PHAN THÀNH
"Đọc Bạc màu áo ngự mấy thấy rõ độ dày văn hóa cũng như tư tưởng nghệ thuật trong văn chương của Giang. Bởi Giang không đơn thuần là một nhà văn mà còn là nhà nghiên cứu lịch sử.” - Nhà nghiên cứu phê bình văn học, TS. Phan Tuấn Anh đã đúc kết như thế về tập truyện ngắn vừa ra mắt vào tháng 12 của đồng nghiệp - tác giả Lê Vũ Trường Giang.
Lê Vũ Trường Giang là cây bút trẻ có bút lực dồi dào, viết miệt mài và nghiêm túc. Nhắc đến nhà văn của thế hệ 8X này, người yêu văn chương ở Huế sẽ nhớ đến ngay đề tài gai góc mà anh chọn hướng đi riêng, đó là lịch sử. Và với sự ra mắt “Bạc màu áo ngự” lần này, Trường Giang một lần nữa khẳng định tài năng, độ chín sau lần đầu tiên chạm ngõ văn chương vào 9 năm về trước với truyện ngắn Ngủ giữa trùng sơn.
Nói như TS. Phan Tuấn Anh, bên cạnh tài năng, trong Lê Vũ Trường Giang còn có sự dấn thân, hy sinh cho nghề nghiệp. Đọc văn của Giang ở những tập truyện trước cũng như ở Bạc màu áo ngự người ta sẽ còn thấy được một chất Huế rất riêng, đậm đặc. Ở đó có không gian, thời gian của Huế xưa đến bây giờ, có Huế quanh mình rất đời thường và rõ ràng. Ngoài ra, Giang còn khéo léo khi đưa chất liệu dân gian lồng vào truyện.
Đọc 13 truyện ngắn trong Bạc màu áo ngự của Trường Giang mới thấy được sự chỉn chu, khoáng đạt, giàu triết luận mà lại gần gũi, đầy xúc cảm. Trường Giang khéo léo khi xâu chuỗi, tái hiện hàng loạt cuộc chiến để phản chiếu chân thực nhất hình dáng của lịch sử đó là chiến tranh và thân phận con người.
Bạn đọc sẽ bắt gặp những địa danh quen thuộc ở đời thực ở trong nước hay nước ngoài cho đến các nhân vật được nhà văn khắc họa dù tàn nhẫn hay mộng mơ, dù vua chúa hay chiến binh… tất cả phải vật lộn, đau khổ, có những lúc tưởng chừng như bế tắc trong cuộc chiến với chính bản thân.
Truyện ngắn của Giang khốc liệt, bi thương nhưng rất đẹp. “Dòng hương ngập khói sóng, xa xa, mây phủ vờn Kim Phụng”, “tím Huế hiện lên rìn rịn”… chỉ chừng ấy thôi người đọc như được đi dạo giữa một không gian Huế thơ mộng, đẹp và bình yên.
“Tựa vào nền nội dung, không gian truyện của tập sách trải vệt khắp các địa danh nổi tiếng của miền Trung Việt Nam, từ Ái Tử, Khe Sanh (Quảng Trị), Sơn Mỹ (Quảng Ngãi), Gò Bồi (Bình Định), rồi mở rộng sang Hồng Kông, làng El Biar của đất nước Algérie, rồi thành phố New York. Thổn thức và lay động nhất vẫn là dòng văn Giang viết về Huế”, nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa đúc kết khi đọc Bạc màu áo ngự. Nữ nhà văn cũng ví đồng nghiệp của mình là “người thợ lặn vớt ngọc”, biết được giá trị của hạt ngọc càng nuôi lâu càng bóng, dày, giá trị. Và hiểu được điều đó, người thợ ngọc Lê Vũ Trường Giang cứ chậm rãi đợi chờ con chữ mình hấp thụ thêm tinh túy của cuộc sống, kết tinh thêm nhiều trải nghiệm để cho ra một tác phẩm hay.
Nhiều độc giả, bạn văn của Lê Vũ Trường Giang cũng nhận ra được những chi tiết đắt giá mang tính lên án, tố cáo chiến tranh thông qua các nhân vật trong các truyện ngắn. Ở đó, còn có góc nhìn nhân văn, góp phần tháo gỡ những vướng mắc, thù hằn khi chiến tranh đã là quá vãng, không nói ai đúng ai sai, thay vào đó cây bút thế hệ 8X đã đưa ra gợi mở đúng sai không còn quan trọng khi chiến tranh chắc chắn là mất mát đau thương.
P.T
(TCSH47SDB/12-2022)
NGUYÊN QUÂN
Một cảm nhận thật mơ hồ khi cầm trên tay tập sách, vừa tản văn vừa tiểu luận của nhà văn Triệu Từ Truyền gởi tặng. Sự mơ hồ từ một cái tựa rất mơ hồ bởi lẽ chữ là một thực thể hữu hiện và chiếc cầu tâm linh chính lại là một ảo ảnh rất dị biệt với thực thể hữu hạn của những con chữ.
