Chạnh buồn bên hồ Tịnh Tâm
Nằm ngay trong Kinh thành Huế, hồ Tịnh Tâm là một Ngự Uyển của Hoàng gia triều Nguyễn vốn rất nổi tiếng, được vua Thiệu Trị xếp vào cảnh đẹp thứ 3 (Đệ tam cảnh Tịnh hồ hạ ứng).
Quang cảnh đảo Bồng Lai trong hồ Tịnh Tâm hiện nay - Ảnh: B.N.L
Cảnh đẹp hoang phế
Đặt chân đến hồ Tịnh Tâm hôm nay (thuộc địa phận P.Thuận Thành, TP.Huế), nhiều người không khỏi chạnh buồn với một khung cảnh hoang phế. Hiện trạng của khu vườn Thượng Uyển bậc nhất Kinh thành Huế hiện chỉ còn là một quần thể hồ được người dân trồng sen và rau muống. Giữa hồ có hai hòn đảo nổi là đảo Bồng Lai, ở phía nam hồ và đảo Phương Trượng phía bắc hồ. Con đê Kim Oanh chạy giữa hồ ngày trước giờ đã thành con đường Lê Văn Hưu nối Đinh Tiên Hoàng và Tạ Quang Bửu. Vòng tường gạch bao quanh hồ cũng đã bị xuống cấp hư hỏng, nhiều xóm cư dân phía bắc và phía tây của hồ đã xây dựng nhà cửa lấn chiếm xâm hại một phần của di tích.
Tại Festival Huế 2008 vừa qua, để tránh lãng phí một di tích đang còn hoang phế, Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế đã cho một đơn vị tư nhân thuê mở Trung tâm văn hóa Tịnh Tâm để làm dịch vụ trên đảo Bồng Lai. Tại đây, sau khi khai trương trong dịp festival có giới thiệu một số loại hình đặc sản Huế như: các sản phẩm hạt sen, trà sen, trà cung đình, rượu Minh Mạng thang… Thế nhưng, đến nay, tất cả các dịch vụ hầu như không thu lại hiệu quả chỉ duy nhất hoạt động kinh doanh cà phê, giải khát là còn có khách lai rai.
Theo Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế (đơn vị quản lý di tích này), từ cuối thế kỷ 19, do thiếu điều kiện chăm sóc, các kiến trúc ở khu vực hồ Tịnh Tâm bị hư hỏng dần hoặc bị triệt giải. Năm 1946, vòng tường gạch bao quanh hồ bị phá để xây dựng một vòng tường thấp hơn. Năm 1960, trên nền điện Bồng Doanh cũ có dựng một ngôi đình bát giác nhỏ để kỷ niệm. Trong lần tu bổ này một cây cầu bê tông đã được xây dựng để nối đảo Bồng Lai với đê Kim Oanh...
Nguyên thủy là một đoạn sông Kim Long, sau khi xây dựng Kinh thành Huế đã được cải tạo lại, tên ban đầu là ao Ký Tế. Năm Minh Mạng thứ 3 (1822), triều Nguyễn đã cho cải tạo hồ và đặt tên là hồ Tịnh Tâm. Dưới sự chỉ huy của Đô thống hữu quân Nguyễn Tăng Minh và Tham tri bộ Hộ Đào Trí Phú, 8.000 binh lính đã được huy động để dốc sức xây dựng Tịnh Tâm thành một Ngự Uyển xinh đẹp bậc nhất của Hoàng gia.
Theo Nguyễn Phúc tộc thế phả (NXB Thuận Hóa, năm 1995) vào năm Quý Tỵ (1893), vua Thành Thái đã bị các quan phụ chính tuân lệnh lưỡng tôn cung đưa ra đảo Doanh Châu với lý do “an dưỡng tâm thần” vì đức vua “tính tình bất thường, ham chơi bời, ít chịu nghe lời can gián”. Kỳ thực là do vua Thành Thái có tư tưởng chống Pháp nên đã bị nhóm quan lại đưa vào hồ Tịnh Tâm để biệt giam.
Dự án tu bổ phục hồi vẫn còn “treo”
Theo tài liệu nghiên cứu của Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế, hồ Tịnh Tâm có bình diện hình chữ nhật, chu vi gần 1.500 m (354 trượng 6 thước). Trên hồ có ba hòn đảo Bồng Lai, Phương Trượng và Doanh Châu. Đảo Bồng Lai, ở phía nam hồ, chính giữa có điện Bồng Doanh, 3 gian 2 chái, mái trùng diêm, lợp ngói hoàng lưu li. Điện quay mặt về hướng nam, có lan can gạch bao quanh, phía trước lại có cửa Bồng Doanh, rồi cầu Bồng Doanh nối đảo với bờ hồ phía nam. Phía đông điện Bồng Doanh có nhà thủy tạ Thanh Tâm, quay mặt về hướng đông. Phía tây điện có lầu Trừng Luyện, quay mặt về hướng tây. Phía bắc là cửa Hồng Cừ và một chiếc cầu cùng tên.
