INRASARA

1.
Ngẫu nhĩ mở/ theo dõi tập thơ/ khuôn mặt thơ trẻ đương đại nào bất kì, không cần động não nhiều, ta vẫn nhận ra ngay điểm nổi trội hơn tất cả vẫn là sự thừa và thiếu.

LTS: Văn chương Việt Nam đương đại rộng lớn về diện mạo và đa dạng về lối viết. Việc nhận diện toàn cảnh về nó là một điều hết sức khó khăn. Trong chuyên đề này, chúng tôi không tham vọng hướng tới nhận diện khuôn mặt của văn chương Việt Nam đương đại trong cái toàn cảnh rộng lớn đó mà chỉ góp phần đưa ra những góc nhìn riêng để hướng tới nhận diện một khuôn mặt toàn cảnh về văn học đương đại Việt Nam trong tương lai. Với nỗ lực đó, chúng tôi hi vọng sẽ giúp bạn đọc có được những định hướng nhất định trong việc nhìn lại những gì mà các nhà văn, nhà thơ trong nước đã quảng diễn trong việc cách tân về bút pháp cũng như tư tưởng trên con đường sáng tạo của họ. Qua đây chúng tôi cũng cố gắng góp phần kiến giải những hạn định chưa thể vượt qua trong lối viết của chúng ta để góp phần hướng sáng tạo đi đến giá trị đích thực của nó - giá trị kiến tạo cái mới.
                                                                     SÔNG HƯƠNG

Nguyễn Đại Giang
Tựa đề: "Thơ Tân Hình Thức"

Thơ Tân Hình Thức: Biển Bắc
Nhạc: Hà Nguyên Du

ĐÀI SỬ

LTS: Đến nay, thơ Tân Hình Thức đã xuất hiện trong dòng chảy văn học Việt Nam trên mười năm. Thơ Tân Hình Thức đã thật sự trở thành một trào lưu mới mẻ như là một cách tân thơ Việt đương đại (Tạp chí sông Hương đã giới thiệu một chuyên đề về thơ Tân Hình Thức vào tháng 6/2012, tiếp đó, báo Nghệ Thuật Mới cũng đã dành chuyên trang để giới thiệu rộng rãi thơ Tân Hình Thức vào tháng 9/2012). Không chỉ dừng lại ở đó, các họa sỹ và các nhạc sỹ cũng đã vào cuộc.

BỬU CHỈ

Có người quan niệm rằng:
- Khác với những phương tiện ngôn ngữ mà chúng ta thường dùng để diễn đạt ý nghĩ, cảm xúc như tiểu thuyết, thi ca, và ngay cả những ngành không chọn ngôn ngữ và chữ viết làm phương thế diễn đạt như âm nhạc, hội họa không thể nào truyền đạt được một thông điệp khi nó là một thứ nghệ thuật phi tuyến tính (nghĩa là không có trình tự trước sau).

Bửu Chỉ là một cái tên không xa lạ với những ai ở miền Nam trước 1975. Anh là người hầu như duy nhất vẽ tranh về đề tài chiến tranh và hòa bình. Tên tuổi và tranh bằng bút sắt, mực đen của anh đã sóng đôi cùng với những ca khúc phản chiến và khát vọng hòa bình của cố nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn - một người con yêu của xứ Huế đã làm rạng rỡ vùng đất đã sinh ra mình.

LÊ HUỲNH LÂM

Khi triết gia Martin Heidegger (1889 - 1976) viết tác phẩm “Sein und zeit” (Hữu thể và thời gian) vào năm 1927, có thể ông không nghĩ rằng nửa thế kỷ sau ở xứ sở của miền nhiệt đới, vùng đất chiến tranh kéo dài tàn khốc nhất của địa cầu lại xuất hiện một họa sĩ tài danh, mà trong nhiều tác phẩm của ông nỗi ám ảnh về thời gian, sự bất lực của lý trí và nỗi cô đơn trước vô biên trở thành một tín hiệu gửi đến mọi người.

HOÀNG DŨNG

Những con người trần truồng to nhỏ khác nhau theo đúng luật viễn cận nhưng đều gầy gò và đều bò bốn chân. “Bò” ở đây là tư thế, chứ không hẳn là di chuyển: không có một cái chân nào nhấc lên khỏi mặt đất. Di chuyển, mà đông cứng.

