NGUYỄN THỊ ẤM
Một lần tôi quá bộ đến nhà một viên bác sĩ. Ông vốn là bạn cũ, nay làm việc tại một bệnh viện lớn trong thành phố. Ông kể một câu chuyện như sau:
Minh họa: Cẩm Ly
***
Khu tập thể nơi ông ở tự nhiên xuất hiện một cặp vợ chồng trẻ. Chàng là họa sĩ, vợ là giáo viên. Họ rất đẹp đôi. Chàng tuấn tú khỏe mạnh như vận động viên điền kinh, lại có đôi bàn tay của người nghệ sĩ. Đất nước hôm nay báo chí và sách đọc bay nhiều như bươm bướm trong nắng của mùa xuân. Họa sĩ có tài, luôn luôn được chào mời vẽ tranh minh họa. Chàng khối tiền...
Nàng đẹp y như mỹ nhân ngồi cạnh một bông hồng đỏ mới hé nở trong nắng sớm. Nghề giáo viên của nàng, vốn thanh bạch và nghèo. Nhưng nàng lại là con của một vị quan chức ngoại giao đương công tác tại nước ngoài. Cha mẹ nào mà chẳng thương bông hoa hồng kiều diễm đó. Thỉnh thoảng bà mẹ nàng đến thăm thường cho con gái những tờ bạc lớn mới tinh lần đầu tiên mới chịu bò ra cuộc đời.
Hai vợ chồng sống ở tòa nhà hai tầng trong phố nhỏ ngoại ô, đối diện với nhà viên bác sĩ. Ngoài ban công của căn nhà có một chậu cúc nhỏ đương đơm hoa thẹn thùng trong nắng vàng.
Họ yêu nhau lắm. Nàng cũng chiều chàng hết lòng. Chàng cũng thương vợ hết nhẽ. Nàng nhìn chàng bằng cặp mắt sáng như sao nhưng đầy nước. Ánh mắt của tình yêu, vừa đau vừa hờn ai nhìn cũng biết. Chàng đi bên vợ thẹn thùng bối rối như đứa trẻ. Đàn ông được yêu quá run rẩy là chuyện thường.
Con tạo trong cuộc đời nhảy nhót. Một năm sau, nàng sinh một cô bé gái. Nó còn bé tí nhưng đã đẹp giống mẹ rồi. Cộng thêm một năm nữa, người ta thấy nó chơi tha thẩn bên chậu hoa cúc. Mẹ nó càng ngày càng đẹp, ngọt như táo chín trong mùa thu vàng.
Trong tất cả các nghề, khéo nghề họa sĩ là nghề dễ đong đưa với ái tình nhất. Nghệ thuật bắt nguồn từ tài hoa và cái nghèo. Nhưng chàng lại không nghèo. Một khi con người đã no đủ cả tình ái lẫn tiền thì khó lòng còn sáng tác được nữa. Chàng bắt đầu hướng về một phương trời khác. Một cánh chim bay trong trời chiều mùa thu màu tím. Phải thôi, nghệ sĩ mà không có đau khổ thì không làm được cái quái gì cả. Tự nhiên trong cuộc đời, chẳng ai dại mò vào nơi đói khổ. Chàng mò đến khoảng trời của tình ái. Khoảng trời này bao giờ cũng đầy hoang lạ. Kẻ bước dưới bầu trời tình ái lạ, y như đi đêm trong sa mạc vậy. Suốt đời bị khát nước. Như tất cả những người đàn ông khác, trốn vợ đi hái hoa bắt bướm, có khéo che chắn đến đâu rồi cũng lộ chuyện. Đêm đêm chàng về muộn, mắt chàng lấm lét như thầy phù thủy bắt quyết. Đầu chàng ướt đẫm sương đêm, người chàng có mùi thơm của một loài hoa lạ. Nàng nhìn biết ngay...