|
Trên đảo Phương Trượng, chính giữa có gác Nam Huân, quay mặt về hướng nam, 2 tầng, mái lợp ngói hoàng lưu li. Phía nam có cửa Bích Tảo và cầu Bích Tảo. Phía bắc đảo có lầu Tịnh Tâm, quay mặt hướng bắc. Phía đông có nhà Hạo Nhiên (từ năm 1848 đổi thành Thiên Nhiên), quay mặt về hướng đông. Phía tây có hiên Dưỡng Tính quay mặt về hướng tây. Giữa hai đảo có đình Tứ Đạt nằm giữa một hệ thống hành lang mái lợp ngói gồm 44 gian, chạy nối vào cầu Bích Tảo ở phía nam và cầu Hồng Cừ ở phía bắc.
Giữa hồ Tịnh Tâm có đê Kim Oanh nối liền từ bờ đông qua bờ tây. Phía đông đê có cầu Lục Liễu, 3 gian, mái lợp ngói. Phía nam, đê gắn với một hành lang dài 56 gian, ở giữa là cầu Bạch Tần. Phía nam cầu có nhà tạ Thanh Tước để thuyền vua ngự. Ở đoạn cuối phía tây của hành lang lại có nhà Khúc Tạ, thông với một nhà tạ khác, là Khúc Tạ Hà Phong qua một hành lang nhỏ dựng trên mặt nước. Phía nam nhà tạ này là đảo Doanh Châu.
Trên các góc của đảo Bồng Lai, Phương Trượng đều có xếp đá tạo các giả sơn. Riêng đảo Doanh Châu được tạo dáng như một hòn non bộ lớn nổi trên mặt hồ. Khắp nơi xung quanh đảo Bồng Lai, Phương Trượng, đê Kim Oanh và dọc bờ hồ đều trồng các loại liễu trúc và các thứ hoa cỏ lạ. Dưới hồ trồng duy nhất loại sen trắng.
Với kiểu kiến trúc cầu kỳ, nhưng hết sức hài hòa với tự nhiên, hồ Tịnh Tâm được xem là một thành tựu tiêu biểu của nghệ thuật kiến trúc cảnh quan Việt Nam thế kỷ 19. Cảnh đẹp của hồ đã tạo nguồn thi hứng và trở thành đề tài cho nhiều bài thơ, chùm thơ nổi tiếng của các vua Nguyễn như Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức... Và đặc biệt, trong chùm thơ ca ngợi 20 cảnh đẹp đất Thần kinh của vua Thiệu Trị đã xếp hồ Tịnh Tâm là cảnh đẹp thứ 3, cho in bài thơ Tịnh hồ hạ hứng cùng với phong cảnh hồ vào tranh gương để treo ở các cung điện.
Theo Bùi Ngọc Long
Thanh niên online
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Theo Ban Tổ chức Festival Nghề truyền thống Huế 2013 cho biết, với chủ đề “Tinh hoa nghề Việt,” Festival lần này đã nhận được đăng ký của 33 làng nghề (trong đó có 12 làng nghề của các địa phương trên cả nước, còn lại là của các địa phương trong tỉnh), với trên 170 nghệ nhân
-
Chiều ngày 17/4, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu triển lãm tranh của các họa sĩ khuyết tật mang tên “Ngày Mới”, diễn ra tại Tòa soạn tạp chí, số 09 Phạm Hồng Thái, Huế.
-
Huế hiện có khoảng 50 đình làng cổ nhưng một số đã bị xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ biến mất. Nhiều nơi là di tích quốc gia mà nhếch nhác hơn cả… quán cóc.
-
UBND tỉnh vừa ban hành Quyết định số 675/QĐ-UBND ban hành Quy chế xét tặng Giải thưởng Văn học nghệ thuật Cố đô tỉnh Thừa Thiên Huế.
-
Triển lãm sắp đặt của nghệ sỹ người Đức Dorothee Berkenheger sẽ khai mạc vào ngày 13/4 tới tại New Space Arts Foundation (N.S.A.F.), 15 Lê Lợi, thành phố Huế. Dự kiến sẽ có ba tác phẩm phản ánh chủ đề “Bộ sưu tập” được trình bày lần này.
-
Chiều 7/4, trên Sân vận động Tự Do (TP Huế) đã diễn ra trận chung kết giữa hai đội: Khoa Giáo dục Thể chất (ĐH Huế) và ĐH Khoa học Huế. Hàng ngàn khán giả đã đến sân và cổ vũ cuồng nhiệt cho trận đấu được dự báo là khá gay cấn và đáng mong đợi này.
