NGUYỄN DUY
Nhìn từ xa... Tổ Quốc!
Nhà thơ Nguyễn Duy và trang đầu bản chép tay bài "Nhìn từ xa... Tổ quốc" - Ảnh: tuoitre.vn
Đối diện ngọn đèn
trang giấy trắng như xeo bằng ánh sáng
Đêm bắc bán cầu vần vũ trắng
nơm nớp ai rình sau lưng ta
Nhủ mình bình tâm nhìn về quê nhà
xa vắng
núi và sông
và vết rạn địa tầng
Nhắm mắt lại mà nhìn
thăm thẳm
yêu và đau
và quằn quại bi hùng
Dù ở đâu vẫn Tổ Quốc trong lòng
cột biên giới đóng từ thương đến nhớ
***
Ngọn đèn sáng trắng nóng mắt quá
ai cứ sau mình lẩn quất như ma
Ai?
im lặng!
Ai?
cái bóng!
A...
xin chào người anh hùng bất lực dài ngoẵng
bóng máu bầm đen sõng soài nền nhà
Thôi thì ta quay lại
trò chuyện cùng cái bóng máu me ta
***
Đã một thời ta mê hát đồng ca
chân thành và say đắm
Ta là ta mà ta vẫn mê ta (1)
Vâng - đã có một thời hùng vĩ lắm
hùng vĩ đau thương, hùng vĩ máu xương
mắt người chết trừng trừng không chịu nhắm
Vâng - một thời không thể nào phủ nhận
tất cả trôi xuôi - cấm lội ngược dòng
Thần tượng giả xèo xèo phi hành mỡ
ợ lên thum thủm cả tim gan
***
Ta đã xuyên suốt cuộc chiến tranh
nỗi day dứt khôn nguôi vón sạn gót chân
nhói dài mỗi bước
Thời hậu chiến vẫn ta người trong cuộc
xứ sở phì nhiêu sao thật lắm ăn mày?
Ai?
không ai!
Vết bầm đen đấm ngực
***
Xứ sở nhân tình
sao thật lắm thương binh đi kiếm ăn đủ kiểu
nạng gỗ khua rỗ mặt đường làng
Mẹ liệt sỹ gọi con đội mồ lên đi kiện
ma cụt đầu phục kích nhà quan
Ai?
không ai!
Vết bầm đen quều quào giơ tay
***
Xứ sở từ bi sao thật lắm thứ ma
ma quái - ma cô - ma tà - ma mãnh...
quỷ nhập tràng xiêu vẹo những hình hài
Đêm huyễn hoặc
dựng tóc gáy thấy lòng toang hoác
mắt ai xanh lè lạnh toát lửa ma chơi
Ai?
không ai!
Vết bầm đen ngửa mặt lên trời
***
Xứ sở linh thiêng
sao thật lắm đình chùa làm kho hợp tác
đánh quả tù mù trấn lột cả thần linh
Giấy rách mất lề
Tượng Phật khóc, Đức tin lưu lạc
thiện - ác nhập nhằng
công lý nổi lênh phênh
Ai?
không ai
Vết bầm đen tọa thiền
***
Xứ sở thông minh
sao thật lắm trẻ con thất học
lắm ngôi trường xơ xác đến tang thương
Tuổi thơ oằn vai mồ hôi, nước mắt
tuổi thơ còng lưng xuống chiếc bơm xe đạp
tuổi thơ bay như lá ngã tư đường
Bịt mắt bắt dê (2) đâu cũng đụng thần đồng
mở mắt... bóng nhân tài thất thểu
Ai?
không ai
Vết bầm đen cúi đầu lặng thinh
***
Xứ sở thật thà
sao thật lắm thứ điếm
điếm biệt thự - điếm chợ - điếm vườn...
Điếm cấp thấp bán trôn nuôi miệng
điếm cấp cao bán miệng nuôi trôn
Vật giá tăng
vì hạ giá linh hồn
Ai?
không ai
Vết bầm đen vò tai
***
Xứ sở cần cù
sao thật lắm Lãn Ông
lắm mẹo lãn công
Giả vờ lĩnh lương
giả vờ làm việc
Tội lỗi dửng dưng
lạnh lùng gian ác vặt
Đạo Chích thành tôn giáo phổ thông
Ào ạt xuống đường các tập đoàn quân buôn
buôn hàng lậu - buôn quan - buôn thánh thần - buôn tuốt...
quyền lực bày ra đấu giá trước công đường
Ai?
không ai
Vết bầm đen nhún vai
***
Xứ sở bao dung
sao thật lắm thần dân lìa xứ
lắm cuộc chia ly toe toét cười
Mặc kệ cỏ hoang cánh đồng gái góa
chen nhau sang nước người làm thuê
Biển Thái Bình bồng bềnh thuyền định mệnh
nhắm mắt đưa chân không hẹn ngày về
Ai?
không ai
Vết bầm đen rứt tóc
***
Xứ sở kỷ cương
sao thật lắm thứ vua
vua mánh - vua lừa - vua chôm - vua chĩa (3)
vua không ngai - vua choai choai - vua nhỏ...
