Tôi đã gặp một con người - Ô-lôp Pan-mơ

11:20 02/02/2012

ĐỖ HỮU CHÍ

Tin Ô-Iôp Pan-mơ bị ám sát làm tôi bàng hoàng xúc động không kém như khi nghe tin bà Indira Găng-đi bị ám sát. Chỉ có sự khác nhau, tôi vừa được gặp bà Găng-đi trước đấy mới có vài tháng, còn Ô-lôp Pan-mơ thì tôi đã gặp và nói chuyện cách đây 18 năm.

Thủ tướng Thụy Điển Olof Joachim Palme - Ảnh: internet

Những con người tuyệt diệu, nhân hậu. Những con người của hòa bình, của tiến bộ, của tình thương và chân lý lại chính là kẻ thù không đội trời chung của đế quốc, của phản động và tay sai hòng ngăn chặn và đẩy lùi bánh xe lịch sử ngay cả bằng những thủ đoạn hạ tiện. Nhưng chính chúng đã chuốc lấy thất bại, đã tự thú nhận sự yếu kém, sự bất lực, bàn tay của chúng không che được ánh sáng mặt trời. Chúng chỉ làm cho những Indira Găng-đi, những Ô-Iôp Pan-mơ, những Tô-ri-hốt(1) và cả những em bé như Sa-man-ta Smít v.v…(2) trở nên bất tử.
 

Tấm biển tưởng niệm tại chỗ Olof Palme bị ám sát, góc đường Sveavägen-Olof Palme ở Stockholm. Ảnh: wiki


Chúng ta như vừa nghe, thấy Ô-lôp Pan-mơ nhấn mạnh tầm quan trọng của Bản tuyên bố Niu Đen-li, được thông qua tháng 1-1985 tại cuộc Hội nghị của các nhà lãnh đạo 6 nước (3) của 4 lục địa: Trong bản tuyên bố này lại vang lên lời kêu gọi chấm dứt các cuộc thí nghiệm, sản xuất và phổ biến vũ khí hạt nhân và tên lửa mang đầu đạn hạt nhân. "Theo ý chúng tôi, hai việc cụ thể cần đặc biệt chú ý: ngăn chặn chạy đua vũ trang trong vũ trụ và một hiệp định chung nhằm chấm dứt các cuộc thí nghiệm. Chúng tôi xin mời các dân tộc, các quốc hội và các chính phủ trên thế giới kiên quyết ủng hộ lời kêu gọi đó".

Và một Ủy ban Ô-Iôp Pan-mơ theo tinh thần trên đã được thành lập.

Tại cuộc hội nghị đặc biệt lần thứ hai của Quốc tế xã hội chủ nghĩa về giải trừ quân bị (diễn ra ngày 16 và 17-10- 1985 tại Viên) Ô-lôp Pan-mơ, Chủ tịch Đảng công nhân xã hội dân chủ Thụy Điển, cũng đã tuyên bố: "Chúng ta nhiệt liệt chào mừng cuộc gặp gỡ cấp cao sắp đến ở Giơ-ne-vơ. Chương trình nghị sự của các cuộc hội đàm song phương bao gồm nhưng vấn đề mà tất cả chúng ta đều quan tâm: những hiệp định có hiệu quả nhằm ngăn chặn chạy đua vũ trang trong vũ trụ và chấm dứt chạy đua vũ trang trên trái đất, hạn chế và giảm bớt những vũ khí hạt nhân và củng cố sự ổn định chiến lược.

"Những đề nghị mới của lãnh tụ Xô Viết về giảm bớt và hạn chế việc thí nghiệm vũ khí vũ trụ phải được coi là một hành động tích cực. Hội nghị thượng đỉnh phải đem lại những kết quả cụ thể. Chúng ta chờ đợi và chúng ta có quyền đòi hỏi phải như vậy".

Đó là những cái gai trước mắt bọn thù địch nhưng không phải chỉ mới bây giờ.
 

Olof Palme đi biểu tình ở Stockholm sát cánh với đại sứ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Nguyễn Thọ Chân tháng 2/1968- Ảnh: wiki

Năm 1968, chúng tôi ở trong đoàn đại diện của Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam việt Nam sang thăm Thụy Điển, ngay sau sự kiện Thủ tướng Ô-Iôp Pan-mơ dẫn đầu đoàn biểu tình của nhân dân Stockhom xuống đường chống Mỹ xâm lược Việt Nam.

