Nhà thơ Hoàng Hưng nói về thơ trẻ

08:27 07/05/2009

LÊ MỸ Ý (L.M.Y): Thưa nhà thơ, là một người có thể tạm gọi là thuộc thế hệ đi trước nhưng lại luôn "gây sốc" bằng những tác phẩm tìm tòi mới, chắc hẳn ông có quan tâm nhiều đến thế hệ thơ trẻ? Có thể có một nhận xét chung về thơ trẻ hiện nay chăng?NHÀ THƠ HOÀNG HƯNG (H.H): Tất nhiên là tôi rất quan tâm. Nhận xét chung của tôi về thơ trẻ bây giờ là đa số vẫn mang tính phong trào. Có thể nói là những người làm thơ trẻ vẫn đi theo một vết mòn của thế hệ trước, chưa thấy rõ những bứt phá, chỉ nổi lên một số tác giả theo cách lẻ tẻ.

Nhà thơ Hoàng Hưng

L.M.Y: Dù sao, như ông nói, vẫn có một số tác giả nổi lên. Điều gì đã khiến họ đi xa hơn nhiều tác giả khác, thưa ông?
H.H: Tôi cho rằng việc một số tác giả thơ trẻ nổi lên trong giới thơ trẻ hiện nay thì phần nhiều cũng là tự nhiên. Nói một cách cụ thể là không phải họ nổi lên, làm thơ "được" hơn do ý thức, tinh thần của chính họ mà cái chủ yếu vẫn là tự nhiên, bản năng. Có lẽ cũng vì vậy nên xét cả về mặt số lượng lẫn chất lượng, thơ trẻ vẫn chưa đủ tố chất, điều kiện để người ta có thể phân tích, khái quát lên thành một thế hệ mới.

L.M.Y: Chưa đủ để được gọi là một thế hệ mới, song họ vẫn là những người làm thơ trẻ, và nhất là những người nổi bật nhất. Ông sẽ nói về ai trong số những người làm thơ trẻ hiện nay?
H.H: Có nhiều người trẻ mà tôi muốn nói. Vi Thuỳ Linh là một người trong số ấy. Đây là tác giả mà qua một thời gian dài, đã có thể thấy khá rõ những ưu điểm và điểm yếu trong thơ. Ưu điểm lớn nhất của thơ Linh là sức mạnh kinh nghiệm mang tính bản năng. Cô ấy có thể nói rất thoải mái những suy nghĩ, xung động bên trong của mình theo chiều hướng bản năng và cảm xúc tự nhiên, tất nhiên không loại trừ cũng có những khả năng về suy nghĩ mang tính triết lý. Ở một số bài thơ mới mà Linh đưa cho tôi xem, cũng có những bài mô phỏng lại bài cũ, thành ra không còn tự nhiên, nhưng vẫn giữ được chất bản năng ấy. Về điểm yếu lớn nhất trong thơ của Linh là chưa có khả năng chắt lọc, bớt đi những cái thừa thãi, thi pháp không có gì mới.

L.M.Y: So sánh với Vi Thuỳ Linh, người ta hay nhắc đến Phan Huyền Thư. Đây có phải là tác giả thơ đã có một lối đi riêng như nhiều nhà phê bình nhận xét, thưa ông?
H.H: Tôi nghĩ đáng kể nhất của thơ Phan Huyền Thư là những bài chắt lọc, suy ngẫm nhưng không phải xuất phát từ bản năng. Tuy nhiên, trong cách dùng chữ của thơ Thư, vẫn thấy dấu ấn mô phỏng của Lê Đạt. Và cái mà nhà phê bình trẻ Nguyễn Thanh Sơn rất hay đề cao về một giọng điệu mang tính tự giễu cợt, không nặng về giãi bày tình cảm của thơ cô ấy lại chưa thể thành một phong cách. Điều đó, chỉ thấy rõ ở một số bài mà thôi.

L.M.Y: Trước đây, ông cũng đã từng nhận xét về thơ Nguyễn Hữu Hồng Minh. Nhà thơ trẻ này vừa có một tập thơ mang tên "Chất trụ", ông có đọc chăng?
H.H: Có thể nói, Nguyễn Hữu Hồng Minh là một người làm thơ trẻ đang vận động. Nếu ở những tập thơ trước, Minh hay ảnh hưởng người này, người kia thì ở tập này đã thấy một sự rõ ràng. Đó là sự xác lập một giọng điệu, một tư duy mới. Tuy nhiên, không hiểu sao trong tập thơ "Chất trụ" mới ấy, lại vẫn thấy chia 2 phần, và một phần thì mới còn phần kia vẫn là tập hợp các bài thơ có ảnh hưởng của người khác. Ví dụ bài thơ Minh đề tặng tôi chẳng hạn.

