Chạnh buồn bên hồ Tịnh Tâm
Nằm ngay trong Kinh thành Huế, hồ Tịnh Tâm là một Ngự Uyển của Hoàng gia triều Nguyễn vốn rất nổi tiếng, được vua Thiệu Trị xếp vào cảnh đẹp thứ 3 (Đệ tam cảnh Tịnh hồ hạ ứng).
Quang cảnh đảo Bồng Lai trong hồ Tịnh Tâm hiện nay - Ảnh: B.N.L
Cảnh đẹp hoang phế
Đặt chân đến hồ Tịnh Tâm hôm nay (thuộc địa phận P.Thuận Thành, TP.Huế), nhiều người không khỏi chạnh buồn với một khung cảnh hoang phế. Hiện trạng của khu vườn Thượng Uyển bậc nhất Kinh thành Huế hiện chỉ còn là một quần thể hồ được người dân trồng sen và rau muống. Giữa hồ có hai hòn đảo nổi là đảo Bồng Lai, ở phía nam hồ và đảo Phương Trượng phía bắc hồ. Con đê Kim Oanh chạy giữa hồ ngày trước giờ đã thành con đường Lê Văn Hưu nối Đinh Tiên Hoàng và Tạ Quang Bửu. Vòng tường gạch bao quanh hồ cũng đã bị xuống cấp hư hỏng, nhiều xóm cư dân phía bắc và phía tây của hồ đã xây dựng nhà cửa lấn chiếm xâm hại một phần của di tích.
Tại Festival Huế 2008 vừa qua, để tránh lãng phí một di tích đang còn hoang phế, Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế đã cho một đơn vị tư nhân thuê mở Trung tâm văn hóa Tịnh Tâm để làm dịch vụ trên đảo Bồng Lai. Tại đây, sau khi khai trương trong dịp festival có giới thiệu một số loại hình đặc sản Huế như: các sản phẩm hạt sen, trà sen, trà cung đình, rượu Minh Mạng thang… Thế nhưng, đến nay, tất cả các dịch vụ hầu như không thu lại hiệu quả chỉ duy nhất hoạt động kinh doanh cà phê, giải khát là còn có khách lai rai.
Theo Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế (đơn vị quản lý di tích này), từ cuối thế kỷ 19, do thiếu điều kiện chăm sóc, các kiến trúc ở khu vực hồ Tịnh Tâm bị hư hỏng dần hoặc bị triệt giải. Năm 1946, vòng tường gạch bao quanh hồ bị phá để xây dựng một vòng tường thấp hơn. Năm 1960, trên nền điện Bồng Doanh cũ có dựng một ngôi đình bát giác nhỏ để kỷ niệm. Trong lần tu bổ này một cây cầu bê tông đã được xây dựng để nối đảo Bồng Lai với đê Kim Oanh...
Nguyên thủy là một đoạn sông Kim Long, sau khi xây dựng Kinh thành Huế đã được cải tạo lại, tên ban đầu là ao Ký Tế. Năm Minh Mạng thứ 3 (1822), triều Nguyễn đã cho cải tạo hồ và đặt tên là hồ Tịnh Tâm. Dưới sự chỉ huy của Đô thống hữu quân Nguyễn Tăng Minh và Tham tri bộ Hộ Đào Trí Phú, 8.000 binh lính đã được huy động để dốc sức xây dựng Tịnh Tâm thành một Ngự Uyển xinh đẹp bậc nhất của Hoàng gia.
Theo Nguyễn Phúc tộc thế phả (NXB Thuận Hóa, năm 1995) vào năm Quý Tỵ (1893), vua Thành Thái đã bị các quan phụ chính tuân lệnh lưỡng tôn cung đưa ra đảo Doanh Châu với lý do “an dưỡng tâm thần” vì đức vua “tính tình bất thường, ham chơi bời, ít chịu nghe lời can gián”. Kỳ thực là do vua Thành Thái có tư tưởng chống Pháp nên đã bị nhóm quan lại đưa vào hồ Tịnh Tâm để biệt giam.
Dự án tu bổ phục hồi vẫn còn “treo”
Theo tài liệu nghiên cứu của Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế, hồ Tịnh Tâm có bình diện hình chữ nhật, chu vi gần 1.500 m (354 trượng 6 thước). Trên hồ có ba hòn đảo Bồng Lai, Phương Trượng và Doanh Châu. Đảo Bồng Lai, ở phía nam hồ, chính giữa có điện Bồng Doanh, 3 gian 2 chái, mái trùng diêm, lợp ngói hoàng lưu li. Điện quay mặt về hướng nam, có lan can gạch bao quanh, phía trước lại có cửa Bồng Doanh, rồi cầu Bồng Doanh nối đảo với bờ hồ phía nam. Phía đông điện Bồng Doanh có nhà thủy tạ Thanh Tâm, quay mặt về hướng đông. Phía tây điện có lầu Trừng Luyện, quay mặt về hướng tây. Phía bắc là cửa Hồng Cừ và một chiếc cầu cùng tên.
