Chân dung người đàn bà khóc khi đang nhóm bếp

09:14 13/01/2022

YẾN THANH

Có nhiều thứ
Không thể chùi được bằng nước mắt
Như ánh sáng kia trên bầu trời hoàng hôn và bình minh của biển
Như sự nín lặng bất lực của cát.
Như bàn tay bên cạnh một bàn tay
(Bạch Diệp)

Bạch Diệp là một người đến trễ trong ngôi đền của thi ca. Mãi đến năm 2011, sau rất nhiều đắn đo chị mới cho in tập thơ đầu tay của mình với tựa đề Vũ điệu lam và rồi Tùng Gai những ba năm sau đó.

Ám ảnh của tôi về Bạch Diệp đó là vẻ khói sương bảng lảng, sự mong manh ma mị của con người chị. Chị ở gần đây nhưng dường như tồn tại ở chốn khác, rất xa chúng ta. Bạch Diệp thích màu trắng, nghiện màu trắng, hay có thể nói nàng ám ảnh về nó. Cái màu trắng như những chiếc lá trắng (Bạch Diệp), điều mà chúng ta rất hiếm gặp trong tự nhiên.

Thơ Bạch Diệp là một tự sự buồn về thân phận người phụ nữ, song chị không rơi câu chữ vào những tâm sự than thân trách phận thường tình, cũng không nương vào cảm xúc để đẩy đi ngôn ngữ của thi ca. Bạch Diệp cũng chối từ sự tân kì, đánh đố, làm ra những bài toán ngôn từ khó giải, những cấu trúc câu đố trong thơ. Thơ chị như một con thuyền nhỏ, lặng lẽ trôi men theo ranh giới của những dòng hải lưu lý thuyết, tuyên ngôn, tư trào thi ca lớn, đang là mốt tân kì trên thi giới. Ngay cả tiếng khóc trong thơ, Bạch Diệp cũng gần như tiết chế đến mức im lặng. Sức mạnh và sự quyến rũ trong thơ chị là sự tiết chế, để đạt được cảnh giới đó, trong cuộc đời phải là người chấp nhận những hi sinh. “Thời gian như chiếc lưới - Vớt nhầm hạnh phúc khổ đau - Dấu vết này là vĩnh cửu - Những lời đã thốt hôm qua - Em đốt ngọn lửa nhỏ - Run rẩy góc phòng tối - Một tồn tại nơi đây - Như chậu hoa trên ban công - Biết chắc - Mùa đang xa dần...” [Thầm thì].

Cảm xúc, thân phận, ý nghĩ của chị đặt chìm dưới hệ thống hình tượng ẩn dụ, lời lẽ cũng giản dị hết sức có thể. “ai cũng có thể chạy - ra cánh đồng một mình - Sao cứ phải đau buồn đến thế - Sao cứ mãi - đau buồn đến thế” [Mở mắt tràn bóng tối]. Những câu hỏi giản dị mà khắc khoải, cứ ám riết vào đầu óc của người đọc như một sự thổn thức, một nỗi đau ám thị bất khả giải. Chúng ta có thể chạy đi để tìm những cánh đồng mới, vượt qua thung lũng của đau thương, nhưng tại sao trong suốt cuộc đời mình, ai cũng ở lại mãi trong một/nhiều nỗi đau như thế? Bởi vì, đó chính là tình yêu. Tôi không là người chủ trương khổ hạnh trong tình yêu, nhưng tôi vẫn tin rằng Chúa vĩ đại bởi vì người trao tình yêu cho chúng ta từ nỗi đau và cái chết đầy tính hi sinh trên thập giá. Nếu Chúa không chứng nghiệm cái chết và nỗi đau ấy, người vẫn sống hạnh phúc bên gia đình, liệu tình yêu của người có còn thiêng liêng như thế hay không? Nếu anh và em yêu nhau, chúng ta vẹn toàn trong hôn nhân và hạnh phúc vĩnh viễn, đó là một tình yêu khuyết tật hay tình yêu viên mãn? Sự dang dở, đớn đau trong tình yêu, đôi khi là một giá trị. Chúng ta yêu nhau không phải để trốn chạy và minh giải nỗi cô đơn, ta yêu nhau là để hiểu hơn về nỗi cô đơn, làm sâu sắc hơn nỗi cô đơn của đời mình. Bạch Diệp hiểu và tin vào điều đó. “Chúng ta cô đơn giữa khu rừng đời mình - Chúng ta cô đơn trong vòng ôm của mình...” [Đừng hát khi lên đồi].

