“Miền thánh đợi”, là tuyển chọn 40 truyện ngắn của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Văn học cho ra mắt.
Chất liệu tác phẩm được Nguyễn Văn Học lấy từ đời sống nông thôn đến thành thị, phản ánh sự xâm thực, ảnh hưởng lối sống thành thị đối với nông thôn, sự mai một của vẻ đẹp truyền thống. Các nhân vật của anh làm đủ nghề như kinh doanh bất động sản, xây dựng, nhậu thuê, mẫu make up... Họ đứng giữa nhiều ngả tốt xấu, bị biến dạng, tha hóa bởi sức mạnh của đồng tiền, vòng xoáy của quyền lực. Đặc biệt, anh chú ý đến bi kịch của gia đình. Đặt nhân vật vào nhiều vai diễn, nỗi đau này đến nỗi đau khác dồn dập, rồi từ chính vết thương, từ sự vấp ngã, tác giả để họ tự điều chỉnh, tự tìm ý nghĩa và giá trị của cuộc sống.
Truyện của Nguyễn Văn Học đa phần xây dựng theo mô hình, bên trong và bên ngoài, tốt và xấu, vui và buồn, quá khứ và hiện tại, lý trí và bản năng, vị tha và ích kỷ… nhưng sự chuyển dịch giữa các thái cực đó khá tinh tế, phù hợp những chuyển động tâm trạng của con người. Đối diện những phân mảnh của cuộc sống, nhiều khi bị xói mòn, dẫn đến nhấn chìm, tuyệt vọng, song lại câu thúc con người, không ngừng vật lộn, đấu tranh chống lại những bất toàn, khẳng định bản lĩnh. Trong sai lầm, nhân vật của anh có chiều sâu hơn khi phô bày những day dứt, tự vấn với chính bản thân mình. Lợi đã nhận ra những nghiệt ngã, đớn đau của số phận từ chính hoàn cảnh gia đình mình: “Bi kịch của người nghèo không ác liệt bằng bi kịch của… nhà giàu” [tr.137]. Càng rơi vào bi kịch, con người càng khó tìm điểm tựa. Những mảnh vỡ của cuộc sống cho Hân bài học lớn lên: “…cuộc sống này có những khoảng trống không thể lấp đầy. Kể cả những ước vọng, không thể lấy tiền tài để trải lên những bước đi đến với hạnh phúc” [tr.326].
Nếu hiện tại thử thách lòng kiên nhẫn, sức chịu đựng của con người thì quá khứ, truyền thống tốt đẹp cho con người sợi dây để nắm vào đó mà bắt đầu làm lại cuộc đời hoặc tiếp thêm năng lượng cho hành trình còn lắm nỗi truân chuyên: “Ký ức vì thế xứng là một loài hoa được chơi phổ biến và tôn sùng” [tr.303]. Gửi gắm triết lý đời sống thông qua những cuộc day dứt tâm thức của các nhân vật, một mặt Nguyễn Văn Học gia tăng sức nặng, cái nhìn đa chiều cho tập truyện, mặt khác, mượn triết lý làm chỗ dựa, giúp con người tự ứng biến, tự thích nghi, tự điều chỉnh chính mình cho phù hợp cuộc sống.
Nhiều truyện của Nguyễn Văn Học lấy thiên nhiên làm nhân vật chính, làm người kể chuyện và kiểu đặt nhan đề gắn với một sinh mệnh của thiên nhiên như “Tiệc xuân”, “Nhạc cây”, “Nhẫn hoa”, “Vịn vào ngọn lúa bay lên”, “Ngã lên cỏ thơm”… đã xác tín vai trò quan trọng của thiên nhiên đối với con người, nhờ có thiên nhiên mà con người ngẫm suy về vị trí, trách nhiệm của mình. 40 truyện ngắn tuyển chọn đủ để người đọc nhận ra sự hài hòa giữa giọng văn riêng, ấm áp, mượt mà, đậm chất thơ với giọng văn chua chát, đắng đót, lạnh lùng của anh. Nhiệt huyết, táo bạo với các đề tài nhạy cảm, những vấn đề nhức nhối của xã hội, không chỉ ở tuyển này mà còn ở những tập sách khác của anh, cùng với ý thức “giữ lấy vị muối của tâm hồn”, ít nhiều đã ghi nhận, khẳng định tâm huyết Nguyễn Văn Học đối với văn chương.