Thụy Điển là đất nước của ao, hồ và rừng thông, tùng, bách. Số dân ít (8 triệu người) nhưng lại là một trong những nước công nghiệp phát triển của thế giới.

Xe chúng tôi vừa đến Dinh Thủ tướng thì Ngài Ô-Iôp Pan-mơ, một người dong dỏng cao, ăn mặc giản dị (có lẽ còn kém bộ quần áo của chúng tôi đang mặc) đã từ trên bậc thềm bước xuống thân mật niềm nở ôm hôn chúng tôi và nói: "Tôi đã được biết về cuộc tấn công Mậu Thân (1968) của nhân dân các Ngài. Chắc chắn đây chỉ là cuộc diễn tập. Mỹ-ngụy sẽ còn chịu đựng những cuộc diễn tập như vậy cho đến khi bị tống cổ hoàn toàn. Có phải vậy không các bạn thân thiết của tôi?"

Chúng tôi cười vui vẻ thay cho câu trả lời đồng tình và cũng không quên nghề nghiệp ngoại giao: "Xin chân thành cảm ơn Ngài. Ngày ấy sẽ đến sớm hơn với sự giúp đỡ, ủng hộ của Ngài và của nhân dân Thụy Điển cũng như của nhân dân tiến bộ trên thế giới". Ô-Iôp Pan-mơ dẫn chúng tôi vào phòng khách. Chỉ độc có một chiếc bàn trên ấy có ít hoa quả và rượu nhẹ, không có ghế ngồi. Chúng tôi đứng quanh bàn, Ô-lôp mở nút chai rượu nho và nói:

"Theo thủ tục ngoại giao, chủ nhân phải rót trước vào cốc mình một ít rượu, rồi mới rót đầy cốc cho khách, sau đó lại rót tiếp vào cốc mình để chứng tỏ rượu không có thuốc độc. Nhưng không lẽ giữa các bạn và chúng tôi mà lại còn phải giữ kẻ như vậy sao. Để tỏ lòng khâm phục cuộc chiến đấu vô cùng gian khổ và anh hùng của nhân dân Việt Nam, tôi xin phép rót đầy cốc các bạn trước và cũng để nói lên rằng, các bạn có thể hoàn toàn tin cậy ở sự đồng tình và ủng hộ của nhân dân chúng tôi". Những câu nói chí tình và ân nghĩa làm sao! Hình như trong đoàn chúng tôi có chị đã quay mặt để dấu nước mắt lưng tròng.

Thủ tướng hỏi tiếp về cuộc chiến đấu của ta và nói tiếp: "Chính phủ Thụy Điển đã sẵn sàng giúp mấy trăm triệu đồng (tiền Thụy Điển) nhưng riêng tôi sẽ vận động Quốc hội và cá nhân góp vào cũng sẽ ủng hộ ngần ấy nữa".

Trong đoàn chúng tôi, có người xin phép hỏi một câu quá bộc trực: "Vì sao Thụy Điển là một nước tư bản, Ngài thuộc Đảng Công nhân xã hội - dân chủ mà nhân dân Thụy Điển do Ngài lãnh đạo lại ủng hộ chúng tôi tích cực đến thế". Có người trong đoàn có vẻ không bằng lòng với câu hỏi như vậy, nhưng Thủ tướng Ô-lôp Pan-mơ đã cười vang và vui vẻ trả lời: "Vì chúng ta đều là Mác-xít cả". Rất hóm hỉnh và tế nhị, vì Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam do Đảng Nhân dân cách mạng lãnh đạo chẳng phải là Mác-xít Lê-nin-nít sao?

Thủ tướng hướng dẫn chúng tôi đi xem và giới thiệu nội dung, ý nghĩa mấy bức tranh treo trong phòng khách. Sau đấy kết thúc buổi hội kiến. Thủ tướng nói: "Chúng ta cần tranh thủ thời gian, nhất là với các bạn, các bạn còn nhiều việc phải làm để nhân dân chúng tôi hiểu rõ hơn nữa cuộc đấu tranh chính nghĩa và tất thắng của các bạn.

