Huế đã về vui giữa cộng hoà

15:06 25/03/2010

NGUYỄN QUANG HÀ (Kỷ niệm 35 năm giải phóng Thừa Thiên Huế)Có thể nói chiến thắng Buôn Ma Thuột là một đòn đánh trúng chỗ hiểm. Cả chiến trường miền Nam rung rinh.

Quân giải phóng vào Huế ngày 26/3/1975. Ảnh TL

Tại Huế, mặc dù Ngô Quang Trưởng hò hét: “Chúng ta tử thủ cho Huế”, song sau lời tuyên bố hùng hồn ấy, lính Ngụy chạy tan tác theo hai đường: một là theo đường số Một vào Đà Nẵng, hai là xuống cảng Thuận An lên tàu chiến ra biển. Chỉ cần nhìn vũ khí, quần áo, xe cộ vất ngổn ngang dọc đường, đủ biết lính Ngụy hốt hoảng nhường nào. Và lính Ngụy tranh giành nhau lên tàu chiến, đánh nhau chết, xác trôi bập bềnh, dạt vào bờ biển Thuận An, đã thấy sự chiến bại đã tới ngay sau lưng họ.

Chính vì vậy, bộ đội ta vào Huế không gặp một trận chạm trán, đối diện nảy lửa nào.

Vào Huế trước tiên là các đội công tác của Thành ủy. Đội công tác vào Huế ngay từ ngày 25-03-1975. Ta nắm được tình hình rút quân, hay nói là lính Ngụy chạy một cách khá chắc chắn. Vì vậy việc quan trọng đầu tiên vào Huế là phải nắm dân. Đúng theo tinh thần Bác Hồ dạy: Phải dựa vào dân, không được xa rời dân, nếu không thì sẽ thất bại. Khi nhân dân giúp đỡ ta nhiều thì thành công nhiều, giúp đỡ ta ít thì thành công ít, giúp đỡ ta hoàn toàn thì thắng lợi hoàn toàn.

Chính vì vậy nhiệm vụ hết sức quan trọng của đội công tác là nắm dân. Các đội công tác tràn khắp thành phố. Mỗi đội chỉ gồm 6 người: Một cán bộ Thành ủy, hai chiến sĩ an ninh, một cán bộ dân vận, một cán bộ thanh niên, một cán bộ phụ nữ. Dĩ nhiên trang bị của mỗi thành viên đều có súng để sẵn sàng đối phó với những sự cố bất ngờ, còn quần áo mặc, có quần áo giải phóng, có quần áo dân sự để dễ dàng hòa nhập vào cộng đồng.

Nhiệm vụ của đoàn công tác rất rõ ràng: Một là nắm tình hình địch, hai là tuyên truyền đoàn kết, hòa hợp, hòa giải dân tộc, và ba là trên cơ sở nắm dân, ta nắm chắc nòng cốt, xây dựng lực lượng tại chỗ, tổ chức lực lượng, sẵn sàng xây dựng chính quyền cách mạng ở khu phố, ở phường.

Lính Ngụy đã rút đi. Thành phố im phắc. Nhà nào cũng đóng cửa im ỉm. Dĩ nhiên trong mỗi căn nhà đều có những con mắt nhìn qua khe cửa để theo dõi xem lính giải phóng về sẽ làm gì.

Đoàn công tác dựa vào cơ sở của mình đã cắm chốt sẵn trên các đường phố, cơ sở dẫn đoàn đến gõ cửa từng nhà. Lâu nay dân bị chính quyền Ngụy o ép, lúc nào cũng sợ hãi, nên rất mong có hòa bình, vì vậy khi đoàn công tác gặp dân, dân rất mừng, mở toang cánh cửa đón tiếp. Câu đầu tiên trên miệng mọi người là: “Hòa bình rồi, hết tiếng súng rồi”.

Khẩu hiệu: “Đoàn kết, hòa hợp, hòa giải”, quả là nội dung rất thiết thực đánh thức những lương tâm và tập hợp được mọi người xung quanh mình. Trước khi gặp quân giải phóng, họ cũng lo, không biết quân giải phóng sẽ trả thù gì dân Huế đây, có bắt bớ, có tra khảo, giết chóc gì không đây! Nhưng tất cả chỉ là tình quân dân ríu rít. Họ chỉ thấy giải phóng không bắt giữ ai, mà yêu cầu giữ nguyên chính quyền phường xã, cùng chính quyền kêu gọi nhân dân ổn định đời sống, kêu gọi những người có lương thực giúp đỡ những người đang gặp khó khăn. Đồng thời bàn bạc với dân huy động xe cộ tìm những người hoảng hốt di tản trở về gia đình tiếp tục làm ăn.

