Chuyện dạy & học ở Pháp
BỬU Ý
Nhìn học sinh ở Pháp, ta có cảm tưởng họ chơi và nghỉ nhiều hơn học.
Một trường trung học cơ sở ở Pháp - Ảnh: internet
Trước hết là nghỉ. Nghỉ mãi. Hàng tuần nghỉ thứ bảy và chủ nhật đã đành, còn nghỉ những đợt dài ngày: tháng 12 và tháng 1 nghỉ Noel và Tết tây hai tuần, tháng 2 nghỉ mười ngày để chuyển sang học kỳ hai, tháng 3 và 4 nghỉ hai tuần lễ Phục sinh, cuối tháng 6 nghỉ hè. Không kể những ngày nghỉ lẻ tẻ (thí dụ trong tháng 5 được nghỉ 4 ngày).
Trong thời gian học, nhà trường thường xuyên tổ chức những lớp học du ngoạn, chuyên chở học sinh trên những chiếc xe ca rất tiện nghi(1) đi đến những nơi lịch sử hoặc các viện bảo tàng trong tỉnh hoặc ngoài tỉnh, tạo dịp cho các em học sử một cách sinh động và làm quen với các nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc, hội họa, âm nhạc của thế giới qua các thời kỳ.
Dịp nghỉ hè, học sinh bắt buộc đi nghỉ hè, hoặc ra khỏi nước, hoặc ngay trong nước, nhưng nhất thiết phải ra khỏi nhà. Nếu cha mẹ không đủ điều kiện, nhà trường sẽ tiếp sức.
Một trẻ em học ở Pháp, hàng tháng tốn kém khoảng 2000F(2). Nhưng trong tình hình các nước phương Tây khuyến khích đẻ, nhà nước phụ cấp nhiều khoản cho trẻ em, các phụ khoản linh tinh này có thể lên tới 5000F. Như vậy là trẻ em Pháp, thay vì học hành tốn kém, lại làm giàu cho cha mẹ.
Bản thân tôi đi tu nghiệp ở thành phố Besancon, tại trung tâm được gọi tắt là Clab. Đây là một trung tâm chuyên chú dạy ngôn ngữ Pháp cho người các nước khác. Học viên đủ mọi quốc tịch: Đức, Úc, Hoa Kỳ, Ma-rốc, Camơrun, Xu-đăng, Thổ, Li-băng, Palextin, Mã lai, Tàu, Nhật, Đại hàn, Việt Nam... Đa số là người châu Phi và châu Á.
Bên trong phòng học: đa số phòng học đều túc trực máy ghi âm rọi hình, tivi. Hầu như không cần đến sách, thiếu bài đến đâu thì photocopie ngay đến đó tại chỗ. Không còn khái niệm "bảng đen", mà bây giờ là bảng trắng. Không còn khái niệm "phấn" và "bụi phấn", mà bây giờ là bút lông mực xanh mực đỏ, viết đến đâu xóa đến đó.
Giờ học được tổ chức khá thoải mái: nói qua nói lại, học viên soạn một đề tài nhỏ đến lớp trình bày và đối thoại, tổ chức soạn bài theo nhóm, du ngoạn ngoài trời và đến thực địa, từng nhóm dựng từng màn kịch tự biên tự diễn.
Phương pháp dạy học mới là thầy giáo ít bận tâm đến lỗi của học trò, nhất là không nên gay gắt, chi li, nhặm lẹ đối với các lỗi; ngược lại, tạo không khí cho học trò nói, phát biểu và dần dà tự thấy ra lỗi của mình và tự chữa lấy. Trường nào thiếu phòng học thì tự động đi mướn nhà tư nhân để gây thêm phòng.
Tình trạng giáo dục Pháp hiện nay vẫn bị vướng mắc vào các vấn nạn sau đây:
- Trình độ học lực sút giảm nặng.
- Phòng ốc thiếu.
- Động lực gây thích thú học tập, đỗ đạt, tốt nghiệp bị hạn chế hoặc bế tắc.
