Người dẫn đường

Truyện ngắn "Escort" của Abdulrazak Gurnah - Ảnh: internet

Tôi đứng bên cửa sau xe đang mở và đợi anh ta để ý đến. Anh ta gấp tờ báo của mình lại rồi đi ra khỏi cửa, liếc nhìn tôi một giây với vẻ chán ghét dữ dội. Tôi đứng lặng người, cơ thể trống rỗng vì kinh ngạc. Có lẽ đó không phải chỉ là việc tôi không thích, một sự bực bội đơn thuần trước sự thất vọng không thể tránh khỏi, một sự bất mãn. Mà đó còn là việc tôi cảm thấy như không thích. Anh ta hơi nghiêng cằm về phía trước, mời tôi trình bày công chuyện của mình. Khi tôi nói với anh ta tên của khách sạn, anh ta gật đầu, như thể điều này không mấy gây ấn tượng, như thể anh ta đã mong đợi tôi đặt tên cho một điểm đến không hề có. Tôi ngồi bên cạnh anh ta ở phía trước, phần vì muốn thách thức anh ta, phần vì muốn thừa nhận việc anh ta tức giận có thể do vẻ ngoài của tôi khiến anh ta như vậy - ngồi bên cạnh anh ta để anh ta thấy tôi không đáng ghét như anh ta nghĩ lúc đầu. Tôi không biết làm cách nào để tránh được việc phát hiện ra cơn giận của anh ta.

Ghế xe hơi sần và cứng (có màu xanh lá cây), bọc nhựa vinyl bị nứt do đã lâu. Các góc nhọn của nó cuộn lại như những tấm da sống và đâm xuyên qua áo sơ mi của tôi khi chiếc xe chuyển hướng ra khỏi chỗ đón taxi. Trên cái chắn bùn phía trước xe, có những hốc trống và những sợi dây chằng chịt, nơi có thể đã để bật lửa, radio hoặc ngăn đựng găng tay. Hay đúng hơn là chúng không hoàn toàn trống rỗng, vì những mảnh giấy cuộn lại được nhét vào các góc của chúng, và một miếng giẻ màu xám đã qua sử dụng được treo lên để hong khô qua một trong các lỗ ấy.

Khi chúng tôi đi chậm lại vào giờ cao điểm, anh ta liếc nhìn chiếc cặp mà tôi giữ trong tay. Sau đó, anh ta ngước mắt lên để nhìn vào mặt tôi trong khi tôi giả vờ như không biết gì về ánh nhìn của anh ta. “Cậu đến từ đâu?” anh ta hỏi, trong khi điều chỉnh giọng nói của mình để câu hỏi bớt đột ngột hơn, nhưng vẫn cố gắng thốt ra như thể anh đang gầm gừ với sự phẫn uất. Không hơn không kém, anh ta hỏi câu hỏi của mình như thể anh ta mong đợi rằng tôi sẽ trì hoãn quyền được hỏi của anh ta. Unatoka wapi? Anh ta lại khiến chúng tôi lắc lư lần nữa, rồi anh ta ngả người ra sau và tựa khuỷu tay vào cửa kính xe. Anh ta gầy và đầy khiêu khích, khuôn mặt của anh ta trống rỗng với sự mong đợi đầy coi thường. Hay tôi nghĩ thế khi quay sang chú ý đến câu hỏi của anh ta. Một cái gì đó hằn học và dày vò trên khuôn mặt hay thay đổi của anh ta khiến tôi nghĩ anh ta như một người đã sống một cuộc đời đầy nguy hiểm, và khiến anh ta dường như có khả năng cố tình tàn nhẫn để xoa dịu nỗi đau của chính mình. Tôi cảm thấy sợ hãi và chán ghét sự tò mò của mình và muốn chuyến đi kết thúc càng sớm càng tốt. Lẽ ra tôi phải bỏ đi ngay lập tức sau cái nhìn cay đắng đầu tiên đó. Anh ta lại liếc nhìn chiếc cặp và một nụ cười thoáng qua trên khuôn mặt, chế giễu thứ mà anh ta coi là rất quan trọng của tôi. Nó chỉ là một đồ vật bằng nhựa rẻ tiền với tay cầm cứng và sắc nhọn, mà tôi dự là sẽ dùng nó không quá vài tháng nữa, ấy thế nó không đáng bị xem xét kỹ lưỡng như vậy.

“Ở đâu?” anh ta hỏi, lần này anh ta gật đầu về phía chiếc cặp để nhìn nó bao quát hơn.

