Đan Thanh thở dài. Nhặt cành củi khô, vô thức anh vẽ trên cát một hình năm góc trong có ngôi sao. Làn sóng đăng-ten trắng trào lên xóa hình vẽ liền tay.
Sáu năm trước Đan Thanh cũng vẽ một cái hình như thế. Thủy Tiên nằm phơi nắng trên cát, chân tay giang rộng trông như bông hoa khổng lồ cánh dài trắng muốt. Biển mon men đến chân nàng rồi lại rút ra xa. Nàng lim dim mắt, mỉm cười lơ đãng.
Thanh ngắm Thủy Tiên. Vóc người nàng cân đối tuyệt hảo. Chiều cao, chiều dài của tay và chân. Tỷ lệ từ thắt lưng đến đầu và thắt lưng xuống chân. Độ thon và các đường cong.
Hình thể vạn vật trên đời sở dĩ trông cân đối hài hòa chính là vì nó được cấu tạo theo một tỷ lệ tạo hình chung mà tạo hóa ấn định. Điều kỳ diệu này người Hy Lạp cổ đại say mê môn hình học đã tìm ra.
Thanh vẽ một hình năm góc lớn, trong có ngôi sao năm cánh đều, rồi bảo Thủy Tiên nằm giang tay giang chân vào đó. Đỉnh đầu, hai bàn tay, hai bàn chân vừa chấm đỉnh năm cánh ngôi sao. Đó chính là một thử nghiệm xác định sự cân đối hình thể của các hoa hậu.
Thủy Tiên cười khanh khách:
- Người em có gì giống hình thù những ngôi nhà của anh vẽ mẫu không?
- Các lâu đài cung điện trên mặt đất sở dĩ đẹp mê hồn là vì nó có một cái gì đó chung, giống với hình thể em.
- Xạo...
- Người Hy Lạp cổ đại đã đem những cô gái đẹp ra đo. Đem chiều cao chia cho chiều dài từ rốn xuống chân họ được một con số: 1,618. Lấy chiều dài từ rốn xuống chân chia cho chiều dài từ rốn lên đầu cũng được con số 1,618. Rồi kích thước nhiều bộ phận trong cơ thể con người đem so sánh với nhau cũng đều là tỷ lệ 1,618 cả. Đó là một phát hiện kinh ngạc. Sự bí hiểm diệu kỳ của tạo hóa. Đem đo bất cứ cái gì có vẻ đẹp cân đối trong thiên nhiên thấy chúng đều cấu tạo theo cái tỷ lệ vàng 1,618 cả. Người Hy Lạp cổ đại đã xây dựng nên đền Pác-tê-nông nổi tiếng với nguyên tắc các bộ phận cấu tạo theo tương quan tỷ lệ 1,618. Và đã trở thành mẫu mực kiến trúc cho mọi thời đại. Anh cũng sẽ xây dựng một tòa lâu đài tuân theo tỷ lệ vàng của thân thể em, Thủy Tiên ạ...
Thủy Tiên ngồi dậy dúi đầu Thanh xuống sóng biển sặc sụa:
- Cho hết ba hoa!
Hai người ngồi nhai những miếng bích qui nhỏ và tu chung chai nước khoáng...
Đan Thanh được người ta thuê vẽ mẫu một dinh thự vĩ đại với yêu cầu trở thành biểu tượng của thành phố.
Hạnh phúc đến với người kiến trúc sư trẻ tài hoa. Nguồn cảm hứng sáng tác diệu kỳ đã làm anh như sống trong thế giới thần tiên. Anh gầy xác đi và lâng lâng như kẻ mộng du. Đêm đêm anh ngồi vẽ miệt mài và chiều chiều lại cùng Thủy Tiên ra biển. Nàng vẫn nằm đó trên cát trên sóng như bông hoa cánh dài trắng muốt khổng lồ. Còn anh ngồi nhấp từng hớp bia nhỏ ngắm nàng mỗi ngày lại phát hiện ra một điều mới mẻ. Cái "tỷ lệ vàng" không còn là chuyện nói ba hoa, mà đã trở thành hiện thực công việc.
Anh sẽ xây tòa dinh thự kỳ vĩ kia trên nguồn cảm hứng có được từ vẻ đẹp thân thể nàng.
Anh sẽ noi gương những người Hy Lạp cổ đại khi xây dựng đền Pác-tê-nông. Anh sẽ sử dụng "tỷ lệ vàng" cổ điển.