TUỆ AN
Đọc “Ảo giác mù”, tập truyện ngắn của Tru Sa (Nxb. Hội Nhà văn, 2016)
TRẦN VIẾT ĐIỀN
Ngô Thì Nhậm viết bài thơ Cảm hoài cách đây 223 năm, nhân đi sứ báo tang Tiên hoàng Quang Trung băng hà và cầu phong An Nam quốc vương cho vua Cảnh Thịnh.
NGUYỄN THỊ THANH LƯU
Đã từ rất lâu rồi, tôi hài lòng với việc đọc thơ trong màu xám của một nỗi tuyệt vọng - nỗi tuyệt vọng không bao giờ phân tách nổi trắng đen giữa đám sương mù xám đặc dường như chỉ có dấu hiệu đậm dần lên trong những lớp lang chữ nghĩa, trong cách ngắt nhịp, buông vần.
MAI VĂN HOAN
Lẽ ra tôi không viết bài này. Thiết nghĩ văn chương thiên biến, vạn hóa, mỗi người hiểu một cách là chuyện bình thường. Tốt nhất là nên tôn trọng cách nghĩ, cách cảm thụ của người khác.
TRIỀU NGUYÊN
1. Đặt vấn đề
Nói lái được sử dụng rộng rãi trong giao tiếp thông thường, và trong văn chương (một lối giao tiếp đặc biệt). Để tiện nắm bắt vấn đề, cũng cần trình bày ở đây hai nội dung, là các hình thức nói lái ở tiếng Việt, và việc sử dụng chúng trong văn chương.
NGUYỄN KHẮC PHÊ
(Đọc tiểu thuyết “Huế ngày ấy” của Lê Khánh Căn, Nxb. Quân đội nhân dân, 2006).
HỒ ĐĂNG THANH NGỌC
(Đọc “Song Tử” của Như Quỳnh de Prelle)
VŨ TRỌNG QUANG
Trần Thiên Thị viết tắt TTT hay đọc là 3 Tê, tôi liên tưởng đến những T thơ ca:
GIÁNG VÂN
Tôi gọi chị là “ Người truyền lửa”.
LGT: Trong khi giở lại tài liệu cũ, tình cờ chuỗi thơ xuân năm Ất Dậu 2005 của Thầy Trần Văn Khê xướng họa với chị Tôn Nữ Hỷ Khương và anh Đỗ Hồng Ngọc rơi vào mắt.
Là một nhà văn có sự nghiệp cầm bút truân chuyên và rực rỡ, sau cuốn tiểu thuyết “Chuyện ngõ nghèo”, có thể coi như cuốn tự truyện của nhà văn, Nguyễn Xuân Khánh chủ trương gác bút. Bởi ông biết mỗi người đều có giới hạn của mình, đến lúc thấy “mòn”, thấy “cùn” thì cũng là lúc nên nghỉ ngơi.
Nhà văn Ngô Minh nhớ ông và bạn văn cứ gặp nhau là đọc thơ và nói chuyện đói khổ, còn nhà thơ Anh Ngọc kể việc bị bao cấp về tư tưởng khiến nhiều người khát khao bày tỏ nỗi lòng riêng.
Tháng 4.1938, Toàn quyền Đông Dương đã “đặt hàng” học giả Nguyễn Văn Huyên thực hiện công trình Văn minh Việt Nam để dùng làm sách giáo khoa cho bộ môn văn hóa VN trong các trường trung học. Một năm sau, công trình hoàn thành nhưng lại không được người Pháp cho phép xuất bản.
TRẦN HOÀI ANH
NGUYỄN VĂN MẠNH
Kỷ niệm 140 năm ngày sinh Cụ Huỳnh Thúc Kháng
MAI VĂN HOAN
Vào một ngày cuối tháng 5/2016 nhà thơ Vĩnh Nguyên mang tặng tôi tác phẩm Truyện kể của người đánh cắp tượng Phật Thích Ca Mâu Ni vừa mới “xuất xưởng”.
Trong đời sống học thuật, nhất là khoa học xã hội, có rất nhiều thân danh dành cho số đông, công chúng (quen xem tivi, nghe đài đọc báo) nhưng cũng có những tiếng nói chỉ được biết đến ở phạm vi rất hẹp, thường là của giới chuyên môn sâu. Học giả Đoàn Văn Chúc là một trường hợp như vậy.
Dồn dập trong ba tháng Tám, Chín, Mười vừa qua, tám trong loạt mười cuốn sách của nhà nghiên cứu về Lịch sử Việt Nam thời Tây Sơn Nguyễn Duy Chính liên tiếp ra đời (hai cuốn kia đã ra không lâu trước đó). Cuộc ra sách ồ ạt này cộng thêm việc tác giả về thăm quê hương đã thu hút sự chú ý của bạn đọc và các nhà nghiên cứu ở Việt Nam.
NHƯ MÂY
Chiều 14/8/2016 không gian thơ nhạc bỗng trải rộng vô cùng ở Huế. Hàng trăm độc giả mến mộ thơ Du Tử Lê và bạn bè văn nghệ sĩ từ các tỉnh Kiên Giang, Đắk Lắk, Quảng Nam, Quảng Trị, Đà Nẵng, Hà Nội đã về bên sông Hương cùng hội ngộ với nhà thơ Du Tử Lê.