Người đàn bà miền Bắc có tri thức thường khôn ngoan nuốt hờn vào bụng. Cứ mỗi lần chàng về muộn là nàng lại nuốt chửng vào bụng một cục máu đen. Bố đẻ của nàng là một nhà ngoại giao danh tiếng. Ngày xưa ông thường dạy con gái. Mọi chuyện trong cuộc đời phải nghĩ thật kỹ rồi mới hành động. Nếu chưa nghĩ kỹ mà đã hành động, thì chắc chắn sẽ nhận phần thua thiệt về mình. Cuộc đời ông là một tấm gương. Từ một anh công chức bàn giấy, ông đã tiến nhanh thành một nhà ngoại giao. Ông chưa già, mới khoảng năm mươi tuổi. Đất nước hôm nay "tre già măng mọc", ông còn tiến rất xa.
Tối tối nàng đưa ngón tay trắng muốt, mềm như những cánh hoa cúc, ôm lấy mái tóc đen như mực. Nàng ru con ngủ vừa nghĩ. Chồng nàng mới hai mươi bảy tuổi. Tuổi đấy so với người đàn ông trong cuộc sống hôm nay vẫn còn là kẻ ấu thơ. Người đàn ông sống giữa thành phố, nếu có tiền khó lòng thoát khỏi chuyện trăng hoa. Nghề của chàng lại là nghề nghệ thuật. Nghệ thuật và đàn bà hay dính với nhau làm một. Một tình yêu lạ, kẻ bình thường khác phải loanh quanh hàng tháng, thậm chí đến vài năm. Nhưng những người nghệ sĩ chỉ bước chân trong một tiếng tơ đồng. Tiếng đàn ngân nga độ nửa phút. Thì chàng cũng xuống thuyền sang sông.
Đến hôm nay, con người đã bước qua hàng vạn chuyện tình. Đem chuyện xưa khó lòng mà dọa chàng được. Không khéo, thì chàng ở trên bờ, nàng ở dưới sông ôm con đi chuyến đò ngang một mình. Tất nhiên, chàng sẽ đứng trên bờ lén chùi những giọt nước mắt rơi. Hết khóc, chàng tắc lưỡi quay về với người tình mới. Nàng lỡ đò rồi, ai dám bảo chuyến đò sau không lỡ.
Chàng cứ đi chơi về muộn. Trên đường về, cả bầu trời sao mùa hạ, lẫn bóng trăng tròn, rung rinh chào đón. Miệng chàng hát bài Lămbađa nóng bỏng nhún nhảy, duyên dáng của mùa hạ. Ái tình lạ, đối với người đàn ông muôn đời vẫn mới về đến nhà, khi bước chân lên cầu thang, chàng đứng lại định thần một lúc. Hai phút sau, mặt chàng lạnh tanh. Sự lừa đảo của chàng đối với nàng thật là trò trẻ con. Nàng cứ lặng thinh như không hề biết. Nàng đón chàng bằng nụ cười mê hồn của những mỹ nhân.
Ngày tháng trôi đi như mây trôi trên trời vậy. Tối nào, trong cuộc đời nàng hình như cũng mưa. Mưa mãi, nó cũng làm lòng nàng đầy như nước hồ giữa ngày tháng bảy. Nàng tự soi bóng của mình vào mặt nước hồ đấy. Nàng còn đẹp lắm, bóng nàng như bóng một nàng tiên. Chỉ khác rằng nàng tiên dưới bóng nước buồn lắm. Mắt nàng tiên sâu thăm thẳm. Một nụ cười hờn tim tím. Tình cờ một hôm, có một đốm trắng như viên thuốc rơi xuống mặt hồ làm lay động sóng. Nàng nhìn theo viên thuốc đang tan trong nước hồ xanh mà nở một nụ cười vàng vọt như chết.
Mấy hôm sau, một buổi tối chàng đi chơi về muộn. Chàng thấy nàng nằm thiêm thiếp trên giường. Dưới chân giường, con gái chàng đang nghịch mấy chục cái vỉ thuốc ngủ hết thuốc. Cái bàn nhỏ kê đầu giường có một lá thư nhỏ. Chàng hốt hoảng cầm đọc. Thư viết:
Anh thân yêu!
Em biết anh không yêu em nữa. Em ra đi cho khỏi vướng bận lòng anh.