Vẻ đẹp của đồi tuyết phủ và đôi vú kia có gì giống nhau? Sẽ trồng một rặng liễu gợi hình ảnh mái tóc thiếu nữ. Một dòng suối nhân tạo giữa hai bờ đá trắng uốn lượn giống nét lượn của eo lưng nàng.
Thanh đặt tên cho tòa dinh thự là Thủy Tiên. Ký hiệu riêng của anh thôi. Thành phố sẽ đặt tên cho nó bằng một khái niệm chính trị: dinh Hòa Bình, dinh Tự Do, dinh Cộng Hòa chẳng hạn. Kệ họ. Với anh, hòa bình tự do, dân chủ, cộng hòa đồng nghĩa với thủy tiên cả.
Người ta hoài thai chín tháng mười ngày sẽ được một con người. Anh hoài thai ba tháng xong bản thiết kế. Nhưng vào ngày trao bản thiết kế cho người ta thi công, cũng là ngày anh gặp chuyện đau buồn nhất đời: Thủy Tiên đã bỏ anh để đi yêu một người khác đẹp trai và giàu có áp đảo anh.
Thanh đau khổ đến mức rời thành phố N. ngay lập tức, không trở lại, trừ buổi dự khánh thành tòa lâu đài. Nó được đặt tên đúng như ước đoán của anh: "Dinh Hòa Bình". Tòa nhà được khen là đẹp nhất thành phố. Rặng liễu, dòng suối, bờ đá trắng, "tỷ lệ vàng" cổ điển...
Sáu năm đã trôi qua, nghề nghiệp dẫn Thanh đi khắp nơi trong nước để vẽ thuê những tòa nhà vụn vặt lắt nhắt giống như vài cuộc tình vụn vặt lắt nhắt mà anh trải qua.
Không thể nào còn có được một tình yêu như mối tình đầu Thủy Tiên.
Anh không còn gặp được một cô gái nào có cơ thể đúng khít tỷ lệ vàng của tạo hóa 1,618 như Thủy Tiên. Người đẹp trên đời ít quá. Nhưng cái đẹp tuyệt đỉnh ấy đã vĩnh viễn chìm vào sương khói mịt mù của ký ức mất rồi.
Thanh lang thang, bơ phờ để cho thời gian trôi trên vai như nước chảy bèo trôi...
..."Xin mời kiến trúc sư tới Dinh Hòa Bình dự lễ tiếp tân...".
Đan Thanh thắt cà vạt, sửa nếp lễ phục soi gương lần cuối.
Thành phố đã lên đèn. Anh bước chầm chậm dọc đại lộ. Dửng dưng. Những người qua đường không quen biết. Anh muốn coi thành phố này là hoàn toàn xa lạ. Nhưng những gốc cây, góc phố có kỷ niệm xưa đã chống lại anh làm anh thỉnh thoảng phải bóp chặt lấy ngực như cơn đau tim.
Những pha đèn sáng rực soi tỏ những đường nét hình đồi tuyết phủ (hay là hình đôi vú trinh nữ Thủy Tiên năm nào) của dinh Hòa Bình hiện ra trước mặt.
Đan Thanh lững thững bước vào tiền sảnh. Những bóng đèn màu nhỏ xíu mắc trên rặng liễu như mưa sao. Từ trong các xe hơi sang trọng, các quan khách bước ra tấp nập. Thanh bắt tay vài người quen.
Trong đại sảnh đã thấy đông đúc ồn ào. Thanh đi dọc hành lang huyền ảo lộng lẫy. Anh muốn ngắm lại vẻ đẹp của Thủy Tiên, của mối tình đầu.
Người Thanh xâm sấp như sốt. Anh rẽ ngoặt một thang gác khuất nẻo không bật đèn, ánh sáng dưới vườn hắt lên mờ mờ. Một người đàn bà đang ngồi dùng xà phòng kỳ cọ những viên đá trắng bọc ngoài ban công hình cánh hoa Thủy Tiên.
- Lúc nào cũng phải đánh sạch nhé - Thanh nói bâng quơ - Cánh hoa thủy tiên bao giờ cũng trắng nõn.
Người đàn bà lao công đánh rơi chiếc giẻ, như điện giật, ngẩng lên. Tiếp đến, hộp xà phòng tung tóe. Người đàn bà lao xuống cầu thang...
Thanh sững người. Anh vừa thấy một dáng nét lóe lên như chớp sáng trong óc.
- Thủy Tiên! - Anh thốt gọi.
