Giữ gìn tượng Phật: Cuộc đào bới lớn của Afghanistan
Gần nửa giờ lái xe từ thủ đô Kabul, tỉnh Logar, phía đông nam thủ đô Kabul, được coi là một trong những nơi nguy hiểm nhất ở Afghanistan. Nó gần khu vực Waziristan biến động của Pakistan, nơi các chiến binh vũ trang tự do qua lại nơi biên giới.
Ở đây, ở giữa sa mạc rộng lớn, một cuộc khai quật khảo cổ lớn đang diễn ra dưới sự giám sát của Bộ Khai mỏ và Dầu khí Afghanistan (MMP) - ảnh.
Ở nơi nguy hiểm nhất ở Afghanistan
Mes Aynak ("giếng đồng nhỏ" ở Dari), đã từng là một thành phố trên Con đường Tơ lụa, là nơi có một trong những hiện vật Phật giáo lâu đời nhất Trung Á, có niên đại vào thời gian của Alexander Đại đế.
Tượng Phật và tác phẩm điêu khắc, khu phức hợp tu viện, bảo tháp và các bức bích họa, đồ gốm, tiền xu, đồ trang sức vàng và một mỏ đồng thời cổ xưa được chôn vùi bên dưới địa điểm khoảng 445.934 m2 đất núi này.
Afghanistan bị mất một phần nhiều các di sản văn hóa vào năm 2001 khi quân Taliban dùng thuốc nổ làm nổ tung 2 bức tượng Phật khổng lồ được khắc vào vách đá sa thạch ở Bamiyan ở miền bắc Afghanistan. Bây giờ đất nước có nguy cơ mất đi nhiều hiện vật nghìn năm tuổi nếu việc khai quật này không sớm hoàn thành.
Ngoài ý nghĩa văn hóa của nó, Mes Aynak là địa điểm của một mỏ đồng chưa phát triển lớn nhất thế giới.
25-4-2008, MMP đã ký hợp đồng 3 tỷ USD trong 30 năm với Metallurgical Group Trung Quốc, một doanh nghiệp khai thác khoáng sản nhà nước có trụ sở tại Bắc Kinh. Thỏa thuận này là đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Afghanistan cho đến nay.
Trung Quốc đã dành gần 200 triệu USD thanh toán cho chính phủ Afghanistan và cho công việc sơ bộ nơi địa điểm trên. Nhưng dự án khai thác đã đi vào bế tắc cho đến khi công việc khai quật khảo cổ được hoàn tất.
Các nhà khảo cổ cho biết họ cần ít nhất 25 năm để khai quật toàn bộ địa điểm, một khung thời gian mà chính phủ sẽ không bao giờ cho phép.
Một cuộc khai quật một phần của một khu vực ưu tiên cao được gọi là vùng đỏ có thể được hoàn tất trong vòng 14 tháng, các nhà khảo cổ cho biết, nhưng phải có sự hỗ trợ thêm.
Và với giá trị đồng ước tính 40 tỷ USD bên dưới Mes Aynak, chính phủ Afghanistan có ít động cơ để chờ đợi lâu hơn nữa. Trung Quốc đang lên kế hoạch để tiếp nhận địa điểm vào cuối năm nay.
"Một mặt, người dân chúng tôi cần thực phẩm. Chúng tôi là những người nghèo. Ngân sách quốc gia của chúng tôi cần phải tạo ra doanh thu. Nhưng mặt khác, chúng tôi phải bảo vệ các di sản quốc tế", Nasir Ahmad Durrani, Thứ trưởng Bộ Khai mỏ và Dầu khí cho biết trong một cuộc phỏng vấn từ văn phòng của ông ở thủ đô Kabul. Ông thăm Mes Aynak cứ khoảng mỗi hai tuần và cho biết MMP đang làm mọi thứ có thể để cung cấp nguồn lực cho việc đào bới.