Ý thức hòa giải, tinh thần hòa hợp đã nhanh chóng biến những cặp mắt nghi ngờ thành những tia sáng đồng tình. Những người lâu nay có cảm tình với cách mạng, hướng về cách mạng có những biểu hiện tình cảm và ủng hộ giải phóng rõ ràng. Đó chính là cơ sở để tập hợp lực lượng cách mạng.

Anh Ngọc, một người lính chiêu hồi, gặp lại giải phóng bày tỏ:

- Em chiêu hồi, có tội với cách mạng, nhưng không có tội ác.

Ngọc khai báo kỹ càng, chỉ cho đội công tác mấy hầm súng AK15, AK16 chôn ở nghĩa địa sau nhà thờ, đó là súng đạn chuẩn bị cho trận chiến.

Ngọc hỏi:

- Các anh đã tới Ty Thanh niên chưa? Có nhiều tài liệu quan trọng ở đó.

Chúng tôi đến Ty Thanh niên, lục soát kỹ, quả là có cả một kho tài liệu quan trọng. Nấp dưới chiêu bài thanh niên là bọn Phượng Hoàng, Bình định nông thôn. Toàn bộ tài liệu ở đây, là danh sách các tổ chức mà địch đã chuẩn bị nhân sự, lực lượng cho thời hậu chiến. Chúng tôi căn cứ vào tài liệu đó dựng lại toàn bộ tổ chức của địch dày đặc như một mạng nhện. Thì ra đây chính là gương mặt của lực lượng thứ 3 mà chúng tôi muốn tìm ra.

Mỹ âm mưu, lực lượng thứ 3 này sẽ lợi dụng chính sách hòa giải dân tộc để đứng trong chính quyền trứng nước của cách mạng khi về thành phố. Chúng sẽ nắm lực lượng cài lại, nắm dân, từng bước vô hiệu hóa cách mạng, nắm lại chính quyền cũ, và trong một thế bất ngờ khi ta còn yếu, sẽ nổi dậy cướp chính quyền và yêu cầu hãy trở lại Việt Nam .

Con bài hậu chiến của Mỹ bị lật tẩy, chưa biết địch mới nguy hiểm, đã thấy từng chiếc răng của con thú, thì ta sẽ có cách đối phó, mà vẫn giữ được lòng dân.

Nhờ có nhân dân, ta làm chủ thành phố một cách dễ dàng.

Đêm 25-03-1975 bộ đội ta tràn về thành phố, hạ cờ vàng ba sọc đỏ của chính quyền cũ, trao cờ giải phóng bay phần phật trên đỉnh Kỳ đài Huế, dân Huế mở tung cửa đón quân giải phóng. Ngay từ ngày 25-3, cờ đã treo rợp phố.

Khắp thành phố, chỉ có một điểm là nổ súng, đó là nhà Trần Văn T., một sĩ quan Ngụy không tháo chạy, mà vẫn ở trong nhà ngay gần đầu chợ Bến Ngự. Dân báo cho chúng ta rất rõ ràng, cụ thể, ngay cả thế ngôi nhà Trần Văn T. đang ở. Ta gõ cửa, gọi Trần Văn T. hãy tỉnh táo trở về với cách mạng. Không những T. không trả lời, mà bắn súng đáp lại. Trước tình hình như vậy, được nhân dân đồng tình, bộ đội ta đã bắn vào căn buồng T. đang nấp một quả B40, T. chết. Có lẽ đó là cái chết duy nhất ở Huế khi chúng ta vào giải phóng cố đô này.

Trong khắp thành phố, chúng ta gọi loa và vận động nhân dân giúp giải phóng, kêu gọi Ngụy quân Ngụy quyền ra đầu thú, nộp vũ khí. Ngôi nhà số 5 Lê Lợi là nơi lực lượng an ninh, đứng đầu là ông Nguyễn Đình Bảy, ông ngồi trực tiếp ở đó để điều hành suốt quá trình đầu thú diễn ra. Những người đến đầu thú nộp vũ khí, ghi tên, địa chỉ vào danh sách, rồi được cho về với gia đình. Khi có việc gì chính quyền sẽ gọi.