Ánh sáng lờ mờ và các âm thanh mù mịt làm Thanh mất nhanh nhạy. Anh chỉ thấy một bóng người lẫn vội vào vườn cây chạy trốn trong bóng đêm.
- Thưa ông, đừng gọi con bé ấy làm gì - Một người trực điện tay cầm kìm từ phòng xép bước ra, đứng trước mặt Thanh - Nó không còn phấn hương nữa đâu. Thoáng nhìn thì có vẻ đẹp đấy, nhưng lai lịch đâu có ra gì. Tôi có thể giới thiệu cho ông một cô gái tinh khôi, thơm ngát như hoa Thủy Tiên, để ông làm bạn, bạn thôi, nếu ông muốn thế. Còn con bé kia đã có chồng, bị chồng bỏ, xin vào đây làm lao công. Nó cùng tổ công đoàn với tôi, tôi biết. Hiện đang yêu đương lăng nhăng năm bảy mối, mà chẳng chắc chắn mối nào...
Đan Thanh thấy cái ban công hình hoa thủy tiên mình đang đứng như có vẻ chông chênh, dễ ngã. Anh thật sự sợ, dịch lui vào.
Anh nhìn mặt người thợ điện chán nản lắc đầu.
Tiếng chuông trong đại sảnh đã reo báo giờ khai mạc. Thanh vội vã bước tới.
Đại Yên 19-9-93
N.P.H
(TCSH59/01-1994)
TRÚC PHƯƠNGDừng lại nghỉ chân, chị Dần tựa lưng vào gốc cây cơm nguội râm bóng bên con đường ngoằn ngoèo dẫn lên dốc Lưng Mây. Mấy cô gái Stiêng quảy gùi đi ngược ra phố trấn chốc chốc gởi lại nụ cười tự nhiên như hoa cỏ cho người phụ nữ miền xuôi đi thăm người nhà trong trại.
LÊ GIA NINHMột danh nhân nào đó đã nói rằng: "Người đàn bà có hai lần dễ thương. Một lần trên giường cưới và một lần trên giường chết". Riêng tôi, tôi thấy mỗi tháng người đàn bà có thêm một lần dễ thương nữa. Đó là kỳ nhận lương của chồng.
QUỐC THÀNH Năm ấy lên cao nguyên thăm anh bạn, biết tôi lần đầu đến anh dẫn ra trung tâm xã coi cho biết, cũng là lúc dân đi rẫy về. Ngược chiều chúng tôi là một ông già, mắt nhìn xuống miệng cứ lẩm bẩm: "Muộn rồi, Muộn rồi". Tôi nghĩ ông vội đi đâu đó, chắc nóng lòng lắm.
ĐÀO DUY HIỆPNgày xưa có một chàng trai rất lịch sự. Anh thường có nhiều khách đến nhà chơi.
TRẦN THỊ TRƯỜNGCái tin đám ma ông S chỉ có chiếc quan tài rỗng dù dấu kín đến mấy cũng cứ lan đi. Mấy "nhà báo trẻ" cứ nhớn nha nhớn nhác muốn gặp thân nhân phỏng vấn, ghi hình nhưng nhìn thấy cái vẻ lãnh đạm của H. bác sĩ quân y, con trai ông, liền co cả lại.
NGUYỄN HỮU THÔNGChao ơi? Xin chào Thầy, lâu ngày ghê.Tôi lúng túng một hồi mới nhận ra cô Sen. Trước mắt tôi bây giờ là một thiếu phụ với nụ cười tươi, rạng rỡ, nhưng vẫn không làm phai đi trên khuôn mặt gầy những vết hằn khốn khó.
ĐOÀN LÊ Tặng anh tôi Anh làm khoa học, tôi là diễn viên nhà hát. Riêng điều đó đã không hợp nhau. Nhưng tuổi trẻ không chịu nghĩ chín chắn, chúng tôi cứ yêu nhau bất chấp mọi giông bão ở cả hai phía gia đình.
NGUYỄN NGỌC LỢITối đó bản Phiệt có buổi liên hoan văn nghệ. Cơm chiều xong Tản đưa tôi vào đó chơi. Chúng tôi đang chuẩn bị đi thì một cô đang dẹp đám cuốc xẻng trong góc lán nói vọng ra. Anh Tản mà đưa anh ấy đi thì có mà... Anh ấy đẹp trai, gái bản theo hết, mất phần đấy... Tản cười, cho theo bớt chứ một mình tôi... mệt lắm.