|
Trên đảo Phương Trượng, chính giữa có gác Nam Huân, quay mặt về hướng nam, 2 tầng, mái lợp ngói hoàng lưu li. Phía nam có cửa Bích Tảo và cầu Bích Tảo. Phía bắc đảo có lầu Tịnh Tâm, quay mặt hướng bắc. Phía đông có nhà Hạo Nhiên (từ năm 1848 đổi thành Thiên Nhiên), quay mặt về hướng đông. Phía tây có hiên Dưỡng Tính quay mặt về hướng tây. Giữa hai đảo có đình Tứ Đạt nằm giữa một hệ thống hành lang mái lợp ngói gồm 44 gian, chạy nối vào cầu Bích Tảo ở phía nam và cầu Hồng Cừ ở phía bắc.
Giữa hồ Tịnh Tâm có đê Kim Oanh nối liền từ bờ đông qua bờ tây. Phía đông đê có cầu Lục Liễu, 3 gian, mái lợp ngói. Phía nam, đê gắn với một hành lang dài 56 gian, ở giữa là cầu Bạch Tần. Phía nam cầu có nhà tạ Thanh Tước để thuyền vua ngự. Ở đoạn cuối phía tây của hành lang lại có nhà Khúc Tạ, thông với một nhà tạ khác, là Khúc Tạ Hà Phong qua một hành lang nhỏ dựng trên mặt nước. Phía nam nhà tạ này là đảo Doanh Châu.
Trên các góc của đảo Bồng Lai, Phương Trượng đều có xếp đá tạo các giả sơn. Riêng đảo Doanh Châu được tạo dáng như một hòn non bộ lớn nổi trên mặt hồ. Khắp nơi xung quanh đảo Bồng Lai, Phương Trượng, đê Kim Oanh và dọc bờ hồ đều trồng các loại liễu trúc và các thứ hoa cỏ lạ. Dưới hồ trồng duy nhất loại sen trắng.
Với kiểu kiến trúc cầu kỳ, nhưng hết sức hài hòa với tự nhiên, hồ Tịnh Tâm được xem là một thành tựu tiêu biểu của nghệ thuật kiến trúc cảnh quan Việt Nam thế kỷ 19. Cảnh đẹp của hồ đã tạo nguồn thi hứng và trở thành đề tài cho nhiều bài thơ, chùm thơ nổi tiếng của các vua Nguyễn như Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức... Và đặc biệt, trong chùm thơ ca ngợi 20 cảnh đẹp đất Thần kinh của vua Thiệu Trị đã xếp hồ Tịnh Tâm là cảnh đẹp thứ 3, cho in bài thơ Tịnh hồ hạ hứng cùng với phong cảnh hồ vào tranh gương để treo ở các cung điện.
Theo Bùi Ngọc Long
Thanh niên online
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
(SH) - Đó phát biểu của nghệ sĩ Dennis Tan đến từ Trung tâm The Artist Village, Singapore trong buổi giới thiệu và trình diễn nghệ thuật sắp đặt âm thanh vào chiều 04/7 tại 15 Lê Lợi, TP Huế.
-
(SH) - Chiều ngày 03/7, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Ngô Hòa chủ trì buổi họp về tình hình triển khai Festival Huế lần thứ 8 - 2014. Tham dự có các thành viên Ban chỉ đạo và một số cơ quan, ban ngành liên quan.
-
(SH) - Tạp chí Sông Hương tổ chức kỷ niệm 30 năm ra đời có thể nói là rất hoành tráng. Hơn 200 cộng tác viên của tạp chí từ các miền của đất nước đổ về Huế.
-
(SH) - Nhìn lại chặng đường đã qua, mọi người và du khách đến Huế hôm nay đều rất vui mừng khi nhận thấy công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa Huế đã có những bước tiến khá xa. Và Huế hôm nay chẳng khác nào một nàng công chúa ngủ trong rừng đang được đánh thức với nhiều tiềm năng vốn có.
-
(SH) - Người dân sống khu vực Thượng thành Huế đã phải sống treo 20 năm chờ giải tỏa. Đó cũng là nguyên nhân dẫn đến môi trường sống bị ô nhiễm trầm trọng, nhếch nhác với rác thải và chuột. Đây là vấn đề nhức nhối cho cả người dân và cơ quan chức năng, khi khu vực Thượng thành nằm trong Quần thể di tích Cố đô Huế cần được trùng tu và bảo tồn.
-
(SH) - Theo dự thảo đề án “Xây dựng nếp sống văn minh đô thị và nông thôn” sắp trình HĐND tỉnh tại kỳ họp giữa năm 2013 xem xét quyết định thông qua, có một tiêu chí mà chúng tôi cảm thấy rất tâm đắc, đó là “không sử dụng trang phục thiếu lịch sự đến những nơi tôn nghiêm, di tích lịch sử văn hóa”.
