Đan Thanh thở dài. Nhặt cành củi khô, vô thức anh vẽ trên cát một hình năm góc trong có ngôi sao. Làn sóng đăng-ten trắng trào lên xóa hình vẽ liền tay.
Sáu năm trước Đan Thanh cũng vẽ một cái hình như thế. Thủy Tiên nằm phơi nắng trên cát, chân tay giang rộng trông như bông hoa khổng lồ cánh dài trắng muốt. Biển mon men đến chân nàng rồi lại rút ra xa. Nàng lim dim mắt, mỉm cười lơ đãng.
Thanh ngắm Thủy Tiên. Vóc người nàng cân đối tuyệt hảo. Chiều cao, chiều dài của tay và chân. Tỷ lệ từ thắt lưng đến đầu và thắt lưng xuống chân. Độ thon và các đường cong.
Hình thể vạn vật trên đời sở dĩ trông cân đối hài hòa chính là vì nó được cấu tạo theo một tỷ lệ tạo hình chung mà tạo hóa ấn định. Điều kỳ diệu này người Hy Lạp cổ đại say mê môn hình học đã tìm ra.
Thanh vẽ một hình năm góc lớn, trong có ngôi sao năm cánh đều, rồi bảo Thủy Tiên nằm giang tay giang chân vào đó. Đỉnh đầu, hai bàn tay, hai bàn chân vừa chấm đỉnh năm cánh ngôi sao. Đó chính là một thử nghiệm xác định sự cân đối hình thể của các hoa hậu.
Thủy Tiên cười khanh khách:
- Người em có gì giống hình thù những ngôi nhà của anh vẽ mẫu không?
- Các lâu đài cung điện trên mặt đất sở dĩ đẹp mê hồn là vì nó có một cái gì đó chung, giống với hình thể em.
- Xạo...
- Người Hy Lạp cổ đại đã đem những cô gái đẹp ra đo. Đem chiều cao chia cho chiều dài từ rốn xuống chân họ được một con số: 1,618. Lấy chiều dài từ rốn xuống chân chia cho chiều dài từ rốn lên đầu cũng được con số 1,618. Rồi kích thước nhiều bộ phận trong cơ thể con người đem so sánh với nhau cũng đều là tỷ lệ 1,618 cả. Đó là một phát hiện kinh ngạc. Sự bí hiểm diệu kỳ của tạo hóa. Đem đo bất cứ cái gì có vẻ đẹp cân đối trong thiên nhiên thấy chúng đều cấu tạo theo cái tỷ lệ vàng 1,618 cả. Người Hy Lạp cổ đại đã xây dựng nên đền Pác-tê-nông nổi tiếng với nguyên tắc các bộ phận cấu tạo theo tương quan tỷ lệ 1,618. Và đã trở thành mẫu mực kiến trúc cho mọi thời đại. Anh cũng sẽ xây dựng một tòa lâu đài tuân theo tỷ lệ vàng của thân thể em, Thủy Tiên ạ...
Thủy Tiên ngồi dậy dúi đầu Thanh xuống sóng biển sặc sụa:
- Cho hết ba hoa!
Hai người ngồi nhai những miếng bích qui nhỏ và tu chung chai nước khoáng...
Đan Thanh được người ta thuê vẽ mẫu một dinh thự vĩ đại với yêu cầu trở thành biểu tượng của thành phố.
Hạnh phúc đến với người kiến trúc sư trẻ tài hoa. Nguồn cảm hứng sáng tác diệu kỳ đã làm anh như sống trong thế giới thần tiên. Anh gầy xác đi và lâng lâng như kẻ mộng du. Đêm đêm anh ngồi vẽ miệt mài và chiều chiều lại cùng Thủy Tiên ra biển. Nàng vẫn nằm đó trên cát trên sóng như bông hoa cánh dài trắng muốt khổng lồ. Còn anh ngồi nhấp từng hớp bia nhỏ ngắm nàng mỗi ngày lại phát hiện ra một điều mới mẻ. Cái "tỷ lệ vàng" không còn là chuyện nói ba hoa, mà đã trở thành hiện thực công việc.
Anh sẽ xây tòa dinh thự kỳ vĩ kia trên nguồn cảm hứng có được từ vẻ đẹp thân thể nàng.