Những khoảng trống và hình ảnh thường tình trong thơ chị là một sức mạnh, một thứ quyền uy của cái vắng mặt, cái không được (phép) nói ra. “thứ này nghẹn - không thể nuốt - nó sẽ bấn loạn thành màu gì - chẳng phải đông không phải hè - Tôi bỗng ghen với sự rạch ròi của cỏ” [Cocktail]. Thơ Bạch Diệp có thế mạnh trong việc gợi ra sự mơ hồ, chúng ta tưởng như là nó ở đó, nhưng nó không hiện hữu hình hài. Thứ ma mị này không rạch ròi như cỏ, không bao giờ như thế, mà nó là những tâm sự thầm kín, là nỗi đau của riêng mình. Phàm là đàn bà, trong tình yêu, ai chẳng rơi vào trạng huống tinh thần như thế một vài lần trong đời.

Bạch Diệp chưa bao giờ, không bao giờ là một nhà thơ theo chủ nghĩa nữ quyền (feminism), chị là một nhà thơ nữ tính (feminility). Thiên tính nữ trong thơ chị là điểm mạnh mà cũng là điểm yếu. Mạnh về cảm xúc, yếu về tư tưởng. Nhưng phàm là kẻ yếu đuối, thất bại trong tình cảm, người ta mới tìm đến thi ca. Những kẻ hùng mạnh, thành công ngoài kia, đã đi theo những con đường khác, con đường của vương quyền, của thụ hưởng hay của sự thống ngự về giới. Nỗi đau khổ nữ giới trong thi ca là một nỗi đau đớn có tính chất thanh tẩy (catharsis), nó cứu rỗi được nhân vị đàn bà. Suy cho cùng, đàn bà luôn là phe nước mắt: “Em mang những sẹo trên ngực - Đứng bên bờ sâu - Anh bao nhiêu trăng không đầy - Em bao nhiêu mưa không trôi” [Sắp hết thì giờ rồi]. “Vệt mascara trên chiếc khăn màu trắng - Em không thể vò sạch, bằng nước mắt - Anh hiểu không” [Dấu vết]. Bạch Diệp có lẽ đến muộn trong thi giới, bởi vì chị cần có thời gian tích tụ đủ nỗi đau nhân sinh, nỗi đau tình yêu, nỗi đau làm người (đàn bà).

Đọc thơ chị, ta thấy rõ chân dung của một người đàn bà cô độc. Người đàn bà ấy khao khát yêu thương, tận hiến, hạnh phúc và người đàn ông là có thật, song không được trọn vẹn bao giờ. “Em muốn khóc lúc anh ngồi lặng - Cô độc xoay lưng như con sói trong chiều - Muốn ôm anh khi nghe anh hát - Muốn chạm tay thật khẽ viền môi - Mưa che sân khấu cho người - Em hết nằm nghiêng lại nằm co - Anh như chiếc phao ai cất trên trần nhà - Mưa ngập em - Em chới với nhìn - anh ngập trong người khác...” [Điên]. Bạch Diệp thích hội họa, có sự am hiểu và chuyên môn về hội họa, vì thế thơ chị kiệm lời mà mạnh về hình ảnh và cảm giác. “Cô độc xoay lưng như con sói trong chiều” là một hình tượng đậm hình ảnh của hội họa siêu thực.

