Thư Sài Gòn

17:33 22/05/2008

Dường như có dòng sông Hương vẫn chảy âm thầm ở bên ngoài Tổ quốc. Đấy là khi tôi đọc được những trang viết đầy ắp phong vị, nồng ấm hương đất quê nhà của những người Huế đang định cư ở nước ngoài. Họ đã tìm thấy tín hiệu giao cảm với xứ Huế thông qua “chiếc cầu nối” của Tủ sách Nhớ Huế.

Người Huế đang sống khắp các châu lục và luôn hướng về quê hương. Chỉ có trang viết mới bộc lộ chân thành nỗi nhớ quê, cội nguồn của họ. Chỉ với thơ, văn, âm nhạc, hội họa... mới thể hiện được nỗi niềm đau đáu, quay quắt, da diết, hồn hậu với quê hương.
Ban đầu thì chỉ có vài tên tuổi thân quen, sau này đã có nhiều cây bút thành danh thuộc nhiều thế hệ đang sống xa Huế... hợp thành một dòng văn học nghệ thuật ở bên ngoài biên giới. Thấp thoáng sau những trang viết của họ là bóng dáng của xứ Huế. Không chỉ là Huế - hoài - niệm mà còn là Huế - ngày - nay. Và nỗi niềm cũng có nhiều cung bậc, nhiều sắc màu và dáng vẻ. Họ chỉ có một mong ước giản dị: tồn tại mãi một xứ Huế trong lòng người xa quê và hội nhập với quê hương trên từng bước phát triển.
Từ Paris (Pháp), Cao Huy Thuần gởi về những trang viết nặng lòng với Huế. Anh mong ước và hy vọng Huế sẽ đứng ra tổ chức hội nghị cựu Kinh đô Á châu và sau đó là cựu kinh đô thế giới. Võ Quang Yến mong “Được gặp nhau” và anh nhắc nhở chuyện tên họ người Huế ở nước ngoài lẫn lộn “nếu sách vở mất đi, liệu các nhà ngữ học có giải thích dễ dàng được không?”. Ơ bên kia nửa vùng trái đất, những bút ký đầy ấn tượng của Trần Kiêm Đoàn như Màu quan san, Sen hồ Tịnh, Mưa nắng Nam Ai... có thể gợi thêm nỗi niềm và trách nhiệm với những người yêu Huế. Hồi ức của Thanh Tâm, Đặng Ngọc Ấn, Trần Hoài Thư, Tôn Nữ Tri Túc, Phương Thư (Mỹ), Thái Kim Lan (CHLB Đức), thơ của Tôn Thất Tài (Bỉ), Phong Vũ (Canada), Hoàng Hy (Mỹ), tạp văn của Hồng Lê Thọ (Nhật), nhạc của Võ Tá Hân (Singapore)... và nhiều tên tuổi khác đã làm nên từng “đợt sóng” nhớ quê da diết và ầm ào. Những đợt sóng “nhớ” như thế vẫn âm ỉ bền bỉ trong đời người xa xứ.
Thi thoảng Nhớ Huế đón nhận những trang viết về Huế của họ thật khiêm tốn. Nhưng dù tác phẩm của họ đang còn ở bên ngoài biên giới, ít có cơ hội đến với đông đảo bạn đọc ở quê hương, thì họ vẫn âm thầm sáng tác vì Huế, cho Huế yêu thương. Họ đã trải lòng trên từng trang viết.
Tôn Nữ Tri Túc viết tuỳ bút Huế của tôi: “Cám ơn Huế đã nuôi dưỡng trong tôi nhiều kỷ niệm thơ ấu thần tiên quá tuyệt vời!”. Tôn Thất Tài, dù chỉ là Một thoáng nhớ về cũng đã “hơn những gì nhung nhớ!”. Hồng Lê Thọ bộc bạch “Thật ra đi mô rồi cũng muốn quay về.” Mỗi lần thấy ở đâu có quán ăn của Huế kiều là thế nào mình cũng đâm bổ đến cho bằng được. Một tô bún bò Huế bốc khói, một lát ớt cay cay, một giọng nói quê hương trọ trẹ, răng mà nghe ấm lòng và như tiếp thêm sức cho mình trong những chuyến đi xa...”. Những người xa Huế đều có tâm trạng của người lưu lạc. Tình yêu Huế trong họ là nét đẹp không tàn phai. Vì vẻ đẹp “không bắt nguồn từ ánh mắt nhìn mà từ ánh sáng gợi hồn của viên ngọc ân tình đã chìm sâu trong ý niệm” (Trần Kiêm Đoàn).
Có một dòng văn học như thế đang luân lưu trong cộng đồng Huế sống tha hương ở bên ngoài biên giới Tổ quốc. Nó sẽ làm phong phú thêm đời sống văn học của đất nước.
Họ vẫn đi đi, về về với đất nước, nhưng đến lúc nào thì những trang viết của họ mới được như thế - hội nhập với quê hương trên từng bước phát triển.

