G.Verdi, cuộc đời bi tráng mang tâm hồn cách mạng

15:35 31/07/2008

NGUYỄN KHẮC THÀNHGiuseppe.Verdi sinh ngày 12 tháng 10 năm 1813 tại thị trấn Bosseto thuộc tỉnh Parma, Ý. Cha ông là người canh giữ quán trọ, mẹ làm nghề quay tơ. Khi còn là đứa trẻ lên 3, ông đã sớm thể hiện tài năng âm nhạc của mình.

Một nhà tổ chức của xứ đạo Pietro Baisrochi đã dạy nhạc cho ông. Ngay từ đầu, vì những lý do nào đó trong việc quản lý, ông đã không được chấp nhận vào học tại viện âm nhạc ở Milan . Mặc dù vậy, trong thời gian đó ông vẫn tiếp tục đến nhà hát thường xuyên để tự mình học các tác phẩm opera. Cơ hội lần thứ 2 đến với ông khi ông gặp được Antonio Barezzi, một thương gia giàu có, là chủ tịch giai cấp thượng lưu yêu âm nhạc tại Bosseto và từ đó trở thành người tài trợ chính cho toàn bộ hoạt động nghiên cứu âm nhạc của Verdi. Tại Milan, ông đã được nghe nhạc Viennese cổ điển, đặc biệt là những tác phẩm dành cho tứ tấu đàn dây. Chính sự giới thiệu đến tầng lớp quý tộc Milan và những mối quan hệ của nhà hát đã gây ảnh hưởng lớn đến vận mệnh của ông như 1 nhà soạn nhạc trẻ tuổi. Để cống hiến bản thân mình hơn nữa cho thanh nhạc, ngoài việc chỉ huy dàn hợp xướng và việc soạn những tác phẩm riêng cho từng nhạc cụ, ông hầu như đã dành toàn bộ thời gian để sáng tác những tác phẩm âm nhạc cho sân khấu. Vào tuổi 23, Verdi kết hôn với Margherita, là con gái của Antonio Barezzi. Họ sớm có được 2 người con, 1 trai, 1 gái. Sau khi nhận viết cho nhà hát La Scala ở Milan , vở nhạc kịch đầu tiên của mình, ông đã lần lượt mất đi 2 người con và vợ chỉ trong thời gian 3 năm ngắn ngủi. Verdi rơi vào tuyệt vọng. Ông đương đầu nỗi bất hạnh của mình bằng việc soạn những vở nhạc kịch mới. Thành công thực sự đầu tiên của ông là vở nhạc kịch NABUCCO đạt đến 57 buổi biểu diễn trong vòng 3 tháng mặc dù theo kế hoạch chỉ có 8 buổi. Ở tuổi 34, Verdi trở thành nhân vật nổi tiếng trên toàn thế giới về lĩnh vực âm nhạc. Các tác phẩm nhạc kịch của ông được công diễn trên toàn thế giới và các tác phẩm mới được hầu hết các nhà hát quan trọng nhất của Ý đón nhận, đưa vào biểu diễn. Viễn du đó đây nhiều nơi, cuối cùng ông cũng gặp và yêu Giuseppina Strepponi, một giọng nữ cao điêu luyện và nổi tiếng và trở thành vợ ông vài năm sau đó. G.Verdi đắc cử và trở thành nghị sỹ quốc hội khoá đầu tiên của Ý và chính ông là người đã sáng tác bài quốc tế ca để tham dự buổi khai mạc cuộc trình diễn quốc tế lại London . Tài năng âm nhạc kiệt xuất của ông đã đưa ông trở thành người anh hùng dân tộc. Ông sáng tác khoảng 30 tác phẩm nhạc kịch, trong đó 2/3 đã trở thành kiệt tác. Ông đã thành công trong việc điều chỉnh phong cách nhạc kịch của mình phù hợp với truyền thống âm nhạc lâu đời và vẫn trung thành với những di sản văn hoá của những nhà soạn nhạc người Ý khác như Rossini, Donizetti. Trong những tác phẩm của mình, ông luôn phát huy hết khả năng trình diễn của dàn nhạc cũng như buộc các ca sỹ phải biểu diễn hết mình và phải tạo được sự chú ý sâu sắc ở bộ phận công chúng thưởng ngoạn. Cái chết của Verdi đã khép lại một thời đại âm nhạc ở Ý, nhưng đám tang ông cũng là thời điểm bắt đầu cho sự thăng hoa của những tác phẩm của ông, những tác phẩm trở nên nổi tiếng chưa từng có, vẫn sống mãi và tồn tại cho đến hôm nay như trước đây chưa từng được biết đến trên toàn thế giới.
Không như Mozart, Bethoven hay Tchaikosky, những người đạt đến những tác phẩm ở đỉnh cao bất kỳ thể loại âm nhạc cổ điển nào. Ơ Verdi, khuynh hướng chính của ông là viết cho nhạc kịch. Tác phẩm của Verdi đánh dấu cho sự hưng thịnh nhất của nền ca kịch Ý và những tác phẩm của ông chính là những thành tựu xuất sắc nhất của nền nghệ thuật hiện thực thế giới. Các tác phẩm của Verdi tràn ngập nguồn cảm hứng anh hùng cách mạng. Âm nhạc của ông đã phục vụ cho sự đấu tranh của nhân dân và trở thành ngọn cờ của cuộc đấu tranh này, những giai điệu trong nhạc kịch của ông là những bài ca cách mạng. Tính sân khấu rõ ràng, sự sôi động của các màn, cảnh, sự sắc bén của tính cách nhân vật, tài nghệ tuyệt vời của phương thức cùng diễn tấu, sự phong phú dồi dào của giai điệu, tính màu sắc và sức truyền cảm của các bài hát, đó chính là những nét đặc biệt của “bút pháp” Verdi, nhà soạn kịch âm nhạc vĩ đại của Ý. Bằng việc kết hợp những đặc trưng truyền thống với sự dũng cảm đi tìm cái mới, Verdi đã mở rộng chân trời của trường phái ca kịch dân tộc.
Trong gần 30 tác phẩm nhạc kịch, cần phải kể đến những tác phẩm như NABUCCO, DON CARLOS, RIGOLETTO, LA TRAUVIATA, AIDA... nhưng vở nhạc kịch hoành tráng nhất của Verdi là AIDA được trình diễn lần đầu vào năm 1871 tại Cairo, Ai Cập.

