Nghệ thuật cực thực

14:50 14/06/2019

LÊ TRIỀU HẢI

Nếu như nghệ thuật hiện đại có những cách thức đi ngược chiều với quan niệm nghệ thuật là sự mô phỏng của Plato và Aristotle, thì ngày nay, trào lưu nghệ thuật cực thực lại hướng tới mô phỏng ngoại giới một cách tinh vi, nếu không muốn nói là đẩy tới cực đoan nhất có thể trong việc mô phỏng vật thể.

Tác phẩm hội họa cực thực của Kim Sung Young

Trào lưu nghệ thuật cực thực/ Hyperrealism, được xem là trường phái đang thu hút sự quan tâm thực hành của nhiều nghệ sĩ, sự theo dõi của công chúng và cả sự săn đón của giới sưu tầm trên thế giới. Nghệ thuật nhân loại đã đi qua nhiều trào lưu khác nhau, mỗi một trào lưu có cách thức nhìn thực tại, lý giải thực tại và phỏng đoán thực tại theo cách thức của mình, nhưng nhìn chung đó là sự thay đổi từ nghệ thuật hữu hình tới nghệ thuật vô hình, trào lưu cực thực là sự quay trở lại của nghệ thuật hữu hình, nhưng trên một cơ sở cao cấp hơn, nâng nghệ thuật mô tả lên một bước mới, là ranh giới khó phân định giữa mỹ thuật và nhiếp ảnh nếu như chỉ nhìn bằng mắt thường.

Jamie Salmon bên tác phẩm điêu khắc cực thực của mình

 

Tác phẩm hội họa cực thực của Lãnh Quân

Bút pháp cực thực thường đánh lừa người xem bởi một họa phẩm có thể tinh vi hơn cả ảnh chụp của một nhiếp ảnh gia. Làm được điều này các nghệ sĩ cực thực phải có con mắt tinh tế trong quan sát sự vật, và quan trọng hơn là một kỹ thuật điêu luyện, có thể nói kỹ thuật này không phải một họa sĩ nào cũng có được, đó là một biệt tài, một biệt tài trải qua khổ luyện.

Nhìn chung, một bức tranh hay một bức tượng cực thực thể hiện sự tuyệt đối trung thành của nghệ sĩ trong cách mô phỏng vật thể, sự trung thành này diễn ra trên màu sắc, hình khối, tỉ lệ và cả sự biểu cảm... Dĩ nhiên để đạt được hiệu quả, đưa tới một giá trị nghệ thuật thực sự thì điều đó dường như hết sức phức tạp, không chỉ dừng lại ở việc mô phỏng sự vật sao cho giống mà người nghệ sĩ phải đánh lừa được thị giác người xem, khiến người xem không thể phân định được bằng mắt thường đâu là ảnh thực đâu là tranh vẽ, từ đó người xem sẽ trở nên khâm phục, ngạc nhiên, thậm chí là sợ hãi bởi khả năng của người họa sĩ đã vẽ nên những thứ mà có khi, ngay cả mắt thường cũng không nhìn thấy được.

Có thể nói, nếu như chỉ mô phỏng sự vật không thôi thì chưa thể thành nghệ thuật của trường phái cực thực mà nó chỉ nằm lại ở trường phái hiện thực. Nghệ thuật cực thực, khi đạt được đỉnh cao của nó, nó hướng tới tạo ra một ảo giác về thực tại. Trong một nghệ phẩm cực thực, người xem thấy trong đó là những thứ thuộc về thực tại, thuộc về hiện thực, nhưng ẩn dưới sự trung thành với sự vật đó là cả một thể giới khả thể cần được khám phá, một thể giới méo mó, nhiều ẩn ý, một thế giới vô thực nào đấy đang ẩn mình dưới vẻ trung thành với hiện thực bạn đang thấy.

Tác phẩm điêu khắc cực thực của Sam Jinks


Nhìn vào tác phẩm của Sam Jinks, chúng ta nhận thấy nghệ sĩ cực thực có khả năng, biệt tài trong kỹ thuật mô tả, hiểu rõ quy luật chuyển động của sáng - tối, cái họ đạt được không chỉ là giống mà còn dấy lên trong người xem những cung bậc cảm xúc khó tả bằng lời.