TRẦN HỮU LỤC
(nguồn: TCSH số 149 - 07 - 2001)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Nghe hò nhớ Huế

VÕ QUANG YẾN Tiếng hát đâu mà nghe nhớ thương, Mái nhì man mác nước sông Hương. Tố Hữu
Vân Khanh - nghệ sĩ ngâm thơ người Huế

ĐỖ AN TIÊMLần đầu tiên tôi biết Vân Khanh qua tiết mục Tiếng Thơ của Đài T.N.V.N. Chất giọng mượt mà, trữ tình của Vân Khanh đã làm tôi xúc động, mặc dù bài thơ hôm đó anh ngâm tôi đã thuộc và nghe diễn ngâm nhiều lần từ thuở niên thiếu. Tôi ngờ ngợ đây là một tài năng. Song, cái tính xấu cố hữu hay nghi ngờ đã ngăn tôi lại. “Biết đâu đấy. Có khi chỉ là một mảnh sao băng”. Và tôi hình dung Vân Khanh còn trẻ, quá trẻ nữa. Một Vân Khanh rất “nghệ sĩ” theo cái nghĩa nhiều người hiểu chưa đúng về nghệ sĩ.
Ngược dòng Sông Hương

NGUYỄN TRƯƠNG ĐÀNTôi vừa làm một cuộc du lịch đầy thú vị. Ấy là cuộc du lịch lướt nhanh ngược dòng Sông Hương, về tận ngọn nguồn. Tôi gặp lại biết bao nhiêu kỷ niệm vui buồn, bao nhiêu khuôn mặt thân yêu, thân quen, và cả những điều kỳ thú, mới lạ. Hai mươi năm, những khuôn mặt nào đã soi xuống dòng sông, những kỷ niệm nào còn đọng mãi trong ta...?
Với tôi, Sông Hương là người bạn tinh thần thân thiết

LÊ KHÁNH MAI (Nhà thơ - Tổng Biên tập tạp chí Nha Trang)Đến từ Nha Trang - Khánh Hoà, vùng đất cực Nam Trung Bộ, tôi không có mong muốn gì hơn là được chúc mừng Sông Hương tròn 20 tuổi, được học tập những kinh nghiệm và thành công của một tờ tạp chí văn nghệ địa phương đã từ lâu đứng ở vị trí đàn anh ở miền Trung và cả nước.
Kim Long - ký ức và những mảng màu Huế

BẢO HÂNTại Festival Huế 2008, bên cạnh hàng chục cuộc triển lãm, trưng bày diễn ra trên khắp các đường phố, nhà triển lãm với nhiều loại hình nghệ thuật đa dạng; một phòng tranh nhỏ nhắn, ý nhị nằm trong con kiệt nhỏ đường Lê Thánh Tôn của Nội thành Huế. “Về lại” tên của phòng tranh, là tình cảm của những người Huế xa quê góp tiếng lòng của mình bằng những gam màu hoài hương.
Đường vào khoa học

VÕ QUANG YẾNBùi ngùi nhớ mẹ thuở xưa,Miệng nhai cơm búng lưỡi lừa cá xương. Ca dao
Nhà văn Trần Hữu Lục: “Sông Hương là người tình!...”

Nhà văn Trần Hữu Lục, - Sinh tại Huế. Thành viên nòng cốt của nhóm Việt. Chủ bút báo Sinh viên Huế (1968). Phụ trách văn nghệ trên Nguyệt san Đối diện (từ 1972 đến 1975). Viết văn trên các báo và tạp chí: Việt, Đất Nước, Ý Thức, Sinh Viên Huế, Đối Diện…
Sông Hương chảy mãi

Tạp chí Sông Hương đang đứng trước ngưỡng cửa của tuổi 20 trai tráng và đầy ắp hoài bão. Sông Hương đã vượt ra khỏi phạm vi của một tờ báo văn nghệ tỉnh để trở thành một địa chỉ gửi gắm những tin yêu và tín nhiệm của bạn đọc gần xa trong cả nước và cả ở nước ngoài về món ăn tinh thần văn học. Không hẹn mà gặp, các cộng tác viên và bạn đọc Sông Hương ở Hà Nội và các tỉnh đã tâm tình rất thật tình và thật lòng để khích lệ và nhắn nhủ Sông Hương.
Nguyễn Tuân với Huế

Vậy là hôm nay Huế - một thành phố cố đô ở miền Trung đã làm một việc đầy ý nghĩa và đẹp đẽ đặt tên đường cho các danh nhân văn hóa : Lưu Trọng Lư, Hoài Thanh, Chế Lan Viên, Thanh Tịnh, Hải Triều... trong đó có Nguyễn Tuân nhà văn lớn cho các phố phường và các làng thôn được đô thị hóa sau thời kỳ mở cửa của đất nước.