NGUYỄN DUY HIỀN

Trong một bài trả lời phỏng vấn trước ngày mất không lâu, Bửu Chỉ nói về quan niệm của mình khi sáng tạo nghệ thuật: “Nghệ thuật đứng về phía nước mắt. Nó phản ánh cái phần bóng tối của cuộc sống mà mọi người chưa thấy ra hoặc mỗi người nghĩ mỗi cách. Nghệ thuật là khát vọng hướng về chân, thiện, mỹ mà chẳng bao giờ đạt được cái cùng... Tác phẩm nghệ thuật chỉ nhằm đánh thức lương tâm, lương tri con người...”.

VÕ QUÊ

Cách nay mười năm, vào lúc 14 giờ 34 phút ngày 14/12/2002, người nghệ sĩ tài hoa Bửu Chỉ đã ra đi. Cuộc ra đi của một hoạ sĩ, chiến sĩ quê hương vào thế giới vĩnh hằng, để lại cho gia đình, bạn bè, những người yêu nghệ thuật tạo hình trong nước và quốc tế niềm tiếc thương vô hạn.

NGUYỄN PHÚ YÊN

Thời học sinh chúng tôi học trường Quốc Học. Thời sinh viên Bửu Chỉ học Luật khoa còn tôi học Văn khoa. Có lẽ chúng tôi sẽ không hề quen nhau nếu không có phong trào đấu tranh của sinh viên học sinh Huế, nói rộng hơn, nếu không có hoàn cảnh tao loạn, chiến chinh khiến mỗi chúng tôi phải nhìn lại chính mình để tìm một con đường dấn thân theo tinh thần kẻ sĩ của thời đại.

LÊ VĂN LÂN

Có lẽ rất nhiều anh em trong phong trào đô thị Huế cũng như các thành thị miền Nam những năm 1970 - 1975 không ai là không biết Bửu Chỉ. Một họa sĩ nghiệp dư với những bức tranh bút sắt, mực đen, nhưng tranh của anh có mặt hầu hết trên các ấn phẩm của phong trào đô thị trên cả nước, các tổ chức tiến bộ thời ấy, từ trang bìa đến phụ bản.

ĐINH CƯỜNG

En ce monde bouleversé je ne vis plus que dans le souvenir
(Trong cuộc đời điên đảo này tôi chỉ còn biết sống với kỷ niệm)
                                                   Paul Klee

Trần Quang Tuyết - Minh Hằng - Đặng Thị Thùy Dương - Kim Oanh

VŨ YẾN SƠN

Ngoại ngữ vừa là phương tiện vừa là cầu nối quan trọng giúp các dân tộc xích lại gần nhau, hiểu biết nhau hơn trong tất cả các lĩnh vực: chính trị, kinh tế, văn hóa… So với các ngoại ngữ khác như tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Nga được dạy và học ở Huế muộn hơn, chỉ được bắt đầu từ năm học 1978 - 1979.

CAO THỊ HƯƠNG KHANH

Đến Mat vào một ngày hè giao thời chuẩn bị sang thu, ánh nắng yếu ớt rải trên tán lá vàng óng ả đang dần rơi xuống trên những nẻo đường. Thật không có gì tả nổi vẻ đẹp thú vị của mùa thu Nga!

TRẦN QUANG TUYẾT

(Để bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn Thầy - Giáo sư Vladimia Alecxayevich Mescheryakov)

Từ khi tạp chí Sông Hương triển khai Chương trình Phát triển Không gian Văn hóa vào đầu năm 2009, bạn bè văn nghệ trên thế giới về Huế gặp gỡ, giao lưu khá nhiều. Trong số những người khách ghé lại, có một đoàn khách khiến Sông Hương hết sức cảm động, đó là đoàn các nhà văn Nga do nhà thơ Vadim Fedrovic Terekhin - Thứ trưởng Bộ Văn hóa Liên bang Nga dẫn đầu, cùng các nhà văn Bavuwkin Oleg Mtrofanovic - Trưởng ban Đối ngoại Hội Nhà văn Nga, Buktop Alexecvic Linnic - Tổng Biên tập báo Ngôn Từ, nguyên Tổng Biên tập báo Pravda(Sự Thật)... ghé thăm tạp chí vào ngày 25/2/2011.