Khi chưa đặt chân đến Huế, tôi không sao tưởng tượng được một cố đô sẽ như thế nào giữa thời hiện đại. Nhìn cuộc sống sôi động không ngừng nghỉ ở thủ đô, tôi chợt đem lòng lo lắng cho thành phố nhỏ dường như chỉ xuất hiện trong thơ trong nhạc.
Thế rồi tôi cũng đến Huế. Huế đón tôi có phần nào đó giống như khi tôi nhìn thấy Huế qua những tấm bưu ảnh: bình yên đến lạ. Huế bình lặng từ con người đến cảnh vật. Nụ cười nền nã kín đáo sau vành nón trắng của cô gái Huế đạp xe trên phố, giọng nói nhỏ nhẹ điềm đạm của người bán hàng xén trong chợ Đông Ba, nét hồn hậu vô tư của bà chủ quán ăn tay thoăn thoắt xếp bánh bèo, câu chuyện cà kê dễ chịu của chú đạp xích lô hay gương mặt ấm áp của sư thầy tôi thoáng thấy khi tai đang mải nghe tiếng chuông trầm ngâm ở chùa Thiên Mụ…
Huế dường như là nơi hoàn hảo cho những ai muốn để lại sau lưng mọi bon chen xô bồ đời thường để chỉ đơn giản là dạo bước chậm rãi trên những con phố thênh thang vắng vẻ, ngồi yên hàng giờ trong ánh chiều hoàng hôn hay khe khẽ hát khi gió mát từ đâu bỗng vuốt nhẹ lên mặt:
Để lại dòng Hương u buồn
Để thông Ngự Bình rũ bóng
Để Huế tím chiều hoàng hôn
Sông Hương hiền lành êm ả thế, cứ như một tiểu thư đài các không vướng bụi trần. Dưới ánh nắng rạng rỡ của buổi ban ngày khi tôi ngắm dòng sông từ những bậc đá của chùa Thiên Mụ, sông Hương đẹp mê hoặc bởi màu xanh trong như ngọc bích, dịu dàng ôm bóng của hết thảy sự sống hai bên bờ.
Đứng trên cầu Trường Tiền nhìn xuống dòng chảy lặng lẽ của con sông trong ánh hoàng hôn, tôi bỗng mỉm cười khi bắt quả tang mình đang thả hồn theo một tà áo dài tưởng tượng đang khẽ rung trong từng bước chân người thiếu nữ Huế.
Đến khi nắng tắt, khi thả đèn hoa đăng trong một đêm lặng gió, tôi mới hiểu tại sao sông Hương lại u buồn. Những đốm lửa nhỏ cứ dập dềnh mãi không trôi xa, không tỏa đi. Phải chăng dòng sông có điều tâm sự gì chôn sâu giấu kín mà nếu chỉ chạm tay khỏa nước thì không thể hiểu được?
Nghe câu nam ai da diết
Dùng dằng chân không muốn bước
Tóc em bay rối trời chiều
Khó mà không thấy lòng bâng khuâng xao xuyến khi nghe ca Huế trên sông Hương. Những lời ca tao nhã vang vọng, nửa như muốn kéo hồn ta băng qua không gian để ôm trọn cố đô mộng mơ trong tầm nhìn, nửa như níu hồn ta lại, tha thiết bảo ta đừng nhé, đừng xa Huế.
Sao nỡ xa Huế được... Tôi còn chưa đi hết được mọi ngóc ngách trong di tích Tử cấm thành, còn chưa chạm tay vào hết những lầu son gác tía trong đại nội, còn chưa nghe hết những câu chuyện lịch sử huyền hoặc, còn chưa ngắm hết những lăng tẩm đến đài vốn có thời xa hoa lộng lẫy, còn chưa hiểu hết những tài hoa khéo léo của người Huế…
Nặng lòng với Huế rồi, nhưng…
Thôi đành xa Huế thương yêu
Thiên An chiều nay ai đợi
Mặt hồ bóng ai vời vợi
Phương đỏ cháy trời, cháy trời nhớ thương
Tôi đã có dịp từ Huế dừng chân ở Quảng Bình, Quảng Trị nắng gió, khắc nghiệt, kiên cường; lại đã thấy một Sài Gòn phồn hoa, vội vã, phóng khoáng so với một Hà Nội chật chội, ồn ào, hối hả, mới thấy thật không nơi nào như Huế.
Huế khiến ai đặt chân đến cũng tự nhiên bước chậm lại, nói nhỏ đi, nhìn ngắm nhiều hơn và suy nghĩ nhiều hơn. Dòng chảy cuộc sống của Huế không cuồn cuộn ào ạt, đâu có nghĩa là người dân Huế không vất vả lắng lo, không lam lũ ngược xuôi như người dân trên khắp dải đất hình chữ S. Nhưng như dòng sông Hương, lặng lẽ và bao dung, người Huế cũng hiền hòa mở lòng cho tất cả.