“Uingereza,” tôi nói. Nước Anh. Tôi nói một cách nhẹ nhàng, không phân tâm, để thể hiện rằng tôi không quan tâm đến cuộc trò chuyện như thế nào.

Anh ta khịt mũi một cái nhẹ. “Sinh viên?”

Ý của anh ta là tôi là một trong những người đã ra đi để làm việc tốt lành trên thế giới và trở về chỉ với những câu chuyện cùng một chiếc cặp rẻ tiền. Mặt anh ta hớn hở đầy ác ý khi chờ xem tôi sẽ vặn vẹo trả lời như thế nào. Khi anh ta lái đi, tôi mong đợi anh ta nói với tôi rằng anh ta sẽ phải ở lại để chăm sóc một gia đình ốm yếu trong khi mọi người đang hối hả. Tôi nói với anh ta rằng tôi là một giáo viên và anh ta lại khịt mũi, lần này khá rõ ràng. Đó là tất cả chăng?

Những đám đông vào giờ cao điểm vẫn đang không ngừng vội vã, đổ qua đường trước sự bực dọc của một người lái xe ô tô. Người lái xe taxi tỏ ra khó chịu với những quyền tự do như thế và nhấn chiếc còi của anh ta bất cứ khi nào có xe phía trước. Một nhóm nam sinh Ấn Độ ở độ tuổi thanh thiếu niên, đang đi dạo giữa những chiếc xe hơi và trò chuyện một cách vui vẻ, đã bị ăn một hồi còi dài cùng những lời ác ý từ anh ta. Những tên phế vật bẩn thỉu. Tụi nó đang chơi gì chứ? Giao thông tắc nghẽn nặng nhất ở khu vực bưu điện. Đám đông người đi bộ trên vỉa hè, một số người đàn ông mặc áo sơ mi và cà vạt vội vã, bận-rộn-bận rộn, trong khi những người khác thì thong thả hơn, thỉnh thoảng dừng lại để xem các mặt hàng kém chất lượng của những người buôn bán vỉa hè.

“Uingereza,” anh ta nói, hát lên cái tên ấy khi rẽ trái về phía bến tàu, nơi khách sạn của tôi ở. “Uingereza,” anh ta lặp lại. “Một vùng đất sang trọng.”

“Cậu đã có dịp đến thăm ở đó chưa?” tôi hỏi, và có thể nghe thấy giọng điệu ngạc nhiên không hề tin được trong giọng nói của tôi.

Người tài xế taxi ấn một còi dài để vượt lên chiếc xe chở nước qua đường phía trước anh ta. Trong khoảng một phút, anh ta dường như chìm đắm trong sự đau khổ cay đắng trước sự tồn tại của người bán nước, hét lên và vẫy cánh tay phải ra khỏi cửa sổ như thể bất cứ giây nào anh ta cũng có thể sẽ nhảy ra khỏi xe và lật úp cả thùng đồ hộp. Những người công nhân ở bến tàu đang mua bữa trưa tại các ki-ốt bên đường và là khách hàng của người bán nước, vui vẻ vẫy tay chào người lái xe taxi. Anh ta lúc lắc chiếc xe hơi ra khỏi xe đẩy và bóp còi một hồi dài.

“Cậu có người thân ở Anh không?” Tôi hỏi. Tôi không thể tưởng tượng nổi một người kiếm sống bằng cái tính khôi hài như vậy, lái chiếc taxi ọp ẹp mà chúng tôi đang đi, có thể kiếm tiền đủ chi trả dù chỉ một đêm trên chiếc giường hôi hám và bữa sáng ở vùng đất xa hoa đó.

“Tôi đã từng sống ở đó,” anh ta nói, sau đó quay lại nhìn tôi một cách nhanh chóng và cười toe toét. Bây giờ chúng tôi đã đi ra khỏi con đường chính và đang len lỏi sau các nhà kho ở bến tàu và sân loco, trên đoạn đường cuối cùng trước khách sạn. “Tôi có một malaya, một trong những con điếm người châu Âu. Cô ấy đưa tôi đến đó, Pháp, và thậm chí cả Úc. Chúng tôi đã đi khắp mọi nơi. Cô ấy đã chi tiền cho mọi thứ. Chắc cậu đã nghe những câu chuyện kiểu này từ mọi người và cậu nghĩ rằng họ đang nói dối, khi mơ về những con điếm châu Âu với tiền bạc và vô nghĩa. Tôi đã nghĩ như vậy, cho đến khi tôi chọn được malaya của mình.” Lúc này anh ta đã dừng lại bên ngoài khách sạn, chiếc xe của anh ta đang rung lên bần bật. “Slim. Cô ấy thường gọi tôi là Slim”, anh ta vừa nói vừa lấy tiền vé, trên khuôn mặt anh ta nở một nụ cười khi nhớ lại kỷ niệm. “Tên tôi là Salim. Tôi luôn đỗ taxi ở bưu điện. Hãy đến đó bất cứ lúc nào nếu muốn.”