Với thiên hướng bản năng về âm nhạc, Verdi là người tạo dựng nền văn hoá nước nhà. Sinh ra từ địa vị thấp hèn và nghèo khổ, sự cống hiến của ông vượt ra khỏi địa vị của mình, chính ông là biểu tượng của nước Ý. Từ trước đến nay, chưa từng có 1 nhạc sỹ nào tạo nhiều cảm hứng cho nước mình, ông thực sự là hiện thân của nền âm nhạc opera truyền thống của Ý và năm nay nước Ý kỷ niệm 100 năm ngày mất của ông. Bản hợp xướng “Va pensiero” dành cho những người yêu nước trong những năm 1840, nói về những người nô lệ Hebrew khóc thương cảnh nước mất nhà tan, được hàng trăm người cùng hát tiễn đưa linh hồn nhà soạn nhạc Verdi về thế giới bên kia năm 1901.
N.K.T

(nguồn: TCSH số 156 - 02 - 2002)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Xem thêm

Âm nhạc và trái tim

Các nhà nghiên cứu vừa phát hiện ra rằng Luwig van Beethoven đã soạn nhạc theo nhịp đập trái tim mình. Theo họ, những nhịp điệu ấn tượng trong một số tác phẩm nổi tiếng nhất của nhà soạn nhạc có thể xuất phát từ chứng loạn nhịp tim của ông.
Chào mừng Pierre Boulez tuổi 90