Phải chăng nghệ thuật cực thực ra đời như là một sự phản ứng lại với nghệ thuật đương đại hiện nay, bởi nghệ thuật đương đại ngoài những tán dương, xiển dương thái quá đến từ công chúng hay các nhà đầu tư nghệ thuật thì còn có một bộ phận không nhỏ tỏ ra hoài nghi về bản chất của tính “giá trị nghệ thuật” trong các tác phẩm, thậm chí đã có những la ó, mỉa mai bởi một số quan niệm cho rằng nghệ thuật đương đại là những trò lố, lừa bịp...

Tranh cực thực của Nguyễn Đình Hoàng Việt


L.T.H.
(TCSH363/05-2019)




 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • LÊ HUỲNH LÂM

    "Nghệ thuật không phải là vẽ lại các đồ vật, con người mà họa sĩ thấy. Nghệ thuật phải là sáng tạo nên các đồ vật, con người không thấy được."(Paul Klee)

  • LÊ HUỲNH LÂM

    Tánh nước vốn vô hình và mềm mại. Nhưng nước lại có quyền năng biến hiện và tùy duyên hóa thân thành mọi vật, có khi là đám mây, khi là cơn mưa, có khi làm ngọn sóng cao vút nhấn chìm mọi vật, có lúc là những đợt sóng êm đềm, là dòng sông, con suối, là thác ghềnh, là biển cả bao la,... lại có khi là giọt lệ trên khóe mắt con người. Tuy nước rất mềm mại nhưng sức mạnh của nước có thể xô ngã mọi tượng đài tưởng chừng là thường hằng ở mặt đất này.

  • LÊ HUỲNH LÂM

    Sản phẩm từ cái khuôn mẫu đầu tiên đã đặt định con người trong thế bị động, và từ khởi thủy đầy hư cấu và huyền thoại đó bao nhiêu trí tưởng tượng đã được tạo dựng, việc chế tác một khuôn mẫu mới cho con người đã được đề cập đến nhiều lần.

  • Nhiều điều bí ẩn giấu đằng sau những chi tiết có thể nhìn thấy bằng mắt thường trong bức tranh "Susanna and the Elders" (Susanna và các Trưởng lão) của họa sỹ nổi tiếng thế giới người Hà Lan Rembrandt van Rijn vừa được công bố trên tạp chí Khoa học Vật liệu và Chế tạo số ra mới đây.

  • Các tác phẩm chọn lọc của thế hệ các nghệ sỹ trẻ Đức sẽ được quy tụ và giới thiệu đến công chúng thủ đô Hà Nội trong không gian triển lãm “Hội họa mới từ Đức,” khai mạc vào 17 giờ ngày 14/05 và trưng bày tới hết ngày 31/05, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, 66 Nguyễn Thái Học.

  • LTS: Họa sĩ Lê Bá Đảng sinh ngày 27/6/1921 tại làng Bích La Đông, xã Triệu Đông, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Ông đã ra đi vào ngày 7/3 tại Thủ đô Paris nước Pháp, để lại dự án dang dở đáng tiếc về “một bức tranh rất lớn nằm ngửa trên mặt đất”, ước mong góp phần cho Huế trở nên một Kinh đô Mỹ thuật.
    Sông Hương giới thiệu “lời chia buồn sâu sắc” đọc trong Lễ tưởng niệm họa sĩ Lê Bá Đảng của tỉnh Thừa thiên Huế vào chiều 9/3 tại Trung tâm Nghệ thuật mang tên ông.

  • Đối với họa sĩ, để đi đến trừu tượng hay trạng thái “không gì cả”, anh ta đã phải cần đến rất nhiều thứ.

  • LÊ MINH PHONG

    (Nhân đọc Van Gogh của David Haziot, Phan Hồng Hạnh chuyển ngữ, Nxb. Đà Nẵng, 2014)

  • ...Nghệ thuật của chủ nghĩa hiện thực, chủ nghĩa ảo giác (illusionist) đều xem nhẹ phương tiện, chúng dùng nghệ thuật để che giấu nghệ thuật. Chủ nghĩa hiện đại lại dùng nghệ thuật để thu hút sự chú ý vào nghệ thuật.

