Hệ lụy thơ
NGUYỄN KHẮC THẠCH
Nhà thơ Nguyễn Khắc Thạch - Ảnh tư liệu
Vì yêu thơ hoặc vì duyên nợ gì đó nên mặc dù đã có chứng chỉ hành nghề ổn định và có phần “béo bở” ở một lĩnh vực chuyên môn khác nhưng tôi vẫn đeo đẳng nó như trò chơi thả mồi bắt bóng để rồi lòng dòng mãi, cuối cùng cũng về được với “cội nguồn”. Dẫu rằng, cội nguồn ấy là “cội nguồn bạc bẽo”.
Tôi về Hội Văn học Nghệ thuật đúng vào dịp khai sinh tờ Sông Hương nhưng vẫn phải ngước lên phấn đấu bền bỉ bằng “công việc lặt vặt” gần chục năm ròng mới trở thành biên tập viên của tạp chí này. Thoạt đầu, tôi phải lúng ta lúng túng vì cái mặc cảm đẳng cấp khi bước vào thế giới “văn mình vợ người”. Những biên tập viên của Sông Hương trước tôi là nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ, nhà thơ Lê Thị Mây đều sáng giá hơn tôi về phương diện “văn kỳ thanh”. Song, dù sao thì tôi cũng có một chút năng lực tự biết để khỏi phải ví mình với “Tào ngu” hoặc sánh mình với “Đoàn giỏi”...
Rồi tôi cũng thực thụ trở thành một “gác cổng thơ” cho Sông Hương ở cái thời thập thò thi pháp “nhân bản... vi tính” thơ. Thơ nhiều thật nhưng phần lớn thơ thời nay đều do người ta nghĩ ra trong lúc vô cớ, trong trạng thái vô hồn. Hễ đọc là biết liền. Xưa nay, thơ có đánh lừa được ai đâu. Đã thế, thơ lại rất giàu “tính tập thể”. Bài bài giống nhau, người người giống nhau. Thậm chí có lần, tôi còn nhận được cả “dị bản” bài Dòng sông một bờ của chính mình với bút danh của một giám đốc xây dựng ở Đà Nẵng nhờ nhà báo Thanh Tùng chuyển đến tận tay! Tôi thích in cho vui nhưng anh Hồng Nhu, Tổng biên tập lúc đó đã can. Dường như anh Hồng Nhu cũng biết bài thơ ấy đã làm cho ngài giám đốc kia nổi tiếng hơn tôi. Điều này, dù chua chát một chút nhưng cũng dễ nhịn cảm trong cái gọi là “Cơ chế thị trường”. Chỉ khi là “con đẻ” của những người có tiền, có quyền thì nó mới được báo này đưa ra in, báo kia xúm vào bình ! Nghe đâu theo đà hứng khởi, ngài giám đốc còn chuẩn bị khắc “tác quyền” vào đá nhưng bất ngờ bị một tờ báo khác phanh phui sự thật nên đành phải gác lại. Tôi không buồn, không vui và cũng chưa bao giờ phiền lòng hoặc cố chấp việc này nhưng nhân dịp viết vài dòng kỷ niệm về nghề biên tập thơ trên Sông Hương thì cũng đưa ra như một kiểu lấy chuyện làm quà. Điều khích lệ hơn cả đối với tôi là thơ Sông Hương vẫn còn người ái mộ. Dù thơ của ai, viết ở đâu nhưng một khi đã tràn lên Sông Hương thì nó cũng hòa vào dòng thơ Huế. Có lẽ nét riêng của thơ Huế chính là sự nhẫn nại thanh lọc, là yếu tố giao thoa hội ngộ của những tâm hồn cá biệt không biên giới.
Cái nghề biên tập thơ hẳn giống như cái hàn thử biểu của đời sống thi ca. Nó là sự ăn theo những vui buồn, thành bại của các nhà thơ đi qua “bàn biên tập”. Mỗi lần đọc được những câu thơ hay, những bài thơ hay tôi đều bị ám ảnh đến giày vò, cảm khoái đến rưng rưng. Nghĩa là hiệu ứng thẩm mỹ cũng xui khiến người ta hao tổn ca lo trong sự dịu êm đau đớn. Với cái đẹp, cái hay còn thế huống hồ chi cái xấu, cái dở. Chuyện ứng xử những bài thơ không dùng được với tác giả của nó thật không dễ dàng chút nào. Qua nhiều thể nghiệm, tôi thấy điều tối kỵ đối với người biên tập không phải là việc chê phụ nữ xấu trước mặt họ mà là việc chê thơ dở trước mặt tác giả của nó.
Hệ lụy thơ là vậy đấy. Cả thơ dở lẫn thơ hay, cả hai cực đều khổ cho người biên tập.
(TCSH112/06-1998)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Nhà thơ NGUYỄN KHOA ĐIỀM
Sinh ngày 15 - 4 - 1943 tại Thuỷ An, Thừa Thiên Huế.
Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Tổng Biên tập Sông Hương từ tháng 6-1983 đến tháng 4-1986.
Hiện là uỷ viên Bộ chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tư tưởng Văn hoá Trung ương. -
Nhà văn TÔ NHUẬN VỸ
Sinh ngày 25 - 8 - 1941 tại Mai Vĩnh, Vinh Xuân, Phú Vang, TT. Huế.
Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Tổng Biên tập Sông Hương từ tháng 5 - 1986 đến tháng 8 - 1989. -
Nhà văn NGUYỄN KHẮC PHÊ
Sinh ngày 26 - 4 - 1939 tại Huế (Quê Hương Sơn, Hà Tĩnh).
Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Tổng Biên tập Sông Hương từ tháng 2-1991 đến tháng 5-1991. Trước đó, từ 1983 đến 1990, liên tục giữ cương vị Phó Tổng Biên tập. -
Nhà thơ NGUYỄN KHẮC THẠCH
Sinh ngày 12 - 4 - 1948 tại Làng Diệu, Phúc Thành, Yên Thành, Nghệ An.
Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Tổng Biên tập Sông Hương từ tháng 11 - 2000 đến tháng 5-2008. -
Nhà văn HỒNG NHU
Sinh ngày 1 - 12 - 1934 tại Mỹ Lợi, Vinh Mỹ, Phú Lộc, TT.Huế.
Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Tổng Biên tập Sông Hương chính thức từ tháng 1 - 1992 đến tháng 7 - 1997. Trước đó, với cương vị lãnh đạo của cơ quan chủ quản được trên chỉ định phụ trách Sông Hương cả năm 1990. -
Nhà văn NGUYỄN QUANG HÀ
Sinh ngày 15 - 1 - 1941 tại Quang Biểu, Quang Châu, Việt Yên, Bắc Giang.
Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Tổng Biên tập Sông Hương từ tháng 8 - 1997 đến tháng 10 - 2000. -
ĐOÀN MẠNH PHƯƠNG(Nhà thơ, Giám đốc Công ty Văn hoá Trí tuệ Việt)
-
TRẦN ĐÔN(Hội viên Hội Nhà báo Việt Nam)
-
NGUYỄN UYỂN(Nhà văn - Trưởng ban công tác Hội - Hội Nhà báo Việt Nam)
-
NGUYỄN CẢNH TUẤN(Nguyên UV.BCH Hội VHNT Vĩnh Phú)
-
TRẦN PHƯƠNG TRÀ(Nhà văn, nguyên Trưởng ban Văn nghệ Đài Tiếng nói Việt Nam)
-
HỔNG NHU -
VÕ MẠNH LẬP -
VƯƠNG HỒNG HOAN -
NGUYỄN QUANG HÀ
Trong đại hội văn nghệ thành phố Đà Nẵng, nhà thơ Huy Cận, phó chủ tịch ủy ban toàn quốc liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam phát biểu rằng: “Ở các tỉnh có hai ban tuyên huấn. -
NGUYỄN TRÙNG DƯƠNG
Tôi cũng thuộc những người đọc Sông Hương bắt đầu từ trang cuối và giở ngược lên phía trước, như lối đọc sách chữ Hán. Hẳn nhiều độc giả có cùng ý thích như tôi khi đón trên tay những số Sông Hương còn thơm mùi mực, ẩn chứa biết bao điều lạ trong công việc kỳ thú: tìm hiểu, nghiên cứu văn hóa Huế.
-
NGÔ MINH
Tôi xin dừng lại cái từ mọi người đã quen dùng "những người viết trẻ" để chỉ các bạn văn mới cầm bút. Có nghĩa là nó chỉ đơn thuần là thời gian số học, còn chuyện văn chương hay dở hẳn tùy theo từng người, không ai dám so. Không phải "viết lâu thì lên lão làng"!
-
Nhân dịp kỷ niệm 10 năm Tạp chí Sông Hương ra số đầu tiên chúng tôi có làm một cuộc phỏng vấn nhỏ, thực chất là các buổi trò chuyện cùng một số bạn đọc mà chúng tôi có dịp gặp gỡ được. Thành thật, chúng tôi không đi tìm kiếm những lời khen, mà chỉ mong muốn đón nhận những chỉ bảo chân tình, xây dựng. TCSH xin được bày tỏ lòng cảm ơn đối với các anh, chị đã gửi ý kiến của mình tới tòa soạn; và hy vọng rằng sự quan tâm đáng quý này của độc giả dành cho TCSH chúng tôi không chỉ trong dịp này mà thôi.
TCSH -
NHỚ LẠI "THUỞ BAN ĐẦU"
"Cái thuở ban đầu..." vẫn thường lưu lại trong ký ức người ta những dấu ấn sâu đậm khác thường. "Thuở ban đầu" của Sông Hương đối với tôi còn gắn với một kỷ niệm riêng nho nhỏ mà khó quên. Những ngày trung tuần tháng 6 năm 1983...
.png)
.png)
