Đọc “Vông vang” của Lê Tấn Quỳnh - Hành trình của ảo giác hoa

14:32 30/03/2009

HOÀNG DIỆP LẠCBất chợt giữa một ngày mưa gió, nhìn những hạt nước toé lên từ mặt đất như những đoá hoa mưa. Một loài hoa của ảo giác. Có thể trong tâm trạng như vậy, Lê Tấn Quỳnh chợt hỏi:Hoa vông vangCó hay không

Khi ý niệm câu hỏi vừa hình thành cũng là thời khắc hé nở một bông hoa vông vang trong tâm tưởng Quỳnh. Và kể từ giây phút đó anh đã lao vào một cuộc tìm kiếm:
Tôi tìm hoa
Tôi tìm tôi
...
Mà như thiếu nợ
giữa trời
Thi ca

Hành trình đi tìm hoa cũng là hành trình đi tìm cái đẹp của thi sĩ, mà văn hào Dostoevsky đã nói: “cái đẹp sẽ cứu rỗi thế giới”. Cái đẹp ở đây, phải chăng là cái đẹp trong mỗi cá thể, sự thăng hoa của mỗi tâm hồn cùng hòa lại tạo thành cái đẹp của xã hội. Nhưng để có được cái đẹp đúng nghĩa thì không thể thiếu chân và thiện. Điều này lý giải vì sao Chân Thiện Mỹ luôn đồng hành cùng nhau.
Trên con đường kiếm tìm cái đẹp, tác giả như rơi vào những vòng cung đầy mê hoặc:
Đó là cuộc khép mở của những nỗi bờ tức ngủ
Cứ giăng ta ngơm ngớm đường cong
để rồi
Trong chiếc đồng hồ bụi phủ
Cái xoay kim không cứu nổi một vòng...

“Một vòng” nghe sao quá đơn giản, vậy mà mấy ai đi hết được vòng đời. Phải chăng mỗi chúng ta là một chiếc đồng hồ phủ đầy bụi của đời, bụi của tri thức, của sự vong thân và của nỗi ám ảnh mơ hồ về thời gian. Và một ngày nào đó chợt nhận ra rằng, chúng ta chưa bao giờ đi hết một vòng người.
Gửi cả vào ngày phiến sông mền mệt
Với cuộc - trôi - người - bóng lao xao

Sau một ngày tất bật, soi mình bên bến sông tưởng chừng để được ngơi nghỉ, nào ngờ đâu trong thăm thẳm vẫn lưu tồn một cuộc - trôi - người - bóng lao xao.
Trong tập thơ Vông Vang gồm 33 bài, tác giả đã tạo ra những hình ảnh và câu chữ mới, bằng một âm hưởng cưỡng bức qua những kỹ thuật cắt từ và ghép từ nhưng chưa đạt đến tự nhiên. Điều này đã khiến người đọc rơi vào những khúc trầm và đôi khi hụt hẫng, mà trong âm nhạc chính là những dấu lặng nhằm tạo ra khoảng sâu trong người thưởng ngoạn. Ở đây, tác giả gọi là những nốt câm:
Học nói tên mình với những nốt câm
Nhiều hình ảnh mới đã được tác giả tạo ra như:
Những vỡ vạc trắng từng cọng máu
Mảnh sân già thâm thấm nắng như trôi

Nhiều bài thơ trong tập còn sử dụng rất nhiều từ láy và hình ảnh thành phố như một ngụ ngôn mà Lê Tấn Quỳnh muốn nhắn nhủ với mọi người:
Thành phố
Một đường gân dài manh da hoá quặng
Và những lúc mảnh trăng non ngơ ngác giữa vòm trời đã kéo căng “bài thơ đô thị” vào cung bậc thi ca:
Thành phố
Chiếc liềm nhỏ cứa lên mê khúc
hay
Thành phố thông gió trái tim
...
Thành phố thắt đáy lưng ong
với đường cong nỗi bọt
...
Thành phố rêu...