Anh sẽ noi gương những người Hy Lạp cổ đại khi xây dựng đền Pác-tê-nông. Anh sẽ sử dụng "tỷ lệ vàng" cổ điển.
Vẻ đẹp của đồi tuyết phủ và đôi vú kia có gì giống nhau? Sẽ trồng một rặng liễu gợi hình ảnh mái tóc thiếu nữ. Một dòng suối nhân tạo giữa hai bờ đá trắng uốn lượn giống nét lượn của eo lưng nàng.
Thanh đặt tên cho tòa dinh thự là Thủy Tiên. Ký hiệu riêng của anh thôi. Thành phố sẽ đặt tên cho nó bằng một khái niệm chính trị: dinh Hòa Bình, dinh Tự Do, dinh Cộng Hòa chẳng hạn. Kệ họ. Với anh, hòa bình tự do, dân chủ, cộng hòa đồng nghĩa với thủy tiên cả.
Người ta hoài thai chín tháng mười ngày sẽ được một con người. Anh hoài thai ba tháng xong bản thiết kế. Nhưng vào ngày trao bản thiết kế cho người ta thi công, cũng là ngày anh gặp chuyện đau buồn nhất đời: Thủy Tiên đã bỏ anh để đi yêu một người khác đẹp trai và giàu có áp đảo anh.
Thanh đau khổ đến mức rời thành phố N. ngay lập tức, không trở lại, trừ buổi dự khánh thành tòa lâu đài. Nó được đặt tên đúng như ước đoán của anh: "Dinh Hòa Bình". Tòa nhà được khen là đẹp nhất thành phố. Rặng liễu, dòng suối, bờ đá trắng, "tỷ lệ vàng" cổ điển...
Sáu năm đã trôi qua, nghề nghiệp dẫn Thanh đi khắp nơi trong nước để vẽ thuê những tòa nhà vụn vặt lắt nhắt giống như vài cuộc tình vụn vặt lắt nhắt mà anh trải qua.
Không thể nào còn có được một tình yêu như mối tình đầu Thủy Tiên.
Anh không còn gặp được một cô gái nào có cơ thể đúng khít tỷ lệ vàng của tạo hóa 1,618 như Thủy Tiên. Người đẹp trên đời ít quá. Nhưng cái đẹp tuyệt đỉnh ấy đã vĩnh viễn chìm vào sương khói mịt mù của ký ức mất rồi.
Thanh lang thang, bơ phờ để cho thời gian trôi trên vai như nước chảy bèo trôi...
..."Xin mời kiến trúc sư tới Dinh Hòa Bình dự lễ tiếp tân...".
Đan Thanh thắt cà vạt, sửa nếp lễ phục soi gương lần cuối.
Thành phố đã lên đèn. Anh bước chầm chậm dọc đại lộ. Dửng dưng. Những người qua đường không quen biết. Anh muốn coi thành phố này là hoàn toàn xa lạ. Nhưng những gốc cây, góc phố có kỷ niệm xưa đã chống lại anh làm anh thỉnh thoảng phải bóp chặt lấy ngực như cơn đau tim.
Những pha đèn sáng rực soi tỏ những đường nét hình đồi tuyết phủ (hay là hình đôi vú trinh nữ Thủy Tiên năm nào) của dinh Hòa Bình hiện ra trước mặt.
Đan Thanh lững thững bước vào tiền sảnh. Những bóng đèn màu nhỏ xíu mắc trên rặng liễu như mưa sao. Từ trong các xe hơi sang trọng, các quan khách bước ra tấp nập. Thanh bắt tay vài người quen.
Trong đại sảnh đã thấy đông đúc ồn ào. Thanh đi dọc hành lang huyền ảo lộng lẫy. Anh muốn ngắm lại vẻ đẹp của Thủy Tiên, của mối tình đầu.
Người Thanh xâm sấp như sốt. Anh rẽ ngoặt một thang gác khuất nẻo không bật đèn, ánh sáng dưới vườn hắt lên mờ mờ. Một người đàn bà đang ngồi dùng xà phòng kỳ cọ những viên đá trắng bọc ngoài ban công hình cánh hoa Thủy Tiên.
