“Miền thánh đợi”, là tuyển chọn 40 truyện ngắn của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Văn học cho ra mắt.
Chất liệu tác phẩm được Nguyễn Văn Học lấy từ đời sống nông thôn đến thành thị, phản ánh sự xâm thực, ảnh hưởng lối sống thành thị đối với nông thôn, sự mai một của vẻ đẹp truyền thống. Các nhân vật của anh làm đủ nghề như kinh doanh bất động sản, xây dựng, nhậu thuê, mẫu make up... Họ đứng giữa nhiều ngả tốt xấu, bị biến dạng, tha hóa bởi sức mạnh của đồng tiền, vòng xoáy của quyền lực. Đặc biệt, anh chú ý đến bi kịch của gia đình. Đặt nhân vật vào nhiều vai diễn, nỗi đau này đến nỗi đau khác dồn dập, rồi từ chính vết thương, từ sự vấp ngã, tác giả để họ tự điều chỉnh, tự tìm ý nghĩa và giá trị của cuộc sống.
Truyện của Nguyễn Văn Học đa phần xây dựng theo mô hình, bên trong và bên ngoài, tốt và xấu, vui và buồn, quá khứ và hiện tại, lý trí và bản năng, vị tha và ích kỷ… nhưng sự chuyển dịch giữa các thái cực đó khá tinh tế, phù hợp những chuyển động tâm trạng của con người. Đối diện những phân mảnh của cuộc sống, nhiều khi bị xói mòn, dẫn đến nhấn chìm, tuyệt vọng, song lại câu thúc con người, không ngừng vật lộn, đấu tranh chống lại những bất toàn, khẳng định bản lĩnh. Trong sai lầm, nhân vật của anh có chiều sâu hơn khi phô bày những day dứt, tự vấn với chính bản thân mình. Lợi đã nhận ra những nghiệt ngã, đớn đau của số phận từ chính hoàn cảnh gia đình mình: “Bi kịch của người nghèo không ác liệt bằng bi kịch của… nhà giàu” [tr.137]. Càng rơi vào bi kịch, con người càng khó tìm điểm tựa. Những mảnh vỡ của cuộc sống cho Hân bài học lớn lên: “…cuộc sống này có những khoảng trống không thể lấp đầy. Kể cả những ước vọng, không thể lấy tiền tài để trải lên những bước đi đến với hạnh phúc” [tr.326].
Nếu hiện tại thử thách lòng kiên nhẫn, sức chịu đựng của con người thì quá khứ, truyền thống tốt đẹp cho con người sợi dây để nắm vào đó mà bắt đầu làm lại cuộc đời hoặc tiếp thêm năng lượng cho hành trình còn lắm nỗi truân chuyên: “Ký ức vì thế xứng là một loài hoa được chơi phổ biến và tôn sùng” [tr.303]. Gửi gắm triết lý đời sống thông qua những cuộc day dứt tâm thức của các nhân vật, một mặt Nguyễn Văn Học gia tăng sức nặng, cái nhìn đa chiều cho tập truyện, mặt khác, mượn triết lý làm chỗ dựa, giúp con người tự ứng biến, tự thích nghi, tự điều chỉnh chính mình cho phù hợp cuộc sống.
Nhiều truyện của Nguyễn Văn Học lấy thiên nhiên làm nhân vật chính, làm người kể chuyện và kiểu đặt nhan đề gắn với một sinh mệnh của thiên nhiên như “Tiệc xuân”, “Nhạc cây”, “Nhẫn hoa”, “Vịn vào ngọn lúa bay lên”, “Ngã lên cỏ thơm”… đã xác tín vai trò quan trọng của thiên nhiên đối với con người, nhờ có thiên nhiên mà con người ngẫm suy về vị trí, trách nhiệm của mình. 40 truyện ngắn tuyển chọn đủ để người đọc nhận ra sự hài hòa giữa giọng văn riêng, ấm áp, mượt mà, đậm chất thơ với giọng văn chua chát, đắng đót, lạnh lùng của anh. Nhiệt huyết, táo bạo với các đề tài nhạy cảm, những vấn đề nhức nhối của xã hội, không chỉ ở tuyển này mà còn ở những tập sách khác của anh, cùng với ý thức “giữ lấy vị muối của tâm hồn”, ít nhiều đã ghi nhận, khẳng định tâm huyết Nguyễn Văn Học đối với văn chương.