Thành phố nơi Quỳnh đang sống được mệnh danh là thành phố thi ca và cũng rất mong manh mỗi khi chiều xuống, đó là những phút giây thi sĩ chợt nhìn về phía trời tây và cảm nhận:
Thành phố như một ráng mây
và
Thành phố nuột nà đến tận cái mong manh
trong những ngày thành phố này nở rộ những đoá hoa mưa, đẹp và buồn đến não lòng, một loài hoa của ảo giác trong những ngày:
Thành phố đầy mưa
Và trong bài “Vô Cảm” thi sĩ như đã cảm ngộ:
Nửa cơn gió cũng trốn tìm bặt câm
Sau cái phủ phê lạnh lùng của chớp
Ở cơn say mang dung môi nườm nượp
Những hình nhân rờ rẫm đoán chi nhau

Cuối cùng, tác giả nhận ra tuồng ảo hoá đang bị thời gian điều động:
Trong cái ảo giác cộm lên tất bật cũn cỡn
Bới cào nháo nhác thứ ngôn ngữ vo ve
hay
Những con ruồi rụng từ sâu tích tắc
Học lóm thời gian từ cái ngửa mặt trôi
Thời gian như một nỗi ám ảnh đã dẫn dắt nhà thơ nhập vào cơn ảo giác về một cuộc người, để rồi
Ngay cái nhìn cũng bạc
Tan đi ruỗng mục trong đời..
…
Những cánh tay vuốt mùa ra trên tuổi
Thời gian khấp khới bước qua sân.
L.H.L
241/03-09

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Thơ - sứ giả hòa bình

MINH KHÔICuối tháng bảy vừa qua, giáo sư ngôn ngữ và văn chương Wayne S.Karlin và nữ phóng viên Valerie, công tác ở một Đài phát thanh thuộc bang Maryland, Mỹ đã đến Huế tìm thăm nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ, để chuyển cho chị bản hợp đồng in ấn và phát hành tập thơ Green Rice (Cốm Non) do cơ quan xuất bản gửi từ Mỹ sang.
Đọc “Núi bà đen” của Larry Heinemann và “Cốm non” của Lâm Thị Mỹ Dạ.

FRED MARCHANTCó những vết thương chẳng thể nào lành lặn và có những nỗi đau chẳng bao giờ mất đi. Kinh nghiệm nhân loại khuyên ta không nên “chấp nhận” hay “bỏ đi” hay “vượt lên” chúng. Với một con người mà tâm hồn thương tổn vì đã làm cho người khác khổ đau hay chứng kiến nhiều nỗi đau khổ thì những câu nói như thế hoàn toàn vô nghĩa.
Khát vọng thơ ca và tình yêu

BÍCH THU (Đọc thơ Dòng sông mùa hạ của Hoàng Kim Dung. NXB Hội Nhà văn, 2004)Nhìn vào tác phẩm đã xuất bản của Hoàng Kim Dung, tôi nhận thấy ở người phụ nữ này có sự đan xen giữa công việc nghiên cứu khoa học với sáng tạo thi ca. Ngoài bốn tập thơ và bốn cuốn sách nghiên cứu về nghệ thuật đã in, với tập thơ thứ năm có tựa đề Dòng sông mùa hạ mới ra mắt bạn đọc, đã làm cán cân nghiêng về phía thơ ca.
Sự dịu dàng nữ tính nhìn từ góc độ văn hoá của tập truyện ngắn “Giao thừa”

ĐÔNG HÀVăn hoá và văn học bao giờ cũng có một mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Có thể thấy rằng văn học là một bộ phận của văn hoá, nó chịu sự ảnh hưởng của văn hoá. Khi soi vào một thời kì văn học, người đọc có thể thấy được những khía cạnh về phương diện đời sống văn hoá tinh thần của một thời đại, một giai đoạn của xã hội loài người.
Truyện ngắn Lê Khánh Mai

HÀ KHÁNH LINHViết được một câu thơ hay có khi phải chiêm nghiệm cả một đời người, hoàn thành một tập truyện, một tập thơ là sự chắt chiu miệt mài suốt cả quá trình, sau Đại hội nhà văn Việt Nam lần thứ VII Lê Khánh Mai liên tiếp trình làng tập thơ "Đẹp buồn và trong suốt như gương" (Nhà xuất bản Hội Nhà văn) và "Nết" tập truyện ngắn (Nhà xuất bản Đà Nẵng).
Đọc thơ Nguyễn Sĩ Cứ