Tôi đã tìm thấy khách sạn một cách tình cờ. Viên chức xuất nhập cảnh đã giải thích rằng anh ta không thể cấp cho tôi giấy phép nhập cảnh trừ khi tôi cho biết địa chỉ ở quốc gia đó trong đơn của tôi. Anh ta nói điều này một cách hối lỗi sau khi nhìn thấy nơi sinh trên hộ chiếu của tôi, anh ta đã nhiệt tình nói về Zanzibar, nơi anh ta cũng có họ hàng. Anh ta cho tôi xem danh sách các khách sạn - tùy cậu thích, anh ta nói. Vì vậy, tôi đã chọn một khách sạn trong số đó, và khi tôi tìm thấy một chiếc taxi bên ngoài sân bay, đó là cái tên duy nhất tôi có thể nhớ. Chính vì vị trí khó có thể tiếp cận của khách sạn ấy, và sự im lặng đáng sợ của sân loco và nhà kho ngoài giờ làm việc, phù hợp với tôi hơn; điều đó có nghĩa là không ai đến thăm tôi, như họ có thể đã làm nếu tôi ở trong một trong những cung điện lấp lánh ở phía bên kia cạnh thị trấn với các sòng bạc và tổ hợp bên hồ bơi của họ.

Vì vậy, thật bất ngờ khi nhân viên lễ tân gọi điện cho tôi vào tối hôm sau để thông báo có khách. Tất nhiên đó là Salim. Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng anh ta sẽ đến, nhưng bây giờ anh ta đã ở đó, dường như tôi đã biết trước rằng anh ta sẽ xuất hiện. Anh ta mặc một chiếc áo sơ mi màu xanh lá cây mượt có họa tiết hoa trắng và ca nô màu xanh lam - quần lửng với một tay cầm kính râm có thể nhìn thấy trong túi trước ngực. Chiếc quần jean bằng vải nhung của anh ta rộng rãi quanh eo, và được chun lại thành các nếp gấp bởi chiếc thắt lưng rộng và có khóa mà anh ta đeo. Anh ta nhất quyết mua cho tôi đồ uống, và mua cả người phục vụ nữa. Quán bar gần như không có người, cặp vợ chồng người Bỉ chủ khách sạn và người đang tiếp đãi một người bạn là những người duy nhất ở đó. Những người này là không thể có mặt ở đây, người khách của họ nói với vẻ bực tức, cao giọng với sự đảm bảo không có vấn đề gì. Những người này là không thể có mặt ở đây. Salim liếc nhìn ba người châu Âu một lúc, như thể anh đã hiểu những gì họ nói, nhưng họ dường như không biết gì về anh.

“Cô ấy mua cho tôi cái này, malaya của tôi,” Salim nói, khéo léo chọn chiếc áo sơ mi sáng bóng của anh ta. Lần này anh ta mỉm cười, không ra vẻ chế giễu, và không ngại ngùng trước cả người phục vụ đang đứng cạnh anh ta. “Cậu có muốn biết làm thế nào cô ấy tìm thấy tôi không?” Anh ta đợi cho đến khi cả người phục vụ và tôi gật đầu. “Được, tôi sẽ nói cho cậu biết. Cô ấy ở bên ngoài khách sạn Tumbili, ở bờ biển phía bắc. Cậu có biết nơi đó không? Tôi thấy cô ấy đứng dưới gốc cây gần cửa ra vào, như thể cô ấy đang đợi ai đó. Thường thì họ không ra ngoài cho đến khi người phục vụ của khách sạn đến đưa chúng tôi vào bên trong. Cậu đã thấy những gì họ làm cho những con khỉ đầu chó đó mặc chưa? Họ mang chúng từ những ngọn đồi trở lại đó và mặc cho chúng một cái yếm màu vàng và thắt nơ đen, sau đó còn bắt trả tiền cho trang phục của chúng. Tôi biết điều này.” Người phục vụ mặc áo sơ mi trắng, thắt nơ đen và đeo tạp dề màu vàng ở giữa - và có lẽ anh ta cũng phải trả tiền cho trang phục của mình, nhưng anh ta cố gắng không tỏ ra khó chịu.

