Cảm xúc về một câu thơ

14:44 10/12/2009
VĂN HÁCHĐã bốn thập kỷ qua, nhiều thế hệ học sinh, nhiều thế hệ người Việt ta và cũng nhiều người trên thế giới đã từng quen, từng biết câu thơ:Mường Thanh, Hồng Cúm Him LamHoa mơ lại trắng vườn cam lại vàng…

Đoàn 304 bắt sống quân địch ở phân khu Nam Hồng Cúm đêm 7/5/1954 - Ảnh: quandoan1.org.vn

Sắc màu câu chữ đã cho ta thấy một cảnh thanh bình trở lại sau “Năm mươi sáu ngày đêm khoét núi ngủ hầm mưa dầm cơm vắt…” và “mơ trắng, cam vàng” này là hoa trái của cuộc đấu tranh  gian khổ, hy sinh chấm dứt trăm năm đô hộ của bọn sài lang xâm lược.

“MƯỜNG THANH” Cách gọi chệch đi của “Mường Then” tức là “Mường trời” theo tộc ngữ. Cũng tương tự như vậy “Him Lam” tức là “Hin Đăm” tức “Đá đen” mà người Thái đen nói lẫn “lờ, đờ” (L và Đ) “Hin Đăm” thành “Hin Lăm”.

Còn Hồng Cúm?

Một hòn gò không lớn lắm nằm cuối một con rạch chạy dài từ vùng Pú Tỉu xuống. Sau ngày 20 tháng 11 năm 1953 theo “Kế hoạch Na va” địch nhảy dù xuống Điện Biên để lập ra tập đoàn cứ điểm quân sự. Sau mười ngày tức đầu tháng 12 chúng dồn dân thành bốn khu tập trung là: Ta Pô - Cò Mị - Hoong Quái Tai - Noong Nhai để chúng lấy đất làm khu quân sự.

Với tầm nhìn “thao lược” của tướng Na Va: Trong lòng chảo Mường Thanh Na Va thấy Hồng Cúm là trung tâm. Cho nên nơi đây có một sân bay quân sự và một cụm pháo - ngay nơi rốn chảo.

Ngày nay, về thăm di tịch lịch sử Điện Biên Phủ ít ai chú ý tới Hồng Cúm. Nơi ấy nay đã thành bình địa chỉ có một vùng lúa xanh om quanh bãi trống. Nên chăng trong một chuyến du lịch lịch sử, nơi biên ải xa xăm này, với du lịch sinh thái, bạn cũng nên biết tên các địa danh bằng nghĩa tiếng Thái. Thí dụ: Ta Pô tức là bản Bồ đề, Cò Mị: bản Cây mít, Hoong Quái Tai: Rạch trâu chết (Nơi đây xưa kia có trận mưa đá lớn trâu rúc vào rạch này mà chết), Noong Nhai: Ao vỡ. Khi đến Điện Biên người ta cũng thường được đến viếng nơi ghi hận thù của trận tàn sát 444 người dân vô tội nơi đây. Đúng là “ao vỡ”.

Còn Hồng Cúm - Hồng Cúm trong câu thơ mà ông Tố Hữu viết ấy. Thật ra tên là Hoong Cúm: Hoong là cái rạch, Cúm là cái bem, cái “va ly” bằng nan người ta đan để đựng quần áo, của cải. Bên trên Hoong Cúm là Hoong Khom nghĩa là cái rạch người ta vứt của cải xuống.

Chuyện kể rằng: Ngày xưa có lần giặc Phẻ tràn đến. Bọn giặc này hung hãn lắm. Chúng đốt nhà, giết người, cướp của. Chúng vừa la hét vừa cướp bóc tàn phá (Phẻ có nghĩa là “thét”). Đồng bào chạy giặc đem vứt bem, cúm ở quãng dưới, còn của nả vứt ở quãng trên con rạch.

Chiến thắng giặc rồi, và khi nhà thơ Tố Hữu viết:

Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đỏ nên thiên sử vàng.

Thì Hồng Cúm đã đi vào lịch sử rồi.

