Tháng tư về khiến chúng ta nhớ đến các anh, những người con của quê hương đã nằm xuống những nghĩa trang “rêu mờ mộ chí”, “Các thông tin trên bia/ Tất cả còn để ngỏ/ Tiếng các anh vọng về”… Nơi ấy ánh lên sắc màu của vẻ đẹp lặng thầm mỗi sáng mỗi chiều khi nắng chiếu xiên đỉnh núi. Những hình ảnh lấp lánh trong thơ: “Mưa biên giới bỗng mồ côi giọt chồng”; “Cỏ xanh ngằn ngặt lời thề nước non”, không khỏi khiến chúng ta lặng đi dưới bầu trời bình yên.
Bìa Tạp chí Sông Hương số 362
Tình yêu quê hương được tiếp nối qua từng thế hệ từ cái nhìn ngược về muôn vàn hy sinh mất mát. Phần văn xuôi giới thiệu đến bạn đọc 1 chương trích từ bản thảo tiểu thuyết Đường về Thăng Long của nhà văn Nguyễn Thế Quang, viết về nhân vật lịch sử Đại tướng Võ Nguyên Giáp, từng là học sinh ở Huế, thân thiết với những người nổi tiếng sau này như Nguyễn Chí Diểu, Hải Triều,… Như lời của Đại tướng, “Huế là nơi sớm cho mình biết thêm những bài học quan trọng nhất của cuộc đời”. Thời “sông Hương nổi sóng, kinh đô Huế rùng rùng náo động”; những ngày sôi nổi tuyệt vời ở Huế của người học trò Võ Giáp, đặc biệt được tiếp xúc với cụ Phan Bội Châu đã hun đúc phẩm chất yêu nước, khiến con người ấy chín chắn, mực thước và đầy bản lĩnh trong cách mạng ngay khi tuổi đời vẫn còn rất trẻ.
Hai truyện ngắn hiện đại trong số báo này Cái bóng và Đường tới Babel. Ở Cái bóng là cơn-đau-mộng-mị của một bệnh nhân chỉ có thể nhìn thấy cái bóng của cô y tá trên tường đều đặn trong từng đêm. Cái bóng như là sự hiện diện của thiên sứ, mộng du, cô độc. Một lần anh thoát khỏi cơn mê và trở lại nhà thương xưa tìm nàng, miêu tả về cái bóng nhưng không ai hình dung ra được con người thật. Một truyện ngắn huyền mị đẹp như bức tĩnh vật về cái bóng miên man trong tâm tưởng… Và Đường tới Babel cũng đầy diễm ảo: “Ngoài bóng đêm kia là gì? Họ không rõ. Có thể là mặt đất, có thể là tháp cao, có thể là vực sâu, có thể là muôn vàn thú dữ đang phục sẵn rình rập, có thể là không ở một nơi nào cả…”.
Nhân một năm ngày mất của nhà thơ Trần Vàng Sao (9/5/2018 - 9/5/2019), Sông Hương giới thiệu bài thơ Lời cuối của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm viết cách 1 năm về trước, tưởng niệm nhà thơ Trần Vàng Sao: “Rời ngôi nhà cố quận về sườn núi xanh”, “Anh trở lại yên lành sâu xa…”; Sông Hương đăng lại “Bài thơ của một người yêu nước mình” và bài viết của tác giả Hồ Thế Hà, về hành trình của một người yêu nước gắn chặt với những người thân yêu, khiến tình yêu quê hương trở nên thiêng liêng hơn bao giờ hết.