“Dù sao đi nữa,” Salim tiếp tục, “tôi đoán cô ấy đang đợi ai đó đến đón cô ấy nhưng tôi nghĩ dù sao thì tôi cũng sẽ thử. Cô ấy không trẻ, nhưng cô ấy cũng không già. Cô ấy lắng nghe tôi một lúc, cậu biết đấy, khi tôi nói với cô ấy những câu chuyện phiếm thường ngày về một chuyến du lịch với mức thuế do chính phủ ấn định, và sau đó cô ấy lên xe. Tôi đã chở cô ấy đi cả ngày, đến tận Malindi, Waitamu, Takaungu. Tôi kể cho cô ấy nghe về những nơi đó, làm mọi thứ khi tôi cảm thấy thích hoặc khi cô ấy hỏi những điều khó khăn. Vào buổi tối, khi tôi chở cô ấy về khách sạn của cô ấy, cô ấy đã bắt tôi tới một bãi biển, và chúng tôi đã làm điều đó ở đó. Trên cát, ngoài trời, giống như một vài con chó. Mọi chuyện cứ tái diễn như thế hàng ngày. Tôi đón cô ấy vào buổi sáng, chở cô ấy đi khắp nơi, kể chuyện cho cô ấy nghe, rồi đưa cô ấy đi biển sau khi trời tối. Sau đó vài ngày, cô ấy bảo tôi đến Ulaya với cô ấy. Cô ấy đã sắp xếp mọi thứ. Vé, hộ chiếu. Cô ấy đã trả hết mọi thứ.”

“Cậu chắc hẳn đã rất giỏi trên bãi biển đó,” tôi nói, một cách không chủ ý, bởi vì tôi không tin rằng bất kỳ người phụ nữ nào đến gần một cách tình cờ lại nhìn Salim mà không thấy nguy hiểm, và dù sao thì tôi cũng không muốn nghe đến một câu chuyện khác về sự thèm muốn điên cuồng của người châu Âu đối với “cò súng” của người châu Phi. Người phục vụ cười không thành tiếng, và Salim liếc nhìn hai chúng tôi một cái, có vẻ hơi bị thương.

“Gọi tôi là Slim,” anh ta nói, sau đó làm cạn ly và đẩy nhẹ về phía tôi. “Sẽ không phải quá nhiều tiền nếu cậu từ nơi khác đến. Cậu có biết rằng. Và dù sao thì cô ấy cũng có rất nhiều.”

Tôi trả tiền cho đồ uống của anh ta và ngồi nghe thêm một số câu chuyện về malaya của anh ta. Cuộc hôn nhân của cô ấy đã kết thúc, và cô ấy đã lấy phần tiền của mình rồi quyết định đi du lịch. Cô đưa anh ta đến Liverpool, nơi cô sinh ra và từ nơi cha mẹ cô đã di cư đến Úc khi cô còn bé. Điều đó có khó khăn cho anh ta không? Với cô ấy? Anh ta đã nhún vai. Cô ấy lo liệu mọi thứ, chỉ cho anh ta mọi thứ, và muốn quan hệ tình dục mỗi ngày, đôi khi hai hoặc ba lần trong một ngày. Điều đó không khó. Họ ở lại trong vài tuần. Anh ta kết bạn với một vài người bạn sống gần đó, cả hai đều là người Hồi giáo, một người là người Somali và người còn lại đến từ Mauritius, và họ đã dạy anh cách chấp nhận số phận. Sau đó, anh và malaya của mình sống một cuộc sống xa hoa. Liverpool đầy những người da đen, những kẻ thô bạo làm những gì họ thích, và chính quyền chỉ cho họ tiền. Phụ nữ Anh luôn chạm vào anh ta, vuốt tóc anh ta, ép lên người anh ta và mua đồ uống cho anh ta. Sau một vài phút ấy, tôi nói lời tạm biệt và rời đi. Tôi đã có một số bức thư để viết, tôi nói.

Anh ta đã trở lại vào tối hôm sau, với một chiếc áo sơ mi hoa khác. “Tôi đã mua cái này ở Úc,” Salim nói khi đang chỉ chiếc áo sơ mi của mình. “Chúng tôi đến đó sau vài ngày ở Pháp. Betty. Tên cô ấy là Betty. Bethany, một cái tên tôn giáo nào đó, nhưng cô ấy tự gọi mình là Betty. Cậu có muốn đi đến một câu lạc bộ vào tối mai? Cậu vẫn còn một đêm nữa ở đây, phải không? Có một nơi rất hay ở phía bên kia của Majengo. Chúng tôi sẽ đến đó vào ngày mai. Phụ nữ Úc lúc nào cũng muốn nhưng người đàn ông của họ không thèm để mắt tới. Vì vậy các chị em phụ nữ luôn hừng hực khí thế. Đầy rạo rực. Và malaya của tôi không phiền nếu tôi đi cùng họ.” Còn rất nhiều điều nữa trong số này, với một số chi tiết về sự sắp xếp của những người phụ nữ để gặp anh ta và sự bỏ rơi vô liêm sỉ của họ sau đó.

