩ v.v, đã nhiệt tình góp cát đá xây lăng mộ nhà thơ Phùng Quán - bà Vũ Bội Trâm ở Thủy Dương, Huế.

  • HỒ THẾ HÀHằng năm, sự kiện hân hoan và sôi động nhất của văn nghệ sĩ Huế là kết quả thẩm định và xét tặng thưởng công trình, tác phẩm VHNT xuất sắc của Liên hiệp Hội.

  • Ngày 11 tháng 10 năm 2010, đoàn Trái tim người lính (Mỹ) do tiến sĩ, bác sĩ tâm lý, nhà văn Edward Tick dẫn đầu đã đến thăm và giao lưu với Hội Nhà văn Việt Nam tại Hà Nội. Đoàn của tổ chức Trái tim người lính có nhiều người là cựu chiến binh từng tham chiến tại Việt Nam, I-Rắc; các bác sĩ, giáo viên, nhà báo, mục sư và cả học sinh trung học. Buổi gặp gỡ đã diễn ra trong tình cảm ấm áp, thông cảm, chia sẻ quá khứ, vì hiện tại và hướng tới tương lai. Chiến tranh và hòa bình được nhắc đến nhiều hơn cả trong các câu chuyện và thơ của cả bạn và ta. Nhà thơ Nguyễn Hữu Quý là người được dự buổi gặp gỡ giao lưu cảm động này, anh đã có bài viết gửi Sông Hương, xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc. SH

  • LÊ TRỌNG SÂM(Kỷ niệm 60 năm thành lập Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế)Dưới sự chỉ đạo của Thường vụ Tỉnh ủy tỉnh Thừa Thiên và có sự giúp đỡ nhiều mặt của Chi hội Văn nghệ Liên khu 4, cuộc gặp mặt lớn của giới văn nghệ sĩ trong tỉnh tại thôn 2 làng Mỹ Lợi trong vùng căn cứ khu 3 huyện Phú Lộc vào tháng 10 năm 1950 phải được tôn vinh như là Đại hội đầu tiên, Đại hội lần thứ nhất của anh chị em văn nghệ tỉnh nhà. Nó là một cái mốc quan trọng mở ra một thời kỳ mới.

  • NGUYỄN QUANG HÀ(Kỷ niệm 60 năm thành lập Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế)Chiến dịch Mậu Thân 1968 đang cần quân để đánh vào thành phố, trước tình hình ấy, chúng tôi được huy động vào quân đội, và sau những tháng tập mang vác nặng, tập leo núi, tập bắn, tập tiến nhập, chúng tôi được điều vào Bác Đô (đó là bí danh Thừa Thiên Huế lúc bấy giờ).

  • VÕ MẠNH LẬPKỷ niệm 30 năm ngày mất nhà thơ Thanh Hải (1980 - 2010)