-
Mình học đại học ở Huế. Thời ấy nhà sách Phú Xuân ở đường Trần Hưng Đạo, đầu cầu Trường Tiền phía bờ Bắc, là nhà sách đình đám nhất. Mình khá siêng đi nhà sách, nhưng dẫu là bước vào một cách hiên ngang, mặt có vác lên đến trần nhà cũng chỉ để hưởng cái mát của máy lạnh những ngày nắng nóng kết hợp ngắm sách, sờ sách, suýt xoa sách, rồi… đọc ké sách. Và ra về trong trạng thái thèm thuồng.
-
Xứ Huế đi vào trong thơ ca với cảnh đẹp mê hồn, người Huế có giọng nói dễ thương, tính cách nhẹ nhàng sâu lắng khiến ai ngỡ một lần đến Huế đều phải thốt lên sự thán phục với vẻ yên bình, chầm chậm, pha một chút tâm linh.
-
Vừa kết thúc tại Huế, Liên hoan dân ca Việt Nam khu vực Bắc Trung bộ năm 2013 đã để lại nhiều lay cảm và ngẫm ngợi. Trăn trở lớn nhất sau liên hoan là làm sao để dân ca có môi trường diễn xướng rộng hơn.
-
Lúc sinh thời, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và những người bạn yêu nhạc của ông đã ấp ủ xây dựng "Nhà nguyện tình yêu" với ước mong nơi đây sẽ là nơi thề hẹn, nơi làm chứng, nơi gửi lại ngàn sau từng thời khắc rung động của cõi tình... Năm 2000, lần cuối cùng Trịnh Công Sơn về Huế, ông đã nói lên mơ ước dựng lên ngôi nhà ấy...
-
Tối ngày 02/4/2013 (tức ngày 22/02 - Quý Tỵ), Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã chính thức tổ chức Lễ tế Đàn Xã Tắc năm 2013. Lễ tế đã diễn ra trong không khí hết sức trang nghiêm và thành kính.
-
Sau ngày đất nước giải phóng, nhiều người con xứ Huế đã dần bén duyên với vùng đất đỏ bazan màu mỡ, trù phú. Đến nay mỗi người đều có một cuộc sống khác nhau, nhưng với họ đây là mảnh đất ân tình, nặng nghĩa.
-
Chiều ngày 01/4, tại số nhà 203/19 đường Nguyễn Trường Tộ ( tầng 2, dãy nhà C, khu tập thể Nguyễn Trường Tộ) một không gian văn hóa Trịnh Công Sơn đã chính thức được khai trương với tên gọi Gác Trịnh. Gác Trịnh cũng chính là căn nhà cũ mà nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn đã sống và sáng tác những bản nhạc đầu tiên của mình trong thập niên 60 - 70 của thế kỷ trước.
-
Hàng ngàn khán giả đã đến Trung tâm Văn hóa thông tin Thừa Thiên - Huế tham gia đêm nhạc “Nhớ Trịnh Công Sơn” kỷ niệm 12 năm ngày mất của nhạc sĩ tài hoa.
-
Vào tối ngày 30/3 tại Trung tâm Văn hóa Thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế, Liên hoan Dân ca Việt Nam năm 2013 khu vực Bắc Trung Bộ đã chính thức bế mạc. Đây là Liên hoan do Đài Truyền hình Việt
-
Nhìn Huế với vẻ giản dị đời thường dễ khiến du khách có cảm giác mình đã chạm tay được vào nét mê đắm, huyền hoặc của đất cố đô thanh tú, để rồi mãi cũng không thể quên một sắc Huế dịu dàng…
-
Trong khuôn khổ Liên hoan Âm nhạc các thành phố kết nghĩa, buổi tọa đàm với chủ đề “Ca khúc sáng tác về Hà Nội, Huế, Tp Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành bạn trong giai đoạn hiện nay” đã được tổ chức vào sáng ngày 26/3 tại 26 Lê Lợi, Tp Huế.
-
Sợ bạn đọc hiểu sai, tôi phải nói rõ cái đầu đề của bài viết này không phải những điều kể ra dưới đây đến bây giờ mới thấy ở Huế, mà tôi muốn nói về những điều chưa thấy có ở nơi nào khác ngoài Huế.
-
Lăng Cơ Thánh được xếp hạng di tích quốc gia năm 1997 hiện đang bị bỏ hoang và xuống cấp nghiêm trọng.
-
Triển lãm ảnh về Huế mang tên Thành phố nước của nhiếp ảnh gia người Nhật Hasegawa Taro khai mạc chiều 23/3 tại 15 - Lê Lợi, TP Huế.
.png)
.png)