V.H
(124/06-99)


Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode
Bình luận (0)
Bạn đọc nhiều
Xem thêm

  • Xẻ dọc biển Đông đi cứu nước

    NGÔ MINH Kỷ niệm 50 năm Đường Hồ Chí Minh trên biển (23/10/1961 - 23/10/2011)

  • Đến Côn Đảo thăm mộ Võ Thị Sáu

    NGUYỄN QUANG HÀ Kỷ niệm 20 năm thành lập đặc khu Côn Đảo (8.1991 - 8.2011) Thế hệ chúng tôi, thời tuổi trẻ, ai mà chẳng thuộc bài hát ca ngợi chị Võ Thị Sáu: “Mùa hoa Lêkima nở, ở quê ta miền Đất Đỏ, thôn xóm vẫn nhắc tên người anh hùng đã chết cho đời sau...”.

  • Bảo vệ an ninh biên giới dưới thời Nguyễn

    NGÔ VĂN MINH Bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ là công việc quan trọng nhất của mỗi quốc gia. Triều Nguyễn sau khi đã mở mang, hợp nhất địa giới hành chính trong toàn lãnh thổ đã có những quy định về việc bảo vệ chủ quyền, tránh các thế lực bên ngoài dòm ngó, trong đó đặc biệt chú trọng đến việc bảo vệ chủ quyền đường biên giới và đường biển.

  • Ai trong đời chẳng có một Khâu Vai [*]

    LÊ THỊ BÍCH HỒNG Ghi chép Đến hẹn lại lên cứ đến ngày 27/3 (âm lịch) hàng năm, mảnh đất Mèo Vạc - nơi “phên dậu” của Tổ quốc lại rạo rực không khí đón Lễ hội chợ tình Khâu Vai - phiên chợ tình nổi tiếng có một không hai ở nước ta, thậm chí còn độc đáo và hiếm có trên thế giới, mà từ lâu đã trở thành huyền thoại.

  • Vùng đất mời gọi văn học

    NGUYỄN MINH CHÂU Trong đời viết văn của tôi, các tác phẩm chính về truyện ngắn và tiểu thuyết đều viết về vùng đất Bình Trị Thiên.

  • Hương Lâm một lần ngoảnh đầu nhìn lại

    NGUYỄN HOÀNG YẾNChiếc xe khách chạy chậm dần. Âm giọng đặt sệt miền Nam của gã phụ xe chợt vang lên “Đến ngã ba MaDaGui rồi… có ai xuống không” Kiểu nói oang oang của gã kèm với tiếng thắng xe rít nhè nhẹ đánh thức tôi ra khỏi vùng ký ức mơ hồ vừa nồng nàn ấm áp vừa gian khổ chua cay.

  • Mảnh làng trong tôi

    XUÂN ĐỨCLàng tôi cách thị trấn Hồ Xá không xa, người lớn đi bộ gần một giờ, còn trẻ con thì đủ sức níu lấy gióng mẹ mà chạy lon ton từ nhà lên chợ huyện.

  • Đặc điểm các giá trị văn hóa phi vật thể của dân tộc Ta Ôi

    KÊ SỬUGiá trị văn hóa phi vật thể là sản phẩm tinh thần có giá trị lịch sử - văn hóa, khoa học, thẩm mỹ được lưu truyền bằng miệng, truyền nghề trình diễn và các hình thức lưu giữ khác.

  • Phủ Phước Yên và danh tướng Nguyễn Hữu Dật

    NGÔ THIÊN THUPhước Yên một thời là thủ phủ của chúa Nguyễn Phúc Nguyên, con thứ sáu của Nguyễn Hoàng. Sau khi lên ngôi chúa ông cải tổ lại mọi công việc và được dân gọi là chúa Sãi. Sau khi Nguyễn Hoàng mất vào năm 1613, theo lời di huấn, ông ra sức củng cố sức mạnh cho mình bằng cách hoàn thiện bộ máy hành chính và quân sự... Năm 1626 ông dời phủ từ Dinh Cát vào đất Phước Yên để lập phủ mới. Mục đích chính cho việc chuyển phủ vào đây là để chuẩn bị thực lực chống quân Trịnh lâu dài.