Vĩnh biệt anh.
Chàng hốt hoảng lay vọi vợ. Nàng mở mắt nhìn chàng, rồi lại từ từ nhắm mắt. Tai họa... Chàng hốt hoảng chạy sang nhà viên bác sĩ, mong nhờ ông cứu giúp. Đêm nay, oái oăm, lại đến phiên trực của ông tại bệnh viện. Chết rồi...! Chàng quay về nhà lay gọi vợ. May quá, thuốc chưa ngấm, vợ chàng còn tỉnh. Chàng vội bế con sang gởi hàng xóm rồi vội vã đưa vợ bằng xe máy đến bệnh viện nơi viên bác sĩ làm việc.
Xe máy lao vút trong trời đêm đi về hướng thành phố vắng vẻ đã khuya. Nàng ôm chặt lấy chàng, thiêm thiếp sắp bước vào giấc mộng nghìn thu. Đến bệnh viện, chàng lại gặp ngay viên bác sĩ. Viên bác sĩ đo huyết áp, vạch mi mắt nàng. Ông băn khoăn suy nghĩ, rồi bảo chàng đứng dậy ra ngoài để ông làm việc.
Chàng đứng lo lắng ở ngoài phòng cấp cứu. Hối hận quá, nhưng bây giờ quá muộn. Nàng chẳng may đi mất, thì lỗi chuyện đó tại chàng. Biết nói sao với mọi người bây giờ.
Hai tiếng sau. Hai cô y tá khiêng nàng xuống phòng hồi sức. Chàng định chạy theo, nhưng viên bác sĩ giữ chàng lại. Ông nói: "Chỉ chậm tí nữa là cô ấy chết. Bây giờ, cô sống rồi. Nhưng cô ấy còn yếu lắm, phải hồi sức". Nói xong, ông nhăn mặt rồi bước vào phòng, đóng cửa. Chàng tẽn tò đứng ngoài.
Ba ngày sau, tin nàng quyên sinh bằng thuốc ngủ bay khắp họ hàng nội ngoại. Mẹ đẻ nàng đến, không thèm nhìn chàng, ôm lấy con gái khóc như mưa. Ông bố vợ hốt hoảng bay từ Tây Đức về, nhìn chàng trách móc lắc đầu. Chàng cúi đầu nhận lỗi, nhưng chẳng có ai thèm đếm xỉa đến chàng. Chàng đứng đăm chiêu nhìn ra cửa sổ. Bố mẹ đẻ của chàng buồn lắm.
Chuyện này mà không có đoạn sau, thì hay không kém chuyện tình "Lan và Điệp" ngày xưa. Theo lời anh chồng kể, thì cô ấy uống năm mươi vỉ thuốc ngủ. Với số thuốc như vậy, thì một con voi của Thảo Cầm viên cũng phải ngủ hai tháng. Đàng này, mạch của cô vẫn bình thường, mắt vẫn sáng như sao. Tôi nghi là có chuyện gì bí ẩn, nên tôi bảo ông chồng ra ngoài. Tôi hỏi chuyện cô. Cô kể cho tôi nghe. Cô ấy tự tử bằng một viên thuốc ngủ và năm mươi viên B1. Số vỉ thuốc hết thuốc, cô xin của một người bạn làm y tá bệnh viện, cô ấy yêu cầu tôi, chữa chạy cho cô y như một bệnh nhân nguy kịch nhất. Cô sẽ trả hoàn toàn những phí tổn tốn kém. Tôi làm y như vậy. Tất nhiên, tôi không rửa ruột cô ta. Mà chỉ để cô nằm đó hai tiếng. Sau đó chuyển sang phòng hồi sức, rồi sang phòng bệnh nhân để tiện theo dõi.
Câu chuyện kết thúc như ta đã biết. Ông vừa kể xong thì cặp uyên ương nọ dắt tay nhau xuống cầu thang chuẩn bị đi chơi buổi chiều chủ nhật. Cô đấy, đẹp tuyệt. Hai chúng tôi khẽ liếc nhìn cô cười. Cô cúi đầu đỏ mặt không thèm nhìn chúng tôi. Chiếc xe máy của Nhật màu đỏ tươi, chở hai vợ chồng và đứa con gái lao vút về hướng thành phố. Anh chồng kia đến hôm nay mặt vẫn còn tái xanh chưa hết sợ.
