Cổ Loa là tòa thành đất sớm nhất và có quy mô lớn nhất Đông Nam Á
Kết quả khảo cổ học mới nhất khẳng định thành Cổ Loa là tòa thành đất sớm nhất, có quy mô lớn nhất ở Việt Nam và Đông Nam Á, được đắp dưới thời vua An Dương Vương (thế kỷ thứ 3-2 trước Công nguyên). Kỹ thuật đắp thành có sự khác nhau giữa thành Ngoại, thành Trung và thành Nội.
Hố khai quật Ụ hỏa hồi (Ảnh: A.N/Vietnam+)
Những thông tin trên được tiến sỹ Trịnh Hoàng Hiệp, đại diện nhóm nghiên cứu thành Cổ Loa (Viện Khảo cổ học) đưa ra tại tọa đàm khoa học “Kết quả nghiên cứu thành Cổ Loa từ năm 2007 tới nay” diễn ra sáng 2/12 tại Hà Nội. Chương trình do Viện Khảo cổ học và Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long-Hà Nội tổ chức.
Kinh đô cổ nhất Đông Nam Á
Tiến sỹ Trịnh Hoàng Hiệp cho biết, các kết luận này được đưa ra dựa trên những thông tin, kết quả thu được từ ba đợt khai quật khảo cổ học tại khu di tích Cổ Loa (huyện Đông Anh, Hà Nội) trong giai đoạn 2007-2014.
“Cổ Loa là kinh đô cổ nhất khu vực Đông Nam Á. Đây là giá trị lớn nhất của di tích này. Thành Cổ Loa thể hiện sự sáng tạo độc đáo của người Việt cổ trong công cuộc giữ nước, chống giặc ngoại xâm,” tiến sỹ Trịnh Hoàng Hiệp khẳng định.
Theo nhà nghiên cứu này, thành Cổ Loa được xây dựng theo kiểu triệt để lợi dụng điều kiện tự nhiên sẵn có ở khu vực để đắp thành, đào hào. Sông được dùng làm hào thiên nhiên cho thành Ngoại, cung cấp nước cho hệ thống hào của tòa thành. Nhiều gò, đống, doi đất được đắp nối lại và đắp cao thêm làm thành một bộ phận hữu cơ của tòa thành.
“Đây là tòa thành vừa bảo vệ kinh đô, nhà vua và hoàng gia vừa là căn cứ phòng thủ vững chắc,” tiến sỹ Hiệp nói.
Tại tọa đàm, vị tiến sỹ này cho biết, trước đây, lịch sử thành Cổ Loa đã được ghi chép ở nhiều bộ sử cổ của Trung Quốc và Việt Nam. Tuy nhiên, trong các bộ sử đó, nhiều sự kiện không thống nhất về địa điểm, nội dung, thời gian mở đầu và kết thúc. Bởi vậy, giới học thuật và công chúng rất khó tra cứu, đối sánh để tìm ra cái chung, thống nhất.
“Với kết quả nghiên cứu lần này, chúng ta đã có xác định được chắc chắn niên đại của thành Cổ Loa,” tiến sỹ Trịnh Hoàng Hiệp nhấn mạnh.
Hình ảnh về những phát hiện khảo cổ mới được giới thiệu tại tọa đàm sáng 3/12 (Ảnh: A.N/Vietnam+)
Sự khác nhau trong kỹ thuật đắp thành
Đại diện Viện Khảo cổ học cho viết, cùng với việc xác định được niên đại thành Cổ Loa, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy sự khác biệt trong kỹ thuật đắp thành giữa thành Nội và Ụ hỏa hồi (phía Đông Bắc thành Nội) so với thành Ngoại và thành Trung.
Ở thành Ngoại và thành Trung, thành được đắp hình vòng cung. “Các giai đoạn đắp tiếp theo cũng có hình dạng như vậy, từ đó làm tăng kích thước của tường thành,” tiến sỹ Hiệp cho hay.
Trong khi đó, kỹ thuật đắp thành Nội và Ụ hỏa hồi (phía Đông Bắc thành Nội) cho thấy các lớp đất ở các giai đoạn khác nhau đều có tính thống nhất: tạo thành mặt phẳng.
Hệ thống lại các tư liệu khảo cổ học thu được từ các cuộc khai quật từ năm 1970 cho đến nay, kết hợp với nguồn sử liệu thành văn, tiến sỹ Trịnh Hoàng Hiệp cho rằng: cư dân giai đoạn Đông Sơn (muộn) đã xây dựng hào, lũy ở Cổ Loa.
“Tại đây, một chính thể kiểu nhà nước bản địa và địa phương đã xuất hiện trong giai đoạn Đông Sơn trước khi nhà Hán sang đô hộ. Trước khi thành Cổ Loa được xây dựng, ở lưu vực sông Hồng chưa có di tích nào có quy mô lớn như vậy. Để xây dựng được thành lớn như Cổ Loa, chắc chắn phải có một lực lượng quân sự hùng mạnh, sự quản lý kiểu nhà nước tập trung hóa,” tiến sỹ Trịnh Hoàng Hiệp phân tích.