  • Chút hồi ức về miền thơ ấu

    NGUYỄN THAM THIỆN KẾDo xê dịch ngẫu nhiên của số phận, tuổi thơ tôi lớn lên ở mường Cự Thắng, châu Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ.

  • Bay trên sông Thao

    VI THÙY LINHÔ tô xanh chạy triền đê thở cùng những đợt hôn ngạt thở. Không phải Hollywood mà hơn cả Hollywood, khi mỗi nhịp vô - lăng là một scène cuồng say nơi miền không chạm đất nơi miền không lên trời. Sông Thao đang chảy trong tình yêu của tôi.

  • Làng ươm trái

    HỒ ĐĂNG THANH NGỌC(Kỷ niệm 60 năm thành lập Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế)Dọc một thời trai trẻ của những năm chín mươi, khi ấy đất nước bắt đầu đổi mới, tôi đi gần như khắp các làng quê xứ Huế từ biển khơi, đầm phá đến thẳm sâu rừng núi đại ngàn.

  • Đặc điểm các giá trị văn hóa vật thể của dân tộc Ta ôi

    KÊ SỬU1. Đặc điểm đời sống của dân tộc Ta ôi

  • Một đoạn bờ thung lũng Khe Sanh

    HIỀN QUANGCâu chuyện của tôi về vùng núi ven đường số 9, ngay trên thung lũng Khe Sanh lịch sử này chỉ xoay quanh con cá và cây cà phê trong hướng đi lên của hợp tác xã Tân Độ.

  • Gặp những người tù SPCO đục Thành Cổ

    NGUYỄN VĂN VINHCuối năm 1953, Pháp thực hiện kế hoạch Na-Va, chúng tổ chức nhiều cuộc càn quét có quy mô đánh sâu vào vùng hậu cứ nước ta. Quân dân ta đánh trả quyết liệt. Pháp thua to, dẫn đến ngày 7 tháng 5 năm 1954, toàn bộ tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, vị trí chiến lược quan trọng vào bậc nhất của giặc Pháp bị tiêu diệt.

  • Cổ Loa- kinh đô bi tráng

    HÀ LẬP NHÂNLần đầu tiên người Việt phát hiện ra những điều sâu kín nhất trong chính tâm hồn mình. Đó là tích truyện An Dương Vương quay lại chém chết con gái Mỵ Châu yêu quí của Người sau khi kinh đô Cổ Loa thất thủ. Vì vậy cho dù bản thân An Dương Vương không phải là một nhà tư tưởng, nhưng tích truyện về ông thì lại có một tầm tư tưởng thật sâu sắc.

  • Thiền sư Từ Đạo Hạnh - từ chùa Láng đến chùa Thầy

    NGUYỄN HỮU SƠN1. Trong trường kỳ lịch sử Việt Nam, danh nhân thiền sư Từ Đạo Hạnh (?- 1117) là một trong những hiện tượng văn hóa chứa đựng nhiều điều nghịch lý:

  • Viết từ Hà Nội

    PHONG LÊTrên các chuyến tàu xuyên Việt, từ Hà Nội vào thành phố Hồ Chí Minh tôi thường xiết bao bồi hồi khi qua mảnh đất miền Trung quê tôi - xứ nghèo Nghệ Tĩnh, khô khát nắng hạn và gió Lào.

  • Những người giữ rừng bắc Hải Vân

    NGUYỄN KHẮC PHÊGọi là “một ngày”, nhưng có nhiều cách tính. Thông thường, đó là quãng thời gian từ sáng đến tối; với các công chức thì chỉ gọn trong “8 giờ vàng ngọc”.

  • Trò chuyện với Hiền Lương

    TRẦN HOÀI... Chiều nay ra đứng trông về, bên ven bờ Hiền Lương mây lặng lờ trôi... Phải, đến bây giờ, sau hơn 40 năm kể từ ngày nhạc sỹ Hoàng Hiệp ôm cây đàn mãng- đô- lin hát bài hát đầu tay của mình mới sáng tác "Câu hò bên bến Hiền Lương" nổi tiếng, mây vẫn lặng lờ trôi.

    • 1 2 3 4 5 6
Bạn đọc nhiều