Mihai Eminescu (1850 - 1889) là một trong những nhà thơ lớn nhất của nước Rumani. Sống nhiều ở miền núi, nhất là thuộc hai vùng Ardeal và Moldova, ông am hiểu sâu sắc về đời sống cực khổ của người dân trong vùng cũng như toàn xã hội. Thơ Eminescu trĩu nặng tình yêu thiên nhiên, con người, thấm đượm chất văn hóa dân gian của dân tộc mình.
Ảnh: wiki
Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc chùm thơ của Mihai Eminescu - người được tôn vinh là Nhà thơ Quốc gia của Rumani và Mondova. Bản dịch do Nguyễn Mạnh Kiểm và Chu Huy Sơn thực hiện từ nguyên bản tiếng Rumani (trích từ tập “Thơ Mihai Eminescu” xuất bản tại thủ đô Bucaret).
Chu Huy Sơn dịch và giới thiệu
MIHAI EMINESCU
Hồ
Mặt hồ phẳng lặng biếc xanh
Hoa nu-phơ-rơ(*) khuyên trắng những vành tròn
Nhị hoa vàng rơi đầy mặt nước
Một con thuyền rẽ sóng lướt nhanh.
Tôi bước dạo ven hồ tĩnh mịch
Bên công viên của những nỗi đợi chờ
Người yêu tôi từ lùm cây nhỏ
Vội chạy ra ngả nhẹ vào vai.
Hai chúng tôi xuống thuyền dạo cảnh
Gương mặt hồ lay động lao xao
Chiếc khăn con rời tay nàng rơi xuống
Và tay tôi tuột khỏi mái chèo.
Thuyền ơi thuyền lướt đi lướt nữa
Để mắt ta thu những diệu kỳ
Trăng đêm nay rắc đầy mặt nước
Gió mát lành thổi tự bờ lau.
Trước cảnh hồ đẹp như tranh vẽ
Hoa nu-phơ-rơ khoe dáng yêu kiều
Nỗi cô đơn không thể nào đến được
Và buồn rầu cũng tan biến từ lâu.
1/9/1876
----------
(*) Nu-phơ-rơ (nufăr): họ sen nở vào mùa thu ở Rumani, hoa gần giống hoa sen, thường được
dùng để chúc mừng hạnh phúc.
Khi những kỷ niệm chưa phai
Khi những kỷ niệm chưa phai
Lại trở về vẫy gọi
Trên đường mòn quen thuôc
Nỗi cảm hoài bám mãi không thôi.
Từ trên mái nhà em
Một ngôi sao quen xuất hiện
Buông chùm tia đặc dày
Quện vào hồn anh trìu mến.
Và ánh trăng bát ngát
Xuyên qua cả rừng cây
Gặp đôi ta sánh vai dạo bước
Trăng tâm tình dịu ngọt thiết tha.
Đường ta đi rắc đầy cánh trắng
Của anh đào đang giữa mùa hoa
Trái tim mình nặng lời thề thốt
Yêu thương nhau chung thủy trọn đời.
Có bao giờ nỗi nhớ nhung sâu thế
Lại mờ phai qua những canh dài
Khi sóng cồn của dòng suối chảy
Vẫn sụt sùi than khóc thâu đêm.
Trăng lững lờ lướt trên hàng tùng bách
Như dõi nhìn theo lối ta đi
Đôi mắt em to tròn và rất sáng
Nhìn vào anh quá đỗi dịu dàng.
15 - 27 tháng 5/1883
(TCSH389/07-2021)
EVGHÊNI EVTUSENKÔ
Tưởng niệm Anđrây Đimitiêvich Xakharôv
LTS: Ca khúc “Thời gian đang chuyển mình” được phát hành trong album cùng tên vào năm 1964. Dylan viết ca khúc này nhằm phản ánh những sự biến đổi của thời cuộc.
Thi sĩ Christopher Merrill được giới phê bình văn chương Mỹ trân trọng, như W.S. Merwin đánh giá, là “một trong những nhà thơ tài năng, táo bạo, và thành công nhất của một thế hệ thi ca hiện đại.”
Nhà thơ Müesser Yeniay, sinh năm 1984, tại Izmir - Thổ Nhĩ Kỳ. Chị tốt nghiệp Đại học Ege môn Anh ngữ và Văn học, nhận bằng Tiến sĩ Văn học Thổ Nhĩ Kỳ tại Đại học Bilkent. Chị từng đoạt một số giải thưởng Văn học tại Thổ Nhĩ Kỳ. Thơ Müesser Yeniay đã được dịch sang nhiều thứ tiếng. Müesser Yeniay hiện là biên tập viên Tạp chí Văn học Şiirden, Thổ Nhĩ Kỳ.
