Đi xe đò ra Đông Hà thì mưa ập đến. Minh rủ tôi:
- Ta vào chợ vừa xem hàng, vừa nấp mưa.
Vào đến cổng chợ, hàng ngoại bày bán la liệt.
- Hai ông anh mua dù đi, dù Thái hẳn hoi, hết chê...
Một em môi đỏ chót mời chào.
Tôi nói vui:
- Dù Thái hay dù Mèo cũng phải mua, mưa thế này không có áo nhựa, thì chỉ ngồi nhờ quán em mà ngắm trời. Giá bao nhiêu!
- Năm mươi ngàn đồng ông anh ạ. Miệng liến thoắng phân bua, thuế nọ thuế kia, công an thuế vụ, chẳng lời lãi gì mấy. Miệng nói mắt cười, tay cầm cái dù đỏ cụp xòe lia lịa.
- Sao đắt vậy! Ở Huế có bốn mươi lăm ngàn đồng.
Cô gái bán hàng bị hẫng, không ngờ mấy cha phiêu lãng nắm chắc giá trị trường. Thực ra tôi nói đại vậy chứ có đi ra chợ Đông Ba, Đông Bảy gì đâu.
- Thôi bốn chục ngàn. Không mai bọn tôi đi Khe Sanh mua. Minh trả vậy rồi đưa cái dù cho cô gái.
- Không lời một cắc, nhưng buổi sáng may xưa. Thấy vía ông anh nghệ sĩ, bán để lấy hên.
Chúng tôi chọn hai cái rồi trương ô đi giữa mưa đường phố Đông Hà.
Khi về đến nhà, nhìn chữ thì ra dù Singapo. Thái hay Po thì cũng là dù ngoại, chắc xài được lâu.
Ai ngờ chưa hết mùa mưa dù bị kẹt cứng. Gặp mưa giữa phố, cần trương dù thì nó không chịu bung ra cho. Bạn tôi cười:
- Hóc rồi, cho nó một be Huđa là nó xòe ngay.
Hôm sau tôi cho nó uống đầy luyn mà vẫn bị kẹt. Tôi bực, ném dù vào xó nhà.
Tình cờ, tôi thấy bên lề đường phố Trần Hưng Đạo có anh thợ còn trẻ với cái bàn gỗ dân giã: SỬA DÙ.
Tôi tức tốc về nhà đem dù đi sửa. Vợ tôi càu nhàu: "Tối còn đi đâu!" Tôi bỏ ngoài tai.
May quá anh thợ nhận sửa rất nhiệt tâm..
- Vâng, bác chờ tý xíu thôi.
Anh ta dùng cái nan hoa xe đạp đập bẹp loay hoay chừng mười phút cái dù trương, cụp như mới.
Ít nhất cũng năm ngàn. Tôi nghĩ vậy. Nhưng không ngờ anh ta chỉ lấy có một ngàn.
Tôi đưa tờ giấy bạc hai ngàn đồng cám ơn rối rít, người thợ sửa dù lục túi tìm tiền thối lại.
- Anh cứ cầm lấy, tôi hay đi qua đây.
Nói vậy để anh yên tâm chứ hai ngàn đồng còn là rẻ. Nhưng người thợ không chịu, đòi đổi tiền để trả, đang dùng dằng thì trời đổ mưa. Tôi vội vã tìm nơi ẩn nấp.
Đây là phố giàu sang ở Huế, những tiệm vàng bạc óng ánh phát quang với các tên hiệu: Kim Chi, Ái Hương... rồi những tiệm đồng hồ, tivi, cát xét đời mới.
Vào nấp không tiện, tôi đi thẳng. Trời mưa to có dù che vẫn ướt. Liền nhớ ra có anh bạn làm Giám đốc công ty ở một con đường gần đây. Cố đạp đến đó, một công đôi việc: thăm bạn, tránh mưa.