Nhiều bài viết khác trong số báo rất đáng chú ý. Kỳ cuối của “Phụ nữ và chủ nghĩa dân tộc: Vấn đề phụ nữ trong dự án quốc gia - dân tộc của Phan Bội Châu” làm rõ bước nhảy vọt trong nhận thức về phụ nữ ở Việt Nam những năm giao thời đầu thế kỷ XX, và sự hiện diện của Phan Bội Châu như một tấm gương soi xuống những thân phận thấp hèn ở nghĩa rộng. “Jacques Sohier - Các chức năng của tính siêu văn bản”, lóe lên ánh nhìn về “siêu thức”, về những hư cấu dường như nằm ngoài ý thức mà ở đó ý thức chỉ là một sự phản chiếu…
MỤC LỤC:
VĂN
- ĐƯỜNG VỀ THĂNG LONG - Nguyễn Thế Quang
+ Minh họa: HS Đặng Mậu Tựu
- CÁI BÓNG - Đinh Ngọc Tâm
+ Minh họa: HS Tô Trần Bích Thúy
- ĐƯỜNG TỚI BABEL - Phạm Giai Quỳnh
+ Minh họa: HS Nguyễn Thiện Đức
THƠ:
- TRIỀU LA VỸ
+ Chiều không tên họ
- NGUYỄN THÀNH VÂN
+ Thương lắm đồng đội tôi
- PHẠM TẤN HẦU
+ Đi lạc
+ Phúc âm cho tôi
+ Và, phúc âm cho em
- LÊ THÀNH NGHỊ
+ Trong tĩnh tại
+ Côn Sơn
- NGUYỄN HOÀNG ANH THƯ
+ Hoang phí
+ Một thế giới lệch
- NGUYỄN QUỲNH ANH
+ Xanh biếc tầm xuân
- ĐẶNG VĂN SỬ
+ Lưới duyên
- NGUYỄN LÃM THẮNG
+ Chiều về làng cũ
- TRẦN ĐỨC TÍN
+ Người đàn bà ngồi khâu lại vết thương
- TRẦN NHƯ LUẬN
+ Giếng làng
- TRẦN HUY MINH PHƯƠNG
+ Khúc mây 1
+ Khúc mây 3
- TRẦN VẠN GIÃ
+ Nơi vùng trú ngụ
- NHƯ QUỲNH DE PRELLE
+ 20.
- HOÀNG THỤY ANH
+ Hành trình này hạnh phúc này chúng mình không vay mượn bao giờ
- NGUYỄN THÚY HẠNH
+ Utopiem
+ Tu từ
- NGÀN THƯƠNG
+ Đi là trở lại
- ĐỨC SƠN
+ Khúc hát mưa xuân
- VY THÙY LINH
+ Mẹ muốn viết thơ tình kiểu khác
+ Một người thầy có cánh
NHẠC:
- Trăng và Quỳnh - Nhạc: PHẠM XUÂN THÍCH; Thơ: NGUYỄN KHOA NHƯ Ý
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
* Nhân 1 năm ngày mất nhà thơ Trần Vàng Sao:
+ Lời cuối - NGUYỄN KHOA ĐIỀM
+ Bài thơ của một người yêu nước mình - TRẦN VÀNG SAO
+ Mãi mãi còn đây bài thơ của một người yêu nước mình - HỒ THẾ HÀ
- MIÊN DI - NGƯỜI ĐI HOANG U SẦU - Yến Thanh
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Ba với một là một - AMBROSE BIERCE - Việt Phương dịch
+ Minh họa: NHÍM
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- PHỤ NỮ VÀ CHỦ NGHĨA DÂN TỘC: VẤN ĐỀ PHỤ NỮ TRONG DỰ ÁN QUỐC GIA - DÂN TỘC CỦA PHAN BỘI CHÂU (Kỳ cuối) - Đoàn Ánh Dương
- JACQUES SOHIER - CÁC CHỨC NĂNG CỦA TÍNH SIÊU VĂN BẢN - Phạm Tấn Xuân Cao dịch
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Để bảo tồn và phát triển nền thể thao dân tộc tại Thừa Thiên Huế - LÊ HOÀNG TÙNG
* Bìa 2 & Bìa 3: - TỐI GIẢN TRONG NGHỆ THUẬT - Đặng Triệu Văn
* Bìa 1: Tác phẩm “Dạ khúc thiên nhiên 2” (120cm x 160 cm, Arilic) của họa sĩ PHẠM HOÀNG ANH
- Vi nhét: HS TÔ TRẦN BÍCH THÚY
BAN BIÊN TẬP
“Ngài” rùa đá được xem như một trong hai linh vật để trấn yểm vùng đất Phú Lộc (Thừa Thiên - Huế), trên đầu “ngài” còn có một chữ Vương.
Huế có những sáng mờ sương, sương giăng kín những tuyến phố, bầu trời như sà xuống tận đầu người, xứ Huế vốn mộng mơ càng thêm huyền ảo.
Lối kiến trúc độc đáo thuộc hệ phái thevarada (Nam tông) tạo cho chùa Thiền Lâm một nét đẹp khác biệt so với các cổ tự đất cố đô.
Cố đô Huế bây giờ không còn trầm mặc, phong cảnh về đêm thật quyến rũ bởi việc chiếu sáng nghệ thuật cầu Trường Tiền.
Sáng 10-3, Sở VHTT&DL tỉnh Thừa Thiên- Huế phối hợp với UBND huyện A Lưới đã tổ chức lễ hội Ariêu Car_một trong những lễ hội văn hóa truyền thống lớn với sự tham gia đông đảo cộng đồng người dân tộc thiểu số Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu, Pa Hy đang sinh sống ở địa bàn vùng cao huyện A Lưới .
