Điều gì đã khiến cho vở kịch có sức sống trường tồn như vậy?
Macbeth và 3 phù thủy, tranh của Mark Van Doren
Shakespeare và màn bạc vốn không còn lạ lẫm gì nhau. Các tác phẩm của ông được chuyển thể sớm và bền bỉ kéo dài từ buổi bình minh của nền điện ảnh cho đến ngày nay, và chúng chưa bao giờ mất sức hút đối với cả giới nghệ thuật và khán giả. Một trong số đó là Macbeth – một vở bi kịch u ám và đầy chết chóc. Điều gì đã khiến cho vở kịch có sức sống trường tồn như vậy?
Trước tiên phải kể đến bầu không khí huyền bí xung quanh chính bản thân vở kịch Macbeth (thậm chí có người còn không dám gọi thẳng tên vở kịch hay tên nhân vật chính mà chỉ dám gọi ám chỉ là Vở kịch Scotland, MacB thay cho Macbeth, hay Phu nhân Scotland thay cho Phu nhân Macbeth) với sự xuất hiện của ba nhân vật phù thủy – những nhân vật này đã đặt ra câu hỏi về số phận, lời tiên tri, và sự lựa chọn. Đó là một câu hỏi đau đáu từ suốt bao thế hệ, và nó được thể hiện thông qua những tác phẩm nghệ thuật của loài người.
Trong Macbeth còn có một trong những mối quan hệ lý thú nhất trong toàn bộ các tác phẩm của Shakespeare. Tuy vở kịch được đặt tên là Macbeth, song không thể phủ nhận rằng nếu không có nhân vật người vợ sẽ không có câu chuyện nào cả. Nếu liệt kê danh sách những vai nữ hay nhất của Shakespeare, Phu nhân Macbeth chắc chắn sẽ chiếm vị trí đầu bảng, bà đã thành công khi điều khiển được Macbeth, một nhân vật vừa độc ác vừa hết sức tham vọng. Vở kịch đã dựng lên một hình ảnh phức tạp về người phụ nữ, lòng tham lam, và sự điên rồ - và dĩ nhiên, một mối quan hệ sinh động như thế chắc chắn sẽ mang đến cơ hội tuyệt vời cho các nhà làm phim khai thác, họ có thể diễn giải mối quan hệ này theo nhiều cách khác nhau.
Một nguyên nhân nữa giải thích cho sức sống của Macbeth nằm ở khán giả. Lớp khán giả hiện đại thích hình ảnh về một nhân vật phản diện. Một phần nào đó trong chúng ta muốn thông cảm với nhân vật đó, muốn xem cách hắn hành động và thực hiện những hành vi tàn độc. Có thể chúng ta không hưởng ứng những lựa chọn của Macbeth, nhưng chúng ta vẫn thích được quan sát quá trình Macbeth đưa ra những quyết định của mình. Chúng ta thích xem phim nói về những nhân vật phản diện bởi những nhân vật này khiến chúng ta đặt ra những câu hỏi mà bản thân mình vốn vẫn cảm thấy ngần ngại khi nêu ra; chúng ta có thể rùng mình khi xem phim vì bộ phim gợi cho chúng ta nhớ về những lần chính bản thân chúng ta cố tình muốn xóa nhòa ranh giới giữa cái tốt và cái không tốt. Trong khi chuyện tình giữa Romeo và Juliet thấm đẫm nước mắt, và chàng hoàng tử Hamlet thì đầy mâu thuẫn, song những bi kịch mà họ gặp phải vẫn là tấn bi kịch xoay quanh cuộc chiến đấu vì sự thật và, xét về nhiều mặt, vì cái tốt. Tình yêu đích thực. Vinh dự. Công lý. Tất cả đều không phải là động lực thúc đẩy Macbeth hành động sau khi phạm tội ác đầu tiên.
Và sau cùng, đối với các nhà làm phim, hẳn họ sẽ luôn cảm thấy hứng thú trước cái thách thức gai góc của việc phải tìm cách thể hiện những nhân vật phản diện đó ra sao để họ vẫn thu hút được khán giả, vẫn phù hợp với thời đại, và vẫn… đáng ghê tởm.
Nguồn: Quỳnh Ca (dịch theo Signature) - Tia Sáng
Người phát ngôn của nhà xuất bản Penguin Random House Canada đã xác nhận tin Alice Munro (1931 - 2024) qua đời ngày 13/5 vừa qua tại quê hương Ontario, Canada. Bà là cây bút truyện ngắn đầu tiên, và cũng là nhà văn Canada đầu tiên đạt giải Nobel năm 2013.