Vợ giám đốc còn xuân sắc. Thời kỳ chồng mới làm giám đốc chị ta lộng lẫy như bà hoàng. Mấy lần trước chị tiếp tôi ừ à cho qua chuyện, rồi bỏ đi rất tế nhị. Bây giờ trước mặt tôi, chị ta đon đả pha trà. Nhà cửa như bị xáo trộn.
- Anh Hà đi đâu chị?
Không trả lời câu hỏi, chị ta rót nước và phân bua:
- Các cháu đi học cả.
Thời gian trôi chậm rãi, im lặng đến dễ sợ. Nhìn trời mưa lơ đãng, tôi tìm cách rút lui.
- Anh Hà đi Hà Nội hơn tháng nay.
Tôi nhìn vợ giám đốc, cớ rút lui đây rồi.
- Có việc gì vậy? Tôi hỏi?
- Thì chuyện làm ăn ở công ty, đài báo đưa tin om sòm. Anh còn lạ gì!
- Tôi đâu có biết!... Rồi đứng dậy cáo từ.
- Trời đang mưa to, làm gì mà anh vội thế?
Chị ta cầm tôi lại, kể trọn vẹn sự đổ bể công ty từ A đến Z, giám đốc Hà có nguy cơ hầu tòa.
- Nhưng đi Hà Nội thì giải quyết được gì! Tôi thật thà hỏi.
- Ấy chết, có chứ anh. Mọi việc có liên quan từ Hà Nội đến Sài Gòn rồi cả bên Lào. Nhưng ở Hà Nội mới là quan trọng. Anh Hà nhà em đi là cốt nhờ vào lúc này.
Nhìn cái dù của tôi cụp xuống dựng bên tường nhà, chị ta phân bua: “Trong khi mưa bão có dù che chắn đỡ ướt”.
Tôi ngồi im như tượng đá hồi lâu... Thì ra vậy.
- Chắc tốn kém cho chuyến đi không nhỏ, tôi đưa mắt nhìn.
Vợ giám đốc trả lời:
- Em đưa nhà em năm cây.
Làm sao mà tôi tin lời người đàn bà này? Có thể ít hơn có thể nhiều hơn số vàng chị ta nói.
- Vốn liếng cả nhà có vậy. Chị ta nói thế. Thiên hạ đồn đại chứ tụi em có gì đâu! Nhờ Phật nhờ Trời, nếu không qua được thì anh Hà đành lên trại BĐ đi giữ bò hay cắt tranh, chứ biết làm sao? Chị ta lau nước mắt.
Ngồi lại chỉ thêm rách việc, vả trời đã mưa nhỏ hạt. Tôi cáo từ, khi bước ra thềm vừa dương ô, chị ta còn nói thêm:
- Anh quen với nhà báo nhờ anh nói giúp một tay.
Thì ra Hà đi mua cái dù nội đến hàng chục triệu đồng để che đỡ một cơn mưa, mới biết dù ngoại tôi mua rẻ chán...
Huế, mùa mưa 93
N.L
(TCSH60/02-1994)
CHÂU SA
Tôi ngủ nhiều hơn từ khi thời tiết vào thu. Trong mơ, tôi thấy mình đang chạy trên cánh đồng mùa lạnh. Tôi trèo lên gò đất, nhìn ra xa và thấy một đàn chuột nối đuôi nhau bò về phía rìa cánh đồng.
ĐÀO QUỐC MINH
QUÁCH THÁI DI
Hai tháng nghỉ phép cộng với số tiền thưởng khá lớn, tôi lên đường đi du lịch. Tôi dự định sẽ dừng chân ở Helsinki để thăm đứa em gái rồi sẽ đi tiếp.
TRU SA
Tôi và Đán tìm được chỗ nghỉ chân tạm thời. Đấy là một thị trấn nhỏ. Nền công nghiệp vẫn chưa hoàn toàn khống chế nơi này nên tôi có thể yên tâm với các lọ nước mắm, cá tươi không dán bao bì.