Theo Hoàng Thụy Anh - Thời Nay
HỒ ANH THÁI
Tình yêu quê hương, tình yêu gia đình, những khám phá thú vị trong cuộc sống xa xứ là điểm chung trong hai tác phẩm “Bốn mùa hoang vu xứ kiwi” và “3,1kg hạnh phúc” của hai tác giả trẻ Trần Băng Khuê và Mai Thanh Nga cho bạn đọc thấy được phong vị của những vùng đất khác nhau cũng như cuộc sống của những người Việt trẻ xa xứ.
Sức viết của nhà thơ ngoài lục thập Đinh Ngọc Diệp (sinh năm 1956) có dấu hiệu mạnh lên khi trước thềm xuân mới, ông ra mắt tập “Hành trình 6” (NXB Hội Nhà văn).
Sau giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn Việt Nam, mới đây, đạo diễn Xuân Phượng tiếp tục nhận thêm giải thưởng văn xuôi của Hội Nhà văn TPHCM cho hồi ký Gánh gánh… gồng gồng… (NXB Văn hóa - Văn nghệ). Tác phẩm đã phần nào khắc họa chân dung của tầng lớp trí thức Việt Nam trong 2 giai đoạn kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ.
“Duyên” - tôi biết đến tác giả Nguyên Phong từ cuốn sách Đường mây qua xứ tuyết . Tôi cũng đọc qua về tiểu sử, con đường sự nghiệp của ông. Thật đáng để ngưỡng mộ!
Nhà thơ, nhà báo Vương Tâm vừa ra mắt tuyển “Thơ chọn Vương Tâm” (NXB Hội Nhà văn), với 180 bài thơ và một số bức tranh minh họa của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều.
Nhắc tới nhà văn Nguyễn Văn Thọ, bạn văn thường nhớ tới tiểu thuyết “Quyên”; các tập truyện ngắn: “Gió lạnh”, “Vàng xưa”, “Hương mĩ nhân”, “Vườn mộng”; các tập bút ký và tản văn: “Đào ở xứ người”, “Đầu ngọn sóng”… Ông còn sáng tác thơ, vẽ và viết kịch bản phim… Nhớ về thời hoa niên nhiều ước vọng, ánh mắt ông lấp lánh niềm vui.
“Sống mãi trên quê hương anh hùng” (NXB Quân đội nhân dân, 2021) là cuốn sách được viết theo thể loại truyện ký, về cuộc đời của một người anh hùng đã cống hiến tuổi thanh xuân cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Đó là Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Kim Vang - hình ảnh đại diện cho một thế hệ thanh niên lớn lên trong hoàn cảnh đất nước có chiến tranh, sẵn sàng hy sinh không tiếc tuổi thanh xuân, xương máu của mình cho hòa bình, thống nhất của dân tộc...
Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, tiểu thuyết Số đỏ của Vũ Trọng Phụng là tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ bạn đọc. Đến nay, mặc dù đã được phổ biến rộng rãi, nhưng không phải mọi cắt nghĩa về nó đã thật thấu đáo, thuyết phục.
Nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà nghiên cứu lý luận văn học Việt Nam trong nhiều thập niên qua là giới thiệu, nghiên cứu, tổng thuật các hệ thống lý thuyết để vận dụng vào nghiên cứu thực tiễn văn học.
Với 17 truyện ngắn gọn gàng, tập truyện ngắn “Gió thổi trước hiên nhà” vừa được NXB Văn học ấn hành, mở ra một thế giới ngổn ngang, đa tạp của cuộc sống đời thường từ miền quê đến phố thị với đủ mọi cung bậc cảm xúc, những cảnh đời buồn vui, đặc biệt là những thân phận đàn bà nhọc nhằn, cay đắng.
