Cảm xúc về một câu thơ

14:44 10/12/2009
VĂN HÁCHĐã bốn thập kỷ qua, nhiều thế hệ học sinh, nhiều thế hệ người Việt ta và cũng nhiều người trên thế giới đã từng quen, từng biết câu thơ:Mường Thanh, Hồng Cúm Him LamHoa mơ lại trắng vườn cam lại vàng…

Đoàn 304 bắt sống quân địch ở phân khu Nam Hồng Cúm đêm 7/5/1954 - Ảnh: quandoan1.org.vn

Sắc màu câu chữ đã cho ta thấy một cảnh thanh bình trở lại sau “Năm mươi sáu ngày đêm khoét núi ngủ hầm mưa dầm cơm vắt…” và “mơ trắng, cam vàng” này là hoa trái của cuộc đấu tranh  gian khổ, hy sinh chấm dứt trăm năm đô hộ của bọn sài lang xâm lược.

“MƯỜNG THANH” Cách gọi chệch đi của “Mường Then” tức là “Mường trời” theo tộc ngữ. Cũng tương tự như vậy “Him Lam” tức là “Hin Đăm” tức “Đá đen” mà người Thái đen nói lẫn “lờ, đờ” (L và Đ) “Hin Đăm” thành “Hin Lăm”.

Còn Hồng Cúm?

Một hòn gò không lớn lắm nằm cuối một con rạch chạy dài từ vùng Pú Tỉu xuống. Sau ngày 20 tháng 11 năm 1953 theo “Kế hoạch Na va” địch nhảy dù xuống Điện Biên để lập ra tập đoàn cứ điểm quân sự. Sau mười ngày tức đầu tháng 12 chúng dồn dân thành bốn khu tập trung là: Ta Pô - Cò Mị - Hoong Quái Tai - Noong Nhai để chúng lấy đất làm khu quân sự.

Với tầm nhìn “thao lược” của tướng Na Va: Trong lòng chảo Mường Thanh Na Va thấy Hồng Cúm là trung tâm. Cho nên nơi đây có một sân bay quân sự và một cụm pháo - ngay nơi rốn chảo.

Ngày nay, về thăm di tịch lịch sử Điện Biên Phủ ít ai chú ý tới Hồng Cúm. Nơi ấy nay đã thành bình địa chỉ có một vùng lúa xanh om quanh bãi trống. Nên chăng trong một chuyến du lịch lịch sử, nơi biên ải xa xăm này, với du lịch sinh thái, bạn cũng nên biết tên các địa danh bằng nghĩa tiếng Thái. Thí dụ: Ta Pô tức là bản Bồ đề, Cò Mị: bản Cây mít, Hoong Quái Tai: Rạch trâu chết (Nơi đây xưa kia có trận mưa đá lớn trâu rúc vào rạch này mà chết), Noong Nhai: Ao vỡ. Khi đến Điện Biên người ta cũng thường được đến viếng nơi ghi hận thù của trận tàn sát 444 người dân vô tội nơi đây. Đúng là “ao vỡ”.

Còn Hồng Cúm - Hồng Cúm trong câu thơ mà ông Tố Hữu viết ấy. Thật ra tên là Hoong Cúm: Hoong là cái rạch, Cúm là cái bem, cái “va ly” bằng nan người ta đan để đựng quần áo, của cải. Bên trên Hoong Cúm là Hoong Khom nghĩa là cái rạch người ta vứt của cải xuống.

Chuyện kể rằng: Ngày xưa có lần giặc Phẻ tràn đến. Bọn giặc này hung hãn lắm. Chúng đốt nhà, giết người, cướp của. Chúng vừa la hét vừa cướp bóc tàn phá (Phẻ có nghĩa là “thét”). Đồng bào chạy giặc đem vứt bem, cúm ở quãng dưới, còn của nả vứt ở quãng trên con rạch.

Chiến thắng giặc rồi, và khi nhà thơ Tố Hữu viết:

Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đỏ nên thiên sử vàng.

Thì Hồng Cúm đã đi vào lịch sử rồi.

V.H
(124/06-99)


Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode
Bình luận (0)
Bạn đọc nhiều
Xem thêm

  • Đô cũ các vua Hùng chính thức đóng ở đâu?

    THÁI VŨ

    Theo Đại Việt sử lược, nước Việt Nam ta xưa tên nước là Văn Lang, chính thức thành lập với các vua Hùng (696-682 trước TL), kinh đô đóng ở vùng tam giác sông Hồng, để thu phục các "bộ" vào các "bộ lạc" trên cả nước với một thể chế thống nhất.

  • Một vùng non nước Chân Mây


    HỮU THU - QUANG HÀ
               
                             Tùy bút

  • Một góc trời bình yên


    NGUYỄN VŨ TUẤN

  • Thức cùng ánh điện Nam Đông

    NGUYỄN QUANG HÀ

    Tôi đứng trên cầu Nam Đông nhìn ra bốn phía xung quanh, vẫn cảnh cũ người xưa.

  • Vọng niệm tri ân bởi tấm lòng

    HOÀNG PHƯỚC
          Bút ký dự thi

    Nội tổ của tôi ở đất Hiền Lương, một ngôi làng chuyên nông nhưng lại nổi tiếng với nghề rèn truyền thống của xứ Huế.

  • Ngày mới ở Sê Kông

    LÊ HÀ
        Bút ký dự thi

    Ka Lô, Sê Sáp là những bản miền núi thuộc huyện Kà Lùm, tỉnh Sê Kông của nước bạn Lào, tiếp giáp với hai xã biên giới huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế.