“Điều gì đã đưa cậu trở lại nơi này?” Cuối cùng, tôi hỏi, để cố gắng kết thúc câu chuyện.

“Cậu phải dừng cuộc chơi một thời gian,” anh ta nói một cách khinh thường, “và trở lại với dân tộc của cậu. Bất cứ nơi nào khác, cậu sẽ chỉ trở thành một chú hề.”

Đó có vẻ là một thời điểm tốt để nói lời tạm biệt, nhưng Salim khá khó khăn khi từ chối để tôi đi. Anh ta nắm lấy cổ tay tôi và giữ chặt trong khi anh ta gọi một suất đồ uống khác trong hóa đơn của tôi. Người đàn ông phục vụ chúng tôi, bắt tôi ký tên rồi rút lui, cẩn thận để mắt khỏi bàn tay của Salim trên cổ tay tôi. Chúng tôi là những người duy nhất trong quán bar. Khi đồ uống đã đến trước mặt chúng tôi, anh ta buông tôi ra với một nụ cười toe toét, để lại một vòng tròn lạnh lẽo bằng da thịt nơi bàn tay anh ta đã nắm chặt tôi. Tôi đứng dậy định đi, tôi thấy anh ta cân nhắc nói gì đó rồi đổi ý. “Đồ uống của cậu thì sao? Đừng bận tâm, tôi sẽ có nó. Hẹn gặp lại các cậu vào ngày mai,” anh nói. “Cậu vẫn chưa quên về câu lạc bộ, phải không?”

Cả ngày hôm đó tôi cố gắng không nghĩ mình sẽ làm gì khi anh ta trở mặt. Tôi đã dành cả ngày để viết ghi chú về một số chuyến thăm và phỏng vấn mà tôi đã tích lũy được trong tuần trước, và đó là điều tồi tệ nhất phải làm trong khi chuyến thăm của Salim kết thúc. Không có tác dụng hay đau đớn gì khi viết các ghi chú, không có gì để phân tâm hoặc kích thích, chỉ là sự chú ý đến các sự kiện mà tác động của nó đã trôi qua. Đến tối, tôi đã tự thuyết phục mình rằng tôi thật ngớ ngẩn khi trở nên cáu kỉnh như vậy. Tôi đã đến để tìm hiểu những gì tôi có thể về một nhà thơ ít được biết đến tên là Pandu Kasim, người đã sống ở đây vào thời điểm chuyển giao thế kỷ, để xem liệu tôi có thể tìm hiểu bất cứ điều gì về ông ấy, còn một câu lạc bộ đêm ở phía bên kia của Majengo không liên quan gì đến điều đó. Nhưng nó không thể gây hại gì, và thậm chí có thể giúp ích. Những lời hỏi thăm của tôi không tiết lộ điều gì thú vị về Pandu Kasim, và có lẽ là một câu lạc bộ đêm có Salim làm khách quen. Tôi sẽ không bao giờ chọn xem những điểm tham quan như vậy, và sẽ mãn nguyện khi nói rằng tôi biết rõ thị trấn mà không cần bất kỳ người quen nào với cái bụng đầy mỡ của y, khi nó chẳng thể gây hại gì ngoài việc khiến tôi buồn nôn. Tôi không mong được hòa nhập vào vòng kết nối bạn bè của Salim, người mà tôi mong đợi sẽ sởn tóc gáy như chính Salim, vì tôi chỉ còn chưa đầy hai ngày nữa trước khi trở về Anh. Tôi không thể tưởng tượng được rằng nhiều tai hại sẽ ập đến với tôi trong thời gian đó. Các ghi chú sẽ phải chờ đợi, và tôi có thể sẽ phải trải qua một buổi tối tẻ nhạt để nghe những câu chuyện về chiến thắng tình dục đối với những người phụ nữ cả tin một cách buồn cười, nhưng điều đó không tốt hơn là cố gắng đuổi Salim đi và thấy mình là đối tượng cho sự ác độc và thịnh nộ của anh ta?