Jan Skacel (1922 - 1989) là một trong số những nhà thơ chủ chốt trong văn học Séc nửa sau thế kỷ 20. Ông cũng là nhân vật có vai trò quan trọng trong đời sống văn học Tiệp Khắc với tư cách là Tổng Biên tập tạp chí Host do domu trong các năm từ 1963 đến 1969.
LTS: Khi Sông Hương gửi những dòng thơ này đến với bạn đọc thì Paris đã yên bình sau cơn ác mộng khủng bố IS. Nhân loại đang đứng bên người Pháp: “Je suis Paris! Tôi là Paris! Nhân loại là Paris!” Lá cờ nước Pháp nhung phủ hàng triệu gương mặt người. Và những bài thơ dành cho Paris đã ngân lên, đơn giản, đó là biểu tượng xứ sở nghệ thuật của thế giới, là nơi Cách mạng Pháp với Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền đã mở ra một kỷ nguyên hoàn toàn mới cho nhân loại…
Buổi sáng ngày 11 tháng 9 năm 2001, bạn làm gì?
LTS: "Maiacôpxki là lá cờ đầu của thơ ca tháng Mười. Và làm thơ ca ngợi cách mạng tháng Mười Nga vĩ đại, ông luôn luôn đặt ra những câu hỏi lớn về viễn cảnh của cuộc cách mạng, về tương lai của nhân loại.
LGT: Nhà thơ Charles Simic sinh vào ngày 9/5/1938 tại Nam Tư, nơi ông có một tuổi thơ đau thương trong chiến tranh thế giới thứ II. Năm 1954, ông theo gia đình di cư sang Mỹ.
JOSEPH BRODSKY
LTS: Sinh năm 1940 tại Peterbuorg. Năm 1970, ông sang định cư ở Mỹ và dạy học tại Đại học Columbia. Ông làm thơ bằng tiếng Nga và tiếng Anh. Năm 1987 ông đoạt giải Nobel văn chương.
Những bài thơ Sông Hương chọn giới thiệu được trích trong tập “Tĩnh vật và những bài thơ khác” từ bản dịch của Hoàng Ngọc Biên.
Billy Collins (sinh ngày 22/3/1941) là thi sĩ nổi tiếng ở Mỹ. Ông đã từng hai lần được bầu là Thi bá, hay còn gọi là Nhà thơ danh dự (Poet Laureate) của Hoa Kỳ, lần đầu vào năm 2001 và lần thứ hai vào năm 2003. Trong các năm từ 2004 đến 2006 ông được bầu là Thi sĩ của bang New York.
LGT: Nakahara Chuya (Trung Nguyên Trung Dã) (1907-1937) là một gương mặt chói ngời của văn học Nhật Bản cận đại dù mất ở tuổi ba mươi và chỉ kịp để lại hai thi tập “Bài ca sơn dương” (Yagi no uta) và “Bài ca ngày tháng cũ” (Arishihi no uta).
EVGHÊNHI EVTUSENKÔ
A. VÔZNHÊXENXKI
LTS: Ngày 18-2-1987, phiên họp của Ban thư ký Hội nhà văn Liên Xô đã hủy bỏ quyết định năm 1958 khai trừ nhà thơ, nhà văn Xô-viết Bôrít Pasternak ra khỏi Hội nhà văn.
Liana Margescu sinh ngày 7/5/1969 tại Campulung Muscel, ở Romania trong một thị trấn nhỏ miền núi. Vì là đứa con duy nhất nên người cha còn hơn là hình tượng một người cha đã đóng một vai trò thiết yếu trong sự trưởng thành của con gái. Một người cha dạy những giá trị đích thực của đời sống, như là tình bằng hữu, tự do, sự thật, ngay cả khi Romania nằm dưới sự kiểm soát của chế độ chuyên chế Ceausescu. Tác giả đã nhận được giải thưởng ở Italia.
Jaroslav Seifert - Frana Sramek - Miroslav Kapek - Michal Cernik
Gwendolyn Elizabeth Brooks (1917 - 2000), là nhà thơ Hoa Kỳ gốc châu Phi. Bà từng có thơ đăng tạp chí từ năm 13 tuổi. Năm 1950 bà được giải Pulitzer về thơ, và như thế là người da đen đầu tiên ở Hoa Kỳ có vinh dự này.
A.X.PUSKIN
Khúc ca về Ô leg minh quân
JEZIBELl - RM.SHANMUGAM CHETTIAR