Đọc “Vông vang” của Lê Tấn Quỳnh - Hành trình của ảo giác hoa

14:32 30/03/2009

HOÀNG DIỆP LẠCBất chợt giữa một ngày mưa gió, nhìn những hạt nước toé lên từ mặt đất như những đoá hoa mưa. Một loài hoa của ảo giác. Có thể trong tâm trạng như vậy, Lê Tấn Quỳnh chợt hỏi:Hoa vông vangCó hay không

Khi ý niệm câu hỏi vừa hình thành cũng là thời khắc hé nở một bông hoa vông vang trong tâm tưởng Quỳnh. Và kể từ giây phút đó anh đã lao vào một cuộc tìm kiếm:
Tôi tìm hoa
Tôi tìm tôi
...
Mà như thiếu nợ
giữa trời
Thi ca

Hành trình đi tìm hoa cũng là hành trình đi tìm cái đẹp của thi sĩ, mà văn hào Dostoevsky đã nói: “cái đẹp sẽ cứu rỗi thế giới”. Cái đẹp ở đây, phải chăng là cái đẹp trong mỗi cá thể, sự thăng hoa của mỗi tâm hồn cùng hòa lại tạo thành cái đẹp của xã hội. Nhưng để có được cái đẹp đúng nghĩa thì không thể thiếu chân và thiện. Điều này lý giải vì sao Chân Thiện Mỹ luôn đồng hành cùng nhau.
Trên con đường kiếm tìm cái đẹp, tác giả như rơi vào những vòng cung đầy mê hoặc:
Đó là cuộc khép mở của những nỗi bờ tức ngủ
Cứ giăng ta ngơm ngớm đường cong
để rồi
Trong chiếc đồng hồ bụi phủ
Cái xoay kim không cứu nổi một vòng...

“Một vòng” nghe sao quá đơn giản, vậy mà mấy ai đi hết được vòng đời. Phải chăng mỗi chúng ta là một chiếc đồng hồ phủ đầy bụi của đời, bụi của tri thức, của sự vong thân và của nỗi ám ảnh mơ hồ về thời gian. Và một ngày nào đó chợt nhận ra rằng, chúng ta chưa bao giờ đi hết một vòng người.
Gửi cả vào ngày phiến sông mền mệt
Với cuộc - trôi - người - bóng lao xao

Sau một ngày tất bật, soi mình bên bến sông tưởng chừng để được ngơi nghỉ, nào ngờ đâu trong thăm thẳm vẫn lưu tồn một cuộc - trôi - người - bóng lao xao.
Trong tập thơ Vông Vang gồm 33 bài, tác giả đã tạo ra những hình ảnh và câu chữ mới, bằng một âm hưởng cưỡng bức qua những kỹ thuật cắt từ và ghép từ nhưng chưa đạt đến tự nhiên. Điều này đã khiến người đọc rơi vào những khúc trầm và đôi khi hụt hẫng, mà trong âm nhạc chính là những dấu lặng nhằm tạo ra khoảng sâu trong người thưởng ngoạn. Ở đây, tác giả gọi là những nốt câm:
Học nói tên mình với những nốt câm
Nhiều hình ảnh mới đã được tác giả tạo ra như:
Những vỡ vạc trắng từng cọng máu
Mảnh sân già thâm thấm nắng như trôi

Nhiều bài thơ trong tập còn sử dụng rất nhiều từ láy và hình ảnh thành phố như một ngụ ngôn mà Lê Tấn Quỳnh muốn nhắn nhủ với mọi người:
Thành phố
Một đường gân dài manh da hoá quặng
Và những lúc mảnh trăng non ngơ ngác giữa vòm trời đã kéo căng “bài thơ đô thị” vào cung bậc thi ca:
Thành phố
Chiếc liềm nhỏ cứa lên mê khúc
hay
Thành phố thông gió trái tim
...
Thành phố thắt đáy lưng ong
với đường cong nỗi bọt
...
Thành phố rêu...

Thành phố nơi Quỳnh đang sống được mệnh danh là thành phố thi ca và cũng rất mong manh mỗi khi chiều xuống, đó là những phút giây thi sĩ chợt nhìn về phía trời tây và cảm nhận:
Thành phố như một ráng mây
và
Thành phố nuột nà đến tận cái mong manh
trong những ngày thành phố này nở rộ những đoá hoa mưa, đẹp và buồn đến não lòng, một loài hoa của ảo giác trong những ngày:
Thành phố đầy mưa
Và trong bài “Vô Cảm” thi sĩ như đã cảm ngộ:
Nửa cơn gió cũng trốn tìm bặt câm
Sau cái phủ phê lạnh lùng của chớp
Ở cơn say mang dung môi nườm nượp
Những hình nhân rờ rẫm đoán chi nhau