- Lúc nào cũng phải đánh sạch nhé - Thanh nói bâng quơ - Cánh hoa thủy tiên bao giờ cũng trắng nõn.
Người đàn bà lao công đánh rơi chiếc giẻ, như điện giật, ngẩng lên. Tiếp đến, hộp xà phòng tung tóe. Người đàn bà lao xuống cầu thang...
Thanh sững người. Anh vừa thấy một dáng nét lóe lên như chớp sáng trong óc.
- Thủy Tiên! - Anh thốt gọi.
Ánh sáng lờ mờ và các âm thanh mù mịt làm Thanh mất nhanh nhạy. Anh chỉ thấy một bóng người lẫn vội vào vườn cây chạy trốn trong bóng đêm.
- Thưa ông, đừng gọi con bé ấy làm gì - Một người trực điện tay cầm kìm từ phòng xép bước ra, đứng trước mặt Thanh - Nó không còn phấn hương nữa đâu. Thoáng nhìn thì có vẻ đẹp đấy, nhưng lai lịch đâu có ra gì. Tôi có thể giới thiệu cho ông một cô gái tinh khôi, thơm ngát như hoa Thủy Tiên, để ông làm bạn, bạn thôi, nếu ông muốn thế. Còn con bé kia đã có chồng, bị chồng bỏ, xin vào đây làm lao công. Nó cùng tổ công đoàn với tôi, tôi biết. Hiện đang yêu đương lăng nhăng năm bảy mối, mà chẳng chắc chắn mối nào...
Đan Thanh thấy cái ban công hình hoa thủy tiên mình đang đứng như có vẻ chông chênh, dễ ngã. Anh thật sự sợ, dịch lui vào.
Anh nhìn mặt người thợ điện chán nản lắc đầu.
Tiếng chuông trong đại sảnh đã reo báo giờ khai mạc. Thanh vội vã bước tới.
Đại Yên 19-9-93
N.P.H
(TCSH59/01-1994)
LÊ TRÂMNgồi với tôi và Kh là một đôi nam nữ còn khá trẻ. Chàng thanh niên, theo lời gã, vừa mới về từ Thái Lan sau khi trúng một hợp đồng béo bở. Gã là đại diện của một công ty xuất nhập khẩu nổi tiếng ở bên ấy.
NGÔ TỰ LẬPCó lẽ tôi đã ngủ rất lâu trước khi bị lay dậy một cách dữ dội. Tôi cố nằm thêm, mặc dù đó không phải là thói quen của một người lính cũ. Thường thì tôi bật dậy ngay. Trước khi tôi vào lính, cha tôi, một đại tá từng trải ba cuộc chiến tranh, chỉ dặn mỗi một câu: “Hãy chồm dậy ngay tiếng còi báo động đầu tiên!”. Lời dạy của ông tôi làm theo trong suốt thời gian tại ngũ và cả khi giải ngũ. Nhưng có những lúc ta không làm chủ được mình. Tôi thấy mình đau ê ẩm và phải một lúc khá lâu sau tôi mới chậm chạp mở mắt.
PHẠM THỊ CÚCTừ những ngày thơ bé còn cắp sách đến trường cho đến khi đã bước vào đời, con cái đã khôn lớn và trưởng thành, trong ký ức của tôi vẫn luôn lưu giữ những hình ảnh sinh động và kỳ diệu của hàng ngàn con cò trắng rợp cả cánh đồng bát ngát, những cánh rừng và vườn cây trĩu nặng vô vàn chim chóc, hình ảnh chim cò thân thiết đậu cả trên vai người, trên đầu người, quẩn dưới chân người... là chuyện của Vùng Đồng tháp Mười qua những trang viết hấp dẫn của các nhà văn Sơn Nam và Đoàn Giỏi.
MAI NINHTrong khoảng giữa buổi chiều thăm viếng cơ sở và dạ tiệc, tôi chạy về nhà thay quần áo. Dưới vòi nước ấm, tôi nao nao xúc động nhớ lại từng khuôn mặt bạn bè. Ngoài một hai người thỉnh thoảng gặp nhau nhờ ở lại nơi này sau khi tốt nghiệp, còn hầu hết thì sau một phần tư thế kỷ đã qua đi, bây giờ mới tái ngộ. Làm sao không ngẩn người trước những tên bạn ngày xưa mặt mũi căng hồng tí tửng nhố nhăng, giờ đây làn da gấp nếp, râu ria đạo mạo, ra dáng sếp lớn sếp nhỏ cả rồi. Và dấu chân chim của thời gian càng rõ rệt hơn nữa, nơi những cô đầm bạn gái của tôi.