Nhà vườn An Hiên, phủ thờ Công chúa Ngọc Sơn, Xuân Viên Tiểu Cung... là những nhà vườn đẹp bậc nhất xứ Huế. Hệ thống kiến trúc dân gian này là một điểm nhấn trong khám phá nét đẹp văn hóa Cố đô.
Lễ hội A riêu Car là dịp để các dân tộc hội tụ, thể hiện tinh thần đoàn kết, tính cộng đồng, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Là món ăn có cái tên khiến nhiều người phải ngẩn ra vì nghe quá lạ, canh chột nưa chinh phục thực khách bởi hương vị đậm chất quê và cái tình của người dân Huế.
SHO - Sáng ngày 21/2 (14 Tháng Giêng năm Bính Thân), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chuyến đi Viếng mộ thi nhân tại các nghĩa trang trên địa bàn thành phố Huế tưởng nhớ các văn nghệ sĩ đã khuất . Đây là năm thứ tám văn nghệ sĩ Cố đô Huế tổ chức đi viếng mộ thi nhân vào dịp Tết Nguyên tiêu.
Không biết có tự bao giờ mà hoa tre là lễ vật không thể thiếu trong lễ "cúng bổn mạng" đầu năm của mỗi gia đình xứ Huế. Nội tôi kể rằng: Thuở xưa khi chưa có "ông tổ" khai sinh ra loại hoa tre thì người ta "cúng bổn mạng" bằng hoa thọ. Hoa thọ mang ý nghĩa trường tồn, cầu mong được sống lâu để sum vầy cùng con cháu.
Là kinh đô xưa cổ còn được lưu giữ gần như toàn vẹn nhất cho đến bây giờ, Tết ở Huế tượng trưng cho sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại.
Cặp rắn này chỉ xuất hiện tại chùa vào các ngày sóc vọng (các ngày 1, 15, 30 hàng tháng) và trú lại qua đêm trong hang cây da cổ thụ rồi lặng lẽ bỏ đi. Thấy chuyện lạ, một số người cho rằng đây là đôi rắn “có chân tu” nên mới về chùa để “nghe giảng giải kinh Phật”...
Bấy lâu nay, nhiều người dân, du khách vẫn thường nhắc đến con rùa khổng lồ thi thoảng xuất hiện trên dòng sông Hương, đoạn trước mặt điện Hòn Chén (thuộc thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên – Huế). Người dân địa phương gọi đó là “rùa thần”.
Có thể nói, trong số hàng trăm sản phẩm bằng tre của các nghệ nhân làng Bao La (xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) tạo nên, chúng tôi ấn tượng nhất là đèn lồng các loại. Từ đèn ú, đèn lục giác, bát giác… Tuy khác nhau về mẫu mã, hình dáng nhưng tất cả đều chan chứa tâm tình, gửi gắm “cái hồn” của làng nghề nơi đây.
Bên cạnh lớp nghệ nhân "vàng", lớp những nghệ sỹ "măng non" - nghệ sỹ trẻ là thế hệ mới sẽ đồng hành cùng nghệ thuật Ca Huế trên con đường phát huy giá trị di sản này ra cộng đồng, tiến tới hội nhập di sản quốc tế. Do đó, việc làm sao để truyền lại vẹn nguyên bản sắc, đúng cái "chất" của Ca Huế cho lớp nghệ sỹ trẻ kế tục cũng đang là vấn đề được các ban, ngành quan tâm.
Chuyên đề trọng điểm của số báo này, dành nhiều trang về Hoàng Phủ Ngọc Tường - nhà văn, nhà văn hóa Huế. Những trang văn của ông, như chiếc đũa thần, thức dậy những vỉa tầng văn hóa Huế. Một điều khác, ông cùng bạn bè thuở ấy, với một hệ mỹ cảm khác biệt, đã tạc vào văn nghệ Huế, Việt Nam những giá trị trường cửu.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Tại Huế, toàn bộ các ấn quý bằng vàng, bạc, ngọc hay còn gọi là Kim Ngọc Bảo Tỷ đến nay không còn một chiếc nào. Có lẽ thật sự đây là điều đáng tiếc nhất khi xuất xứ những chiếc ấn quý đó đều từ Huế mà ra.
Những biến cố của lịch sử đã khiến cho một lượng cổ vật lớn và quý hiếm đã “biến mất” khỏi cố đô Huế. Hãy cùng lật lại những điểm mốc ấy.