NGUYỄN HOÀNG MAI
Nắng vàng lấp lóa trải khắp mặt biển, cậu bé với mái tóc xoăn đen nhánh cứ đi bộ trên bờ cát dài nhấp nhô.
PHẠM XUÂN PHỤNG
Xưa, về phương Nam có một chàng trai, mặt mày thanh tú, tính nết hồn hậu, tuổi trạc đôi mươi. Chưa có người gá nghĩa trăm năm nên cây xanh còn lẻ bóng. Tên chàng là La Hồng Phượng.
NGUYÊN NGUYÊN
Nếu như ở P vào những năm 20 thế kỷ trước, khi đó, tôi hãy còn là tên bồi bàn ở La Closerie des Lilas, nơi Ernest thường qua lại uống rượu và ngồi viết văn.
NGUYỄN THỊ ẤM
Một lần tôi quá bộ đến nhà một viên bác sĩ. Ông vốn là bạn cũ, nay làm việc tại một bệnh viện lớn trong thành phố. Ông kể một câu chuyện như sau:
BẠCH LÊ QUANG
1.
Trà nương Nguyên Xuân nhìn xa, nhìn thật xa, nơi có mấy dặm sơn khê mây phủ... Nắng chiều phủ bóng mảnh vườn hong hanh mùi hương Nguyệt Quế sau mưa, sau những dòng tuế nguyệt thênh thang ở xứ này, hai mùa mưa và nắng.
TRẦN BĂNG KHUÊ
1.
“Từ khi tôi được sinh ra”.
LÊ THỊ KIM SƠN
Những đầm đìa sương gió đó nào ai biết cho chăng? Mà có biết cũng chả để làm gì, bởi tự ta hiểu, tự dòng sông và chiếc đò này hiểu.
HOÀNG THU PHỐ
TỐNG PHÚ SA
Bây giờ lão nằm đó, thiêm thiếp trên tấm phản bằng bìa của những cây xoan mà lão tự đóng bằng chiếc dao cùn gỉ. Tấm thân gầy trơ xương dán bẹp xuống manh chiếu cói đã rách bươm.
THANH TÙNG
Thân yêu tặng đồng đội nhân kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Sư đoàn
LÊ MINH PHONG
Thêm một lần nữa những người đàn ông đó lại đến nhà. Họ nói với tôi về tình yêu, về lòng trắc ẩn và về những sự vụ nằm ngoài tầm kiểm soát của lý trí.
SƯƠNG NGUYỆT MINH
Ngõ phố nhỏ lòng vòng, chật hẹp. Miên vừa ép xe đạp Thống Nhất vào bên tường nhà ẩm ướt rêu xanh mọc tránh một ông ba Tầu gánh hàng tào phớ thì lại đụng phải chị gánh hàng hoa bán rong.
ĐẶNG THÙY TIÊN
Tôi nhẹ nhàng lách cửa đi vào. Giờ này hẳn Ngài1 đã đi nằm. Tôi phải cố gắng nhất có thể để không làm phiền Ngài trong lúc nghỉ ngơi.
VIỆT HÙNG
Bây giờ thì ở Việt Nam đã có "Đài hóa thân hoàn vũ" (nói đơn giản là lò thiêu những xác chết).
NGUYỄN THỊ DUYÊN SANH
- Thôi, hai bà cháu về đi không mưa ướt hết!
CÁT LÂM
1. “Về thôi mẹ ơi, nơi đây đã chẳng còn gì ngoài đống đổ nát nữa rồi. Về với gió Hồ Tây để nghe lồng lộng trong buổi mùa đông như mẹ kể. Về với đàn sâm cầm nhởn nha mặt nước. Chẳng có gì cho mình cả, chỉ trừ có nỗi dằn vặt mỗi ngày một nhiều hơn. Về thôi mẹ ơi, về với bà ngoại, ông ngoại, để một lần con được biết mình vẫn còn có họ hàng, có quê hương.”