Khi đọc tập thơ của chị, để viết những dòng rời rạc này, bất chợt tôi nhớ đến Phạm Phú Phong với lời tựa đầy trăng/tài hoa trong một quyển phê bình của ông: “Ta đến với văn chương như một cuộc ngoại tình”. Suy cho cùng, chẳng ai sống nhờ thơ và kiếm tìm vinh quang với thơ ca. Thời đại ấy, nếu có tồn tại thì đã trôi qua từ rất lâu rồi. Làm thơ là tâm sự với mình, nói với mình, để hiểu mình mà thôi. Mọi cuộc tình với thơ ca đều là cuộc ngoại tình giữa cuộc đời này. Nơi ta được sống riêng, sống trong bí mật, sống vượt những thường nhật áo cơm của cuộc đời ô trọc. Bạch Diệp dường như yêu tha thiết trong thơ chị, một tình yêu lý tưởng, phi thực. Anh ở đó mà không cần hiện diện. “Em muốn chạm vào ngày - chỉ để biết - anh vẫn luôn ở đó - tồn tại - mà không cần hiện diện...” [Một ngày trôi không từ biệt]. Dùng cái không để vẽ nên cái có là một năng lực phi thường của thi ca, phương cách duy nhất để họa nên cảm giác mà lý trí dường như bất lực. Người đàn ông nam tính lý tưởng này, chàng hiện hữu trong sự nam tính bí mật: “Gió mê muội như đêm - như em - nhận biết khuôn mặt anh trước khi trời sáng - sự đụng chạm mềm mại - phủ tấm chăn cho hai người cô độc - em sẽ nhớ cho đến chết - vĩnh cửu những dấu vết” [Lúc năm giờ chiều]. Những “dấu vết” và “sự đụng chạm” ấy là vật chứng cho tình yêu, và là vật chứng cho sự tồn tại đàn bà của chị. “Anh” hiện hữu trong sự không hiện hữu, mà cũng bởi vì không hiện hữu (trong đời thực) nên anh luôn hiện trong thơ của chị) như một sự phóng chiếu những khát khao, ẩn ức (refoulement). Anh hiện diện chói nhòa, mặc khải trong thơ chị. “em sẽ không nhắm mắt - khi ngủ - sẽ không thể nhìn - khi thức - bất kì ánh sáng nào - ngoài khuôn mặt anh” [Hay là chúng ta ra biển]. Hình tượng anh có hào quang của những thiên thần. Bạch Diệp chỉ thực sự mạnh mẽ khi nàng được sống trong tình yêu, một tình yêu trong mơ mà chị hằng khát khao được sống trải: “Em đã bắt đầu câu chuyện này vào một đêm tháng tư - giọng nói của anh tan cùng đất nâu với tiếng rì rầm của trái cây mùa lên men nhẫn nại trong vườn - đừng thức tỉnh em - em luôn mất ngủ vì nỗi ám ảnh nhớ anh - mưa đã đến đây rồi - trốn vào đâu cũng ướt” [Hạt sương]. Tôi nghĩ đây không chỉ là một trong những câu thơ hay nhất của tập thơ này, của sự nghiệp thi ca Bạch Diệp nói chung, mà còn là của thi đàn mươi năm đầu thế kỉ XXI này. Những câu thơ hay trong sự giản dị, nói những điều thường tình mà không phải ai cũng có thể nói ra, dù ít nhiều trong cuộc đời chúng ta đều nghiệm trải những trạng huống tinh thần như thế, những tình yêu như thế.

Nỗi niềm tưởng rất riêng Bạch Diệp cũng là của đàn bà, ấy là không thể đi hết con đường mộng tưởng. Những trì níu thường tình, những cương tỏa trách nhiệm, sẽ kéo chị về với thực tại. Chị đã viết như một lời thú tội với chính mình. “Khi những chiếc ly đã úp lên giá - Người đàn bà kì cọ bàn tay - Bằng một thứ nước tẩy - Của sự ám ảnh gột rửa - Cho đến tận bình minh”, bấy nhiêu ấy cũng chỉ để dặn lòng: “Khi nhóm bếp đừng nên khóc”.

Hiểu thông điệp của những câu thơ trên như thế nào là cả một sự nghiệp trải trong cuộc đời. Xinh dành riêng cho bạn đọc thưởng lãm điều bí mật ấy.

Y.T
(TCSH394/12-2021)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế - Nhà văn Hồng Nhu

MAI VĂN HOAN giới thiệuNăm 55 tuổi, Hồng Nhu từng nhiều đêm trăn trở, băn khoăn lựa chọn việc trở về quê hay ở lại thành phố Vinh - nơi anh gắn bó trọn hai mươi lăm năm với bao kỷ niệm vui buồn. Và cuối cùng anh đã quyết tâm trở về dù đã lường hết mọi khó khăn đang chờ phía trước. Nếu không có cái quyết định táo bạo đó, anh vẫn là nhà văn của những thiên truyện ngắn Thuyền đi trong mưa ngâu, Gió thổi chéo mặt hồ... từng được nhiều người mến mộ nhưng có lẽ sẽ không có một nhà văn đầm phá, một nhà thơ “ngẫu hứng” như bây giờ.
Tìm trong nỗi nhớ (1), một giọng nói dịu dàng, một ánh nhìn nhân hậu...