Viên bác sĩ nói tiếp. Bây giờ có cái mốt tự tử bằng thuốc ngủ. Tự tử thật hẳn hoi. Toàn là các cô gái trẻ, hoặc đàn bà đẹp. Tháng nào bệnh viện chúng tôi cũng có từ mười hai đến mười lăm ca. Tất nhiên cũng có vài ca không cứu được. Bản thân tôi cũng muốn ca nào cũng giống ca này.
Ngày xưa, cụ Nguyễn Du đã than một câu về nàng Hoạn Thư rằng: "Đàn bà dễ có mấy tay...". Và cuối cùng nàng Kiều của cụ cũng phải tha bổng cho nàng Hoạn Thư.
Các bạn!... Mà vớ phải ông chồng hư thân thì phải dạy. Chứ đừng bao giờ quyên sinh. Muôn năm cho đến ngày hôm nay, cuộc đời tất nhiên là quý giá nhất. Các cụ ngày xưa có câu: "Gái chính chuyên dạy chồng...". Thật buồn!... Các bạn nếu cứ tự quyên sinh. Nàng Hoạn Thư dưới suối vàng sẽ cười các bạn.
Hà Nội, tháng mười một - 1991
N.T.Â
(TCSH53/01&2-1993)
LÊ TRÂMNgồi với tôi và Kh là một đôi nam nữ còn khá trẻ. Chàng thanh niên, theo lời gã, vừa mới về từ Thái Lan sau khi trúng một hợp đồng béo bở. Gã là đại diện của một công ty xuất nhập khẩu nổi tiếng ở bên ấy.
NGÔ TỰ LẬPCó lẽ tôi đã ngủ rất lâu trước khi bị lay dậy một cách dữ dội. Tôi cố nằm thêm, mặc dù đó không phải là thói quen của một người lính cũ. Thường thì tôi bật dậy ngay. Trước khi tôi vào lính, cha tôi, một đại tá từng trải ba cuộc chiến tranh, chỉ dặn mỗi một câu: “Hãy chồm dậy ngay tiếng còi báo động đầu tiên!”. Lời dạy của ông tôi làm theo trong suốt thời gian tại ngũ và cả khi giải ngũ. Nhưng có những lúc ta không làm chủ được mình. Tôi thấy mình đau ê ẩm và phải một lúc khá lâu sau tôi mới chậm chạp mở mắt.
PHẠM THỊ CÚCTừ những ngày thơ bé còn cắp sách đến trường cho đến khi đã bước vào đời, con cái đã khôn lớn và trưởng thành, trong ký ức của tôi vẫn luôn lưu giữ những hình ảnh sinh động và kỳ diệu của hàng ngàn con cò trắng rợp cả cánh đồng bát ngát, những cánh rừng và vườn cây trĩu nặng vô vàn chim chóc, hình ảnh chim cò thân thiết đậu cả trên vai người, trên đầu người, quẩn dưới chân người... là chuyện của Vùng Đồng tháp Mười qua những trang viết hấp dẫn của các nhà văn Sơn Nam và Đoàn Giỏi.
MAI NINHTrong khoảng giữa buổi chiều thăm viếng cơ sở và dạ tiệc, tôi chạy về nhà thay quần áo. Dưới vòi nước ấm, tôi nao nao xúc động nhớ lại từng khuôn mặt bạn bè. Ngoài một hai người thỉnh thoảng gặp nhau nhờ ở lại nơi này sau khi tốt nghiệp, còn hầu hết thì sau một phần tư thế kỷ đã qua đi, bây giờ mới tái ngộ. Làm sao không ngẩn người trước những tên bạn ngày xưa mặt mũi căng hồng tí tửng nhố nhăng, giờ đây làn da gấp nếp, râu ria đạo mạo, ra dáng sếp lớn sếp nhỏ cả rồi. Và dấu chân chim của thời gian càng rõ rệt hơn nữa, nơi những cô đầm bạn gái của tôi.