Vì vậy, vào thời điểm Salim đến, tôi đã sẵn sàng đón anh ta. Tôi thậm chí đã bắt đầu nghĩ rằng anh ta sẽ không quay lại chỉ để trừng phạt tôi vì sự hoài nghi của tôi về những câu chuyện của anh ta. Anh ta đang ngồi ủ rũ trong xe khi tôi bước xuống, và khởi động sau một câu chào hỏi lí nhí. Sự chào đón quyến rũ đó khiến tôi run lên với những điềm báo. Tại sao tôi không chỉ đơn giản bảo anh ta biến đi? Tôi nhìn chằm chằm về phía trước, không quan tâm đến nơi chúng tôi sẽ đến mặc dù tôi đã biết rõ chúng tôi đang ở đâu. Nhưng sự chú ý của tôi chắc hẳn đang thơ thẩn vì tôi chợt nhận ra rằng Salim đã rẽ khỏi đường và đang lái xe trên một con đường gập ghềnh và không có ánh sáng. Những bụi cây chen chúc xung quanh chúng tôi. Những tia sáng chiếu ngang của đèn xe làm cho cảm giác ngột ngạt hơn, như thể chúng tôi đang ở dưới lòng đất. Đó là một buổi tối dễ chịu, mát mẻ, nhưng trong đường hầm này không khí ẩm ướt và có mùi đất ẩm ướt. Salim quay lại nhìn tôi, và tôi thấy anh ta đang cười toe toét. “Không còn lâu nữa,” anh nói và bắt đầu ậm ừ. Một tiếng chó kêu trong đêm và một lúc sau, những bụi cây tối tăm bị lay động bởi những âm thanh của lối đi. Trong một khoảnh khắc khác, Salim lách chiếc xe qua một gò đất nhỏ và đi vào một khoảng đất trống được bao quanh bởi những cây tối lớn. Có một chiếc xe khác đậu bên ngoài một trong những ngôi nhà ở đó. Chắc hẳn đã có ba hoặc bốn ngôi nhà khác, nhưng không thể nào phân biệt bằng thứ ánh sáng đó. Anh ta đậu xe cùng với những người kia và chúng tôi ra ngoài.

Câu lạc bộ hóa ra là căn phòng phía trước của một ngôi nhà đầy bùn và nước, được thắp sáng bằng một ngọn đèn dầu. Hai người đàn ông khác đã ở đó, và họ đứng dậy chào đón chúng tôi như thể họ đang mong đợi chúng tôi. “Đây là khách của chúng tôi đến từ Uingereza,” Salim cười toe toét nói.

Một trong những người đàn ông trông trạc tuổi Salim, và có ngoại hình đầy khiêu khích tương tự. Những người kia, một trẻ hơn và một già hơn, và khi anh ta liếc nhìn tôi, tôi thấy một nụ cười nhếch mép vô tình nở ra trên miệng anh ta. Tên anh ta là Majid. Lúc đầu tôi không nắm bắt được tên của người đàn ông lớn tuổi. (Hóa ra là Buda). Ngay cả trước khi chúng tôi ngồi xuống chiếc bàn cũ thô ráp, Majid đã hét lên đòi bia. Từ phòng sau xuất hiện một người phụ nữ ở độ tuổi trung niên không rõ ràng, trong một chiếc váy bó đã qua sử dụng và vết đen ở dưới cánh tay. Đầu cô ấy được trùm một chiếc khăn cùng chất liệu, và quanh đầu cô ấy đeo một chiếc kanga bạc màu. Sau một vài phút đùa giỡn điên cuồng và một số trò đùa gượng gạo, cô ấy lại bỏ đi để chuẩn bị thức ăn mà những người bạn vui tính của tôi đã yêu cầu.

Có những chai bia đã uống cạn trên bàn, và những chai bia này sẽ vẫn ở đó như những chiến tích của những bợm nhậu. Majid và người đàn ông kia mỗi người uống một nửa cốc, từ đó họ uống hết lần này đến lần khác, úp nắp chai lên miệng chúng để bia khỏi bị đông cứng lại. Chúng là những chai lớn. Chứ không phải là một cái cốc. Tôi đã tưởng tượng ra một điều gì đó khác lạ khi Salim nói rằng chúng tôi nên đến câu lạc bộ, không phải là một ngôi nhà tối trong rừng, nơi những người đàn ông tụ tập uống rượu bí mật. “Họ sẽ mang thêm một số thứ nữa,” Buda nói một cách trấn an. Biểu hiện của anh ta là sự giao thoa giữa sự nóng nảy gần như không kìm nén được và sự ác ý cáu kỉnh, hờn dỗi mà tôi từng thấy ở Salim. Có lẽ đó là đồ uống. Cậu phải nghiêm túc, thậm chí bị ám ảnh, về điều mà một người uống rượu ở một thị trấn Hồi giáo như thế này, nơi không thể tùy ý uống và việc phát giác là điều không thể tránh khỏi. Có lẽ cảm giác tội lỗi của sự vi phạm đã tạo ra một sự tự khinh bỉ tức giận, hoặc sự cần thiết phải tiêu thụ bất kỳ chất độc hủy diệt nào có sẵn trong một nền văn hóa khan hiếm đã tạo ra những vẻ ngoài đau đớn như vậy. Hoặc có thể đó là một sự oán giận không được giải quyết đã khiến những người đàn ông như thế này uống rượu bất chấp mọi thứ. Làm sao tôi biết được?