Cuối cùng, tác giả nhận ra tuồng ảo hoá đang bị thời gian điều động:
Trong cái ảo giác cộm lên tất bật cũn cỡn
Bới cào nháo nhác thứ ngôn ngữ vo ve
hay
Những con ruồi rụng từ sâu tích tắc
Học lóm thời gian từ cái ngửa mặt trôi
Thời gian như một nỗi ám ảnh đã dẫn dắt nhà thơ nhập vào cơn ảo giác về một cuộc người, để rồi
Ngay cái nhìn cũng bạc
Tan đi ruỗng mục trong đời..
…
Những cánh tay vuốt mùa ra trên tuổi
Thời gian khấp khới bước qua sân.
L.H.L
241/03-09

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Một bản sắc "Thần Kinh"

VỌNG THẢO(Đọc sách "Nhà văn Thừa Thiên Huế" – NXB Thuận Hoá 2002).Trải qua nhiều thế kỷ, Huế bao giờ cũng là miền đất tụ hội nhiều nhân tài văn hoá - văn học của đất nước. Trong bảng quang phổ bản sắc Việt Nam vô cùng bền vững, miền đất hội tụ nhân tài ấy luôn đằm thắm, lấp lánh một bản sắc "thần kinh" riêng biệt - một bản sắc mà tiếng nói của văn chương là thuần khiết và đa dạng.
Có một nhà văn hoá ẩm thực Huế

NGUYỄN VĂN HOA Tôi đã đọc sách Ăn chơi xứ Huế của nhà thơ Ngô Minh (*) một mạch như bị thôi miên. 247 trang sách với 36 bài bút ký viết về triết lý ẩm thực Huế, về các món ăn Huế như tiệc bánh, cơm muối, mè xửng, tôm chua, chè Huế, bánh canh, bún gánh, nem lụi, hôvilô (hột vịt lộn), bánh chưng, bánh khoái, cơm chay, chè bắp, món vả trộn, cháo lòng, rượu Minh Mạng Thang...
Tản văn - lấp lánh sắc màu

KIM QUYÊNĐọc tản văn của nhà văn Mai Văn Tạo (*) và nhà văn Trần Hữu Lục (*) tôi như đứng trên những tảng mây lấp lánh sắc màu, theo gió đưa về mọi miền, mọi nẻo quê hương.
Quan niệm về giới báo chí của Guy de Maupassant trong tác phẩm

HƯƠNG LANGuy de Maupassant sinh ngày 5-8-1850 ở lâu đài xứ Normandie. Trong một gia đình quý tộc sa sút. Khi mà nước Pháp vừa trải qua cuộc đụng đầu lịch sử giữa giai cấp tư sản hãy còn nhức nhối những vết thương thất bại của cuộc cách mạng năm 1848.
Đến với "Quê quán tôi xưa" của Trần Hoàng Phố

TRẦN ĐÌNH SỬTôi có duyên làm quen với Trần Hoàng Phố đã hai chục năm rồi, kể từ ngày vào dạy chuyên đề thi pháp học ở khoa Văn Đại học Sư phạm Huế đầu những năm 80. Hồi ấy anh đã là giảng viên nhưng theo dõi chuyên đề của tổi rất đều, tôi biết anh rất quan tâm cái mới. Sau đó tôi lại tham gia Hội đồng chấm luận án tiến sĩ của anh, được biết thêm anh là một người đọc rộng, uyên bác.
"Quê quán tôi xưa" - Một thế giới dệt bằng thiên thu - kinh nguyện - linh hồn

TRẦN THUỲ MAI(Đọc tập thơ "Quê quán tôi xưa" của Trần Hoàng Phố, NXB Thuận Hoá - Huế 2002)
“Sông dài như kiếm” những kỷ niệm yêu thương một thời chiến tranh

NGUYỄN KHẮC PHÊNhà văn Nguyễn Quang Hà, trong lời bạt cuốn tiểu thuyết mượn câu thơ nổi tiếng của nhà thơ Cao Bá Quát (“Trường giang như kiếm lập thiên thanh”) làm nhan đề, đã xem đây là “những kỷ niệm đầy yêu thương suốt dọc đường chiến tranh” của mình.
Góc buồn phảng phất

VỌNG THẢO(Về tập sách "Vì người mà tôi làm như vậy" của Hà Khánh Linh – NXB Hội Nhà văn – 2002)
Thân phận con người trong truyện ngắn "Hoá thân" của Franz Kafka

NGUYỄN THỊ GIANG CHIF.Kafka là một trong những nhà văn lớn nhất của thế kỷ XX, một hiện tượng văn học rất phức tạp, có ảnh hưởng rộng lớn đối với tiến trình phát triển của văn học thế giới, đặc biệt là ở phương Tây.
Cõi lòng người lính

