Gia đình nghệ thuật kỳ nữ Kim Cương - Kỳ 4: NSND Bảy Nam - Tượng đài sân khấu
NSND Bảy Nam là em ruột của nghệ sĩ Năm Phỉ, là mẹ của NSND Kim Cương. Bà không chỉ là diễn viên xuất sắc mà còn là một “bà bầu” máu lửa, nhưng hầu như suốt cả đời phải vất vả chống chèo lo cho cả gia đình.
NSND Bảy Nam - Ảnh: Tư liệu gia đình
19 tuổi đã làm bầu
Thật không thể tưởng tượng được một cô gái mới 19 tuổi mà đã dám lập gánh riêng, trút hết tài sản và tâm sức cho niềm đam mê mãnh liệt. Thực sự, ông Lê Công - cha của bà Bảy Nam - đã rút kinh nghiệm từ đứa con gái Năm Phỉ nên càng ráo riết ngăn cản đứa con gái kế tiếp đi theo gánh hát. Ông giữ con bằng mọi biện pháp, kể cả đánh đòn thật đau và đem Bảy Nam theo mỗi khi ông đi công tác ở xa, mặc kệ Bảy Nam bị trễ năm học. Bởi ông thấy ở cô con gái này những dấu hiệu mê hát y như chị nó. Ngồi đâu cũng hát, cuốn tập nào cũng chép bài hát.
Khi ông chết đi, người anh trai của Bảy Nam quyền huynh thế phụ, càng quản lý Bảy Nam chặt chẽ hơn nữa, ngày nào cũng kiểm tra tập vở, ngày nào cũng vặn hỏi Bảy Nam lịch học. Nhưng anh cũng không thể ngờ cô em gái đã lấy chính trường học làm nơi tập tuồng, làm sân khấu biểu diễn. Bạn bè xúm lại tập ở gầm bàn, kẹt tủ, tập đến bỏ cơm bỏ nước, và thành tích học hành thì… thường xuyên đội sổ. Ngay cả ru em thì Bảy Nam cũng lấy bài bản hát bội và tài tử ra ca, thằng em nín liền. Và cơ hội đến khi Bảy Nam được mẹ dẫn đi thăm chị Năm Phỉ lúc ghe hát về biểu diễn. Cô đào phụ trong gánh đột xuất bỏ trốn, thế là mọi người quýnh quáng cho Bảy Nam thế vai. Vai diễn đầu tiên trong đời lúc 14 tuổi đã dẫn luôn Bảy Nam đi theo gánh hát với sự yểm trợ của bà mẹ, người một lần nữa xé rào giải phóng cho đứa con gái tài hoa.
Bảy Nam đi theo bà Năm Phỉ mấy năm thì đổ hết tiền dành dụm của mình ra lập gánh Nam Hưng vào đúng năm 1931, với tất cả lòng yêu nghề và máu hiếu thắng của tuổi trẻ. Bà mời ông thầy tuồng nổi tiếng người Quảng Đông về dạy vũ đạo, thuê căn biệt thự to đùng để anh em sinh hoạt, tập tuồng, trả tiền ăn, tiền cát sê hậu hĩnh… Cuối cùng, bà phải trả “kinh nghiệm” cho tuổi trẻ hiếu thắng ấy bằng sự trắng tay. Nhưng vấp ngã đầu đời ấy cũng báo hiệu một nghị lực phi thường mà mấy chục năm sau này bà đã tựa vào nó để vượt qua biết bao gian truân thử thách. Gương mặt của bà không tròn trịa thanh tao như bà Năm Phỉ mà góc cạnh, khắc khổ hơn, lại mang cái tên của đấng nam tử trượng phu, cho nên đã vận vào người một sự nghiệp to lớn nhưng cũng đầy gian nan thử thách.