Nhãn sách Văn sử tinh hoa thuộc Công ty TNHH Sách và Truyền thông Việt Nam (Tri Thức Trẻ Books) vừa phát hành cuốn "Phong vị xuân xưa - Ngày xuân xem sách biết việc cổ kim". Tác phẩm được sưu tầm, tuyển chọn từ nhiều cuốn sách, báo, tạp chí trong giai đoạn từ 1920 đến khoảng 1945.
Mấy năm gần đây, nhiều danh tác Việt đã được phát hành lại, mang đến cho độc giả hiện đại cơ hội tiếp cận dễ dàng hơn các ấn phẩm có tuổi đời trên dưới một thế kỷ. Không đơn thuần là “bình mới rượu cũ”, nỗ lực này còn mang tính gợi mở, góp phần định vị, thúc đẩy đa dạng chiều kích văn chương.
“Bốn nhà văn nhà số 4”, NXB Hội Nhà văn, của nhà phê bình Ngô Thảo dày dặn, chia làm bốn phần, tập hợp 35 bài viết của tác giả về bốn nhân vật văn chương nổi tiếng mà sự nghiệp gắn liền với ngôi nhà số 4 phố Lý Nam Đế - tạp chí Văn nghệ quân đội. Đó là Nguyễn Thi, Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu và Thu Bồn.
Truyện ngắn đối với những tác giả trẻ, mới viết văn, nhiều người tự khám phá mình, bao giờ cũng qua một thử thách. Dương Hương - một tác giả trẻ vừa cho ra mắt tập truyện ngắn “Giá của đàn bà” với nhiều cảm xúc mới mẻ. Chúng tôi xin giới thiệu bài viết của nhà văn Trung Trung Đỉnh về tập truyện ngắn , của tác giả Dương Hương, do Liên Việt ấn hành.
Cầm trên tay cuốn “Thời xuân sắc” của nhà văn Huệ Ninh (NXB Thế giới, 2020) - hồi ký của một người phụ nữ bình thường, tôi thật sự xúc động và còn thấy tiếc, tự hỏi sao sách không dày hơn nữa.
“Nấp” trong nhà báo Trần Nhật Minh với vẻ ngoài “đồ sộ, quánh màu nước thời gian”, là trái tim thi sĩ nhiều rung động. Cho nên, có lẽ đã lần lữa mãi, thì cũng phải đến ngày tâm hồn chật căng, buộc phải tỏa lan hương chất mà tháng năm cuộc đời mình đã trầm tích.
“Hừng Đông” viết về “đêm trước” của cách mạng Việt Nam, giai đoạn trước khi thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (1930) đến cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ. Trong bối cảnh ấy, nhà văn không chạy theo sự kiện, biến cố, mà hướng tới con người cụ thể với tư cách một nhân vật văn học - chiến sĩ Cộng sản Phan Đăng Lưu.
“Lắng đọng và suy nghĩ” (NXB KH&KT, 2020) cái tên sách khiêm tốn của Tạ Quang Ngọc trở nên cuốn hút tôi. Và sự chắt lọc trí tuệ, cũng như chân thành cảm xúc, chân thành tự bạch trong cuốn sách này đã không chỉ khiến tôi cảm phục tác giả, mở mang tri thức, mà còn nâng thêm cho mình bản lĩnh, bồi đắp tình yêu con người, tình yêu đối với quê hương đất nước và sự nghiệp cách mạng.
Giải thưởng văn học Sông Mekong lần thứ 11 sẽ diễn ra tại thủ đô Phnompenh, Campuchia vào cuối năm 2020. Hai tác giả Việt Nam đoạt Giải thưởng năm nay là tác giả Trần Nhuận Minh với tác phẩm sách thơ Qua sóng Trường Giang và tác giả Trần Ngọc Phú với tác phẩm Từ Biên giới Tây Nam đến đất Chùa Tháp.