Bên cạnh đó, theo chia sẻ của đại diện nhóm nghiên cứu thành Cổ Loa (Viện Khảo cổ học), một lượng lớn mảnh ngói, đá đã được tìm thấy trong quá trình khai quật khảo cổ học tại di tích này. Riêng tại các hố khai quật thuộc khu vực thành Nội và Ụ hỏa hồi (năm 2014), các nhà khoa học đã thu được 832 tiêu bản ngói.
“Việc thu được lượng lớn mảnh ngói, đá này đã gợi mở nhiều giả thiết quan trọng cho việc tiếp tục nghiên cứu về thành Cổ Loa: có hay không một kết cấu mái tồn tại trên các thành lũy Cổ Loa? Đó còn là một điều rất đáng kinh ngạc về sức sản xuất của người Việt cổ,” tiến sỹ Trịnh Hoàng Hiệp nêu vấn đề.
Hố khai quật tại thành Nội (Ảnh: A.N/Vietnam+)
Tại buổi tọa đàm, giáo sư-tiến sỹ khoa học Lưu Trần Tiêu (Chủ tịch Hội đồng Di sản Văn hóa Quốc gia) cho rằng, những kết quả khảo cổ học công bố lần này cho thấy một bước tiến mới trong nghiên cứu thành Cổ Loa nói riêng và lĩnh vực khảo cổ học nói chung.
“Các nhà khoa học đã bắt đầu tiếp cận theo hướng nghiên cứu chi tiết. Trước đó, ở lĩnh vực khảo cổ học, chúng ta thường tiếp cận theo hướng nghiên cứu tổng thể,” giáo sư Lưu Trần Tiêu nhìn nhận.
Nguồn:
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Gần nửa giờ lái xe từ thủ đô Kabul, tỉnh Logar, phía đông nam thủ đô Kabul, được coi là một trong những nơi nguy hiểm nhất ở Afghanistan. Nó gần khu vực Waziristan biến động của Pakistan, nơi các chiến binh vũ trang tự do qua lại nơi biên giới.
-
Trong ba lần khai quật (các năm 1993, 2009 và năm 2013) tại khu Di tích lịch sử-văn hóa-khảo cổ đặc biệt Gò Tháp thuộc xã Tân Kiều, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp, Bảo tàng tỉnh Đồng Tháp đã thu được 49 hiện vật bằng vàng của nền văn hóa Óc Eo.
-
VÕ VINH QUANG
An Nam quốc thư là hệ thống văn thư ngoại giao rất quan trọng giữa nước ta và Nhật Bản thế kỷ XVI - XVII, thường xuyên được giới nghiên cứu quan tâm tìm hiểu.
-
HỒ TẤN PHAN - NGUYỄN THỊ NHƯ TRANG
Chúng tôi đọc một cách thú vị bài "Lại nói chuyện cầu Trường Tiền" của Quách Tấn đăng trên Tạp chí Sông Hương số 23. -
(SHO) Bộ VHTTDL vừa ban hành Quyết định cho phép Sở VHTTDL tỉnh Thanh Hóa phối hợp với Viện Khảo cổ học khai quật tại Hang Diêm, xã Thành Yên, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa trong thời gian từ 21/11 - 02/12/2013 trên diện tích là 20m2.
-
ĐINH VĂN TUẤN
Giữa lúc các nhà nghiên cứu sử học đang sôi nổi, tranh biện về cuộc tìm kiếm di tích lăng mộ Quang Trung nhưng vẫn chưa tìm ra bằng chứng xác thật thì bất ngờ trên Tạp chí Xưa & Nay năm 2005(1), hai nhà nghiên cứu Hồng Phi và Hương Nao đã phát hiện và công bố một bài thơ chữ Hán Kiến Quang Trung linh cữu được chép trong Nam hành tạp vịnh tập 2 của bản chép tay Liên Khê di tập do danh sĩ Thanh Hóa là Lê Ôn Phủ(2), hiệu là Liên Khê (1771 - 1846) trước tác. -
HỒ TRUNG TÚ
Trong lịch sử mối quan hệ Việt Chăm có một thời kỳ vô cùng đặc biệt, đó là giai đoạn cùng nhau hợp tác chống lại quân Nguyên Mông. -
HỒ VĨNH
Mới đây trong quá trình sưu tầm tư liệu Hán Nôm tại Cố đô Huế, chúng tôi tìm thấy một bản thảo chữ Hán viết dưới đời vua Bảo Đại.
-
KHẮC DŨNG
Việc ông Đăng Thanh (86, Hoàng Diệu, Đà Lạt, Lâm Đồng) “tuyên bố” mua được một tấm xà rông của vua Chăm khiến chúng tôi phải “vào cuộc” truy tìm nguồn gốc của món hiện vật này. Cũng nói thêm, ông Đăng Thanh là hội viên CLB UNESCO Nghiên cứu bảo tồn cổ vật Việt Nam tỉnh Lâm Đồng (Club for antique research and collection in Lam Dong), một trong những người chơi đồ cổ khá nổi tiếng ở Lâm Đồng. Từ tấm xà rông mà ông Thanh cho rằng “của hoàng tộc Chăm”, chúng tôi về xã Pró (huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng) để tiếp cận với một số gia đình, dòng họ có quan hệ với “vua Chàm” xưa kia.