Lãnh chúa sứ quân san sát vùng cát cứ
lúc nhúc cường hào đầu trâu mặt ngựa
luật pháp như đùa - như có - như không
một người đi chật cả con đường
Ai?
không ai
Vết bầm đen gập vuông thước thợ
***
?...?...?...
***
Ai? Ai? Ai?
không ai
Vết bầm đen còng còng dấu hỏi
***
Thôi thì ta quay về
còn trang giấy trắng tinh chưa băng hoại
còn chút gì le lói ở trong lòng
***
Đôi khi nổi máu lên đồng
hồn thoát xác
rũ ruột gan ra đếm
Chích một giọt máu đem xét nghiệm
tý trí thức - tý thợ cầy - tý điếm
tý con buôn - tý cán bộ - tý thằng hề
Phật và Ma... mỗi thứ tý ty
Khốn nạn thân nhau
nặng kiếp phân thân mặt nạ
Thì lột mặt nạ đi - lần lữa mãi mà chi
dù dối nữa cũng không lừa được nữa
khôn và ngu cũng có tính mức độ
***
Bụng dạ cồn cào bất ổn làm sao
miếng quá độ nuốt vội vàng sống sít
mất vệ sinh bội thực tự hào
Sự thật hôn mê - ngộ độc ca ngợi
bệnh và tật bao nhiêu năm ủ lại
biết thế nhưng mà biết làm thế nào
Chả lẽ bây giờ bốc thang chửi bới
thầy chửi bới nhe giàn nanh cơ hội
Chả lẽ bốc thang cỏ khô nhai lại
lạy ông cơ chế, lạy bà tư duy...
xin đừng hót những lời chim chóc mãi
Đừng lớn lối khi dân lành ốm đói
vẫn còng làm cho thẳng lưng ăn
Đổi mới thật không hay giả vờ đổi mới?
máu nhiễm trùng ta có thể thay chăng?
***
Thật đáng sợ ai không có ai thương
càng đáng sợ ai không còn ai ghét
Ngày càng hiếm hoi câu thơ tuẫn tiết
ta là gì?
ta cần thiết cho ai?
***
Có thể ta không tin ai đó
có thể không ai tin ta nữa
dù có sao vẫn tin ở con người
Dù có sao
đừng khoanh tay
khủng khiếp thay ngoảnh mặt bó gối
Cái tốt nhiều hơn sao cái xấu mạnh hơn?
những người tốt đang cần liên hiệp lại
***
Dù có sao
vẫn Tổ Quốc trong lòng
Mạch tâm linh trong sạch vô ngần
còn thơ còn dân
ta là dân - vậy thì ta tồn tại
***
Giọt từng giọt
nặng nhọc
Nặng nhọc thay
Dù có sao
đừng thở dài
còn da lông mọc còn chồi nảy cây (4)
Mátxcơva tháng 5-1988
TP. Hồ Chí Minh 19-8-1988.
(SH37/05&06-89)
---------------
(1) Một câu thơ của nhà thơ Chế Lan Viên hồi chiến tranh chống Mỹ.
(2) Bịt mắt bắt dê: một trò chơi dân gian của trẻ con.
(3) Chôm: ăn trộm - chĩa: ăn cướp (tiếng lóng)
(4) Một câu ca dao xưa.
Nguyễn Khoa Điềm - Khaly Chàm - Hoàng Vũ Thuật - Phùng Tấn Đông - Từ Dạ Thảo - Phạm Nguyên Tường - Nguyễn Thiền Nghi - Lê Tấn Quỳnh - Lam Hạnh - Trương Nam Hương - Nguyễn Trung Bình - Nguyễn Nhật Nam - Trịnh Bửu Hoài - Bùi Phan Thảo - Văn Công Hùng - Viêm Tịnh - Lê Ngã Lễ - Nguyễn Hồng Hạnh
Công Nam - Đông Trình - Huỳnh Minh Tâm - Đào Duy Anh - Văn Hữu Tứ - Nguyễn Đông Nhật
Viêm Tịnh - Nguyễn Thị Hồng Ngát - Văn Công Hùng - Lê Tấn Quỳnh - Trần Anh - Nguyễn Thiền Nghi - Trần Thị Huê - Đặng Hùng Thương - Đức Sơn - Trần Ninh Hồ
TRỊNH THỊ THANH TUYỀNLTS: Sinh 21-3-1984 tại Yên Định, Thanh HoáTốt nghiệp trường Cao đẳng Văn hoá Nghệ thuật Nha TrangHiện là giáo viên dạy Âm nhạc ở Trường THCS Nguyễn Trọng Kỷ, Cam Linh, Cam Ranh, Khánh Hoà.