Có lần tôi hỏi một nhóm các nhà soạn nhạc trẻ mà tôi đang giảng dạy xem liệu có thứ âm nhạc hiện đại nào khiến họ không ưa chăng. Hơn một nửa số người đã nhắc đến Pierre Boulez.
Cười cùng Haydn

Joseph Haydn là một nhà soạn nhạc đáng kinh ngạc và hài hước là một phần trong nghệ thuật tuyệt vời của ông.
Bài hát thời Điện Biên

Nhạc: NGUYỄN VIỆT HOÀNG
Thơ: NGUYỄN THÀNH PHONG
Ravi Shankar - bố già của dòng World Music

George Harrison của ban nhạc The Beatles gọi ông là “bố già” của dòng World Music. Yehudi Menuhin, Philip Glass, André Previn, Zubin Mehta và David Murphy từng hợp tác ra album hoặc chỉ huy tác phẩm của ông. Nhiều nghệ sĩ độc tấu, trong đó có nghệ sĩ flute Jean-Pierre Rampal hay nghệ sĩ cello Mstislav Rostropovich, đều từng mời ông biểu diễn cùng. Ông là nghệ sĩ đàn sitar, nhà soạn nhạc cổ truyền Ấn Độ Ravi Shankar.
Minh triết trong một nền dân nhạc

LÊ ĐÌNH BÍCH

Sau lần dự buổi giảng dạy về văn hóa và âm nhạc của chúng tôi cho sinh viên Đại học SIT - Hoa Kỳ theo kế hoạch thường niên hợp tác giữa Đại học Cần Thơ và Đại học SIT, nghiên cứu sinh tiến sĩ âm nhạc Alexander M. Cannon, thuộc bộ môn âm nhạc học Đại học Michigan quyết định về Cần Thơ nghiên cứu âm nhạc Tài Tử Nam Bộ - một phần trong luận án tiến sĩ của anh.
Nhạc sỹ An Thuyên-bậc thầy của những sáng tác âm hưởng dân gian

Nền Âm nhạc Việt Nam vừa phải đau đớn tiễn biệt những vị nhạc sĩ tài hoa liên tiếp chỉ trong một thời gian ngắn, từ Trần Văn Khê, Phan Huỳnh Điều, Phan Nhân cho tới An Thuyên. Trong số này, nhạc sĩ An Thuyên được coi là gương mặt tiêu biểu của dòng âm nhạc dân gian đương đại.
Kiệt tác giao hưởng số 40 của Mozart

Đa số giao hưởng của Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791) được viết ở giọng trưởng, chỉ có hai bản giao hưởng số 25 và số 40 đều được viết ở giọng thứ (Sol thứ).
Cristofori, cha đẻ của đàn piano

Mặc dù tên tuổi của Cristofori ít được phổ biến rộng rãi, nhưng cây đàn piano do ông tạo ra đã trở thành nhạc cụ có tầm ảnh hướng rất lớn đến nền âm nhạc và xã hội loài người.
Năm cuộc luận chiến trong giới nhạc cổ điển

Âm nhạc cổ điển vốn có tiếng là quý phái song cũng đầy rẫy những cuộc luận chiến và những vụ bê bối. Clemency Burton-Hill chọn ra một vài sự vụ đình đám nhất trong số đó.
Trịnh Công Sơn với Huế và chùa

Huế và chùa, hai mảnh ghép trong vô tận mảnh ghép cuộc đời họ Trịnh, chỉ duy, chúng hình như gần trái tim của người nhất, hay nói cách khác, Trịnh đã hít thở từ khi còn nằm nôi...
“Rừng hát” - tuyển tập một đời người

NGUYỄN VIỆT

Tuyển tập Rừng hát do Nxb. Văn học ấn hành, vừa ra mắt bạn đọc tháng 1/2015, là một công trình xuất bản văn học nghệ thuật công phu, chất lượng và rất đáng trân trọng về những tác phẩm và công trình nghiên cứu của nhạc sĩ, nhà văn, nhà biên kịch, nhà nghiên cứu văn hóa, văn nghệ dân gian Minh Phương.
Vĩnh biệt nhạc sĩ Hồ Bông

Sau hơn một năm điều trị bệnh, dù được các y bác sĩ tận tình cứu chữa, nhưng vì tuổi cao, sức yếu, nhạc sĩ Hồ Bông đã trút hơn thở cuối cùng vào lúc 16 giờ 15 ngày 23-4, tại Bệnh viện Thống Nhất, TPHCM.
“Viết bởi Phu nhân Bach”?