LÊ HỒNG SÂMTìm trong nỗi nhớ là câu chuyện của một thiếu phụ ba mươi tám tuổi, nhìn lại hai mươi năm đời mình, bắt đầu từ một ngày hè những năm tám mươi thế kỷ trước, rời sân bay Nội Bài để sang Matxcơva du học, cho đến một chiều đông đầu thế kỷ này, cũng tại sân bay ấy, sau mấy tuần về thăm quê hương, cô cùng các con trở lại Pháp, nơi gia đình nhỏ của mình định cư.
Đầy ắp nhân tình trong truyện ngắn Mường Mán

NGUYỄN KHẮC PHÊ (Đọc “Cạn chén tình” - Tuyển tập truyện ngắn Mường Mán, NXB Trẻ, 2003)Với gần 40 năm cầm bút, với hơn hai chục tác phẩm văn xuôi, thơ và kịch bản phim, nhà văn Mường Mán là một tên tuổi đã quen thuộc với bạn đọc, nhất là bạn đọc trẻ. Có lẽ vì ấn tượng của một loạt truyện dài mà ngay từ tên sách (Lá tương tư, Một chút mưa thơm, Bâng khuâng như bướm, Tuần trăng mê hoặc, Khóc nữa đi sớm mai v...v...) khiến nhiều người gọi ông là nhà văn của tuổi học trò, trên trang sách của ông chỉ là những “Mùa thu tóc rối, Chiều vàng hoa cúc...”.
Bộ sách công cụ quí báu về tranh luận văn nghệ của thế kỷ 20

NGUYỄN VĂN HOATranh luận Văn Nghệ thế kỷ 20, do Nhà xuất bản lao động ấn hành. Nó có 2 tập: tập 1 có 1045 trang và tập 2 có 1195 trang, tổng cộng 2 tập có 2240 trang khổ 14,4 x 20,5cm. bìa cứng, bìa trang trí bằng tên các tờ báo, tạp chí có tư liệu tuyển trong bộ sách này.
Vườn Thiệu Phương qua thơ ngự chế

VĨNH CAO - PHAN THANH HẢIVườn Thiệu Phương là một trong những Ngự uyển tiêu biểu của thời Nguyễn, từng được vua Thiệu Trị xếp là thắng cảnh thứ 2 trong 20 cảnh của đất Thần Kinh. Nhưng do những nguyên nhân lịch sử, khu vườn này đã bị triệt giải từ đầu thời vua Ðồng Khánh (1886-1889) và để trong tình trạng hoang phế mãi đến ngày nay. Trong những nỗ lực nhằm khắc phục các "không gian trắng" tại Tử Cấm Thành và phục hồi các khu vườn ngự của thời Nguyễn, từ giữa năm 2002, Trung tâm BTDTCÐ Huế đã phối hợp với Hội Nghệ thuật mới (Pháp) tổ chức một Hội thảo khoa học để bàn luận và tìm ra phương hướng cho việc xây dựng dự án phục hồi khu vườn này.
Thơ Cao Bá Quát viết về Huế

HỒNG DIỆUNhà thơ Cao Bá Quát (1809-1854) được người đời hơn một thế kỷ nay nể trọng, với cả hai tư cách: con người và văn chương. "Thần Siêu, thánh Quát", khó có lời khen tặng nào cao hơn dành cho ông và bạn thân của ông: Nguyễn Văn Siêu (1799-1872).
Bush và chiến tranh * - Những trang viết mẫu mực về lịch sử đương đại

HÀ VĂN THỊNHI. Có lẽ trong nhiều chục năm gần đây của lịch sử thế giới, chưa có một nhà sử học nào cũng như chưa có một cuốn sách lịch sử nào lại phản ánh những gì vừa xẩy ra một cách mới mẻ và đầy ấn tượng như Bob Woodward (BW). Hơn nữa đó lại là lịch sử của cơ quan quyền lực cao nhất ở một cường quốc lớn nhất mọi thời đại; phản ánh về những sự kiện chấn động nhất, nghiêm trọng nhất đã diễn ra trong ba năm đầu tiên của thiên niên kỷ mới: sự kiện ngày 11/9, cuộc chiến tranh Afganistan và một phần của cuộc chiến tranh Iraq.
Từ cầm quân đến cầm bút

