Lý giải sức hút của Macbeth

08:50 12/07/2016

Điều gì đã khiến cho vở kịch có sức sống trường tồn như vậy?

Macbeth và 3 phù thủy, tranh của Mark Van Doren

Shakespeare và màn bạc vốn không còn lạ lẫm gì nhau. Các tác phẩm của ông được chuyển thể sớm và bền bỉ kéo dài từ buổi bình minh của nền điện ảnh cho đến ngày nay, và chúng chưa bao giờ mất sức hút đối với cả giới nghệ thuật và khán giả. Một trong số đó là Macbeth – một vở bi kịch u ám và đầy chết chóc. Điều gì đã khiến cho vở kịch có sức sống trường tồn như vậy?

Trước tiên phải kể đến bầu không khí huyền bí xung quanh chính bản thân vở kịch Macbeth (thậm chí có người còn không dám gọi thẳng tên vở kịch hay tên nhân vật chính mà chỉ dám gọi ám chỉ là Vở kịch Scotland, MacB thay cho Macbeth, hay Phu nhân Scotland thay cho Phu nhân Macbeth) với sự xuất hiện của ba nhân vật phù thủy – những nhân vật này đã đặt ra câu hỏi về số phận, lời tiên tri, và sự lựa chọn. Đó là một câu hỏi đau đáu từ suốt bao thế hệ, và nó được thể hiện thông qua những tác phẩm nghệ thuật của loài người.

Trong Macbeth còn có một trong những mối quan hệ lý thú nhất trong toàn bộ các tác phẩm của Shakespeare. Tuy vở kịch được đặt tên là Macbeth, song không thể phủ nhận rằng nếu không có nhân vật người vợ sẽ không có câu chuyện nào cả. Nếu liệt kê danh sách những vai nữ hay nhất của Shakespeare, Phu nhân Macbeth chắc chắn sẽ chiếm vị trí đầu bảng, bà đã thành công khi điều khiển được Macbeth, một nhân vật vừa độc ác vừa hết sức tham vọng. Vở kịch đã dựng lên một hình ảnh phức tạp về người phụ nữ, lòng tham lam, và sự điên rồ - và dĩ nhiên, một mối quan hệ sinh động như thế chắc chắn sẽ mang đến cơ hội tuyệt vời cho các nhà làm phim khai thác, họ có thể diễn giải mối quan hệ này theo nhiều cách khác nhau.

Một nguyên nhân nữa giải thích cho sức sống của Macbeth nằm ở khán giả. Lớp khán giả hiện đại thích hình ảnh về một nhân vật phản diện. Một phần nào đó trong chúng ta muốn thông cảm với nhân vật đó, muốn xem cách hắn hành động và thực hiện những hành vi tàn độc. Có thể chúng ta không hưởng ứng những lựa chọn của Macbeth, nhưng chúng ta vẫn thích được quan sát quá trình Macbeth đưa ra những quyết định của mình. Chúng ta thích xem phim nói về những nhân vật phản diện bởi những nhân vật này khiến chúng ta đặt ra những câu hỏi mà bản thân mình vốn vẫn cảm thấy ngần ngại khi nêu ra; chúng ta có thể rùng mình khi xem phim vì bộ phim gợi cho chúng ta nhớ về những lần chính bản thân chúng ta cố tình muốn xóa nhòa ranh giới giữa cái tốt và cái không tốt. Trong khi chuyện tình giữa Romeo và Juliet thấm đẫm nước mắt, và chàng hoàng tử Hamlet thì đầy mâu thuẫn, song những bi kịch mà họ gặp phải vẫn là tấn bi kịch xoay quanh cuộc chiến đấu vì sự thật và, xét về nhiều mặt, vì cái tốt. Tình yêu đích thực. Vinh dự. Công lý. Tất cả đều không phải là động lực thúc đẩy Macbeth hành động sau khi phạm tội ác đầu tiên.

Và sau cùng, đối với các nhà làm phim, hẳn họ sẽ luôn cảm thấy hứng thú trước cái thách thức gai góc của việc phải tìm cách thể hiện những nhân vật phản diện đó ra sao để họ vẫn thu hút được khán giả, vẫn phù hợp với thời đại, và vẫn… đáng ghê tởm.

Nguồn: Quỳnh Ca (dịch theo Signature) - Tia Sáng

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Isaac Bashevis Singer (14/7/1904 - 24/7/1991) nhà văn Mỹ gốc Do Thái Ba Lan đoạt giải Nobel Văn học năm 1978. Những sáng tác của ông chủ yếu viết bằng tiếng Yiddish (tiếng Đức cổ của người Do Thái).

  • Tổng thống thứ 44 của Mỹ có phong cách lãnh đạo đặc trưng, thu hút được hàng triệu người ủng hộ và khiến cả những đối thủ của ông cũng phải thán phục.

  • NGUYỄN QUỐC THẮNG 

    “Tất cả những gì tôi đã làm được đều là kết quả của sự cô đơn”1
                       (Kafka)
    “Hệ thống ám dụ của Kafka thực hiện chức năng của nó như những ký hiệu vô hạn chất vấn những ký hiệu khác”2
                       (Roland Barthes)

  • Paul Doumer là một chính khách người Pháp, sinh năm 1857. Ông làm Toàn quyền Đông Dương từ 1897-1902. Sau ông làm Tổng thống Pháp từ 1931-1932. Ông bị một phần tử quá khích người Nga ám sát năm 1932. Cuốn hồi ký Xứ Đông Dương là cuốn sách viết riêng về giai đoạn ông ở Đông Dương.

  • A. GELMAN(*)

    Chúng ta là những người chứng kiến tình trạng lo ngại đang tăng lên của xã hội về khía cạnh đạo đức trong sinh hoạt của đảng ta.