Địch tuyên truyền bộ đội giải phóng về Huế sẽ có một cuộc trả thù đẫm máu. Nhưng những diễn biến xảy ra trước mắt, làm cho dân hoàn toàn yên tâm.

Loa công cộng, và ra-đi-ô tại các gia đình được thông báo hết sức cụ thể diễn biến chiến sự tại miền Nam. Đà Nẵng giải phóng, Nha Trang giải phóng. Chiến dịch Hồ Chí Minh được phát động. Quân ta tiến vào Sài Gòn. Và đúng ngày 30-4-1975 Sài Gòn giải phóng. Toàn miền Nam đã trở về với Việt Nam. Toàn dân thở phào. Những gì nín lặng lâu nay, ào ra sung sướng. Chính quyền mới ở các khu phố, phường tại Huế được tổ chức lại trên cơ sở kế thừa chính quyền cũ.

Một tin vui loang ra rất vui vẻ sau ngày 30-4 là ông Nguyễn Hữu Thọ, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Dân tộc giải phóng Miền Nam sẽ về Huế tổ chức mít tinh mừng ngày thống nhất nước nhà.

Nhân dân, đoàn thể nghe tin ấy rất vui. Song người lo nhất là lực lượng an ninh. Vì thành phố mới giải phóng, lực lượng phản động do địch cài lại đang nằm rải rác “bí mật” trong dân, liệu ngày vui ấy, chúng có hành sự gì không, chỉ cần một quả mìn nổ trong cuộc mít tinh thì quả là điều bất ổn.

Anh em an ninh thêm một lần nữa nắm chặt dân để nắm chắc những đối tượng nguy hiểm. Chính vì vậy mọi sự đều rất hài hòa.

Đúng ngày dự định, dân khắp nơi được tổ chức kéo về quảng trường Ngọ Môn. Dân Huế đều công nhận đã lâu lắm, Huế chưa có một cuộc mít tinh đông như thế.

Trên Kỳ đài Huế Chủ tịch Nguyễn Hữu Thọ xuất hiện, ông tuyên bố: “Việt Nam chúng ta đã hoàn toàn thống nhất, đã hoàn toàn độc lập tự do”. Nhân dân vỗ tay hoan hô như sóng dậy.

Đó là một trong những ngày vui nhất của Huế. Rõ ràng Huế đã trở về vui giữa cộng hòa.

N.Q.H
(254/04-10)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Người bỏ dở công trình khoa học

NGUYỄN KHẮC PHÊ
Phóng sự

Hẳn sẽ có người bảo: Thiếu gì người thành công trong nghiên cứu khoa học mà anh lại đi viết về người bỏ cuộc. Vậy mà người bỏ dở công trình khoa học này lại có điều đáng nói. Như vậy cũng coi như là một sự lạ!
Từ giọt nước nhìn ra biển cả

NGUYỄN VIỆT - ĐỨC SƠN
Phóng sự

Ngày nay, nhân loại đã rõ, cùng với sự phát triển ngày càng nhanh, mạnh của dân số và công nghệ thì sự tận dụng, khai thác những tiềm năng của thiên nhiên ngày càng bị lạm dụng đến mức phải báo động.
Chiếc cầu ghế gỗ An Bang

LỮ MAI - TRẦN THÀNH
Ghi chép

Đến với Trường Sa mùa biển động, hải trình nào có đảo An Bang thì gần như tất cả những con người trên mỗi chuyến tàu đều nóng lòng sốt ruột, đứng ngồi không yên chừng nào xuồng còn chưa cập đảo.
Quan Nghị… Gật

Phóng sự vui của Trật Sên (tức Hàn Mặc Tử)

L.G.T: Chúng tôi xin giới thiệu sau đây bài Quan Nghị Gật - một bài văn xuôi trào phúng của Hàn Mặc Tử, viết cách đây hơn nửa thế kỷ, và ký bằng một bút hiệu mà các bạn quen của Tử khó ngờ: Trật Sên.
Rác đã hóa thân!

