PHAN THÀNH
"Đọc Bạc màu áo ngự mấy thấy rõ độ dày văn hóa cũng như tư tưởng nghệ thuật trong văn chương của Giang. Bởi Giang không đơn thuần là một nhà văn mà còn là nhà nghiên cứu lịch sử.” - Nhà nghiên cứu phê bình văn học, TS. Phan Tuấn Anh đã đúc kết như thế về tập truyện ngắn vừa ra mắt vào tháng 12 của đồng nghiệp - tác giả Lê Vũ Trường Giang.
Lê Vũ Trường Giang là cây bút trẻ có bút lực dồi dào, viết miệt mài và nghiêm túc. Nhắc đến nhà văn của thế hệ 8X này, người yêu văn chương ở Huế sẽ nhớ đến ngay đề tài gai góc mà anh chọn hướng đi riêng, đó là lịch sử. Và với sự ra mắt “Bạc màu áo ngự” lần này, Trường Giang một lần nữa khẳng định tài năng, độ chín sau lần đầu tiên chạm ngõ văn chương vào 9 năm về trước với truyện ngắn Ngủ giữa trùng sơn.
Nói như TS. Phan Tuấn Anh, bên cạnh tài năng, trong Lê Vũ Trường Giang còn có sự dấn thân, hy sinh cho nghề nghiệp. Đọc văn của Giang ở những tập truyện trước cũng như ở Bạc màu áo ngự người ta sẽ còn thấy được một chất Huế rất riêng, đậm đặc. Ở đó có không gian, thời gian của Huế xưa đến bây giờ, có Huế quanh mình rất đời thường và rõ ràng. Ngoài ra, Giang còn khéo léo khi đưa chất liệu dân gian lồng vào truyện.
Đọc 13 truyện ngắn trong Bạc màu áo ngự của Trường Giang mới thấy được sự chỉn chu, khoáng đạt, giàu triết luận mà lại gần gũi, đầy xúc cảm. Trường Giang khéo léo khi xâu chuỗi, tái hiện hàng loạt cuộc chiến để phản chiếu chân thực nhất hình dáng của lịch sử đó là chiến tranh và thân phận con người.
Bạn đọc sẽ bắt gặp những địa danh quen thuộc ở đời thực ở trong nước hay nước ngoài cho đến các nhân vật được nhà văn khắc họa dù tàn nhẫn hay mộng mơ, dù vua chúa hay chiến binh… tất cả phải vật lộn, đau khổ, có những lúc tưởng chừng như bế tắc trong cuộc chiến với chính bản thân.
Truyện ngắn của Giang khốc liệt, bi thương nhưng rất đẹp. “Dòng hương ngập khói sóng, xa xa, mây phủ vờn Kim Phụng”, “tím Huế hiện lên rìn rịn”… chỉ chừng ấy thôi người đọc như được đi dạo giữa một không gian Huế thơ mộng, đẹp và bình yên.
“Tựa vào nền nội dung, không gian truyện của tập sách trải vệt khắp các địa danh nổi tiếng của miền Trung Việt Nam, từ Ái Tử, Khe Sanh (Quảng Trị), Sơn Mỹ (Quảng Ngãi), Gò Bồi (Bình Định), rồi mở rộng sang Hồng Kông, làng El Biar của đất nước Algérie, rồi thành phố New York. Thổn thức và lay động nhất vẫn là dòng văn Giang viết về Huế”, nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa đúc kết khi đọc Bạc màu áo ngự. Nữ nhà văn cũng ví đồng nghiệp của mình là “người thợ lặn vớt ngọc”, biết được giá trị của hạt ngọc càng nuôi lâu càng bóng, dày, giá trị. Và hiểu được điều đó, người thợ ngọc Lê Vũ Trường Giang cứ chậm rãi đợi chờ con chữ mình hấp thụ thêm tinh túy của cuộc sống, kết tinh thêm nhiều trải nghiệm để cho ra một tác phẩm hay.
Nhiều độc giả, bạn văn của Lê Vũ Trường Giang cũng nhận ra được những chi tiết đắt giá mang tính lên án, tố cáo chiến tranh thông qua các nhân vật trong các truyện ngắn. Ở đó, còn có góc nhìn nhân văn, góp phần tháo gỡ những vướng mắc, thù hằn khi chiến tranh đã là quá vãng, không nói ai đúng ai sai, thay vào đó cây bút thế hệ 8X đã đưa ra gợi mở đúng sai không còn quan trọng khi chiến tranh chắc chắn là mất mát đau thương.
P.T
(TCSH47SDB/12-2022)
HỒ THẾ HÀ
Hữu Thỉnh là nhà thơ xuất sắc trong thế hệ những nhà thơ trưởng thành trong giai đoạn cuối của cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước. Cuộc sống và trang thơ của ông đã có rất nhiều công trình nghiên cứu và giải mã ở tất cả các cấp độ thi pháp với giá trị độc sáng riêng của chúng. Người đến sau khó có những phát hiện gì thêm từ thế giới chỉnh thể nghệ thuật ấy.
NGUYỄN THÀNH NHÂN
Khi nhắm mắt trong phút chốc, xung quanh tôi thoắt nhiên rực rỡ nắng, tôi chỉ là một đứa trẻ nhỏ, chỉ mới mười ba tuổi đầu và đang cố gắng đuổi theo người con gái ấy.”