Cốt cách trượng phu
Thử thách ấy tính từ lúc bà lập gánh Nam Hưng đến sau này khi chồng chết, bà phải gánh vác gánh Phước Cương, rồi gánh Tam Phụng (chung với nghệ sĩ Năm Phỉ, Mười Truyền), gánh Nam Lân (chung với soạn giả Duy Lân), Đoàn ca vũ nhạc kịch Năm Phỉ, cuối cùng là gánh Năm Phỉ - Kim Cương, thật tình không biết tính bao nhiêu cho xuể. Lưu diễn từ bắc chí nam, có khi qua tận Nam Vang, có khi đóng đô ở các thành phố hoa lệ, cũng có khi vô tận vùng hẻo lánh xa xôi, rừng cao su mù mịt…, lúc nào bà Bảy Nam cũng gánh trên vai trọng trách của một người trụ cột lo cho mấy chục miệng ăn, lo đối phó với chính quyền khó chịu, đối phó với bọn côn đồ chuyên quậy gánh hát, lo ứng xử với từng ông chủ nợ, từng ngôi sao trong đoàn, lo tang ma cho chị, cho chồng… Chưa kể còn phải leo lên sân khấu mà diễn hằng đêm, khi mang thai 8 tháng vẫn không dám bỏ vai, rồi đẻ con dọc đường trong hoàn cảnh một thân một mình, rồi nách con đi theo gánh hát, khi gánh hát khó khăn thì bà chuyển sang đóng phim cũng ngọt xớt không thua gì sân khấu… Chưa kể bà còn chắp bút viết kịch bản khi gánh hát thiếu thầy tuồng. Người phụ nữ nhỏ thó ấy đã vùng vẫy trong cái nghiệp sân khấu của mình một cách dũng cảm và bình tĩnh, lặng lẽ xử lý tất cả gian nan mà không hề than thở.
Mãi đến năm 1954, bà tái hôn với ông lục sự Phạm Hữu Điệc, con trai của một điền chủ giàu có tại Bà Rịa, và khi ấy Kim Cương cũng đã 16 tuổi có thể gánh vác gia đình, thì bà mới được nhẹ nhàng quẳng gánh lo đi. Người chồng này thương yêu chăm sóc bà đến tận năm 1988, khi ông qua đời. Nhưng khi Kim Cương thành lập đoàn kịch nói thì bà lại đứng mũi chịu sào giúp con, lo hết chuyện nội vụ để Kim Cương thảnh thơi mà sáng tác kịch bản, dựng tuồng, biểu diễn. Bà còn kiêm luôn nhiệm vụ “cố vấn nghệ thuật” và đóng luôn những vai bà mẹ tuyệt vời. Kim Cương nói: “Tuồng nào tôi cũng đọc cho má nghe, rồi má góp ý, bổ sung. Ơn má không bút nào tả hết”. Hóa ra, ở giai đoạn lẽ ra phải được nghỉ ngơi thì bà lại “hồi sinh” lần nữa với sân khấu, và trở thành một tượng đài không thể thay thế trong hàng loạt vở kịch của Kim Cương.
Nguồn : Hoàng Kim - TNO
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
PHẠM HỮU
Bộ phim truyện đầu tiên về tuổi trẻ Chủ tịch Hồ Chí Minh được quay tại Huế, Phan Thiết, Sài Gòn vào cuối năm 1989, đầu năm 1990; khởi chiếu tháng 5/1990 trong dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Người. Đầu tháng 12/1989, phim được khởi quay tại Huế. Vì sao là Huế chứ không phải là Làng Sen xứ Nghệ? -
NGUYỄN THỊ THANH VÂN
Hồn Trương Ba da hàng thịt là câu chuyện dân gian được lưu truyền phổ biến ở Việt Nam. Thông qua nhân vật Trương Ba - Hồn là Trương Ba trú ngụ trong xác anh hàng thịt nêu lên mối quan hệ giữa thể xác và linh hồn, vấn đề nhân sinh về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên để hoàn thiện bản thân. -
NGUYỄN HUY THIỆP
LTS: Để giúp bạn đọc có một hình dung đa diện về Nguyễn Huy Thiệp, một Nguyễn Huy Thiệp sâu sắc, đáo để… lạ lùng, chúng tôi xin giới thiệu kịch bản "Còn lại tình yêu". -
Không chỉ nổi tiếng bởi lối hát quan họ độc đáo, làng Thổ Hà (xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) là một trong số ít nơi còn giữ được nghệ thuật tuồng.
-
Nằm trong dự án hợp tác quốc tế, Nhà hát Tuồng Việt Nam vừa khởi công dựng vở diễn “Dưới bóng đa huyền thoại” phát triển từ kịch bản văn học “Ngôi đền ma ám” của tác giả, đạo diễn Chua Soo Pong, dịch giả Xuân Hồng, kịch bản tuồng Lê Thế Song. Dự kiến, vở diễn sau khi được dàn dựng sẽ tham gia tại Liên hoan Nghệ thuật quốc tế Pohang (Hàn Quốc) vào tháng 8/2017.
-
Nhà hát Tuồng Việt Nam vừa chính thức khởi công vở diễn Dưới bóng đa huyền thoại, phát triển từ kịch bản văn học nổi tiếng Ngôi đền ma ám của tác giả, đạo diễn Singapore Chua Soo Pong. Nhiều chuyên gia hy vọng, dự án hợp tác quốc tế này sẽ mang đến làn gió mới cho sân khấu tuồng Việt Nam. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với đạo diễn CHUA SOO PONG về vở diễn này.