Chạy đua để hoàn thành
Các nhà khảo cổ đang điên cuồng cố gắng để xác định và ghi lại sự tồn tại của những hiện vật mà họ có thể không có thời gian để giữ lại hoặc có thể bị hư hỏng trong quá trình tháo dỡ, trong những gì được gọi là bảo quản bằng việc ghi chép. Một thách thức họ phải đối mặt là việc tháo dỡ an toàn của khoảng 20 ngôi tháp và hơn 150 tác phẩm điêu khắc và các bức tranh tường từ một vài trong số các địa điểm trong vùng màu đỏ - mà họ cho biết cần phải mua sắm nhiều thiết bị chuyên dụng và thuê nhiều nhà khảo cổ học cũng như người đào bới.
"Chúng tôi đã đánh mất một phần quan trọng của lịch sử", Marek Lemiesz, một nhà khảo cổ cao cấp được thuê bởi MMP nói. "Chúng tôi có thể gì làm chỉ với một vài người?"
Ông cho biết nhóm của ông quá nhỏ để hoàn thành việc khai quật trước khi kế hoạch của Trung Quốc bắt đầu thực thi trong vùng màu đỏ. Hiện tại chỉ có 10 chuyên gia quốc tế và chưa tới 20 nhà khảo cổ Afghanistan từ Viện Khảo cổ học Kabul. Một nhóm 7 nhà khảo cổ ở Tajik sẽ đến vào cuối tháng, nhưng Lemiesz cho biết số đó vẫn chưa đủ.
Thiếu an ninh cũng là một trở ngại: Một số nhà khảo cổ quốc tế và công nhân Metallurgical Group Trung Quốc đã rời khỏi Mes Aynak trong những tháng gần đây do lo ngại ngày càng tăng về sự an toàn, với mục đích của Taliban gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tổng thống gần đây, Hoa Kỳ rút quân vào cuối năm nay và sự hiện diện liên tục của Taliban gần đó. Vào ngày 10-6, các tay súng đã giết chết 8 người rà mìn làm việc cho Trung tâm Phát hiện Afghanistan trong khu vực Mes Aynak. Các quan chức địa phương đổ lỗi cho Taliban đã gây ra cuộc tấn công.
Khảo cổ học là một quá trình rất tinh tế và không thể đoán trước. "Bạn không bao giờ biết những gì sẽ xảy ra trong quá trình đào", Lemiesz nói. Việc tháo dỡ các bảo tháp và tượng Phật lớn rất tỉ mỉ và liên quan đến việc cẩn thận cắt các vật thể thành các khối để chúng có thể được vận chuyển một cách an toàn. Các hiện vật sẽ được lưu trữ trong Bảo tàng Quốc gia Afghanistan ở Kabul, và có kế hoạch mở một bảo tàng ở Logar gần địa điểm khai quật.
Nhiều trong số những bức tượng đã bị hư hại bởi trộm cướp, tuyết và mưa trong vài thập kỷ qua. Tác phẩm nghệ thuật giai đoạn Mes Aynak, từ thế kỷ thứ 2 đến đầu thế kỷ thứ 9, rất phổ biến và được coi là chất lượng hàng đầu. Sau sự tàn phá các pho tượng Phật Bamiyan, giá của các tác phẩm điêu khắc Phật giáo như các tác phẩm ở khu vực Mes Aynak tăng tới 10 triệu USD đến 100 triệu USD trên thị trường chợ đen. Buôn bán bất hợp pháp là một vấn đề nghiêm trọng ở Afghanistan, đặc biệt là ở khu vực biên giới Pakistan được kiểm soát bởi quân nổi dậy, lãnh chúa và các thương gia của Pakistan. Các hiện vật cổ được vận chuyển và bán bất hợp pháp cho người mua ở Nhật Bản, châu Âu và Hoa Kỳ.
Nguồn: Văn Công Hưng (Theo Aljazeera America) - GNO
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Sáng nay, 10-7, ông Lê Bá Hạnh, Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh cho biết, vừa phát hiện tại đền Thượng (ở làng Vân Hải, xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân) đang lưu giữ 8 đạo sắc phong bằng văn tự Hán - Nôm cổ quý hiếm thời Nguyễn, liên quan đến nhân vật lịch sử thời Lý, Thái úy Tô Hiến Thành.