L.M.Y: Ngoài những tác giả trên, còn có người làm thơ trẻ nào khiến ông quan tâm, thưa ông?
H.H: Vâng, nếu để mà liệt kê, thì tôi đã nói về mỗi người Văn Cầm Hải, tôi cho cũng là một người làm thơ trẻ có giọng điệu nhất quán. Tất nhiên, có rất nhiều người phê phán cho rằng thơ Hải là một sự bắt chước siêu thực không phải là không có lý. Có nhiều bài thơ, anh ta viết rất hiệu quả bởi đấy là một sự kết nối tình cờ, nhưng cũng có nhiều bài không thực, chắp nối một cách cố tình.

L.M.Y: Quả là ý kiến về những người làm thơ trẻ mỗi ý kiến mỗi khác. Nhưng theo những nhận xét trên của ông, cũng có thể hiểu là các nhà thơ trẻ đã chưa tự vạch ra được cho mình một con đường đủ sức thuyết phục, thưa ông?
H.H: Đúng vậy. Tôi nghĩ là cũng không nên đòi hỏi yêu cầu cao ở các lớp trẻ, bởi vì có rất nhiều lý do hạn chế họ. Điều này, tôi đã từng nói rõ trong một cuộc trò chuyện văn chương. Mong rằng, lớp trẻ sẽ dần dần tự khẳng định mình hơn bằng sự học hỏi và bứt phá, chớ không phải chỉ là lặp lại. Tôi tin là sẽ có những người hình thành phong cách và đi được xa.
L.M.Y: Xin cảm ơn nhà thơ!

H.N 11.2002
LÊ MỸ Ý thực hiện
(168/02-03)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Đọc “Góp lời cho văn chương Phương Nam”

Trong sự nghiệp nghiên cứu văn học của PGS.TS. Võ Văn Nhơn, văn chương phương Nam giữ vị trí trung tâm và nổi bật.
Tiểu thuyết Han Kang - sợi chỉ vàng nối kết bóng tối và ánh sáng

“Mỗi khi sáng tác tiểu thuyết, tôi chịu đựng những câu hỏi, tôi sống trong chúng”1. Hành trình sáng tác của Han Kang là sự kết nối những câu hỏi và là “suy ngẫm về những câu hỏi”.
Về một ca lạ trong thơ

Hồ Minh Tâm sinh năm 1966 tại Quảng Bình. Tốt nghiệp Đại học Bách khoa Đà Nẵng năm 1990, Đại học Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh năm 1998; làm việc trong lĩnh vực xây dựng dân dụng và công nghiệp, tư vấn thiết kế, quản lý đầu tư xây dựng cơ bản.
Tự truyện một “tiểu thư” có duyên với Huế

Trong một bài viết mấy năm trước, tôi dẫn câu “số phận chứa một phần lịch sử” và tưởng rằng sự đúc kết rất đáng suy ngẫm này là của nhà văn - đạo diễn Đặng Nhật Minh. Hóa ra tôi đã nhầm.
Đặng Nguyệt Anh - một hồn thơ không tĩnh vật

Đặng Nguyệt Anh là một trong rất ít nhà thơ nữ được vinh dự sống và viết ở chiến trường trong những năm kháng chiến chống Mỹ ác liệt.
Nguyễn Đăng Khoa và những suy tưởng nghịch chiều

Trình làng một tập thơ vào thời điểm đương đại luôn tiềm chứa nhiều nguy cơ, và người viết hẳn nhiên phải luôn là một kẻ dấn thân dũng cảm. Nhiều năm qua, phải thú thực là tôi đọc không nhiều thơ, dù bản thân có làm thơ và nhiều người vẫn gọi tôi như một nhà thơ đích thực.
Bài thơ cuối cùng của Hàn Mặc Tử

Chúng ta đ ề u đã bi ết Hàn Mặc Tử n ằ m ở nhà thương Qu y Hoà từ 21- 9 -1940 đ ế n 11 - 11 -1940 thì từ tr ầ n. Nhưng có một đi ề u dám chắc ai cũng băn khoăn là su ố t trong 51 ngày đ êm đó, thi sĩ có làm bài thơ nào không?
Đọc ‘Duyên’ - tập kịch bản sân khấu của Ngọc Bình

Công chúng yêu sân khấu cả nước ngưỡng mộ Nghệ sĩ Nhân dân Ngọc Bình với tư cách là một diễn viên tài năng, một đạo diễn gạo cội, một lãnh đạo ngành sân khấu năng nổ, nhưng ít ai biết anh còn là một tác giả sáng tác kịch bản văn học cho nhiều thể loại sân khấu, mà chủ yếu là kịch nói và ca kịch...
Sông Bồ - sức sống một bài ca