LÊ VĨNH TÀISinh năm 1966Hội viên Hội Văn nghệ Đăk Lăk
Nguyễn Khoa Điềm - Hoàng Vũ Thuật - Nguyễn Đông Nhật - Từ Nguyên Tĩnh - Lê Hưng Tiến
TRẦN KIM HOASinh năm: 1966 tại Hà TĩnhHiện sống và làm việc tại Hà NộiHội viên Hội Nhà văn Việt Nam
MAI TRÂMLGT: Tên thật là Mai Quý Trâm, sinh năm 1983 tại Cam Ranh, Khánh HoàDo mê thơ mà trượt đại học (tác giả tâm sự thế!)Và có lẽ do trượt đại học mà thơ Mai Trâm phóng túng ngoài đường biên sở học. Cũng như những cây bút thế hệ 8X khác, thơ Trâm mênh mang cảm xúc và bềnh bồng trí tuệ...Sông Hương trân trọng giới thiệu chùm thơ mới của chị.
Dư Thị Hoàn - Vi Thuỳ Linh - Hà Châu Anh - Trần Thị Bích Liên - Phạm Tấn Hầu - Nguyễn Phước Loan - Đỗ Hàn - Inrasara - Đào Duy Anh - Phan Văn Chương - Lê Ái Siêm - Văn Lợi - Lại Đăng Thiện - Ngô Minh - Nguyên Quân - Nhụy Nguyên
Nguyễn Khắc Thạch - Hồng Thị Vinh - Mai Thìn - Đức Sơn - Nguyễn Thanh Tú - Nguyễn Trọng Bính - Lê viết Xuân - Nguyễn Hồng Oanh - Công Nam - Bùi Tuyết Nhung - Nguyễn Văn Học - Châu Thu Hà - Phạm Ngọc Tuý - Nguyễn Quốc Việt - Nguyễn Thiền Nghi- Vũ Soạn
TRẦN SỸ KHÁNGSinh năm: 1949Quê: Làng Ba Nghè, Xứ Phuống, Thanh Giang, Thanh Chương, Nghệ An.Đại tá. PGS-TS Vật lýHiện công tác tại Viện Công Nghệ Bộ Quốc PhòngHội viên Hội Nhà văn Hà Nội
Tôn Phong - Nguyễn Hữu Quý - Nguyễn Thị Hợi - Lưu Ly - Lê Ngã Lễ - Thu Nguyệt
...Có thể sông Hương chảy vì những giấc mơCó thể vì giấc mơ mà Ngự Bình hoá núiCả tiếng dạ lành hiền bên bờ Phu Văn Lâu kia vì giấc mơcũng nhuốm chút bùi ngùi...
...Người đàn ông cưới ba khuôn mặtHốc hác tiềnkiêu ngạo tài giả dối hạnh phúc...
Phạm Trung Kiên - Dư Thị Hoàn - Nguyễn Thánh Ngã - Vũ Thị Khương - Đinh Thị Như Thuý - Đào Trung Việt - Đoàn Văn Mật - Văn Lợi - Nhất Lâm - Nguyễn Sông Bồ - Hướng Dương
Chỉ với một sợi dây thừng lơ lửng trên không: một cuộc đời trải ra quanh đó, từ thuở ấu thơ đến khi trưởng thành và cho tới lúc về già.“Dòng đời” là một cuộc trò chuyện nghệ thuật giữa người phụ nữ với chiếc dây thừng- bạn đồng hành duy nhất trong suốt cuộc đời của cô- cả khi người diễn viên tài hoa cuộn mình trên dây hay khi bị nó cuốn theo cho đến điểm cuối của dòng đời- điểm tận cùng của sợi dây thân phận. Nguyễn Xuân Hoa - Đức Sơn - Nguyễn Thiền Nghi - Mai Văn Phấn - Thạch Quỳ - Lê Mai - Vân Anh - Lê Hưng Tiến
NGUYỄN THỊ YẾNHọ tên: Nguyễn Thị YếnSinh ngày: 12-07-1987Quê: Phú Bình - Thái Nguyên
Phan Đạo - Nguyễn Quang Hà - Phạm Tấn Hầu - Vũ Hồng - Trần Dzạ Lữ - Ngô Thị Hạnh - Vương Kiều - Ngô Minh - Trần Hữu Lục
Nguyễn Thuý Quỳnh - Bùi Minh Quốc - Nhất Lâm - Trần Vĩnh Liên - Hoàng Thanh Thụy - Ngân Vịnh - Huỳnh Đường - Quang Dục - Huy Tập - Trần Khoát - Trần Trọng Nghiêm
...Sáng trên ngôi báu, vương quyền ngự.Chiều gã ăn mày túi rỗng không...