ĐẶNG TIẾN (Đọc Hồi ức của Đại tướng Võ Nguyên Giáp)Một tờ báo ở ngoài nước đã giới thiệu bốn cuốn hồi ức của Đại tướng Võ Nguyễn Giáp mới xuất bản. Dĩ nhiên là một bài báo không thể tóm lược được khoảng 1700 trang hồi ký viết cô đúc, nhưng cũng lảy ra được những đặc điểm, ý chính và trích dẫn dồi dào, giúp người đọc không có sách cũng gặt hái được vài khái niệm về tác phẩm.
Chút tâm tình với "Trà thiếu phụ"

NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO (Đọc tập truyện ngắn “Trà thiếu phụ” của nhà văn Hồng Nhu – NXB Hội Nhà văn 2003)Tôi đã được đọc không ít truyện ngắn của nhà văn Hồng Nhu và hầu như mỗi tập truyện đều để lại trong tôi không ít ấn tượng. Trải dài theo những dòng văn mượt mà, viết theo lối tự sự của nhà văn Hồng Nhu là cuộc sống muôn màu với những tình cảm thân thương, nhiều khi là một nhận định đơn thuần trong cách sống. Nhà văn Hồng Nhu đi từ những sự việc, những đổi thay tinh tế quanh mình để tìm ra một lối viết, một phong cách thể hiện riêng biệt.
Viết vào Bùi Giáng mong manh...

ĐỖ QUYÊN…Đọc thơ Bùi Giáng là thuốc thử về quan niệm thơ, về mỹ học thi ca. Đã và sẽ không ai sai nhiều lắm, cũng không ai đúng là bao, khi bình bàn về thơ họ Bùi. Nhắc về cái tuyệt đỉnh trong thơ Bùi Giáng, độ cao sâu tư tưởng ở trước tác Bùi Giáng nhiều bao nhiêu cũng thấy thiếu; mà chỉ ra những câu thơ dở, những bài thơ tệ, những đoạn văn chán trong chữ nghĩa Bùi Giáng bao nhiêu cũng bằng thừa…
Khúc tri âm hay là tiếng lòng đi tìm tiếng lòng đồng vọng

LÊ THỊ HƯỜNGTrong căn phòng nhỏ đêm khuya, giai điệu bản sonat của Beethoven làm ta lặng người; một chiều mưa, lời nhạc Trịnh khiến lòng bâng khuâng; trong một quán nhỏ bên đường tình cờ những khúc nhạc một thời của Văn Cao vọng lại làm ta bất ngờ. Và cũng có thể giữa sóng sánh trăng nước Hương Giang, dìu dặt, ngọt ngào một làn điệu ca Huế khiến lòng xao xuyến.
Mai Văn Hoan từ “Ảo ảnh” đến “Giếng tiên”

NGÔ MINHĐến tập thơ chọn Giếng Tiên (*), nhà thơ - thầy giáo Mai Văn Hoan đã gửi đến bạn yêu thơ 5 tập thơ trữ tình, trong đó có hai tập thơ được tái bản. Đó là tập đầu tay Ảo ảnh, in năm 1988, tái bản 1995 và tập Hồi âm, in năm 1991, tái bản năm 2000. 15 năm xuất bản 7 đầu sách (2 tập tiểu luận) và đang có trong ngăn kéo vài tập bản thảo tiểu luận nữa, chứng tỏ sức sáng tạo sung mãn đáng nể trọng của một thầy giáo vừa dạy học vừa sáng tác văn chương.
Trần Lan Vinh - một nửa nỗi niềm

NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO (Đọc tập thơ ''Độc thoại trước mặt trời'' của Trần Lan Vinh- NXB Văn học Hà Nội- 2003)Trên thi đàn văn học Việt Nam hiện đại, sự thiếu vắng những cây bút nữ đã trở thành một vấn đề cần được chú trọng. Hầu như mỗi khi phụ nữ cầm bút, điều họ quan tâm nhất đó là sự giải bày tâm sự với ngàn ngàn nỗi niềm trắc ẩn. Nếu viết là một cách để sẻ chia tâm sự thì Trần Lan Vinh là một trường hợp như thế.
Linh cảm về những cái chết đầy bi tráng