-
Trong ba lần khai quật (các năm 1993, 2009 và năm 2013) tại khu Di tích lịch sử-văn hóa-khảo cổ đặc biệt Gò Tháp thuộc xã Tân Kiều, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp, Bảo tàng tỉnh Đồng Tháp đã thu được 49 hiện vật bằng vàng của nền văn hóa Óc Eo.
-
VÕ VINH QUANG
An Nam quốc thư là hệ thống văn thư ngoại giao rất quan trọng giữa nước ta và Nhật Bản thế kỷ XVI - XVII, thường xuyên được giới nghiên cứu quan tâm tìm hiểu.
-
HỒ TẤN PHAN - NGUYỄN THỊ NHƯ TRANG
Chúng tôi đọc một cách thú vị bài "Lại nói chuyện cầu Trường Tiền" của Quách Tấn đăng trên Tạp chí Sông Hương số 23. -
(SHO) Bộ VHTTDL vừa ban hành Quyết định cho phép Sở VHTTDL tỉnh Thanh Hóa phối hợp với Viện Khảo cổ học khai quật tại Hang Diêm, xã Thành Yên, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa trong thời gian từ 21/11 - 02/12/2013 trên diện tích là 20m2.
-
ĐINH VĂN TUẤN
Giữa lúc các nhà nghiên cứu sử học đang sôi nổi, tranh biện về cuộc tìm kiếm di tích lăng mộ Quang Trung nhưng vẫn chưa tìm ra bằng chứng xác thật thì bất ngờ trên Tạp chí Xưa & Nay năm 2005(1), hai nhà nghiên cứu Hồng Phi và Hương Nao đã phát hiện và công bố một bài thơ chữ Hán Kiến Quang Trung linh cữu được chép trong Nam hành tạp vịnh tập 2 của bản chép tay Liên Khê di tập do danh sĩ Thanh Hóa là Lê Ôn Phủ(2), hiệu là Liên Khê (1771 - 1846) trước tác. -
HỒ TRUNG TÚ
Trong lịch sử mối quan hệ Việt Chăm có một thời kỳ vô cùng đặc biệt, đó là giai đoạn cùng nhau hợp tác chống lại quân Nguyên Mông. -
HỒ VĨNH
Mới đây trong quá trình sưu tầm tư liệu Hán Nôm tại Cố đô Huế, chúng tôi tìm thấy một bản thảo chữ Hán viết dưới đời vua Bảo Đại.
-
KHẮC DŨNG
Việc ông Đăng Thanh (86, Hoàng Diệu, Đà Lạt, Lâm Đồng) “tuyên bố” mua được một tấm xà rông của vua Chăm khiến chúng tôi phải “vào cuộc” truy tìm nguồn gốc của món hiện vật này. Cũng nói thêm, ông Đăng Thanh là hội viên CLB UNESCO Nghiên cứu bảo tồn cổ vật Việt Nam tỉnh Lâm Đồng (Club for antique research and collection in Lam Dong), một trong những người chơi đồ cổ khá nổi tiếng ở Lâm Đồng. Từ tấm xà rông mà ông Thanh cho rằng “của hoàng tộc Chăm”, chúng tôi về xã Pró (huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng) để tiếp cận với một số gia đình, dòng họ có quan hệ với “vua Chàm” xưa kia.
-
LTS: Theo thông báo của Hội đồng chung khảo Giải Báo chí Quốc gia 2012, phim tài liệu “Ký ức Hoàng Sa” của nhà báo Bảo Hân - Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Huế, cộng tác viên của Tạp chí Sông Hương - là tác phẩm báo chí duy nhất của Thừa Thiên Huế được Giải Báo chí Quốc gia trong năm nay. Sông Hương xin giới thiệu nội dung kịch bản của phim tài liệu này và chúc mừng tác giả được giải.
-
LÊ QUANG THÁI
Trong 12 con giáp giữ vai trò "hành khiển" điều hành vòng quay ngày tháng, con rồng là linh vật khác hẳn với 11 loài còn lại mang tính cách hiện thực rõ nét.