Kể từ khi ca khúc “Có một dòng sông” được công bố lần đầu tiên qua loa truyền thanh xã Hương Chữ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế do chính tác giả cầm guitar thùng trình bày khi vừa viết xong, đến nay vừa tròn 40 năm, nhưng sức lay động của bài ca vẫn còn ngân vang mãi trong nhiều thế hệ người nghe được sinh ra và lớn lên bên dòng sông ấy, bất chấp dòng chảy thời gian.
‘Tết của mẹ tôi’ - Bóng dáng tảo tần của “người xây tổ ấm”

Mẹ trong mỗi chúng ta là hình ảnh đầy thiêng liêng và diệu kỳ. Mẹ! Có nghĩa là duy nhất/ Một bầu trời/ Một mặt đất/ Một vầng trăng/ Mẹ không sống đủ trăm năm/ Nhưng đã cho con dư dả nụ cười tiếng hát (Ngày xưa có mẹ - Thanh Nguyên).
Bài ca chiến thắng của tình yêu con người đối với mọi thế lực bạo tàn

(Đọc “Chuyện kể về món hàng quý giá nhất đời” của Jean-Claude Grumberg, Nxb. Văn học 2023 - Dịch giả: Hoàng Anh).
Hồ Thế Hà cùng tập thơ ‘Thẳm Xa’ chỉ là một ý niệm

Nhìn thấu mà không nói thấu là đỉnh cao cảnh giới xử thế trí tuệ. Nói theo thuật ngữ Phật học, cái trí nói chung có ba phần hợp thành là trí thức, trí tuệ và trí huệ.
Lê Minh Phong - những giấc mơ không vỗ cánh

Lê Minh Phong (sinh 1985) vốn cùng quê với Huy Cận, nhưng xa hơn về phía núi. Cả hai đều có một tâm hồn cổ sơ. Nét hoang dã của vùng đất ấy đã tạo ra ngọn Lửa thiêng trong thơ Huy Cận, tạo nên những huyền thoại, cổ tích trong văn xuôi Lê Minh Phong.
“Hoa vẫn lặng thầm nuôi lớn nỗi cô đơn”

(Đọc tập tiểu luận “Ngắn dần đều” của Hoàng Đăng Khoa, Nxb. Đà Nẵng và Book Hunter, 2024)
Những cú lừa của Uông Triều trong ‘Hà Nội những mùa cổ điển’

YẾN THANH
Tôi luôn quan niệm rằng, tiểu thuyết là một bản tự thuật chân thật về tâm hồn người nghệ sĩ. Thơ ca có thể là tiếng nói trực tiếp, chân thành của cảm xúc, song những giới hạn của thể loại về nhạc tính, vần điệu, câu từ, khổ thơ, số chữ trong từng câu… luôn ngăn trở tác giả vẽ nên bức chân dung đầy đủ, hoàn thiện về tâm hồn của mình.
Những cú lừa của Uông Triều trong ‘Hà Nội những mùa cổ điển’

Tôi luôn quan niệm rằng, tiểu thuyết là một bản tự thuật chân thật về tâm hồn người nghệ sĩ. Thơ ca có thể là tiếng nói trực tiếp, chân thành của cảm xúc, song những giới hạn của thể loại về nhạc tính, vần điệu, câu từ, khổ thơ, số chữ trong từng câu… luôn ngăn trở tác giả vẽ nên bức chân dung đầy đủ, hoàn thiện về tâm hồn của mình.
Liệt truyện anh hùng bình dân Nam Bộ

VÕ QUỐC VIỆT (Đọc “Đất Việt trời Nam liệt truyện” của Trần Bảo Định)
Nhà thơ Lữ Mai, Huế bây giờ vẫn tím những ngày xưa

Tập thơ Vực trắng, Nxb. Hội Nhà văn quý 2/2024 của nhà thơ, nhà báo Lữ Mai gồm 55 bài thơ, được sắp xếp thành 6 phần: “Từ núi”, “Đi lạc”, “Nói bằng gai sắc”, “Trở về chạng vạng”, “Gửi Huế”, “Cánh tàn bừng giấc”.
Lê Quang Sinh và nghệ thuật phê bình thơ

HỒ THẾ HÀ

Lê Quang Sinh sáng tác thơ và trở thành nhà thơ được độc giả cả nước yêu quý và đón nhận nồng nhiệt. Nhưng ít ai biết Lê Quang Sinh là nhà phê bình thơ có uy tín với mỹ cảm tiếp nhận bất ngờ qua từng trang viết đồng sáng tạo tài hoa của anh.
Hải Triều - Từ triết học duy vật đến nghệ thuật vị nhân sinh

PHONG LÊ

Hải Triều, đó là một tên tuổi quan trọng trong sinh hoạt văn chương - học thuật thời kỳ 1930 - 1945. Ông vừa giống vừa khác với thế hệ những đồng nghiệp cùng thời, nếu xét trên phạm vi các mối quan tâm về học thuật.