Những thiệt hại vô giá của văn nghệ sĩ Thừa Thiên Huế

09:24 01/11/2009
HOÀNG PHƯỚCTrận lũ lịch sử đầu tháng 11 vừa qua, Thừa Thiên Huế là tỉnh bị thiệt hại rất nặng cả về người và của cải. Anh em Văn nghệ sĩ may mắn không ai mất mạng, nhưng cũng đã có trên 300 người nhà bị ngập nước, bị sập, bị tốc mái... Một số lớn những kinh sách, thư tịch, sách cổ, tranh ảnh nghệ thuật, hoành phi đối liễn, từ điển các loại, đồ sứ men lam, đàn dương cầm, nhạc cụ dân tộc, phim, máy ảnh, máy ghi hình, bản thảo, tài liệu gốc có giá trị văn hóa lịch sử, hư hỏng ẩm ướt, hoặc bị bùn đất vùi lấp, bị trôi, thiệt hại không thể tính được.

Hình ảnh về trận lụt tháng 11 - 1999 ở Huế

Các nhà nghiên cứu Huế như: Phan Thuận An bị ngâm nước 900 cuốn sách quí; Nguyễn Xuân Hoa hỏng một đàn dương cầm, 500 cuốn sách, một loạt bức đối liễn. Ông Hồ Tấn Phan là người thiệt hại trên 5000 đầu sách cổ, có thể nói đây là một thư viện đầy đủ nhất về tài liệu xưa. Anh Tân Phong gần 900 cuốn chủ yếu liên quan đến vùng Huế và kinh thành. Ông Lê Nguyễn Lưu hỏng gần 700 cuốn. Tôn Thất Bình gần 1000 cuốn. Ông Mai Khắc Ứng bị trôi 25 bức tượng nhà mồ Tây Nguyên, trống, cồng chiêng và 400 đầu sánh nghiên cứu bị nước ngâm. Liễu Thượng Văn 400 cuốn sách nghiên cứu phong thủy địa lý cũng sũng ướt...

Các nhà thơ nhà văn, Nguyễn Khắc Thạch bị nước ngâm rữa 500 cuốn sách và từ điển, với hơn 100 băng nhạc cổ điển. Vũ Mạnh Lập chìm một đàn dương cầm cùng với 1000 cuốn sách xưa. Anh Nguyễn Quang Hà bị sũng ướt 500 cuốn sách kèm theo rất nhiều bản thảo. Anh Phạm Xuân Phụng 956 cuốn sách thành bùn. Anh Mai Văn Hoan thì không tiếc 200 cuốn sách, chỉ xót cho chồng bản thảo, tài liệu điền dã, chân dung thời trẻ kèm theo những bức thư tình lãng mạn. Anh Trần Vàng Sao rồi Dương Thành Vũ thì không thể tính nổi. Nguyễn Phước Hải Trung và anh Triều Nguyên mỗi người trên 500 cuốn. Anh Ngô Cang thì sông Bồ lấy hết bản thảo cùng sách bạn bè tặng. Nguyên Quân nhỉn nhỉn ướt trên 200 cuốn...

Các họa sĩ như, Hoàng Đăng Nhuận bùn phủ dầy trên 200 bức tranh tài sản sáng tạo cả đời anh. Lê Quí Long ngâm nước gần 100 bức sơn dầu. Hoàng Đình Trọng, nhà sập tranh, màu, cây cọ giá vẽ hóa bùn trôi đi. Phan Chi, Ngô Lan Hương, Tuấn Dương, Thái Hòa mỗi họa sĩ trên vài chục bức; Trần Văn Mãng, Hữu Ngô, Đặng Mậu Tựu ngập chìm sâu trong nước đến cả gia tài nghệ thuật. Các nghệ sĩ nhiếp ảnh, anh Lê Quí Trọng toàn bộ máy móc phim ảnh nằm sâu dưới nước đến vài ngày. Lê Quang Hoàng bị rơi ướt 40 cuốn phim đã tráng. Phạm Văn Tý, Nguyễn Văn Dũng, Nguyễn Văn Trân, Đông Bảy, Ngọc Sơn, Thanh Tú đều bị hư hỏng cả phim đã chụp, giấy, ảnh gốc máy ảnh...

Các nhạc sĩ vốn nhàn nhã vui tươi như anh Trần Hữu Pháp chỉ bị nước ngâm cả ba cây đàn dương cầm mới mua trên 8.000 đô - Nhà này cả ba cha con đều nhạc sĩ! Anh Việt Đức bị hư cây vĩ cầm với đống tài liệu nghiên cứu âm nhạc. Mai Xuân Hòa, Trần Đức, Mai Vi thì bị nước vây lấy nhà vài ngày làm hư một mớ bản thảo và băng nhạc...