-
LTS: Theo thông báo của Hội đồng chung khảo Giải Báo chí Quốc gia 2012, phim tài liệu “Ký ức Hoàng Sa” của nhà báo Bảo Hân - Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Huế, cộng tác viên của Tạp chí Sông Hương - là tác phẩm báo chí duy nhất của Thừa Thiên Huế được Giải Báo chí Quốc gia trong năm nay. Sông Hương xin giới thiệu nội dung kịch bản của phim tài liệu này và chúc mừng tác giả được giải.
-
LÊ QUANG THÁI
Trong 12 con giáp giữ vai trò "hành khiển" điều hành vòng quay ngày tháng, con rồng là linh vật khác hẳn với 11 loài còn lại mang tính cách hiện thực rõ nét.
-
ĐẶNG TIẾN
Rồng là một linh vật tưởng tượng, chỉ có trong huyền thoại hay truyền thuyết, nhưng lại là một hình ảnh quen thuộc trong tâm thức người Việt Nam.
-
PHAN THUẬN ANTrong suốt nửa đầu thế kỷ 19, nhất là vào đầu thời Gia Long (1802 - 1820), nhà Nguyễn đã cố tình giết sạch, đốt sạch, xóa sạch tất cả con người, di tích, sách vở và mọi thứ khác của nhà Tây Sơn.
-
NGUYỄN THẾPhong Điền là huyện nằm ở phía bắc của tỉnh Thừa Thiên Huế, vùng đất mang nhiều dấu ấn lịch sử văn hóa của các thời kỳ. Sự kiện đáng ghi nhận gần đây là việc tìm thấy trống đồng cổ Đông Sơn có niên đại từ thế kỷ 2- 1 trước công nguyên, di tích văn hóa Chăm Pa, văn hóa Việt cổ... đã tạo sự quan tâm đặc biệt của các nhà nghiên cứu lịch sử trong và ngoài nước.
-
HỒ VĨNHMới đây trong đợt khảo sát thực địa tại vùng đồi núi thuộc thôn Trường Đá, xã Thủy Biều, thành phố Huế, chúng tôi đã tìm thấy một tấm bia cổ nằm bên ngoài Khiêm lăng (lăng Tự Đức) khoảng 1 km về phía Tây Bắc.
-
PHAN THANH HẢITrong ca dao xứ Huế, hình ảnh chiếc giếng cổ từ lâu lắm đã đi vào chuyện tình yêu đôi lứa, trở thành biểu tượng để người ta đem làm vật nguyện thề:Nước giếng Hàm Long đã trong lại ngọtAnh thương em rày có Bụt chứng tri
-
VŨ QUỐC HIỀNQuần thể kiến trúc Cố đô Huế là một di sản văn hoá có giá trị to lớn của Thừa Thiên Huế nói riêng và của Việt Nam nói chung. Giá trị di tích đó thể hiện ở cả văn hoá vật thể và phi vật thể mà bất cứ ai trong chúng ta cũng đều có thể nhận biết được.
-
NGUYỄN TUẤN LÂMSông Hương - một bộ phận cấu thành của văn hoá Huế đã và đang chứng kiến những bước thăng trầm của Cố đô Huế xưa cũng như đời sống hàng ngày của xứ Huế hiện nay. Dòng sông thơ mộng, ngọt ngào này chắc chắn đang nắm giữ nhiều bí ẩn của vùng đất lịch sử này mà nếu khai thác những bí ẩn đó có thể là những bổ sung quan trọng cho kho tàng lịch sử, văn hoá Huế.
-
PHAN THANH HẢIVới chủ đề “320 năm Phú Xuân - Huế, nghề truyền thống – bản sắc và phát triển”, Festival nghề truyền thống Huế 2007 sẽ diễn ra từ ngày 8-6 đến 10-6-2007, tập trung vào các nghề chạm khắc, đúc đồng và kim hoàn ở Huế và khắp đất nước.Sông Hương góp thêm một tiếng nói để tôn vinh nghề đúc đồng của Huế thông qua việc trình bày và đánh giá một số cổ vật đồng tiêu biểu của thời kỳ trước Phú Xuân hiện còn được lưu giữ để giúp bạn đọc có cái nhìn đầy đủ hơn về lịch sử phát triển và những thành tựu của nghề đúc đồng xứ Huế.
-
NGUYÊN ĐẠTNhân trở lại chùa Thiên Mụ, thăm lại những chuông cổ, tượng cổ, khánh cổ... Chúng tôi thấy trên chiếc khánh đồng có ghi: "Khánh đúc năm 1674 do Jean de la Croix người Bồ Đào Nha đúc". Chúng tôi phân vân, sao không đề ở tất cả chuông tượng ở đây mà chỉ đề ở một chiếc khánh có hoa văn kiểu dáng Việt lại người Âu đúc?
.png)
.png)