  • “Từ mô phỏng đến phá hủy tự nhiên”: đây hoàn toàn có thể là nhan đề của một lịch sử nghệ thuật phương Tây. Một trong những nghệ sĩ hiện đại quan trọng nhất, và cũng có lẽ hiền minh nhất, Picasso, có nói: nếu chúng ta không thể thoát khỏi tự nhiên, như một số nghệ sĩ tiền bối và đương thời với ông đang cố gắng một cách vô ích, thì ít nhất chúng ta có thể làm biến dạng nó, phá hủy nó. Về cơ bản, đó chính là một hình thức mới của lòng sùng kính tự nhiên...

  • Năm mới là thời điểm của những tiệc tùng liên miên. Hội họa từ lâu đã rất quan tâm tới chủ đề này. Hãy cùng nhìn lại những bữa tiệc linh đình, nổi tiếng nhất trong lịch sử hội họa.

  • Trong tiếng Hy Lạp cổ, từ chỉ “nghệ thuật” là techne, chính là nguồn gốc của các từ technique (kĩ thuật) và technology (công nghệ) - những thuật ngữ được sử dụng rộng rãi trong cả ngành khoa học và nghệ thuật. Nhìn vào hội họa thế kỷ 19, ta nhận thấy các họa sĩ thực sự là những kỹ sư ánh sáng và màu sắc tài tình.

  • Một ngày nọ, khi vẽ một thiếu nữ, tôi chợt nhận ra điểm duy nhất sống động ấy là ánh nhìn như bất động của nàng. Những thứ còn lại có ý nghĩa không hơn gì cái sọ người. Người ta luôn muốn tạc nên một con người sống, nhưng điều khiến pho tượng ấy có sự sống chỉ có thể là ánh nhìn của người đó.

  • Các nghệ sĩ nữ thường là bộ phận ngoại vi trong những mô tả về tiến trình lịch sử, không chỉ của hội họa mà còn của nhiều loại hình nghệ thuật khác. Nhưng thực sự chính từ những nghệ sĩ nữ, những ý tưởng nghệ thuật táo báo, đột phá nhất, gây ảnh hưởng lớn thường được khai sinh. Ba nghệ sĩ nữ được giới thiệu trong chùm bài viết này đã cho thấy sự trực cảm, tinh nhạy và quyết liệt ở họ đã mở ra những cách tiếp cận nghệ thuật bất ngờ và giàu sức sống cho đến tận bây giờ.

  • Sau nhiều thập niên tồn tại vô danh, La Bella Principessa đang trải nhiều công đoạn đánh giá phức tạp nhằm xác định liệu nó là tác phẩm mất tích của Leonardo da Vinci hay chỉ là kẻ mạo danh.

  • Vào những năm 1970, bức tranh sơn dầu (về sau được gọi tên là Bình văn) được tìm thấy trong ngôi nhà của một người dân ở phố Khâm Thiên, Hà Nội. Bức tranh được cho là do Lê Văn Miến (Lê Huy Miến), họa sĩ Tây học đầu tiên người VN, vẽ nên nhưng một số phát hiện vừa qua lại dấy lên giả thiết mới.

  • Tôi quen với họa sĩ trẻ Nguyễn Văn Hè từ những năm anh còn là sinh viên trường Đại học Nghệ thuật Huế. Cà phê vỉa hè ở đường Phạm Hồng Thái là nơi chúng tôi thường gặp gỡ chuyện trò vào những chiều cuối tuần. Hè có một đời sống nội tâm hết sức mạnh mẽ nhưng ứng xử vô cùng nhẹ nhàng và kín đáo. 

  • Tuần này, Phòng trưng bày Quốc gia London (Anh) sẽ triển lãm một bức chân dung mới được phục chế của danh họa Hà Lan Rembrandt. Điều thú vị là dưới các lớp sơn của tranh, người ta còn tìm thấy một bức chân dung khác, đã bị Rembrandt loại bỏ.