-
VĂN HỌC
Nhân kỷ niệm 61 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ thị thành lập nên Ngành Nghệ thuật Múa rối chuyên nghiệp Việt Nam (12/03/1956 - 12/03/2017). Khi đó Người đã dạy: “Cần có đoàn múa rối chuyên nghiệp để các cháu thiếu nhi có thêm niềm vui thêm tiếng cười”. -
Chiều 22-3, tại Hội trường Huyện ủy huyện Bình Chánh (TPHCM), các đại biểu của huyện dự hội nghị học tập chuyên đề “Những nội dung cơ bản của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” đã cùng thưởng thức vở kịch Dấu xưa (tác giả: Nguyễn Thanh Bình, đạo diễn: NSƯT Trần Minh Ngọc), với sự tham gia diễn xuất của NSƯT Thanh Điền, NSƯT Mỹ Uyên, NS Lê Bình, Thái Kim Tùng, Lê Vinh, Cao Việt Hưng, Quốc Trung...
-
Đạo diễn Lê Mộng Hoàng, một tên tuổi lớn của điện ảnh miền Nam đã qua đời ở tuổi 88 vào lúc 3 giờ sáng 23.2 tại nhà riêng trên đường Huỳnh Văn Bánh, quận Phú Nhuận (TP.HCM) sau một thời gian nằm viện.
-
"HOPE" - dự án nhạc kịch được xem là "hiện tượng sân khấu" đã sáng đèn 21 đêm gồm "Góc phố danh vọng" và "Đêm Hè sau cuối" trong năm 2016 sẽ trở lại công diễn vở thứ ba "Mộng ước không xa vời" vào ngày 28/2 và các ngày 6-9/3 tại Trung tâm Văn hóa Pháp, 24 Tràng Tiền, Hà Nội.
-
LTS: "Không có vua" là một truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp.
Khi còn sống, nhà viết kịch Lưu Quang Vũ đã có ý định kết hợp với Nguyễn Huy Thiệp để chuyển thể truyện ngắn này sang kịch nói. Song, ý định đó chưa được thực hiện thì Lưu Quang Vũ mất đột ngột. -
CAO CHÍ HẢI
Trong các loại hình văn hóa nghệ thuật của nhân loại thì âm nhạc và múa có lẽ là cổ xưa nhất. Người nguyên thủy trước khi biết nói thì họ đã hát và múa. -
Sân khấu kịch IDECAF vừa hoàn thành một vở hài 'Ngũ quý kỳ phùng' cho mùa tết, mà xem ra trong tiếng cười lại rất đậm đà ý nghĩa.
-
Hà Nội, tháng 5, 1920. Đây là lần đầu tiên một sự kiện trọng đại, vở kịch “Người bệnh tưởng” được trình diễn tại nhà hát thành phố Hà Nội ngày 25/4/1920. Làm sao mà người An Nam dám mơ dịch tác phẩm này ra tiếng Việt và tự dàn dựng, trình diễn vở kịch này?!
-
Giá trị phát hiện và phơi bày thực trạng xã hội trong kịch Lưu Quang Vũ đã khiến các đạo diễn "trầy vi tróc vẩy" với những quy chụp nói xấu chế độ ở cái thời "ai cũng có quyền kiểm duyệt".
-
Sáng 17-8, Sân khấu kịch Idecaf đã diễn suất đầu tiên trong dự án diễn kịch lịch sử thiếu nhi, tại Sân khấu kịch số 7 Trần Cao Vân. Vở kịch lịch sử Trần Quốc Toản - Lá cờ thêu sáu chữ vàng đã diễn ra hấp dẫn, lôi cuốn khán giả nhỏ tuổi và cả người lớn.
-
Nghệ sĩ Hoài Trúc Phương tên thật là Dương Trúc Phương, sinh năm 1943, tại Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang.
-
Đạo diễn, NSND Doãn Hoàng Giang - dàn dựng vở Những người con Hà Nội dịp 60 năm giải phóng Thủ đô - tự tin về vở diễn toát lên khí chất người Hà Nội.
-
“Những người con Hà Nội”, vở kịch mới của Nhà hát kịch Hà Nội, tái hiện không khí hào hùng của Hà Nội mùa đông năm 1946, công diễn cuối tuần qua.
-
Nếu không bởi Hoàng Dũng là một diễn viên đã quen mặt với khán giả suốt gần ba thập kỷ qua thì khi vô tình bắt gặp ngoài đường, hẳn ít người nghĩ anh là một nghệ sỹ.
.png)
.png)