MAI NINH- Rối, Rối ơi! Dậy đi nào. - Nằm mãi đây cũng đừng hòng có ai lượm xác đem chôn. - Dậy đi! Rối ơi.
ANH DƯƠNGCòn sống đến nay, ông tôi phải hơn trăm tuổi. Trước ngày chết, ông kể cho tôi câu chuyện thương tâm này.
NGUYỄN XUÂN HOÀNG1. Từ Huệ nằm thiêm thiếp bên cạnh án thư. Tóc râu chàng bạc trắng. Đêm qua, ngoài trời mưa gió to quá. Chàng không làm sao ngủ được. Từ Huệ sợ mưa, sợ phải nghe thấy những âm thanh cuồng nộ của trời đất. Điệu luân vũ ấy là nỗi ám ảnh khi chàng còn là một anh khóa vô danh.
PHAN TUẤN ANHLớp Lý trong một chiều nhốn nháo. Vài đứa con gái ngồi sụt sùi cho nhân vật nữ trong phim trên ti vi chết sớm và nguyền rủa đạo diễn như một tay giết người. Những đứa con trai thì tiếc rẻ cho một vài pha bóng hụt tối qua, để lại hậu quả là mất hẳn một "tháng lương" mà nhẽ ra đã có thể lĩnh sáng nay tại... chủ quán.
NGUYỄN VIỆT HOÀLGT: Khi ánh sáng phản chiếu từ mặt trái đồng tiền ùa vào cánh cửa làng mở rộng, “sức nóng” của nó gần như thiêu rụi mọi nền tảng đạo đức một bộ phận không nhỏ đám thượng lưu gồm cả quan viên hương lý. Căn bệnh mà tác giả Nguyễn Việt Hoà mổ xẻ trong truyện ngắn dưới đây, dẫu chưa cao tay để diệt bằng hết những vi-rút-làng, song việc ngăn chặn một đại dịch bắt đầu là có thể...S.H
TRẦN HẠ THÁP1/ Người đàn ông đang huơ rìu. Liên tục những bi củi tươi bị xé phanh, toang toác. Gió lạnh một buổi tàn đông, sắp Tết nhưng trên khuôn ngực mồ hôi loang lổ như mưa. Xóm lò heo. Buổi sáng chưa mở mắt đã hỗn độn, mù trời hơi nước. Cái thế giới được khoanh vùng bằng tiếng kêu bi thiết các con vật thảm tử. Mùi phân chuồng phát tán, nghẹt thở. Tiếng người lê la trả giá, mặc cả. Tiếng cười rộ lên đắc ý trộn lẫn tiếng chửi thề tục tằn đe doạ. Đâu đó, mơ hồ giọng trẻ con khóc và tiếng ru hò ngái ngủ xa xôi…
NGUYỄN NGỌC LỢITôi diện bộ "téc gan" quân nhu, dắt súng vào người, dặn dò cậu lái xe rồi hoà vào dòng người đi ra sân bay. Được giao nhiệm vụ về nước sắm hàng, gặp một sự kiện quan trọng, tôi không muốn bỏ lỡ dịp được chứng kiến. Thị xã Lộc Ninh năm 1973 đã trở thành thủ đô của chính phủ cách mạng.
THÁI BÁ TÂN…Con chim hung dữ màu đen là trọng tâm của bức tranh, được ông giành hết tâm sức miêu tả rất sống động. Trong tranh, nó đang bám chân vào ngực Prômêtê, xoè hai cánh giữ thăng bằng, chiếc mỏ khoặm ngậm một miếng tim vừa moi từ lồng ngực khổng lồ của chàng…
NGUYỄN ĐỨC SĨ TIẾNMọi người đến Huế với những lí do khác nhau. Riêng các văn nghệ sĩ thì thường đến để tìm cảm hứng sáng tác. Tuy nhiên ý tưởng của mỗi người thì mỗi khác, chẳng ai giống ai. Họa sĩ Vĩnh Trung và nghệ sĩ Hải Lý là một trong những trường hợp như vậy.