  • Cơ chế dân gian trong hoạt động truyền thông ở các thôn bản người dân tộc thiểu số

    NGUYỄN THỊ VIỆT HƯƠNG - TRẦN HỮU SƠN  

    Truyền thông rất quan trọng trong việc quản lý vận hành phát triển xã hội ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Ngày nay, các thôn bản miền núi đang đẩy mạnh xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới thì truyền thông càng có ý nghĩa quyết định trong việc làm chuyển biến nhận thức, hành vi của người dân.

  • Một vùng văn hóa Ô Lâu

    NGUYỄN THẾ  

    Ô Lâu là con sông bắt nguồn từ dãy Trường Sơn nằm ở phía tây hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên Huế.

  • Lăng Cô - “Vẻ đẹp giết chết thi sĩ”


    HẠ NGUYÊN

  • Lăng Cô - Khu du lịch quốc gia sôi động đang hình thành

    PHƯỚC AN  

    Vịnh Lăng Cô thuộc thị trấn Lăng Cô, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế. Vịnh biển có bờ biển cát trắng phẳng lì dài hơn 10km, diện tích 42km2, được bao bọc xung quanh phía tây là dãy Trường Sơn hùng vĩ và phía đông là đại dương bao la xanh thẳm.

  • Dấu ấn nữ thần Trảo Trảo phu nhân qua một số đạo sắc phong

    ĐỖ MINH ĐIỀN  

    Quảng Trị thường được nhắc nhớ nhiều bởi đây là mảnh đất khô cằn, nắng gió khắc nghiệt. Trong quá khứ, Quảng Trị là địa bàn quần tụ đông đảo các lớp cư dân bản địa, là nơi đứng chân lập nghiệp của rất nhiều thế hệ lưu dân Việt trên bước đường khẩn hoang lập làng.

  • Về các văn bia liên quan đến tộc Nguyễn Cửu (Vân Dương) ở Vĩnh Nam - Vĩnh Linh - Quảng Trị

    VÕ VINH QUANG     

    LGT: 3 văn bia liên quan đến họ Nguyễn Cửu - Vân Dương ở Vĩnh Nam - Vĩnh Linh - Quảng Trị. Tư liệu này do viên Hộ bộ Hữu thị lang sung biện Nội Các sự vụ Nguyễn Cửu Trường - một danh hiền xuất chúng, làm quan trải 3 triều vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức (thuộc chi phái Hoán quận công Nguyễn Cửu Pháp) viết về ông nội (Tiệp Tài hầu Nguyễn Cửu Khương), bà nội (Thái Thị Bảo/Bửu), cha (Ngũ trưởng Nguyễn Cửu Hoan).

  • Ăn Tết trên dãy Trường Sơn

    LÊ ANH TUẤN    

    1. Tết truyền thống và lễ hội ăn mừng lúa mới trên dãy Trường Sơn

  • Vọng Khau Chang

    NGUYÊN HƯƠNG

    Khau Chang là một xã vùng cao thuộc huyện Bảo Lạc - tỉnh Cao Bằng, có đường giáp biên với Trung Quốc. Tình hình nhân chủng đa dạng cùng sự đặc sắc về văn hóa đã khiến Khau Chang trở thành nơi lưu giữ nhiều dấu ấn bản địa của Cao Bằng.

  • Cửa Lò đô thị du lịch biển: Cuộc chinh phục những bãi cát hoang

    Cửa Lò (Nghệ An) được khai phá từ thế kỷ 15. Từ những làng chài nghèo ven biển, trải qua bao thăng trầm của lịch sử, vùng đất này đã trở thành đô thị du lịch biển đầu tiên của cả nước với những bãi tắm lý tưởng.

  • Sau ánh đèn, ô cửa…

    Những tòa nhà tráng lệ, trung tâm mua sắm sầm uất và các công trình đầy hứa hẹn tương lai… đã vẽ nên bức tranh về một thành phố vội vã chuyển mình. Nhưng còn có một Hà Nội dung dị, đời thường hơn. Chính những khía cạnh khác nhau ấy đã tạo nên nét riêng cho Hà Nội.

  • Ngôi cổ miếu huyền bí

    Ba Thắc cổ miếu ở Sóc Trăng là một cơ sở thờ tự của người Khmer Nam bộ. Nơi đây có nhiều huyền thoại linh thiêng được dân gian truyền miệng. Đặc biệt là những bộ xương người lộ thiên và chuyện kho báu dưới lòng đất.

  • “Hải Môn Ca” - bài thơ chữ Nôm về các cửa biển xứ Đàng Trong

    VÕ TRIỀU SƠN

    Hải môn ca là bài thơ lục bát bằng chữ Nôm, khuyết danh, phiên trích trong sách “Thông quốc duyên cách hải chữ”, bản chép tay của Viện Khảo cổ Sài Gòn (số ký hiệu VĐ4, tờ 37a-39a).

  • Nghệ thuật làm đẹp cổ xưa của người Pa Cô

    TA DƯR TƯ

    Các dân tộc thiểu số anh em sống bên những dãy Trường Sơn hùng vĩ có rất nhiều nét văn hóa độc đáo và riêng biệt của từng dân tộc. Trong đó có nghệ thuật làm đẹp.

  • Bắc Ninh đầu tư tôn tạo Lăng và Đền thờ danh tướng Cao Lỗ

    Ngày 25/1, tại Đền thờ Cao Lỗ, thôn Đại Trung, xã Cao Đức, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức lễ khởi công gói thầu số 1 tu bổ, tôn tạo nhà Tiền tế, đền chính, nhà Tả vu, Hữu vu, miếu sơn thần, nghi môn, lầu hóa vàng và các hạng mục phụ trợ đền Cao Lỗ.

    • 1 2 3 4 5 6
Bạn đọc nhiều