Riêng các văn sĩ sống trên đồi cao thì hứng lượng mưa như trút nước 2300mm trên hai ngày đêm, cộng với gió giật đã bốc tung mái nhà, mưa tràn vào làm ướt tủ sách của anh Hồng Nhu, anh Tô Nhuận Vỹ. Nhà anh Nguyễn Khắc Phê nước mưa không thoát kịp tầng 2 đã xỏa vào trong nhà làm ướt cả hai giá sách quí. Nhà thơ Nguyễn Khoa Như Ý may mắn hơn chỉ bị thấm dột, ở nhà một mình trong đêm tối; mưa đã xối trôi hết phù sa nay vườn chỉ còn trơ ra toàn sỏi đá!

Toàn bộ anh chị em ở văn phòng Hội văn nghệ, ở Tạp chí Sông Hương nhà ai cũng bị ngập băng trong nước, mất mát không tính được. Tòa soạn Tạp chí Sông Hương nước lũ tràn nhanh vào làm hư một máy vi tính, sách báo, nhất là bản thảo... Và còn rất nhiều anh chị em văn nghệ sĩ khác tuy không có tên ở bài này, nhưng thiệt hại về sách báo, bản thảo thì vô kể...

Đây là một mất mát vô giá, không thể bù đắp lại được của văn nghệ sĩ cũng như của ngành văn hóa, khoa học, lịch sử Thừa Thiên Huế.

Kẻ viết bài này họ Dương, thuộc bộ Mộc, ở núi cao nên lũ tha cho, xin chia sẻ cùng các anh chị.

H.P
(130/12-1999)

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Vậy mà, đã hơn 50 năm, từ những năm tháng trẻ tuổi… Huế, ngày ấy đã xa. Đã là kỷ niệm. Đã mất đi nhưng vẫn không ngừng sinh nở. Như những câu thơ, một thời…

  • Việt Đức - Võ Quê - Phạm Xuân Phụng - Nguyễn Thiền Nghi - Nguyễn Văn Vũ - Lê Phùng - Thùy Phương - Trần Băng Khuê

  • Trại sáng tác văn học với chủ đề “Vinh Xuân - Mùa biển gọi” do Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với UBND xã Vinh Xuân tổ chức, diễn ra trong thời gian từ ngày 3/5 đến ngày 10/5/2024, gồm 14 nhà văn, nhà thơ và 1 nhạc sĩ khách mời, đã cho ra đời 58 tác phẩm.

  • DƯƠNG PHƯỚC THU

    Ngày 18/9/1945, tại số 43 đường Trần Hưng Đạo, thành phố Thuận Hóa, Liên đoàn Văn hóa cứu quốc Thừa Thiên - tiền thân của Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế ngày nay được thành lập.

  • CHU SƠN

    Cuối năm 1963 tôi từ Hội An ra Huế để nhận lại tập thơ Quê Nhà và giấy phép xuất bản tại nha thông tin Trung Việt.

  • TRẦN DZẠ LỮ

    Gần một đời người làm thơ, sống giữa Sài Gòn với bao nhiêu thăng trầm dâu bể, có những ngày đói rách, lang thang. Bạn bè thì nhiều, có kẻ nhớ người quên sống khắp cùng đất nước, nơi đâu cũng để lại trong tôi ít nhiều kỷ niệm.

  • (SHO) Những người tôi gặp ở Huế trẻ hay già thường ngưỡng mộ anh là Thầy, một vị Thầy của môn âm nhạc, của tiếng, của lời, thân hay sơ mỗi người đều như chịu ít nhiều ân huệ của anh.  Nhưng thoạt mơ hồ tôi hiểu danh hiệu ấy khác hơn khi được ngồi với anh, bên bàn cơm, khi vui ca, khi đi dạo, khi nghe anh hát, khi thấy anh ngồi yên giữa bạn bè, anh hiện ra là vị Thầy bên trên âm nhạc... 

  • Mặc dù được các bác sĩ tận tình cứu chữa nhưng GS-TS Trần Văn Khê đã vĩnh viễn ra đi vào lúc 2 giờ 55 phút ngày 24.6. Ông thọ 94 tuổi.