MAI NINH- Rối, Rối ơi! Dậy đi nào. - Nằm mãi đây cũng đừng hòng có ai lượm xác đem chôn. - Dậy đi! Rối ơi.
ANH DƯƠNGCòn sống đến nay, ông tôi phải hơn trăm tuổi. Trước ngày chết, ông kể cho tôi câu chuyện thương tâm này.
NGUYỄN XUÂN HOÀNG1. Từ Huệ nằm thiêm thiếp bên cạnh án thư. Tóc râu chàng bạc trắng. Đêm qua, ngoài trời mưa gió to quá. Chàng không làm sao ngủ được. Từ Huệ sợ mưa, sợ phải nghe thấy những âm thanh cuồng nộ của trời đất. Điệu luân vũ ấy là nỗi ám ảnh khi chàng còn là một anh khóa vô danh.
PHAN TUẤN ANHLớp Lý trong một chiều nhốn nháo. Vài đứa con gái ngồi sụt sùi cho nhân vật nữ trong phim trên ti vi chết sớm và nguyền rủa đạo diễn như một tay giết người. Những đứa con trai thì tiếc rẻ cho một vài pha bóng hụt tối qua, để lại hậu quả là mất hẳn một "tháng lương" mà nhẽ ra đã có thể lĩnh sáng nay tại... chủ quán.
NGUYỄN VIỆT HOÀLGT: Khi ánh sáng phản chiếu từ mặt trái đồng tiền ùa vào cánh cửa làng mở rộng, “sức nóng” của nó gần như thiêu rụi mọi nền tảng đạo đức một bộ phận không nhỏ đám thượng lưu gồm cả quan viên hương lý. Căn bệnh mà tác giả Nguyễn Việt Hoà mổ xẻ trong truyện ngắn dưới đây, dẫu chưa cao tay để diệt bằng hết những vi-rút-làng, song việc ngăn chặn một đại dịch bắt đầu là có thể...S.H
TRẦN HẠ THÁP1/ Người đàn ông đang huơ rìu. Liên tục những bi củi tươi bị xé phanh, toang toác. Gió lạnh một buổi tàn đông, sắp Tết nhưng trên khuôn ngực mồ hôi loang lổ như mưa. Xóm lò heo. Buổi sáng chưa mở mắt đã hỗn độn, mù trời hơi nước. Cái thế giới được khoanh vùng bằng tiếng kêu bi thiết các con vật thảm tử. Mùi phân chuồng phát tán, nghẹt thở. Tiếng người lê la trả giá, mặc cả. Tiếng cười rộ lên đắc ý trộn lẫn tiếng chửi thề tục tằn đe doạ. Đâu đó, mơ hồ giọng trẻ con khóc và tiếng ru hò ngái ngủ xa xôi…
NGUYỄN NGỌC LỢITôi diện bộ "téc gan" quân nhu, dắt súng vào người, dặn dò cậu lái xe rồi hoà vào dòng người đi ra sân bay. Được giao nhiệm vụ về nước sắm hàng, gặp một sự kiện quan trọng, tôi không muốn bỏ lỡ dịp được chứng kiến. Thị xã Lộc Ninh năm 1973 đã trở thành thủ đô của chính phủ cách mạng.
THÁI BÁ TÂN…Con chim hung dữ màu đen là trọng tâm của bức tranh, được ông giành hết tâm sức miêu tả rất sống động. Trong tranh, nó đang bám chân vào ngực Prômêtê, xoè hai cánh giữ thăng bằng, chiếc mỏ khoặm ngậm một miếng tim vừa moi từ lồng ngực khổng lồ của chàng…
NGUYỄN ĐỨC SĨ TIẾNMọi người đến Huế với những lí do khác nhau. Riêng các văn nghệ sĩ thì thường đến để tìm cảm hứng sáng tác. Tuy nhiên ý tưởng của mỗi người thì mỗi khác, chẳng ai giống ai. Họa sĩ Vĩnh Trung và nghệ sĩ Hải Lý là một trong những trường hợp như vậy.