-
(SH) - Chiều ngày 30/6 (nhằm ngày 23/5 ÂL) Ban điều hành Phổ Nghĩa Vĩnh (tức Miếu Âm hồn) đã tổ chức lễ khánh thành, an vị và lễ tế âm hồn tưởng nhớ anh linh những người đã tử nạn trong biến cố thất thủ kinh đô vào ngày 23/5 năm Ất Dậu 1885.
-
(SH) - Đó là hàng nghìn bài thơ, văn chạm khắc trên các cung điện và văn bia ở hoàng thành, các lăng vua ở cố đô Huế.
-
(SH) - Nhà máy bia Huda tại Khu công nghiệp Phú Bài vừa diễn ra lễ ra mắt sản phẩm mới Huda Gold của Công ty Bia Huế. Đến tham dự buổi lễ có ông John Nielsen - Đại sứ Vương quốc Đan Mạch tại Việt Nam, ông Tayfun Uner - Giám đốc điều hành Carlsberg Việt Nam, ông Nguyễn Mậu Chi - Tổng Giám đốc Công ty Bia Huế cùng hàng trăm cán bộ, công nhân viên và người lao động của công ty.
-
(SH) - Sáng ngày 20/6, tại hội trường Khách sạn Duy Tân - TP Huế, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế đã tổ chức Bế mạc Trại sáng tác 5 vùng kinh đô Việt Nam xưa và nay năm 2013.
-
(SHO) - Chiều ngày 19/6/2013, tại hội trường khách sạn Century Riverside Huế, Tạp chí Sông Hương đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập ( 1983 - 2013), cũng là kỷ niệm 30 năm tạp chí ra số báo đầu tiên. Tham dự buổi lễ có sự có mặt của đồng chí Trần Thanh Bình - Phó Bí thư tỉnh ủy Thừa Thiên Huế và ông Ngô Hòa - Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh.
-
(SH) - Công ty Bia Huế (Huda) vừa trao tặng “Mái ấm tri ân” đầu tiên cho gia đình anh Lê Văn Thân (xã Hải Hòa, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị).
-
(SH) - Cúp FFAV 2013 ( Cúp Bóng đá Cộng đồng Việt Nam lần I) là Cúp bóng đá phong trào có quy mô Quốc tế lớn nhất tại Việt Nam từ trước đến nay được tổ chức với sự phối hợp thực hiện của Liên đoàn Bóng đá Na Uy (NFF), Sở Giáo dục và Đào tạo và Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TT Huế, kéo dài từ 08/6 đến 11/6/2013.
-
(SH) - Thứ trưởng Huỳnh Vĩnh Ái đề nghị UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế có sự quan tâm đúng mức đối với công tác truyền thông trước, trong và sau sự kiện, để Festival Huế lần thứ 8 - năm 2014 tạo sức lan toả rộng rãi, thu hút mạnh mẽ du khách đến với Huế, góp phần là động lực thúc đẩu phát triển kinh tế-xã hội.
-
(SH) - Sáng ngày 05/6/2013, tại 26 Lê Lợi - Huế, Ban Tổ chức Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Cố đô lần thứ V đã tiến hành họp báo giới thiệu về Thể lệ cũng như Kế hoạch Tổ chức xét trao Giải thưởng VHNT Cố đô lần này. Đến dự có đông đảo các cơ quan thông tấn báo chí Trung ương và địa phương đóng trên địa bàn.
-
(SH) - Sông Hương ngàn năm với hành trình từ nguồn ra biển. Dòng sông mãi mãi là thời sự, khi văng vẳng êm xuôi, lúc ồn ã thịnh nộ theo nguồn cơn tác động vào số phận dòng sông, cũng là số phận của cố đô Huế.
-
Vào 17h chiều 2/6, một vụ tự tử trên cầu Trường Tiền (TP Huế) đã được 2 thanh niên dũng cảm đang đi trên cầu nhảy xuống sông cứu người bị nạn sống sót an toàn.
-
(SH) - Mặc dù thời gian của buổi lễ phát động là 6h30 nhưng ngay từ sáng sớm đã có khá nhiều Đoàn viên, thanh niên, học sinh và đông đảo người dân của các phường trên địa bàn TP Huế tập trung tại công viên Thương Bạc và các khu vực lân cận nơi mà đoàn đi bộ sẽ di chuyển qua.
-
(SH) - Chiều 30/5, tại Trung tâm Văn hóa Pháp tại Huế, số 01 Lê Hồng Phong đã khai mạc phòng triển lãm tranh “4 người chúng tôi”.
-
Ông Lê Trọng Tín người làng Vân Trình, xã Phong Bình, H.Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. CMND số 023622155 cấp ngày 10/09/2007.
.png)
.png)