Buda thấp bé và đầy đặn, thậm chí còn béo nhưng thân hình trông cứng rắn và săn chắc. Như thể sự đầy đặn của anh không liên quan đến sự ham mê mà là một thứ gì đó có tính toán hơn là khoái cảm đơn thuần. Anh ta quắc mắt nhìn tôi trước khi nói, đầy tinh nghịch. “Hãy cho chúng tôi biết tin tức từ Uingereza. Có đúng là họ có tàu chạy dưới nước ở đó không?”

“Nghe điều này thật chẳng văn minh chút nào,” Salim khóc. “Cậu chưa bao giờ nghe nói về Underground?”

“Cậu sẽ làm cho người Anh này nghĩ rằng tất cả chúng tôi đều dốt nát như cậu,” Majid nói, không có một chút vui vẻ trong giọng nói của mình.

Một cô gái trong bộ quần áo rách rưới và bẩn thỉu bước ra từ phòng trong, mang theo hai chai bia. Đôi mắt cô vô cùng trống rỗng. Cô ấy đặt một trong những chai bia trước mặt tôi. Khi cô ấy nghiêng người về phía trước, tôi nhìn thấy qua một vết rách ở nách cô ấy rằng cơ thể cô ấy trẻ và đầy đặn. Cô đặt chai còn lại trước mặt Salim, người đang vuốt ve mông cô và khiến cô nhăn mặt.

“Aziza, người bạn của chúng tôi từ Ulaya muốn cô,” Majid nói đột ngột, cười lớn với hai tiếng quát lớn.

Cô ấy hướng mắt về phía tôi với một cái nhìn quan tâm nhẹ nhàng. Rồi cô ấy đứng chờ, như thể muốn xem điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.

“Hãy đi với cô ấy,” Salim nói, cười toe toét với tôi như một cái xác. Tôi lại thấy cô ấy nhăn mặt.

Tôi nhìn cô gái, nhìn vào khuôn mặt nhỏ nhắn và thân hình mảnh mai trẻ trung của cô ấy, và tôi không thấy sự phản kháng nào ở đó. Tôi lắc đầu và mắt cô ấy đờ đẫn. Majid cười và đứng dậy. Cô gái quay trở lại phòng trong. Buda mỉm cười dịu dàng và bắt đầu hỏi tôi những câu hỏi về nước Anh. Tôi nghĩ rằng tôi đã nghe thấy một giọng nói sắc bén tại một thời điểm làm cho ngọn lửa của ngọn đèn dầu le lói. Anh ta đã ở đó trong một khoảng thời gian dài, và khi bước ra, anh ta tươi cười rạng rỡ, khuôn mặt bóng bẩy đầy sức khỏe.

“Khát nước lắm,” anh nói, với lấy những gì còn lại trong chai. Anh uống cạn và đặt chai xuống với một nụ cười đầy chinh phục.

Họ gọi Aziza và cô ấy đến ngay sau đó, đôi mắt cô ấy vẫn trống rỗng như trước, khóe miệng nhếch xuống. Tôi gọi bia cho họ và nói với Salim rằng tôi muốn đi khi anh ta uống xong. Buda hỏi về món ăn chúng tôi đã gọi thì sao. Tôi có việc phải làm, tôi nói. Buda đứng dậy và nhẹ nhàng đi theo sau cô gái sau khi cô đã mang bia.

“Công việc gì?” Majid hỏi, nghiêm nghị. “Cậu không thích phụ nữ? Đi và làm việc trong đó. Hay cậu không thích phụ nữ? Cô ấy sẽ không để tâm đến anh ta đâu,” anh ta nói, hất cằm về phía Salim.

Salim kéo chai rượu của mình thật lâu. “Chúng tôi phải đi dự một đám cưới,” anh nói.