NGUYỄN THANH TÚMùa đông năm ngoái, anh Đoàn Tuấn từ Hà Nội vào Huế giảng dạy lớp đạo diễn điện ảnh. Dù công việc khá bận rộn nhưng anh vẫn dành cho tôi không ít thời gian tâm sự, bởi ngoài tình cảm thân thiết anh còn là cấp trên của tôi ở toà soạn tạp chí Thế Giới Điện Ảnh. Trong những lần trò chuyện ấy, tôi thật sự bất ngờ khi nghe anh kể chuyện về cuốn sách anh sắp in ở Nhà xuất bản Trẻ mà nội dung của nó là câu hỏi hơn 20 năm nay vẫn luôn canh cánh trong tôi. Vốn dĩ Đoàn Tuấn là nhà biên kịch điện ảnh tên tuổi, anh đã có nhiều kịch bản phim nổi tiếng như: Chiếc chìa khoá vàng (1998), Ngõ đàn bà (1992), Đường thư (2003)...
Giới thiệu chi hội nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế - Nhà văn Nguyễn Khoa Điềm

MAI VĂN HOANNguyễn Khoa Điềm đến với thơ hơi muộn nhưng đã sớm định hình một phong cách riêng. Qua các tập Đất ngoại ô (1972), Mặt đường khát vọng (trường ca, 1974), Ngôi nhà có ngọn lửa ấm (1986), Thơ Nguyễn Khoa Điềm (1990), Cõi lặng (2007) ta bắt gặp những suy ngẫm của anh đối với nhân dân, đất nước; những chiêm nghiệm của anh về đời sống xã hội, nhân tình thế thái. Những chiêm nghiệm và suy ngẫm đó được thể hiện bằng một giọng thơ trầm tĩnh, bình dị, sâu lắng và khá hiện đại.
Cung bậc lòng người

NGUYỄN QUANG HÀ (Đọc Nỗi niềm để ngỏ của Lê Lâm Ứng - Nhà xuất bản Văn học 2002)Đọc thơ Lê Lâm Ứng để tìm những câu mượt mà thì hơi khó. Thảng hoặc lắm mới bắt gặp ở anh tâm trạng thư thái này: Biết rằng trong cõi nhớ thương Lạc nhau âu cũng lẽ thường vậy thôi
Giới thiệu Chi hội nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế - Nhà văn Nguyễn Đắc Xuân

MAI VĂN HOANNguyễn Đắc Xuân không chỉ có chân trong Hội Nhà văn Việt Nam mà anh còn là hội viên Hội Lịch sử Việt Nam, hội viên Hội Nhà báo Việt Nam... Nhưng dù ở cương vị nào thì điều mà anh tâm huyết nhất vẫn là lịch sử và văn hóa Huế.
Cái tâm

HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG (Nhân đọc sách "Gió về Tùng Môn Trang" của Nguyễn Xuân Dũng)Tác giả cuốn sách này là một võ sư đệ bát đẳng huyền đai thuộc phái không thủ đạo, vừa là một nhà hoạt động thương trường nổi tiếng ở Mỹ. Nhưng cuốn sách này không hề bàn đến chuyện đấm đá hơn kém hoặc là chuyện mua bán lời lỗ mà bàn về cái TÂM. Tác giả tỏ ra hết sức chú trọng vũ đạo; nhất cử nhất động đều phải xuất phát từ cái TÂM, cái TÂM viết hoa.
Phải từ bỏ sự thoả hiệp

TRẦN THUỲ MAI (Đọc Uẩn khúc, tiểu thuyết của Hoàng Văn Bàng, NXB Thuận Hoá 2002)Câu chuyện xảy ra ở một vùng quê không xa lắm, với một tầm mức tai hại không lớn, gây một ảnh hưởng mới xem qua tưởng chừng không đáng kể. Một ông trưởng phòng ở huyện tham ô vài chục triệu thì đã thấm gì so với những câu chuyện động trời hàng ngày trên các báo, mà thủ phạm mang những chức tước lớn lao hơn, với những số tiền khổng lồ tới hàng nghìn tỉ!
Ngô Minh - “Người của công chúng”

MAI VĂN HOAN (Giới thiệu các tác giả thuộc chi hội nhà văn Việt Nam tại Huế)Ngô Minh là một trong những nhà văn Việt Nam ở Huế được Đài truyền hình Cáp Việt Nam chọn giới thiệu tới 45 phút trong chương trình “Người của công chúng”. Tôi cũng được mời nói đôi lời về anh. Với tôi, Ngô Minh là người làm việc “tới số” và chơi cũng... “tới số”!