Chia xa nhưng lòng tôi luôn tự nhủ, rằng khi ao ước một nơi bình yên thư thái, nhất định tôi sẽ lại tìm về với Huế:
Dẫu khi cuộc đời dâu bể
Có Huế thanh bình, có Huế tình yêu
Đại An
ĐỖ AN TIÊMLần đầu tiên tôi biết Vân Khanh qua tiết mục Tiếng Thơ của Đài T.N.V.N. Chất giọng mượt mà, trữ tình của Vân Khanh đã làm tôi xúc động, mặc dù bài thơ hôm đó anh ngâm tôi đã thuộc và nghe diễn ngâm nhiều lần từ thuở niên thiếu. Tôi ngờ ngợ đây là một tài năng. Song, cái tính xấu cố hữu hay nghi ngờ đã ngăn tôi lại. “Biết đâu đấy. Có khi chỉ là một mảnh sao băng”. Và tôi hình dung Vân Khanh còn trẻ, quá trẻ nữa. Một Vân Khanh rất “nghệ sĩ” theo cái nghĩa nhiều người hiểu chưa đúng về nghệ sĩ.
NGUYỄN TRƯƠNG ĐÀNTôi vừa làm một cuộc du lịch đầy thú vị. Ấy là cuộc du lịch lướt nhanh ngược dòng Sông Hương, về tận ngọn nguồn. Tôi gặp lại biết bao nhiêu kỷ niệm vui buồn, bao nhiêu khuôn mặt thân yêu, thân quen, và cả những điều kỳ thú, mới lạ. Hai mươi năm, những khuôn mặt nào đã soi xuống dòng sông, những kỷ niệm nào còn đọng mãi trong ta...?
LÊ KHÁNH MAI (Nhà thơ - Tổng Biên tập tạp chí Nha Trang)Đến từ Nha Trang - Khánh Hoà, vùng đất cực Nam Trung Bộ, tôi không có mong muốn gì hơn là được chúc mừng Sông Hương tròn 20 tuổi, được học tập những kinh nghiệm và thành công của một tờ tạp chí văn nghệ địa phương đã từ lâu đứng ở vị trí đàn anh ở miền Trung và cả nước.
BẢO HÂNTại Festival Huế 2008, bên cạnh hàng chục cuộc triển lãm, trưng bày diễn ra trên khắp các đường phố, nhà triển lãm với nhiều loại hình nghệ thuật đa dạng; một phòng tranh nhỏ nhắn, ý nhị nằm trong con kiệt nhỏ đường Lê Thánh Tôn của Nội thành Huế. “Về lại” tên của phòng tranh, là tình cảm của những người Huế xa quê góp tiếng lòng của mình bằng những gam màu hoài hương.
VÕ QUANG YẾNBùi ngùi nhớ mẹ thuở xưa,Miệng nhai cơm búng lưỡi lừa cá xương. Ca dao
Nhà văn Trần Hữu Lục, - Sinh tại Huế. Thành viên nòng cốt của nhóm Việt. Chủ bút báo Sinh viên Huế (1968). Phụ trách văn nghệ trên Nguyệt san Đối diện (từ 1972 đến 1975). Viết văn trên các báo và tạp chí: Việt, Đất Nước, Ý Thức, Sinh Viên Huế, Đối Diện…
Tạp chí Sông Hương đang đứng trước ngưỡng cửa của tuổi 20 trai tráng và đầy ắp hoài bão. Sông Hương đã vượt ra khỏi phạm vi của một tờ báo văn nghệ tỉnh để trở thành một địa chỉ gửi gắm những tin yêu và tín nhiệm của bạn đọc gần xa trong cả nước và cả ở nước ngoài về món ăn tinh thần văn học. Không hẹn mà gặp, các cộng tác viên và bạn đọc Sông Hương ở Hà Nội và các tỉnh đã tâm tình rất thật tình và thật lòng để khích lệ và nhắn nhủ Sông Hương.
Dường như có dòng sông Hương vẫn chảy âm thầm ở bên ngoài Tổ quốc. Đấy là khi tôi đọc được những trang viết đầy ắp phong vị, nồng ấm hương đất quê nhà của những người Huế đang định cư ở nước ngoài. Họ đã tìm thấy tín hiệu giao cảm với xứ Huế thông qua “chiếc cầu nối” của Tủ sách Nhớ Huế.
Vậy là hôm nay Huế - một thành phố cố đô ở miền Trung đã làm một việc đầy ý nghĩa và đẹp đẽ đặt tên đường cho các danh nhân văn hóa : Lưu Trọng Lư, Hoài Thanh, Chế Lan Viên, Thanh Tịnh, Hải Triều... trong đó có Nguyễn Tuân nhà văn lớn cho các phố phường và các làng thôn được đô thị hóa sau thời kỳ mở cửa của đất nước.