Chúng tôi đến đám cưới đúng lúc thấy đám rước của gia đình và bạn bè đang hộ tống chú rể đến cửa nhà gái. Hai người đánh trống, những thanh niên gầy gò trông giống nhau, với vẻ mặt thản nhiên căng thẳng, mắt họ hướng vào trong tất cả tiếng ồn đó. Những vòm lá cọ trang trí ngôi nhà, và một vòng hoa đèn màu chạy khắp bức tường phía trước. Từ bên trong ngôi nhà vọng ra tiếng hát của phụ nữ, đột nhiên biến thành một tràng tiếng reo hò vui sướng khi chú rể bước đến cửa. Đám đông chen chúc xung quanh, hét lên những lời bình luận tục tĩu vào chú rể, sau đó phá vỡ thành một tiếng hét lớn khi anh ta được nhận vào bên trong. Đôi mắt của những đứa trẻ bắt đầu lo lắng nhìn xung quanh, tìm kiếm thức ăn mà chúng biết là sắp đến. Salim khịt mũi chế nhạo. “Cô ấy là một trong những người thân của vợ tôi,” anh nói.

Tôi đã không nghĩ về một người vợ. “Cậu đã kết hôn trước khi cậu đi với Bethany?” Tôi hỏi anh ta khi anh ta chở tôi về khách sạn. Đó là một cái tên đẹp và tôi đã chờ đợi để sử dụng nó.

“Vâng,” anh ta nói. Chúng tôi đang lái xe trên con đường thiếu ánh sáng dẫn đến sân loco, nhưng ngay cả trong thứ ánh sáng đó, tôi vẫn có thể nhìn thấy sự căm ghét và giận dữ trên khuôn mặt anh ta. “Tôi đã kết hôn với cô ấy lâu lắm rồi.”

“Anh quay lại vì cô ấy?” Tôi hỏi.

Anh ta cười khúc khích. Rồi sau một lúc, với tiếng xe gầm gừ trên con đường bị hỏng, anh ta nói. “Cuối cùng thì cô ấy đã cho tôi một thứ. Malaya đó. Khi tôi đi với cô ấy, máu ra.

Tôi đến gặp bác sĩ mà cô ấy gửi cho tôi. Anh ta nói không có gì nhưng cô ấy nói tôi không thể ở lại. Tôi không biết nó là gì, nhưng bất cứ khi nào tôi đi với một người phụ nữ, máu lại chảy ra.”

Chúng tôi lái xe trong im lặng cho đến khi xe dừng bên ngoài khách sạn. “Cậu đã gặp bác sĩ kể từ khi cậu trở lại đây chưa?”

“Bác sĩ nào? Không có bác sĩ nào ở đây,” anh nói, nhìn chằm chằm về phía trước. Sau đó, anh ta quay về phía tôi với một nụ cười dịu dàng và ngô nghê. “Đưa tôi đi với cậu vào ngày mai. Tôi sẽ gặp bác sĩ ở đó. Đưa tôi đi đi. Tôi sẽ làm mọi thứ cậu muốn.” Anh ta nghiêng người về phía tôi, nụ cười của anh ta giờ đang tự cầu khẩn trên khuôn mặt quá sức kỳ cục đó.

Anh ta đến đón tôi vào ngày hôm sau mặc dù tôi đã nói với anh ta rằng tôi sẽ tự đến sân bay. Anh ta nói chuyện với vẻ ác độc và kiêu ngạo thường ngày, chế giễu mọi thứ vượt qua tầm mắt anh ta. Mặc dù tôi nhất quyết yêu cầu anh ta thả tôi và rời đi, anh ta vẫn đậu xe và đi dạo bên cạnh tôi với một tờ báo được cuộn lại trên tay. “Mọi người đều phải làm vậy, nếu không thì họ sẽ biến thành trò cười ở một nơi nào đó ở nước ngoài.”

Tôi bắt tay anh ta và đưa cho anh ta tất cả số tiền địa phương mà tôi có. Anh ta ngạc nhiên nhìn vào bó giấy bạc đầy ắp ấy. “Tôi hy vọng cậu sẽ khỏe hơn,” tôi nói.

“Cậu đang nói về cái gì vậy?” anh hỏi, cười toe toét. Anh ta đút tiền vào túi. “Lần sau nhất định cậu phải ở lại,” nói rồi anh ta bước đi, vẫy tay chào mà chẳng hề ngoái lại.

Tuệ Đan dịch
Abdulrazak Gurnah (1996) ‘Escort’, Wasafiri, 11:23, 44-48  
(TCSH393/11-2021)


 

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

0

0

0

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Tải mã QRCode

Bình luận (0)

Vui lòng nhập email

Vui lòng nhập bình luận

Bình luận của bạn đã được gửi và sẽ hiển thị sau khi được duyệt bởi ban biên tập.