PHẠM PHÚ UYÊN CHÂU
Nhân 17 năm ngày mất nhà văn Nguyễn Văn Bổng (11/7/2001 - 11/7/2018)
Nói đến Nguyễn Văn Bổng trước hết chúng ta nói đến một nhà văn xứ Quảng anh hùng, giàu bản sắc, một nhà văn hàng đầu của văn xuôi Việt Nam hiện đại, một bút lực dồi dào, với những tác phẩm tràn đầy nhựa sống, là nói đến một khối lượng lớn những tiểu thuyết, truyện ngắn, bút ký có giá trị… (Nhà thơ Hữu Thỉnh).
PHẠM PHÚ PHONG
Trần Vàng Sao là một người yêu nước. Điều này dễ dàng khẳng định cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng, nghĩa trực tiếp lẫn gián tiếp, không chỉ bởi lẽ anh đã chọn bút danh là Trần Vàng Sao, là tác giả của Bài thơ của một người yêu nước mình, mà còn chủ yếu là ở thế giới hình tượng nghệ thuật và thi trình của anh gắn liền với vận mệnh của đất nước và số phận của nhân dân.
NGUYỄN DƯ
Đang loay hoay thu dọn lại tủ sách bỗng thấy cuốn Dã sử bổ di. Tự dưng muốn đọc lại. Nhẩn nha đọc… từ đầu đến cuối!
NGUYỄN VĂN SƯỚNG
Đi như là ở lại(*) là tập bút ký viết về những vùng đất Lê Vũ Trường Giang đã đi qua trong hành trình tuổi trẻ. Tác phẩm dày gần 300 trang, gồm 15 bút ký.
TRUNG TRUNG ĐỈNH
Khóa học đầu tiên của trường viết văn Nguyễn Du do ý tưởng của ai tôi không rõ lắm. Nhưng quả thật, sau 1975, lứa chúng tôi sàn sàn tuổi “băm”, cả dân sự lẫn lính trận đều vừa từ trong rừng ra, đa số học hết cấp III, có người chưa, có người đang học đại học gì đó.
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Tuổi thơ bao giờ cũng chiếm một phần tất yếu trong ký ức chúng ta. Sống cùng tuổi thơ là sống bằng mộng, bằng mơ, bằng cái hồn nhiên, cái thiện ban sơ, thiên đường đuổi bắt.
LIỄU TRẦN
Lưu lạc đến tay một tập viết nhỏ “Thiền sư ở đâu”, tác giả Bùi Long. Chợt nghĩ, thời này là thời nào còn viết kiểu này.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Có thể gọi đây là cuốn hồi ký đặc biệt vì nhiều lẽ. Trước hết, vì tác giả hình như chưa viết báo, viết văn bao giờ. Bà là PGS.TS chuyên ngành Dược, nguyên Phó Giám đốc Viện Pasteur thành phố Hồ Chí Minh, nhưng lại có “thế mạnh” hơn nhiều cây bút khác - Cao Bảo Vân là con gái của tướng Cao Văn Khánh (1916 - 1980).
HOÀNG THỤY ANH
Đỗ Thượng Thế là giáo viên dạy mỹ thuật. Ấy thế mà, nhắc đến anh, người ta luôn nghĩ đến nhà thơ trẻ. Cũng đúng thôi, nhìn vào hoạt động thơ ca và các giải thưởng của anh mới thấy cuộc chơi chữ đã lấn át hoàn toàn sân họa.
DO YÊN
Trong không khí kỷ niệm 72 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam, nhà văn - cựu chiến binh Nguyễn Quang Hà đã trình làng tiểu thuyết Nhật ký Đông Sơn, góp phần làm phong phú các tác phẩm viết về đề tài chiến tranh cách mạng và lực lượng vũ trang nhân dân.
TRẦN HOÀNG
(Đọc "Giai thoại Nguyễn Kinh"
Triều Nguyên sưu tầm - biên soạn. Sở Văn hóa Thông tin Thừa Thiên 1990)
LÊ KHAI
"Tuổi mười ba" tập thơ của Lê Thị Mây (Nhà xuất bản Thuận Hóa 1990) gợi người đọc nhận ra tính cách của nhà thơ.
NGUYÊN HƯƠNG
1. Có nhiều cách để người ta nói về Tết. Đó là một dịp để con người nghỉ ngơi, gặp gỡ, hàn huyên, và dù có được chờ đợi hay không thì Tết vẫn tới.
NGUYỄN VĂN CƯƠNG
Thọ Xuân Vương Miên Định (1810 - 1886), tự là Minh Tỉnh, hiệu là Đông Trì, là con trai thứ ba của vua Minh Mạng và bà Gia phi Phạm Thị Tuyết.
NGUYỄN PHÚC VĨNH BA
Mùa Xuân là một chủ đề được thi hào Nguyễn Du nhắc đến khá nhiều trong thơ chữ Hán của cụ. Lạ thay đó là những mùa xuân tha hương buồn bã đến chết người.
ĐỖ HẢI NINH
Trong công trình Ba thế hệ trí thức người Việt (1862 - 1954), trên cơ sở nghiên cứu về trí thức người Việt từ phương diện xã hội học lịch sử, GS. Trịnh Văn Thảo xếp Nguyễn Vỹ vào thế hệ thứ 3 (thế hệ 1925) trong số 222 nhân vật thuộc ba thế hệ trí thức Việt Nam (1862, 1907 và 1925)(1).
ĐỖ LAI THÚY
Tôi có trên tay cuốn Tôi về tôi đứng ngẩn ngơ (tập thơ - tranh, Sách đẹp Quán văn, 2014) và Đi vào cõi tạo hình (tập biên khảo, Văn Mới, California, 2015) của Đinh Cường.
PHẠM TẤN XUÂN CAO