Đất nước chúng tôi mạnh về công nghiệp giấy, về đóng tàu biển, về khoan dầu ngoài biển. Chắc chắn khi nước các bạn hoàn toàn giải phóng và thống nhất, các bạn sẽ cần đến những thứ đó và chúng tôi sẵn sàng giúp đỡ và hợp tác để khôi phục và phát triển kinh tế của đất nước đã bị chiến tranh tàn phá. (Điều đó sau này đã trở thành hiện thực với nhà máy giấy Bải Bằng ở Vĩnh Phú, Bệnh viện bà mẹ trẻ em ở Hà Nội, mở rộng nhà máy điện Thủ Đức ở Thành phố Hồ Chí Minh v.v...). Các bạn chiến đấu cho dân tộc mình và cho nhân loại tiến bộ, cho hòa bình và chân lý, chúng tôi có trách nhiệm phải đóng góp. Xin cảm ơn các bạn không quản đường sá xa xôi đã đến thăm và làm cho chúng tôi hiểu rõ thêm con người và đất nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính mến".

"Còn bây giờ chỉ có một điều nhỏ nhưng cũng phải nói để các bạn thông cảm cho, khỏi phải hiểu lầm nhau. Khi tôi đến đây với tư cách Thủ tướng tiếp đoàn đại diện của Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam tôi phải đi xe ô tô cho đúng nghi lễ, còn bây giờ cuộc hội kiến đã xong, tôi không còn là thủ tướng nữa mà chỉ là một người Thụy Điển bình thường như trăm nghìn người Thụy Điển khác. Vậy các ngài cho phép tôi lấy xe đạp của tôi để sẵn ở đây để đi về nhà".

Chúng tôi bâng khuâng và cảm động nhìn theo bóng dáng nhanh nhẹn của Ô-lôp Pan-mơ nhảy lên xe, đạp ra khỏi cổng Dinh Thủ tướng, không hề thấy người nào bảo vệ đi theo. Trong đầu óc tôi hiện lên rõ nét phải chăng đây là Con Người như Maxim Goóc-ki, nhà văn của Liên Xô đã nói?

Đ.H.C
(SH19/6-86)




--------------------
(1), (2) Tô-ri-hốt: đại tướng anh hùng dân tộc Panama và Samanta Smít (em gái Mỹ đã đi thăm Liên Xô đã bị chết vì tai nạn máy bay mà ai cũng dễ đoán ra nguyên nhân).
(3) 6 nước đó là: Ác-hen-ti-na. Ấn Độ, Mê-hi-cô, Tan-za-ni-a, Thụy Điển, Hy Lạp.







 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Danh họa người Ý Leonardo Da Vinci được nhân loại biết tới như một thiên tài toàn năng. Những hiểu biết và ý tưởng của ông đi trước thời đại mà ông từng sống tới hàng thế kỷ. Mới đây, người ta lại phải ngỡ ngàng trước một phát hiện mới về ông.

  • Kho tài liệu lưu trữ của tiểu thuyết gia nổi tiếng từng đoạt giải Nobel Văn học Gabriel Garcia Marquez đã vừa được một trung tâm của trường Đại học Texas mua lại. Điều này đồng nghĩa với việc các các bài viết phê phán về chính sách đối ngoại Mỹ của Marquez sẽ được bảo tồn tại đất nước mà không phải lúc nào ông cũng có cảm tình.

  • Theo báo chí Italy, ngôi nhà mà họa sỹ/nhà sáng chế vĩ đại thời Phục hưng Leonardo da Vinci đã ở trong thời gian vẽ bức "Tiệc ly" bất hủ đang được chủ nhà rao bán.

  • TRẦN HUYỀN SÂM

    Việc trao giải Nobel cho Patrick Modiano - nhà văn Pháp, đã gây sự ngạc nhiên đối với công chúng mến mộ tiểu thuyết gia Murakami.

  • LÊ ĐỖ HUY 

    Cựu học trò thời bao cấp hẳn đều sốc bởi cách trình bày của Malthus (1766 - 1834): dân số quả đất tăng theo cấp số nhân, trong khi sản lượng thực phẩm cung cấp tăng theo cấp số cộng…

  • Vivre, c'est s'obstiner à achever un souvenir/ Sống là cố gắng ngoan cố để hoàn tất một kỷ niệm.
                  RENÉ  CHAR

  • Một trong những đoàn thám hiểm đầu tiên đặt chân tới Nam Cực đã phải gánh chịu một kết cục bi thảm khi cả đoàn 5 người ra đi, không ai sống sót trở về. Mới đây, cuốn nhật ký hành trình của chuyến đi thảm kịch đó đã được tìm thấy trong băng đá.