HỮU THU - BẢO HÂN Ký I. Nhờ thực hiện bộ phim: SERAPHIN- SỰ HÓA THÂN CỦA RÁC chúng tôi may mắn được đi nhiều nơi và quen biết nhiều người; trong số đó có Nguyễn Gia Long và Trần Đình Quyền - một ở Hà Nội và một ở TP. Hồ Chí Minh.
Phỏng vấn những người trong cuộc

(Kỷ niệm ngày thành lập Hội Liên Hiệp VHNT Thừa Thiên Huế)Nhà văn TÔ NHUẬN VỸ
Thư pháp Huế tao nhã và sang trọng

MAI NGÂN HÀĐó là lời nhận xét của giáo sư Hồ Ngọc Đại khi đến xem các bức thư pháp, tại phòng trưng bày nhân Tuần Văn hóa Huế. Các nhà thư pháp Huế là sư Minh Đức chùa Huyền Không, sư Phước thành chùa Châu Lâm, nhà thơ Nguyệt Đình cùng một số nhà thư pháp ở Huế đã đem giới thiệu 120 bức gồm thư pháp chữ nho, chữ quốc ngữ, chữ Anh, Pháp, Đức...
Huế giữa lòng Hà Nội

TRẦN NGUYÊN VẤNKhó có thể ghi lại những tình cảm của nhân dân Hà Nội giành cho Tuần Văn hóa Huế tại Hà Nội trong những ngày qua. Các cơ quan thông tin đại chúng đã giành nhiều bài vở, hình ảnh, tin tức hoạt động của Tuần Văn hóa Huế. Từ các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành đến các bậc lão thành cách mạng, những thầy cô giáo học sinh cũ của trường Quốc Học Huế, những người yêu Huế đã mang đến cho các chương trình của Tuần Văn hóa một sức sống mới. Đại sứ quán Thụy Sĩ, văn phòng khu vực của cơ quan Pháp Ngữ, đại sứ quán Bỉ, phái đoàn Liên minh châu Âu, Đại sứ quán Pháp, Đại sứ Hàn Quốc, Viện văn hóa Pháp, Quỹ Văn hóa Việt Nam Thụy Điển... đã nhiệt tình ủng hộ Tuần Văn hóa Huế tại Hà Nội.
Tâm hồn bên ngoại

PHẠM THỊ THÀNHNgười ta thường nói "Quê cha đất tổ" là quê hương ruột thịt của mình, vậy mà đối với tôi, quê ngoại "Huế" sao lại gần gũi thân thương đến vậy. Có lẽ vì vậy mà khi Ban liên lạc đồng hương Huế ra Hà Nội ngỏ ý mời tôi tham gia vào ban tổ chức "Tuần văn hóa Huế tại Hà Nội 8-12/4/1999" tôi sung sướng nhận lời ngay. Tôi nghĩ rằng : đây là dịp mình được phụng sự quê hương bên ngoại mà tôi hằng ấp ủ, yêu mến.
Nhật ký

VÕ MẠNH LẬPTuần Văn hóa Huế tại Hà Nội kéo dài từ 8 đến 12 tháng 4 năm 1999. Cầm tờ chương trình chi tiết của Ban tổ chức ai cũng có cảm giác ngợp, lộ vẻ lo lắng: tiền bạc đâu để lo toan cho đủ, liệu có ôm xuể một dự án đồ sộ như thế không và thành công ra sao đây?
Hối hả màu áo blu

VÕ MẠNH LẬPSáng mồng hai tháng mười một khi nước đang dâng cao dần, các bác sỹ, nhân viên của ca trực ngày hôm trước chỉ thấy thoáng qua có một người nước ngoài xuất hiện ở khoa mình, trên tay cầm tờ giấy giới thiệu của PTS, Phó giám đốc bệnh viện Bùi Đức Phú với vẻ mặt chờ đợi, băn khoăn. Bác sỹ Nguyễn Vũ Đức Huy, Bác sỹ Tân Phương, giao đãi vài câu qua loa bằng tiếng Pháp, chưa kịp xem kỹ tờ giấy giới thiệu thì nước đã dâng nhanh ngập tràn lên cái nền nhà cao nhất của khoa.
Những hành động "Vi ân bất cần báo" trong trận lụt vừa qua

HỒ THỊ THANH HÒAĐúng 12 giờ ngày 2/11/1999 khi nước lũ ào ào, trào xoáy gần ngập mái một số nhà ở tổ 9 phường Kim Long thì chúng tôi 2 gia đình trong khu Tình nghĩa Kim Long kêu gọi cấp cứu. Rất may có một chiếc đò do 2 thanh niên chèo qua, nghe tiếng kêu họ ghé vào tận nhà chở chúng tôi đến chỗ cao ráo để trú ẩn. Trong đó gồm 8 người (2 người chèo, 6 người đi nhờ, có 2 em bé một em 5 tuổi một 7 tháng)
Cứu người trong cơn hoạn nạn