-
ĐẶNG TIẾN
Rồng là một linh vật tưởng tượng, chỉ có trong huyền thoại hay truyền thuyết, nhưng lại là một hình ảnh quen thuộc trong tâm thức người Việt Nam.
-
PHAN THUẬN ANTrong suốt nửa đầu thế kỷ 19, nhất là vào đầu thời Gia Long (1802 - 1820), nhà Nguyễn đã cố tình giết sạch, đốt sạch, xóa sạch tất cả con người, di tích, sách vở và mọi thứ khác của nhà Tây Sơn.
-
NGUYỄN THẾPhong Điền là huyện nằm ở phía bắc của tỉnh Thừa Thiên Huế, vùng đất mang nhiều dấu ấn lịch sử văn hóa của các thời kỳ. Sự kiện đáng ghi nhận gần đây là việc tìm thấy trống đồng cổ Đông Sơn có niên đại từ thế kỷ 2- 1 trước công nguyên, di tích văn hóa Chăm Pa, văn hóa Việt cổ... đã tạo sự quan tâm đặc biệt của các nhà nghiên cứu lịch sử trong và ngoài nước.
-
HỒ VĨNHMới đây trong đợt khảo sát thực địa tại vùng đồi núi thuộc thôn Trường Đá, xã Thủy Biều, thành phố Huế, chúng tôi đã tìm thấy một tấm bia cổ nằm bên ngoài Khiêm lăng (lăng Tự Đức) khoảng 1 km về phía Tây Bắc.
-
PHAN THANH HẢITrong ca dao xứ Huế, hình ảnh chiếc giếng cổ từ lâu lắm đã đi vào chuyện tình yêu đôi lứa, trở thành biểu tượng để người ta đem làm vật nguyện thề:Nước giếng Hàm Long đã trong lại ngọtAnh thương em rày có Bụt chứng tri
-
VŨ QUỐC HIỀNQuần thể kiến trúc Cố đô Huế là một di sản văn hoá có giá trị to lớn của Thừa Thiên Huế nói riêng và của Việt Nam nói chung. Giá trị di tích đó thể hiện ở cả văn hoá vật thể và phi vật thể mà bất cứ ai trong chúng ta cũng đều có thể nhận biết được.
-
NGUYỄN TUẤN LÂMSông Hương - một bộ phận cấu thành của văn hoá Huế đã và đang chứng kiến những bước thăng trầm của Cố đô Huế xưa cũng như đời sống hàng ngày của xứ Huế hiện nay. Dòng sông thơ mộng, ngọt ngào này chắc chắn đang nắm giữ nhiều bí ẩn của vùng đất lịch sử này mà nếu khai thác những bí ẩn đó có thể là những bổ sung quan trọng cho kho tàng lịch sử, văn hoá Huế.
-
PHAN THANH HẢIVới chủ đề “320 năm Phú Xuân - Huế, nghề truyền thống – bản sắc và phát triển”, Festival nghề truyền thống Huế 2007 sẽ diễn ra từ ngày 8-6 đến 10-6-2007, tập trung vào các nghề chạm khắc, đúc đồng và kim hoàn ở Huế và khắp đất nước.Sông Hương góp thêm một tiếng nói để tôn vinh nghề đúc đồng của Huế thông qua việc trình bày và đánh giá một số cổ vật đồng tiêu biểu của thời kỳ trước Phú Xuân hiện còn được lưu giữ để giúp bạn đọc có cái nhìn đầy đủ hơn về lịch sử phát triển và những thành tựu của nghề đúc đồng xứ Huế.
-
NGUYÊN ĐẠTNhân trở lại chùa Thiên Mụ, thăm lại những chuông cổ, tượng cổ, khánh cổ... Chúng tôi thấy trên chiếc khánh đồng có ghi: "Khánh đúc năm 1674 do Jean de la Croix người Bồ Đào Nha đúc". Chúng tôi phân vân, sao không đề ở tất cả chuông tượng ở đây mà chỉ đề ở một chiếc khánh có hoa văn kiểu dáng Việt lại người Âu đúc?
.png)
.png)