XUÂN ĐÀIChuyện thằng Thanh con cô Ngoan ở làng Đông cuối tháng này tổ chức đám cưới với con Thuý con cô Lâm ở làng Nổi, dân xã Vĩnh Sơn ai cũng tỏ tường. Cái đận cô Lâm có chửa, điều tiếng khắp làng, người ta đoán già đoán non về cha của đứa bé. Đoán vụng đoán trộm, thì thầm nhỏ to sau lưng, chứ thấy bóng cô đi ngang qua là họ im bặt. Nó mà nghe được nó tế cho! Nó vén mồm, vén váy, réo tên cúng cơm ba đời nhà mình ra mà chửi.
PHẠM THỊ XUÂNChị Xoan trở mình nhè nhẹ, sợ làm đứa cháu giật mình thức giấc. Chị quay mặt vào tường như cố tránh cái ánh sáng xanh dịu phát ra từ ngọn đèn ngủ. Chị nhắm kín mắt nhưng vẫn không sao ngủ được. Đầu óc chị rối bời bao ý nghĩ. Có một cái gì day dứt, một cái gì tiếc nuối, một cái gì hẫng hụt vừa đi vào cuộc đời chị. Chị bỗng thấy lòng mình trống trải đến vô vị...
PHẠM THỊ XUÂNLGT: Ấn tượng của một nữ tác giả mới lần đầu tiên gửi tác phẩm đến cho TCSH thật khá đậm đà. Ấy là Phạm Thị Xuân, một phụ nữ ở độ tuổi đã qua thời thanh xuân, đang công tác tại một đơn vị y tế huyện Quảng Điền.
QUÝ THỂCó ai đến nhà chơi, bà cụ Tuần chỉ mép tấm phản gỗ mời ngồi, bà nói:- Giang sơn của "bầy choa" (chúng tôi) chỉ có chừng ni. Không ghế bàn, xa lông, sập gụ tủ chè chi cả, chịu khó ngồi đỡ, ông bà mô áo quần trắng trẻo sạch sẽ sợ dơ, thì ngồi lên đây. Bà cụ xoè cái quạt giấy cũ đã rách, lộ ra mấy cái nan tre lót cho khách ngồi. Nhưng không ai nỡ ngồi lên cái quạt giấy của cụ.
NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO...Sáng hôm ấy bà con xóm đạo đi lễ rất đông. Người ta nhìn thấy một vệt sao băng vào lúc trời tảng sáng. Họ cho rằng Chúa thấu hiểu được nỗi đau đang dày xéo trên thân thể Xoan. Nhưng cũng chính vì thế mà bố cô lại quay về làm chính con người liêm khiết hồi xưa. Thiên đường cũng có những con đường riêng để người ta sám hối.
XUÂN ĐÀI 1. Mỗi lần từ quê trở về Sài Gòn, sống bên chồng và hai đứa con, tôi không nguôi nhớ đến chị. Năm nay chị đã ngoài bốn mươi, không chồng, không con, lủi thủi ra vào trong ngôi nhà một gian hai chái. Ngôi nhà vừa được xây dựng cách đây gần ba năm bằng số tiền chị tằn tiện, chắt bóp mười mấy năm và tiền vợ chồng tôi phụ giúp chút đỉnh. Vài ba năm, vợ chồng con cái chúng tôi mới về thăm chị một lần. Chị mừng, chị vui, trò chuyện với các cháu suốt ngày. Chị quấn quýt lũ trẻ, lũ trẻ cũng quấn quýt chị.
TRẦN THỊ TRƯỜNGNgày trăng tròn lẻ. Tháng Trung Thu năm Đại Bảo thứ 3.Người hai lưỡi bảo là ngày Sao Thổ phạm vào Thái Âm.Người ngắn lưỡi nói Sao Chổi mọc ở phương Tây.Người dài lưỡi bảo có tinh vượn đen ăn mặt trời, ngày Nhật thực, nếu không yểm kỹ sông Nhị đang nảy vàng ròng sẽ ngừng.Động đất.