TRẦN NHƠNVào ngày thứ hai của cơn lũ lụt (2-11-1999) vợ chồng bác Lê Như Ngạn sau khi dọn bốc xếp hàng của mình ở kiốt ở chợ Đông Ba xong, hai bác thuê thuyền về nhà mình ở tại 81/39 đường Phan Đình Phùng.
Thử thách trong sóng lũ

AN CHÍNHPhường Phú Hậu là một phường nghèo, dân tứ chiếng, địa thế thấp, vậy mà không có người chết trong lũ lụt vừa qua.
Những người làm thông tin trong cơn lũ

SĨ THIỆNGiặc lụt chẳng chừa một ngành nào, địa phương nào của tỉnh. Cơn lũ lớn nhất trong TK 20 này tàn phá nặng nề mạng lưới TTLL hiện đại của Bưu điện TT Huế.
Ghi chép qua các đại hội chuyên ngành

*HỘI ÂM NHẠC THỪA THIÊN HUẾQua một nhiệm kỳ, Hội Âm nhạc không ngừng nâng cao chất lượng hoạt động về mọi mặt. Bên cạnh việc xây dựng và tổ chức các chương trình hoạt động làm phong phú đời sống âm nhạc trên địa bàn tỉnh, mở rộng quan hệ hợp tác với các Hội Âm nhạc các tỉnh và thành phố bạn, Hội còn quan tâm đến việc củng cố và phát triển hội viên, duy trì sinh hoạt thường xuyên, tổ chức nhiều chương trình biểu diễn và giới thiệu tác phẩm mới của hội viên, chương trình âm nhạc tưởng nhớ các nhạc sĩ đã qua đời như Trần Hoàn, Trịnh Công Sơn, Nguyễn Văn Thương..., các chương trình giao lưu âm nhạc...
Họ xứng đáng là anh hùng

L.T.S: Họ đồng hành và đồng nghĩa với cách mạng - có thể nói vắn tắt về lực lượng Công an nhân dân như thế.Nhân kỷ niệm 60 năm ngày thành lập ngành (19.8.1945- 19.8.2005), Sở Công An T.T Huế và Công an Thành phố Huế đã tổ chức nhiều hoạt động chào mừng đầy ý nghĩa. Trong đó có cuộc vận động viết về đề tài Công an nhân dân.Sông Hương trân trọng giới thiệu một số tác phẩm hưởng ứng cuộc vận động đó.
Để cho Tây Nguyên được mãi bình yên

NGUYỄN VIỆT Ghi chépNhận được điện thoại của nhà báo Dương Hùng Phong, phóng viên Ban văn nghệ Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội (PTTH-HN), rủ tôi đi Tây Nguyên (TN) theo một chuyến công tác của chuyên mục "Vì an ninh tổ quốc" (VANTQ) thuộc Đài truyền hình Việt Nam (VTV) mà anh là cộng tác viên. Lời rủ rê thật hấp dẫn, tôi nhận lời ngay, bởi tôi đã từng bôn ba gần khắp trong Nam ngoài Bắc, ấy vậy mà chưa một lần được dạo qua TN, mảnh đất chất chứa bao huyền thoại mà tôi vẫn mong có ngày được đặt chân đến.
Cảnh giác và mưu trí

PHAN TỬ LONGTiếng ve kêu rộn rã trên những hàng cây báo hiệu một mùa hè mới, mùa hè đầy hy vọng của học sinh, sinh viên. Anh Phạm Phiên cũng thế, anh rất vui mừng phấn khởi, vì mình sẽ được nghỉ hè như những sinh viên khác.
Dư âm "Hội nghị toàn quốc những người viết văn trẻ lần thứ 7": đồng thuận & dị biệt

NGUYỄN KHẮC PHÊTrong một bài phê bình tuyển tập truyện ngắn của nhà văn Mường Mán, khi nhắc đến đề tài chiến tranh, tôi có viết: “Và ngẫm cho cùng, quả bom hay viên đạn nổ bùng trong giây lát, nhưng hậu quả của nó, nỗi đau nó gây ra thì đeo đẳng con người ta suốt cả cuộc đời.” Không hoàn toàn như thế, nhưng dư âm của “Hội nghị toàn quốc những người viết văn trẻ lần thứ 7” (HNVT) vừa tổ chức tại phố cổ Hội An cũng có nhiều điều rất đáng suy ngẫm.