  • LGT: Tiểu luận “Làm sao văn học khả hữu?” dưới đây là văn bản phê bình văn học đầu tiên của Maurice Blanchot được ra mắt vào năm 1941 trên Nhật báo tranh luận (Journal des débats).

  • Kể đến Noel năm nay, thế là tôi đã qua trọn 50 mùa Noel ở nước Đức, đất nước có truyền thống Noel lâu đời, nơi thành phố Munich, vốn có tên từ những nhà tu đạo Thiên Chúa “Mönche”, nơi có chợ Giáng sinh gọi là “Christkindelmarkt” truyền thống xa xưa (khoảng 400 năm trước), và cũng từ vùng này, bài thánh ca bất tuyệt “Stille Nacht” cất lên, vang vọng khắp trên địa cầu đã tròn 200 năm.

  • LÊ VIỄN PHƯƠNG

    (Đọc Cuộc đời yêu dấu của Alice Munro, Nguyễn Đức Tùng chuyển ngữ, NXB Trẻ, 2015).

  • TRẦN HUYỀN SÂM

    Vì sao phương Đông đã trở thành chủ đề trung tâm trong tiểu thuyết Pháp đương đại? Đó là nội dung bàn luận trong mùa trao giải văn học năm nay ở Paris.

  • L.T.S: "Cuộc đời của André Colin" là thể loại sân khấu "lưu động" một sự kết hợp của đối thoại, âm nhạc, đồ họa, trên sân khấu diễn ra đồng thời hình vẽ, tranh liên hoàn, tranh đèn chiếu và phim ảnh 16mm. Từ khi biên soạn (1987) kịch bản đã được diễn một trăm lần ở Paris và các tỉnh khác. Tác giả Anne Quesemand, thạc sĩ văn học cổ điển, là người biên kịch đồng thời là diễn viên cùng với Laurent Berman. Bà còn là tác giả của nhiều phim ngắn.

  • Châu Âu hẳn nhiên sẽ trở nên dễ bị tổn thương hơn trước các đe dọa và đòn tấn công của bọn khủng bố. Một số chính sách về nhập cư có thể sẽ thay đổi để thích nghi với tình hình mới.

  • VIỄN PHƯƠNG

    Lúc 13 giờ Thụy Điển (tức 18 giờ Việt Nam), ngày 8/10 tại Viện Hàn lâm Khoa học Thụy Điển, tên của nhà văn Svetlana Alexievich đã được xướng lên dành cho giải Nobel văn chương.

  • Antoine Leiris đã mất đi người vợ Helene dấu yêu của mình trong vụ xả súng ở nhà hát Bataclan, Paris ngày 13/11. Con trai của họ, bé Melvil 17 tháng tuổi giờ đây đã mất đi người mẹ của mình.

  • MAURICE BLANCHOT

    Cuốn sách mà Jean Paulhan vừa dành cho văn chương và ngôn ngữ được đọc với một tâm thế khác thường.

  • Ngày 1-11-1988, họa sĩ Bửu Chỉ đến Paris. Ngày 30-4-1989, họa sĩ trở về nước. Trong thời gian ở Paris, Bửu Chỉ đã sáng tác nhiều tác phẩm mới và đã có hai cuộc triển lãm tranh thành công tốt đẹp: tại Nhà Việt Nam từ 1-2 đến 5-3-1989 với 21 bức tranh và tại UNESCO với 40 bức từ 3-4 đến 14-4-1989.

  • QUẾ HƯƠNG

    Tôi đến Mỹ 4 tháng, thăm con trai từng là nha sĩ, qua học lại, 41 tuổi mới chính thức vào trường đại học Mỹ, sống lần nửa đời sinh viên ở một đất nước có nền giáo dục hàng đầu thế giới.

  • NGUYỄN KHOA QUẢ

    Đất nước thống nhất, hòa bình lập lại từ năm 1975 đến năm 1979, chưa đầy 4 năm, phía bắc Đặng Tiểu Bình - Trung Quốc đem quân đánh phá. Phía nam Khơ me đỏ Campuchia, bọn Pôn Pốt sang đánh phá các tỉnh Kiên Giang và Tây Ninh... Quân tình nguyện Việt Nam kết hợp với Mặt trận đoàn kết dân tộc Campuchia lật đổ chế độ Pôn Pốt năm 1979, giải phóng nhân dân thoát khỏi chế độ bạo tàn diệt chủng.

  • LTS: Cách đây chưa lâu, báo Bulledingue (BD) của phong trào sinh viên trong tổ chức Hội Người Việt Nam tại Pháp, có tổ chức phỏng vấn giáo sư Hoàng Xuân Hãn trên hàng loạt vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, xã hội. Nội dung trả lời của giáo sư có thể giúp độc giả Sông Hương một số dẫn liệu mới hoặc gợi mở những cuộc trao đổi tranh luận bổ ích. Vì vậy, với sự đồng ý của giáo sư Hoàng Xuân Hãn, Sông Hương xin trích giới thiệu nội dung cuộc phỏng vấn này với độc giả.

  • Đoản văn này được George Orwell viết năm 1936 kể về khoảng thời gian ông làm việc như một nhân viên bán sách bán thời gian tại tiệm sách cũ Booklover’s Corner tọa lạc ngay góc phố Pond Street và South End Green, thành phố London, nước Anh. Hiện nay tiệm sách cũ Booklover’s Corner không còn nữa, thay vào đó là một nhà hàng pizza, tuy nhiên ở đó còn gắn một tấm biển ghi rằng “George Orwell, nhà văn (1903 - 1950) từng sống và làm việc trong một tiệm sách ngay vị trí này”.