YÊN CHÂU(Đọc “Gặp lại tuổi hai mươi”(*) của Kiều Anh Hương)Ngay bài thơ in đầu tập “Vùng trời thánh thiện” có hai câu đã làm tôi giật mình, làm tôi choáng ngợp: “Những lo toan năm tháng đời thường Như tấm áo chật choàng lên khát vọng”
Hồng Nhu - ngọn gió chướng miệt đầm

VỌNG THẢO... " Đôi trai gái đến nhót từ trong thau ra mỗi người một con cá ngậm ngang mồm, trút bỏ áo quần, trần truồng dắt tay nhau xuống nước. Hai con cá ấy là lễ vật dâng Thần Đầm. Chúng sẽ chứng kiến cái giờ phút linh thiêng hòa nhập làm một của đôi vợ chồng mới cưới, ngay trong lòng nước... Cuộc giao phối xong, đôi trai gái mới được há miệng. Hai chú cá liền bơi đi...".
Thiên hạ thuỳ nhân bất thức quân

VŨ NGỌC KHÁNH.(Đọc sách Phan Bội Châu- Toàn tập do Chương Thâu sưu tầm, biên soạn. Nhà xuất bản Thuận Hoá và Trung tâm Văn hoá Ngôn ngữ Đông Tây- 2000)
Cuộc hành hương bên bờ xa vắng...

VỌNG THẢO(Đọc “Quỷ trong trăng’ của Trần Thuỳ Mai)Đối với người cầm bút, trong những ý niệm thuần khiết nhất của trí tưởng tượng, mỗi người đều có những nhận thức và ám ảnh khác nhau. Riêng Trần Thuỳ Mai, ý niệm thuần khiết trong trí tưởng tượng của chị là một bến bờ xa vắng, nơi ẩn chứa những hạn cuộc huyễn hoặc và khát khao tận cùng trước giả, thật cuộc đời. Đó cũng là điều chị đã gửi gắm trong tập truyện mới: “Quỷ trong trăng” (NXB Trẻ - 2001), tác phẩm văn xuôi được giải tặng thưởng hàng năm của Liên hiệp Hội VHNT Thừa Thiên Huế.
Cảm nhận từ “Mây sóng ngày xưa”

NGUYỄN THỊ LÊ DUNGBao đời nay, thơ vẫn là một hằng số bí ẩn bảo lưu chất trẻ thơ trong tâm hồn con người. Nó gắn với đời sống tâm linh mà tâm linh thì không hề có tuổi, do vậy, nên dù ở chu kì sinh học nào, người ta cũng sống với thế giới thi ca bằng trái tim không đổi màu.
Những câu thơ hồn vía

TẠ VĂN SỸĐọc tập thơ CÁT MẶN của LÊ KHÁNH MAI, NXB Hội nhà văn - Hà Nội 2001
Tiếng mơ yêu

LÊ THỊ MỸ ÝĐọc tập truyện ngắn "NGƯỜI ƠI" - Lê Thị Hoài - NXB Thuận Hoá 2001
Thơ Nguyễn Bính viết ở Huế

HỒNG DIỆUVâng. Thơ của nhà thơ Nguyễn Bính (1918-1966) viết ở Huế, trong đó có thơ viết về Huế và thơ viết về những nơi khác.
Các kiểu thời gian nghệ thuật trong tiểu thuyết Một ngày dài hơn thế kỷ của Chinghiz Aitmatov

HÀ VĂN LƯỠNGBài viết này như là một nén nhang tưởng niệm nhà văn Aitmatov vừa qua đời ngày 11-6-2008)
Bây giờ nơi chốn xa xôi

UYÊN CHÂU(Nhân đọc “Mùa lá chín” của Hồ Đắc Thiếu Anh)Những ai từng tha phương cầu thực chắc chắn sẽ thông cảm với nỗi nhớ quê hương của Hồ Đắc Thiếu Anh. Hình như nỗi nhớ ấy lúc nào cũng canh cánh bên lòng, không dứt ra được. Dẫu là một làn gió mỏng lướt qua cũng đủ rung lên sợi tơ lòng: Nghe hương gió thổi ngoài thềm / Trái tim rớm lệ trở mình nhói đau (Đêm nghiêng).
Ba bài thơ về Đức Phật của Rainer Maria Rilke

LGT:Rainer Maria Rilke (1875 – 1926) người Áo, sinh tại Praha, đã theo học tại Praha, Muenchen và Berlin triết học, nghệ thuật và văn chương, nhưng không hoàn tất. Từ 1897 ông phiêu lưu qua nhiều nước Âu châu: Nga, Worpswede (Ðức) (1900), Paris (1903) và những nước khác trong và sau thời thế chiến thư nhất (Thụy sĩ, Ý…). Ông mất tại dưỡng viện Val-Mont vì bệnh hoại huyết.