NGUYỄN CHÍ NHÂN
Bài LA MARSEILLAISE đã được ROUGET DE LISLE, sĩ quan công binh đồn trú tại Strasbourg sáng tác ngày 26 tháng tư năm 1792.
A THỊNH (Đài Loan)
Thuở sinh viên, tôi được thầy kể chuyện Hồng Thừa Trù(1). Làm quan cuối thời Minh, ông đã từng nói: "Quân ân tự hải, thần tiết như sơn" (Ơn đức nhà vua mênh mông tựa biển, khí tiết bề tôi vững chãi như non).
Trí óc con người thật là thông minh và tuyệt vời, nhưng ta vẫn chưa thể hiểu nổi nó một cách tường tận. Đôi khi trí óc có thể làm được những điều đáng kinh ngạc.
NANCY REAGAN (Mỹ)
Ai theo dõi những cuộc họp cấp cao, chắc chắn sẽ nói rằng, cuộc gặp gỡ giữa Ronald Reagan và Mikhail Gorbachov tập trung vào hai vấn đề then chốt khác: Quan hệ giữa hai vị nguyên thủ quốc gia và quan hệ giữa hai vị phu nhân của họ.
VŨ THƯỜNG LINH
NGUYỄN THỊ HIỀN LÊ - PHAN LÊ CHUNG
Motoi Yamamoto sinh năm 1966 tại Onomichi, tỉnh Hiroshima, Nhật Bản, là một nghệ sĩ đương đại có niềm đam mê nghệ thuật với sự sáng tạo kết hợp với chất liệu đặc biệt gắn liền với đời sống con người: muối.
ANNIE ERNAUX
Nobel Văn học 2022
ĐỖ QUANG HUY
Năm 2014, một trong những nhà văn vĩ đại nhất nước Pháp, bước ra ánh sáng. Một giờ chiều, ngày mùng chín tháng mười, Stockholm, Viện Hàn Lâm Thụy Điển đưa ra thông báo ngắn gọn: Giải Nobel Văn học 2014 thuộc về Patrick Modiano.
Gia đình gốc người Liban, sinh tại Le Caire, Ai Cập (1920), học tiểu học tại quê nhà, trung học tại Paris, lại trở về Le Caire học Trường Đại học Mỹ ngành báo chí, cùng chồng chuyển sang sống tại Liban năm 1942, định cư tại Paris từ năm 1946, nhập quốc tịch Pháp và sống luôn ở đó cho đến khi qua đời (2011), Andrée Chedid đã bắc nhịp cầu nối liền hai nền văn hóa Pháp và Trung Đông bằng những tác phẩm của mình.
VÕ BÙI LÊ LAM
HÀN GIANG
Tôi thấy một nàng tiên nhỏ buồn bã
Dưới bóng cây giấy
Tôi biết một nàng tiên nhỏ buồn bã
Một đêm bị gió cuốn bay(1)
GÉRARD CHAPUIS
Judith Gautier là nữ văn sĩ Pháp, sinh ngày 25 tháng 8 năm 1845 tại Paris. Bà chết khi đang dàn dựng và trang trí một máng cỏ hang lừa bởi cơn nhồi máu cơ tim ngày 26 tháng 12 năm 1917 tại Saint-Énogat/Dinard, hưởng thọ 72 tuổi.
TÔ NHUẬN VỸ
Ghi chép
AK.DISKINDƠ
(Liên Xô cũ)
Xavêli Đrôdơđốp, một đạo diễn trẻ vừa mới tốt nghiệp trường Đại học sân khấu đến thành phố Dakơpersk để nhận công tác tại nhà hát kịch địa phương. Anh đến đây với những ý định dũng cảm, những kế hoạch đầy hứa hẹn và niềm hy vọng tràn trề.
LƯƠNG DUY THỨ
(Kỷ niệm 100 năm ngày sinh Quách Mạt Nhược 1892-1992)
Nói đến văn học Trung Quốc hiện đại không thể không nhắc đến Lỗ Tấn, Quách Mạt Nhược, Mạo Thuẫn, Tào Ngu, Ba Kim v.v.. Quả vậy, Quách Mạt Nhược là lão gia lớn đứng ở vị trí thứ hai sau Lỗ Tấn.
HOÀNG LONG
Khi sáng tác văn chương hay một tác phẩm nghệ thuật, người nghệ sỹ luôn muốn tác phẩm mình tạo ra sẽ hay để đời.