LÊ NGUYÊN NGỮTrong bối cảnh rạt rào gió bấc và nắng trải vàng như mật bên ngoài báo hiệu Tết sắp vê, con ngựa cũng đứng dạng bốn chân như lắng nghe câu chuyện đầy hoài niệm mà Tư Gồng bắt đầu kể tôi nghe. Giản dị vì đây là câu chuyện về chính nó, Tư Gồng trước kia đã lần khân hẹn khất với tôi chờ đến Tết Con Ngựa. Mà lúc này thì đã là cuối tháng chạp rồi.
NGUYỄN QUANG LẬPChiều ba mươi tết, Quỳ đạp xích lô ra ga, tính đón khách chuyến tàu vét rồi gửi xích lô, bắt xe đò về quê. Vừa vào sân ga, tàu chưa về đã có khách gọi, may thế. Khách là một trung niên mặt rỗ, quần bò áo thun, kính đen gọng vàng.
ĐỖ KIM CUÔNG1... Cho đến lúc sực tỉnh, tôi mới nhận ra con đường ra cánh đồng tôm và những vườn dừa dưới chân núi Đồng Bò.
HỒNG NHU Xóm phố nằm trên một khu đất trước đây là một dẫy đồi nghe nói vốn là nơi mồ mả dày đặc, phần lớn là mồ vô chủ không biết từ bao đời nay; và cũng chẳng biết nơi nào có nơi nào không, bởi vì gần như tất cả mồ mả ở đó đều đã bị thời gian mưa gió bào mòn, chẳng còn nấm ngôi gì cả.
TRẦN HẠ THÁP1*Gã nằm xuống thoải mái. Cảm giác mát lạnh của ghế đá còn rịn hơi sương buổi sớm thu giúp gã chợp mắt ngay. Công viên thành phố không chỉ là bạn đời của những ai không nhà, các tên chích choác, kẻ sống ngoài vòng luật pháp... Đây cũng là nơi khá thân quen đối với người như gã. Ít ra đã hơn bốn tháng qua, từ khi gã rời một khách sạn năm sao trong thành phố.
THÁI KIM LAN"Làm sao biết từng nỗi đời riêngĐể yêu thương yêu cho nồng nàn” Trịnh Công Sơn
THÁI KIM LAN(tiếp theo)
NGUYỄN ĐẶNG MỪNGLGT: Cuộc sống cứ lao về phía trước, song những tâm hồn đa cảm thì lại hay ngoảnh nhìn về phía sau. Nước nhảy lên bờ là ánh nhìn về những ngày đã qua giữa một vùng quê bình yên của “đêm trước đổi mới”. Một bức tranh quê sống động, dung dị song ngổn ngang những cảnh đời, những cảnh tình mà chúng ta không được phép quên, bởi tư duy đổi mới của đất nước hãy còn tiếp diễn...
VĨNH NGUYÊNNgô - bạn tôi rủ tôi về làng Chẻ.Đến thành phố H.H., tôi mượn chiếc xe máy của một người quen. Tôi chở Ngô về làng An Hải Trung.
I. Nàng là nhân vật chính của vở kịch. Vở kịch đang diễn ra. Những chủ đề về tình yêu và hôn nhân, về ước mơ và sự thật, về hoài vọng và định mệnh, về sinh ly và tử biệt, v.v và v.v... đan chéo và quyện chặt vào nhau, tạo nên một trường nghĩa lơ mơ lan man đầy ảo dị mà qua đó, những nhân vật còn lại cứ tông tốc xoay xỏa quanh một nhân vật trung tâm đang chơi trò mê hoặc: nhân vật chính.
Đó là lần thứ mười Malio quay về góc phố ấy. Phố hẹp, những căn nhà mặt tiền nhấp nhô, khách sạn lấp lánh đèn chen cửa hàng tơ lụa, phòng tranh sơn mài phương Đông sát với những quán cà phê nho nhỏ bài trí kiểu Tây phương...
Năm 1966 thầy Phan Linh dạy Toán lớp 7A tại trường cấp II xã Phúc Giang. Đó là năm chiến tranh phá hoại rất ác liệt. Máy bay Mỹ cứ nhằm những tụ điểm đông người thả bom. Học sinh đến trường phải đội mũ rơm. Để tránh bom đạn trường Phúc Giang phải sơ tán về các làng, các xóm học tạm. Lớp 7A của Phan Linh sơ tán về làng Mai.