  • LTS: Ngày 17-7-1988 nhà thơ THANH TỊNH đã qua đời tại Hà Nội sau một cơn bệnh nặng, thọ 77 tuổi. Tưởng niệm nhà thơ, người anh người đồng nghiệp đáng kính của anh em văn nghệ sĩ Bình Trị Thiên, chúng tôi xin giới thiệu bài viết của anh Hoàng Trung Thông và đoạn trích trong Điếu văn đọc tại lễ tưởng niệm nhà thơ tại trụ sở Hội văn nghệ B.T.T ngày 19-7-1988.

  • DƯƠNG THỊ NHỤN

    Tôi biết nhà văn Bùi Ngọc Tấn qua chị Dung là hàng xóm cũ của tôi những năm 90 của thế kỉ trước. Chị Dung là cháu ruột lại gần nhà ông ở phố Điện Biên Phủ nên rất thân thiết với ông. Tôi chỉ nghe chuyện và đọc truyện của nhà văn Bùi Ngọc Tấn qua chị Dung.

  • LGT: Thúc Tề và Trần Kim Xuyến là hai nhà báo có nhiều đóng góp cho cách mạng Việt Nam. Một vấn đề đặt ra là: trong hai nhà báo liệt sĩ nói trên, ai mới đúng là “Nhà báo liệt sĩ đầu tiên của báo chí cách mạng Việt Nam?”. Nhiều ý kiến công nhận nhà báo Trần Kim Xuyến là nhà báo liệt sĩ đầu tiên, trong khi các tư liệu lại cho chúng ta thấy Thúc Tề mới đúng là nhà báo liệt sĩ đầu tiên.

  • TÔ NHUẬN VỸ

    Trong số bạn bè thân tình của tôi, Ngô Minh rất “lạ”. Lạ đầu tiên là… nhỏ thó. Người thấp bé, tròn vo, tròn vo từ mấy chục năm ni luôn, chừ lại suốt ngày (e cả suốt đêm) ngồi máy tính viết bài.

  • Nhà văn Bùi Ngọc Tấn, tác giả của những tác phẩm nổi tiếng như: Nhằm thẳng quân thù mà bắnThuyền trưởngRừng xưa xanh lá ;Kiếp chóNhững người rách việc; Chuyện kể năm 2000... đã qua đời vào lúc 6 giờ sáng ngày 18.12. Nhà văn Bùi Ngọc Tấn sinh năm 1934 tại Thủy Nguyên, Hải Phòng. Ông bước vào sáng tác văn chương từ năm 20 tuổi và đã có một bút lực dồi dào để lại cho đời nhiều tác phẩm có giá trị.

  • Nguyễn Hữu Đang sinh năm 1913 , quê  làng Trà Vi, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình. Ông tham gia Hội Sinh viên thị xã Thái Bình thuộc Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội và bị Pháp bắt vào cuối năm 1930 và bị giam hai tháng rưỡi tại thị xã Thái Bình.

  • Thi sĩ Kiên Giang là tác giả những bài thơ nổi tiếng Hoa trắng thôi cài lên áo tím, Tiền và lá, Ngủ bên chân mẹ… Ông cũng là soạn giả của những vở cải lương quen thuộc như Áo cưới trước cổng chùa, Người vợ không bao giờ cưới, Lưu Bình - Dương Lễ, Trương Chi - Mỵ Nương và hàng trăm bản vọng cổ. Như người bạn văn tâm giao Sơn Nam và thi sĩ đàn anh Nguyễn Bính, Kiên Giang cả một đời phiêu bạt sống rày đây mai đó, cho đến khi trái tim đột ngột ngừng đập”...

  • Ở tuổi 89, nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý - tác giả của ca khúc nổi tiếng "Dư âm" sống nghèo túng, bệnh tật và cô đơn trong căn nhà nhỏ giữa lòng Sài Gòn.

  • NGÔ ĐÌNH HẢI

    Nhà văn Trần Áng Sơn sinh ngày 12/7/1937 tại Hải Phòng, lớn lên ở Huế, trưởng thành ở Sài Gòn, mất ngày: 18/5/ 2014.

  • QUANG VIÊN

    Đại tướng Nguyễn Chí Thanh là vị tướng tài năng và đức độ. “Ông là một danh tướng, một nhà chính trị và nhà quân sự lỗi lạc” - Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt thốt lên khi nhớ về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh như vậy. Trong cuộc sống tình cảm gia đình, cũng như ứng xử với văn hóa văn nghệ, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh cũng hết sức chí tình, có những việc làm rất đáng khâm phục. Nhà thơ Tố Hữu đã viết về ông rất hay: “Sáng trong như ngọc một con người”…