Theo Hoàng Thụy Anh - Thời Nay
. Hai năm sau kể từ khi Julia Kristeva đưa ra khái niệm liên văn bản (intertextuality), Roland Barthes đã đi xa hơn nhiều qua một tuyên bố gây sốc: Cái chết của tác giả (The Death of the Author, 1968). Những quan niệm mới mẻ của các nhà khoa học một thời từng là trụ cột của chủ nghĩa cấu trúc đã chính thức khép lại vai trò của isme này và mở ra giai đoạn hậu cấu trúc. Trong quan niệm mang tính gây hấn của họ, người đọc, từ chỗ là kẻ bên lề, đã chính thức bước vào vị thế trung tâm với tư cách là kẻ có quyền năng tối thượng trong việc thiết lập mối quan hệ và ý nghĩa giữa văn bản và liên văn bản, giữa văn bản và các thiết chế văn hóa đã tạo ra nó(1).
Tiểu thuyết về giải phóng miền Nam Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.1975 của nhà báo kỳ cựu Trần Mai Hạnh đã vượt qua tiểu thuyết về chiến tranh biên giới phía Bắc Mình và họ của Nguyễn Bình Phương, tác giả xuất sắc của văn học đương đại.
“Tay chơi” Nguyễn Quang Sáng rời xa cõi tạm, “trưởng lão” Tô Hoài về với “Cát bụi chân ai,” nhà văn của đất và người phương Nam - Anh Đức về với đất Mẹ, tác giả của “Biển và chim bói cá” - nhà văn Bùi Ngọc Tấn kết thúc hành trình sống và viết…
"Những đỉnh núi du ca" là công trình nghiên cứu mới nhất về tộc người H'mông của nhà nghiên cứu trẻ Nguyễn Mạnh Tiến (ảnh bên), người đã cố công lang thang suốt ba năm trên khắp miền núi phía Bắc mà trọng tâm là cao nguyên đá Đồng Văn để tìm kiếm cho mình một lối tiếp cận khả dĩ nhất để giải mã những phản ứng phức tạp của tộc người vừa đặc biệt, vừa hấp dẫn nhưng cũng không ít bí ẩn.
"Có một phố vừa đi qua phố" - tập di cảo của cố tác giả Đinh Vũ Hoàng Nguyên - là một trong bốn tác phẩm văn học đoạt giải "Văn học Nghệ thuật Thủ đô 2014".
Nhà văn quân đội có tiếng Đình Kính (Hải Phòng) viết ở nhiều lĩnh vực: Tiểu thuyết, truyện ngắn, ký, kịch bản phim. Mảng chủ đề lớn mà ông đeo đuổi là biển và những người lính biển, với các tác phẩm “Sóng cửa sông” (1976), “Đảo mùa gió” (1978), “Lính thủy” (1978), “Người của biển” (1985) - Giải thưởng văn học Bộ Quốc phòng, “Sóng chìm” (2002), “Huyền thoại tàu không số” (2012) - 2 tác phẩm này đều đoạt Giải thưởng Hội Nhà văn VN. Phóng viên Báo Lao Động đã phỏng vấn ông…
Trong tiểu thuyết Xác phàm, nhà văn Nguyễn Đình Tú dùng hình ảnh “mùi buồn” để gợi lại ẩn ức về một cuộc chiến tranh.
Bất kỳ người cầm bút nào cũng đều mơ ước rằng tác phẩm của mình sẽ trở thành sách gối đầu giường của hàng triệu người. Sao chúng tôi - những nhà văn, nhà thơ Việt Nam lại không mong muốn một ngày tác phẩm của mình hiện diện trên các ngôn ngữ của dân tộc khác chứ?
NGUYỄN NHẬT ÁNH
Tạp văn
Nhà văn Tô Hoài - tác giả của cuốn sách "Dế mèn phiêu lưu ký" khiến bao thế hệ bạn đọc Việt Nam say mê - đã từ trần vào trưa 6.7.2014 tại nhà riêng ở Hà Nội, hưởng thọ 95 tuổi.
Nobel Văn học là đỉnh cao nhưng không phải đỉnh cao nào cũng làm hoan hỉ tất cả mọi người. Việc lựa chọn của viện Hàn lâm Thuỵ Điển những năm gần đây chắc chắn sẽ làm chạnh lòng những ai đã trót yêu thích thế giới văn chương của Kafka, Jorge Louis Borges, Umberto Eco, Robbe – Grillet, Italo Calvino…
Ngày nay, nhìn lại chủ trương cách mạng của Phan Châu Trinh cách đây hơn một thế kỷ, một lần nữa chúng ta lại thấy tầm nhìn của một người mang khát vọng Khai dân trí, Chấn dân khí, Hậu dân sinh.
Lần nào ra Hà Nội, dù dài ngày hay chỉ là thoáng chốc, nhà văn Trần Thùy Mai cũng tới ngồi uống cà phê ở nhà hàng Thủy Tạ nhìn ngắm hồ Gươm và hẹn bạn bè tới gặp gỡ chuyện trò. Hỏi vì sao chị chỉ chọn mỗi chỗ này, Trần Thùy Mai bảo: “Là vì ở đây là “Hà Nội nhất”, lại có thiên nhiên bao quanh, giống như bờ sông Hương ở Huế vậy…”.