XUÂN ĐÀIChuyện thằng Thanh con cô Ngoan ở làng Đông cuối tháng này tổ chức đám cưới với con Thuý con cô Lâm ở làng Nổi, dân xã Vĩnh Sơn ai cũng tỏ tường. Cái đận cô Lâm có chửa, điều tiếng khắp làng, người ta đoán già đoán non về cha của đứa bé. Đoán vụng đoán trộm, thì thầm nhỏ to sau lưng, chứ thấy bóng cô đi ngang qua là họ im bặt. Nó mà nghe được nó tế cho! Nó vén mồm, vén váy, réo tên cúng cơm ba đời nhà mình ra mà chửi.
PHẠM THỊ XUÂNChị Xoan trở mình nhè nhẹ, sợ làm đứa cháu giật mình thức giấc. Chị quay mặt vào tường như cố tránh cái ánh sáng xanh dịu phát ra từ ngọn đèn ngủ. Chị nhắm kín mắt nhưng vẫn không sao ngủ được. Đầu óc chị rối bời bao ý nghĩ. Có một cái gì day dứt, một cái gì tiếc nuối, một cái gì hẫng hụt vừa đi vào cuộc đời chị. Chị bỗng thấy lòng mình trống trải đến vô vị...
PHẠM THỊ XUÂNLGT: Ấn tượng của một nữ tác giả mới lần đầu tiên gửi tác phẩm đến cho TCSH thật khá đậm đà. Ấy là Phạm Thị Xuân, một phụ nữ ở độ tuổi đã qua thời thanh xuân, đang công tác tại một đơn vị y tế huyện Quảng Điền.
QUÝ THỂCó ai đến nhà chơi, bà cụ Tuần chỉ mép tấm phản gỗ mời ngồi, bà nói:- Giang sơn của "bầy choa" (chúng tôi) chỉ có chừng ni. Không ghế bàn, xa lông, sập gụ tủ chè chi cả, chịu khó ngồi đỡ, ông bà mô áo quần trắng trẻo sạch sẽ sợ dơ, thì ngồi lên đây. Bà cụ xoè cái quạt giấy cũ đã rách, lộ ra mấy cái nan tre lót cho khách ngồi. Nhưng không ai nỡ ngồi lên cái quạt giấy của cụ.
NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO...Sáng hôm ấy bà con xóm đạo đi lễ rất đông. Người ta nhìn thấy một vệt sao băng vào lúc trời tảng sáng. Họ cho rằng Chúa thấu hiểu được nỗi đau đang dày xéo trên thân thể Xoan. Nhưng cũng chính vì thế mà bố cô lại quay về làm chính con người liêm khiết hồi xưa. Thiên đường cũng có những con đường riêng để người ta sám hối.
XUÂN ĐÀI 1. Mỗi lần từ quê trở về Sài Gòn, sống bên chồng và hai đứa con, tôi không nguôi nhớ đến chị. Năm nay chị đã ngoài bốn mươi, không chồng, không con, lủi thủi ra vào trong ngôi nhà một gian hai chái. Ngôi nhà vừa được xây dựng cách đây gần ba năm bằng số tiền chị tằn tiện, chắt bóp mười mấy năm và tiền vợ chồng tôi phụ giúp chút đỉnh. Vài ba năm, vợ chồng con cái chúng tôi mới về thăm chị một lần. Chị mừng, chị vui, trò chuyện với các cháu suốt ngày. Chị quấn quýt lũ trẻ, lũ trẻ cũng quấn quýt chị.
TRẦN THỊ TRƯỜNGNgày trăng tròn lẻ. Tháng Trung Thu năm Đại Bảo thứ 3.Người hai lưỡi bảo là ngày Sao Thổ phạm vào Thái Âm.Người ngắn lưỡi nói Sao Chổi mọc ở phương Tây.Người dài lưỡi bảo có tinh vượn đen ăn mặt trời, ngày Nhật thực, nếu không yểm kỹ sông Nhị đang nảy vàng ròng sẽ ngừng.Động đất.