NGUYỄN TRỌNG TẠOCó người làm thơ dễ dàng như suối nguồn tuôn chảy không bao giờ vơi cạn. Có người làm thơ khó khăn như đàn bà vượt cạn trong cơn đau sinh nở. Có người không đầy cảm xúc cũng làm được ra thơ. Có người cảm xúc dâng tràn mà trước thơ ngồi cắn bút. Thơ hay, thơ dở, thơ dở dở ương ương tràn ngập chợ thơ như trên trời dưới đất chỉ có thơ. Thơ nhiều đến ngạt thở chứ thơ chẳng còn tự nhiên như hơi thở mà ta vẫn hoài vọng một thời.
Ngô Đức Tiến và tập thơ “Nước mắt gừng”

THẠCH QUỲSuốt đời cần mẫn với công việc, luôn mang tấm lòng canh cánh với thơ, vì thế, ngoài tập “Giọng Nghệ” in riêng và bao lần in chung, nay Ngô Đức Tiến lại cho ra tập thơ này.
Giới thiệu các tác giả thuộc chi hội nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế

Trong đội ngũ những người hoạt động văn nghệ tại Thừa Thiên Huế, bên cạnh các Hội chuyên ngành trực thuộc Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật (như Hội Nhà văn, Hội Mỹ thuật, Hội Âm nhạc…) có một tổ chức gọi là “Chi hội Nhà văn Việt Nam tại Thừa Thiên Huế”(CHNV).
Nhà văn Hà Khánh Linh

Hà Khánh Linh xuất thân trong một gia đình khoa bảng nổi tiếng ở Huế. Tên khai sinh của chị là Nguyễn Khoa Như Ý. Năm 20 tuổi, đang học dở dự bị đại học Khoa Học Sài Gòn thì chị quyết định bỏ học để gia nhập quân Giải phóng. Từ đó cho đến khi nghỉ hưu chị đã từng đi dạy, làm phóng viên Đài phát thanh Giải phóng, Đài phát thanh Bình Trị Thiên, làm biên tập, Thư ký Tòa soạn rồi Phó tổng biên tập Tạp chí Sông Hương. Chị quen biết và giao tiếp khá rộng từ các vị quan chức đến các vị đại đức, linh mục, trí thức... cùng những năm tháng gian khổ ở chiến trường Trị Thiên, những chuyến đi thực tế ở Căm pu chia... đã giúp chị có một vốn sống hết sức phong phú.
Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ

Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ sinh ra và lớn lên bên bờ sông Kiến Giang thơ mộng. Nhưng tuổi thơ của chị chứa đầy buồn đau và nước mắt: Mẹ không có cửa nhà/ Em đứa trẻ vắng cha/ Như mầm cây trên đá/ Biết khi nào nở hoa? Nỗi tuyệt vọng cứ ám ảnh suốt cả tuổi thơ của chị. Trong một bài thơ đầu tay chị viết: Tuổi thơ tôi như ráng chiều đỏ lựng/ Hắt máu xuống dòng sông đen.
Nhà văn Trần Thùy Mai

Trần Thùy Mai bắt đầu được các bạn trẻ yêu thích văn chương ở Huế biết đến khi chị đang học ở trường Đồng Khánh những năm trước giải phóng (1975). Tốt nghiệp vào loại xuất sắc, chị được giữ lại làm cán bộ giảng dạy ở trường đại học Sư phạm Huế. Dạy ở trường đại học Sư phạm Huế được một vài năm, chị chuyển sang làm công tác biên tập ở nhà xuất bản Thuận Hóa. Đây là một quyết định khá táo bạo và sáng suốt. Làm việc ở nhà xuất bản, chị có điều kiện viết lách hơn.
Chân dung con ngựa đua hết thời