  • CƠM HẾN

    Đã gần bốn năm nay tôi gắn bó với Boston, và mỗi ngày tôi lại thấy yêu vùng đất này hơn một chút. Boston là thành phố văn hóa, giáo dục lâu đời, là “linh hồn nước Mỹ”, cái nôi của cuộc cách mạng giành độc lập từ nước Anh mẫu quốc. Boston là nơi hội tụ các anh tài không chỉ từ khắp nơi trên nước Mỹ mà còn từ rất nhiều quốc gia trên thế giới. Boston duyên dáng, hào hoa, sang trọng, cổ kính…

  • Đại diện Bộ Ngoại giao Nga về các vấn đề nhân quyền, dân chủ và nhà nước pháp quyền, ông Konstantin Dolgov ngày 15/10 kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ vở nhạc kịch "Tsukurs Herbert Cukurs" đang được dàn dựng ở Latvia.

  • Thật khó có thể tin rằng một tác phẩm nghệ thuật trừu tượng lại có thể tác động đến lịch sử khoa học. Nhưng cách Niels Bohr từng dự cảm về thế giới không thể nhìn thấy được của các hạt electron đã cho thấy: khoa học cần nghệ thuật.

  • Nhà thơ Nga vĩ đại Mikhail Lermontov được coi là “người kế tục” của “mặt trời thi ca Nga” Aleksandr Pushkin. Ông sinh ngày 15/10 /1814 tại Moskva và mất ngày 15/7/1841 trong một cuộc đấu súng với bạn đồng môn Nikolai Martynov.

  • Bốn ngày sau khi Nobel Văn học năm 2014 gọi tên Patrick Modiano, nhà văn Pháp vẫn coi đây là giải thưởng kỳ lạ dành cho mình.

  • CAROL MUSKE DUKES

    Thơ có quan trọng gì không? là một câu hỏi không có câu trả lời, nhưng điều này vẫn không ngăn được các nhà thơ (và hầu như cả mọi người) thử tìm một giải đáp.

  • Trong những năm tháng tồn tại, Liên Xô đã có không ít bí mật, trong đó, có những bí mật có khả năng ảnh hưởng đến uy tín và an ninh quốc gia; vì thế, được che chắn, bảo vệ một cách hết sức cẩn trọng với nỗ lực của cả hệ thống chính trị.

  • Trước các đồng sự của mình tại tòa Bạch ốc, Tổng thống Barack Obama bất ngờ mang tấm bích chương. Ông trịnh trọng bước ra trong im lặng và sau đó, Ông nở nụ cười thật tươi,  những bàn tay của các nhân viên của Ông vỗ đều. Một cử chỉ thật đẹp, một nhân cách “thuyết pháp vô ngôn” của vị Tổng thống nước Mỹ.

  • Auguste Rodin, nhà điêu khắc vĩ đại đã tạc nên “Người suy tưởng” và “Nụ hôn”, từng yêu say đắm rồi rũ bỏ người học trò và cũng là nàng thơ quan trọng nhất trong sự nghiệp của ông, Camille Claudel.

  • Tolstoy từng ấp ủ thực hiện một cuốn sách “đem lại cho người đọc sức mạnh nội tâm, sự bình thản, hạnh phúc, giúp họ giao tiếp được với những nhà tư tưởng vĩ đại…” nhưng cho đến hôm nay, ít người còn nhớ tới cuốn sách này của ông.

  • LTS: Yann Martel sinh ngày 25 tháng 6 năm 1963 tại Salamanca, Tây Ban Nha và hiện đang sinh sống tại Montréal, Canada. Ngoài việc nổi tiếng với Cuộc đời của Pi, Martel được coi là một người táo bạo khi nảy ra sáng kiến cứ nửa tháng lại gửi sách cho Thủ tướng Canada Stephen Harper và đề nghị Harper nên đọc. Dưới đây là một trong những lá thư đó của ông, qua bản dịch của Nguyễn Đức Tùng.

  • Nghệ sĩ piano chuyên nghiệp tài năng Igor Lovchinsky, người hiện đang theo học Tiến sĩ chuyên ngành vật lý học tại Đại học Harvard, trò chuyện với mục Sự nghiệp trên tạp chí Science, cho biết anh đã “bị” nghiện khoa học như thế nào và những trải nghiệm âm nhạc giúp ích gì cho anh khi làm khoa học.

  • "Kính gửi đồng chí Mikhail Sergeyevich Gorbachov, Tổng bí thư Đảng Cộng Sản Liên Xô...