Martin Jarvis, giáo sư âm nhạc người Wales hiện đang giảng dạy tại ĐH Charles Darwin, Úc, vừa đưa ra một số bằng chứng cho rằng người vợ thứ hai của Bach, Anna Magdalena, mới chính là tác giả thực sự của một số tác phẩm lớn của ông, bao gồm cả bộ tác phẩm Cello Suites kinh điển.
Những tuyệt phẩm âm nhạc gắn liền với mốc son lịch sử dân tộc

“19 tháng 8”, “Giải phóng Điện Biên”, “Tiến về Hà Nội”, “Đất nước trọn niềm vui”, “Như có Bác trong ngày đại thắng”…là những khúc tráng ca đầy hào hùng và xúc động ngợi ca chiến thắng của quân và dân ta, gắn liền với những mốc son của lịch sử dân tộc.
Nhạc pop “nợ” gì nhạc cổ điển?

Các dòng nhạc ít nhiều đều góp phần nuôi dưỡng lẫn nhau. Ta có thể nói các bài hát của Adele có cấu trúc giống các ca khúc nghệ thuật của Schubert và việc vay mượn giai điệu có thể đã không tồn tại nếu không có Dvorák.
Đoàn Chuẩn - Tình Nghệ Sĩ

Trong cảnh phong trần của lịch sử dân tộc, mỗi con người đều mang chút thân phận éo le, không cứ gì các bậc tài danh. Nhưng tài danh thì nhiều người biết đến, và trở thành tiêu biểu, như nhạc sĩ Đoàn Chuẩn (1924-2001) đã ra đi ngày 15 tháng 11, 2001 tại Hà Nội, mà những ngày se lạnh đang nhắc lại những khúc ca mùa thu tuyệt diệu mà ông là tác giả.
Bản giao hưởng hoang dã

Nhà soạn nhạc người Anh Richard Blackford vừa cho ra đời một tác phẩm giao hưởng chưa từng có: “The Great Animal Orchestra” (Dàn nhạc Động vật Vĩ đại), lồng ghép những âm thanh của các loài vật hoang dã vào chất liệu của một dàn nhạc giao hưởng hoàn chỉnh. Không chỉ là một tác phẩm âm thanh ngoạn mục, bản giao hưởng còn đặt ra những câu hỏi đáng suy ngẫm về mối quan hệ giữa động vật, con người và âm nhạc.
Văn Cao với trường ca Sông Lô

VĂN THAO
Trích hồi ký Văn Cao - Đời & nghiệp

Mùa thu năm 1947, từ Lào Cai, Văn Cao trở về Vĩnh Yên. Ông cùng gia đình mở một quán cà phê tại chợ Me Lập Thạch tiếp tục làm báo Độc Lập và phụ trách một cơ sở in báo đóng tại Thản Sơn.
Âm nhạc từ sau Thế Chiến thứ hai: Những triết lý sáng tác lạ thường

Tiếp theo sự ra đời của nhiều trường phái mới cùng song song tồn tại như Ấn tượng, Biểu hiện, Tân Cổ điển, Nhạc 12 âm v.v. với những cách tân để thay thế cho những quy phạm cũ của nền âm nhạc truyền thống, nửa sau thế kỷ 20 lại chứng kiến một cuộc cách mạng triệt để không kém về triết lý sáng tác, từ đó cho ra đời các tác phẩm thể hiện những tư tưởng cá nhân đầy táo bạo.