LÊ HUỲNH LÂM (Đọc Viết bên Hộ Thành hào - thơ Nguyên Quân -, Nxb Thuận Hoá, 2009)Giữa những đổ nát hoang tàn quá khứ và hiện tại, khi mà thang giá trị bị đảo lộn, những mảnh vỡ đang vung vãi mọi nơi, tác giả lại tìm đến Hộ Thành hào để nhìn ngắm cõi lòng đang hỗn hênh mọi thứ và như chợt nhận ra niềm hy vọng mỏng mảnh, anh đã Viết bên Hộ Thành hào.
Đắm say với “Ảo giác”

ĐINH NAM KHƯƠNG(Thơ Tuyết Nga - NXB Hội Nhà văn 2002)
Đôi điều về thư pháp của Hải Trung

NGUYỄN VĂN HOA1. Cuối thế kỷ 20, tôi làm cuốn sách “Tuyển tập thơ văn xuôi Việt Nam và thế giới” cùng tiến sỹ Nguyễn Ngọc Thiện (Viện Văn học Việt Nam), trong tập sách này gồm phần học thuật và phần tuyển thơ Việt Nam và Thế giới. Phần thơ Việt có nhiều tác giả sinh sống ở Huế, ngẫu nhiên-tình cờ có hai nhà thơ có thơ trong tập này, đó là Hải Bằng và Hải Trung.
Biến tấu của trăm năm

NGA LINH NGA1. Xuất bản mười hai tập thơ, mười hai tập văn xuôi, một tập nhạc; viết mười hai kịch bản phim chân dung, hai mươi lời bình cho các phim khác, biên soạn hai mươi tập nhạc... điều thật khó tin ở một người nổi tiếng rong chơi, thích cao đàm khái luận, thường không mấy khi vắng mặt nơi những cuộc rượu của đám văn nghệ Hà Thành như Nguyễn Thụy Kha.
Hiệu ứng ngạc nhiên từ một tập thơ

L.T.S: Trong vài năm lại đây, ở Huế, chưa có tập sách nào ra đời lại gây được “hiệu ứng ngạc nhiên” cho bạn đọc như một hiện tượng ngoài tập Thơ Trà My của Nguyễn Xuân Hoa ấn hành vào dịp kỷ niệm 30 năm ngày giải phóng Huế và Đà Nẵng vừa qua. Ngoài các bài viết giới thiệu, phê bình in trên nhiều tờ báo trung ương và địa phương, Sông Hương vẫn tiếp tục nhận được thêm các ý kiến cảm thụ về tập thơ này.Xin trân trọng giới thiệu cùng quý bạn đọc
Còn đây một đoá Trà My

NGUYỄN XUÂN HOÀNG (Đọc tập thơ Trà My của Nguyễn Xuân Hoa)
Trà My đã cập bến thơ

YÊN CHÂU (Đọc Thơ Trà My của Nguyễn Xuân Hoa)Giống như những cây xanh bói muộn bất ngờ cho một mùa hoa trái, thơ Nguyễn Xuân Hoa xuất hiện đột ngột như vậy. Anh không cho in rải rác đâu đó, cũng không đọc thơ ở những cuộc gặp gỡ bạn bè. Im lặng, đùng một cái cho ra hẳn một tập thơ. Thơ Trà My của nguyễn Xuân Hoa đã đến với bạn bè như vậy.
Nhà thơ Trần Ninh Hồ - người lãng tử cuồng si và đắm khát

BÙI ĐỨC VINH (Nhân đọc tập thơ “Cho người tôi thương nhớ”-NXB Hội Nhà văn 2004)Có một chàng thi sĩ phong tình đi lang thang vô định trên nẻo đường mưa bay gió tạt, chợt lơ đãng nhận ra mình là kẻ bị tình yêu truy nã trong bài thơ “Nhận diện” anh đã tự thú với trái tim thổn thức của mình.
Phan Trung Thành - Dọc đường thơ sang kí ức sông

INRASARA (Đọc Mang, tập thơ của Phan Trung Thành, Nxb, Trẻ TP.Hồ Chí Minh, 2004.)Dòng Seine và cầu Mirabeau, cuộc tình với người tình. Sông đi và cầu ở lại, cuộc tình tan nhưng người tình thì ở lại. Mãi mãi ở lại, cùng nỗi buồn ở lại. Con sông nào đã xa nguồn Thì con sông đó sẽ buồn với tôi (Thơ Hoài Khanh)