- Lớp học đông học sinh.
- Lương bổng giáo viên cấp 1, 2, 3 chưa thỏa đáng.
Những vấn đề cần giải quyết vừa nêu trên đây, nghĩ đi nghĩ lại, có tính cách... "Tây" hơn là Việt Nam, nghĩa là có khi tỏ ra quá đáng, nảy sinh trong một xã hội quen thói tiêu thụ, yêu sách. Và tôi sẽ nói rõ thêm vì sao như vậy, vì sao tôi nghĩ như vậy.
Trước hết, xã hội Pháp là xã hội vô địch về đình công. Đình công như thể là nét tính của người Pháp chờ chực bất mãn, yêu sách, và nó lây lan rất nhanh từ giới này sang giới khác. Lúc tôi đặt chân lên đất Pháp, cuối năm 1988, gặp ngay đình công trong giới vận chuyển công cộng, cho nên tôi bước xuống máy bay là kẹt theo cái nạn xe buýt hàng không Pháp không chạy. Tàu điện ngầm (mê-trô) hủy rất nhiều tuyến. Tiếp đó là sinh viên đại học bãi khóa đòi thêm phòng ốc. Rồi đến nữ điều dưỡng bệnh viện đình chỉ làm việc. Tiếp nữa là thầy giáo tiểu học và trung học. Lây đến dân đảo Corse làm reo...
Các thầy than phiền học sinh bây giờ kém, không chịu đọc sách, học hỏi. Thí dụ, đối với những câu hỏi như: "Ki tô giáo là gì?", "Trò thử kể tên một hải cảng ở Hắc hải?", học sinh cấp 2 phần đông không trả lời được, và có trò không hiểu "tôn giáo" có nghĩa là gì. Thơ là gì ư? Không cần biết. Học sinh cần viết cho được lá thư, chuộng thuật ngữ kỹ thuật, công thương, nhắm giật cho được bằng "Tú tài", mộng vào trường Cao đẳng thương mại.
Đối với trường Pháp, một lớp 40 học sinh là một lớp đông, không học được. Lớp 35 học sinh đã là đông. Nhưng muốn nhào các lớp này lại, phải đào thêm phòng ốc và thêm trên 5 ngàn giáo viên.
Năm nay, học sinh cấp 2 và 3 trội thêm 100.000 so với năm ngoái. Trong tương lai, 80% học sinh Trung học phải có Tú tài.
Số lượng học sinh cấp 1, 2 và 3 là 14,4 triệu (trong đó 12,3 triệu học sinh trường công và 2,1 triệu ở tư thục).
Số lượng giáo viên cấp 1, 2 và 3 là 750.000 (trong đó 650.000 ở trường công và 100.000 ở trường tư).
Mỗi năm có 200.000 học sinh thi hỏng Trung học.
Bộ trưởng Giáo dục Pháp, ông Lionel Jospin, ngày 10-4-1989, công bố dự luật sửa đổi ngân sách giáo dục và lương bổng giáo viên.
Trong thời gian suốt 10 năm tới, ngân sách giáo dục sẽ phụ tăng 10 tỷ F.
Giáo viên cấp 1 (306.000 người), lương hàng tháng tối thiểu là 6112F và sẽ được nâng lên 7.327 F cuối năm 1992; và lương hàng tháng tối đa là 9.836F và sẽ được nâng lên 12.981F cuối năm 1992.
Giáo viên cấp 2 và 3: lương hàng tháng tối thiểu: 6.172 F, lương hàng tháng tối đa: 10.134F, đều sẽ được nâng lương.
Như vậy là các thầy giáo ở Pháp được thỏa mãn phần nào trong những sách của họ. Phần nào thôi, chứ không hoàn toàn.
Như vậy, lương hàng tháng tối thiểu của "Thầy Tây":
Cấp 1 là: 6.112F = (6.112 x 600) = 3.667.200đ VN.
Cấp 2, 3 là: 6.172F = (6.172 x 600)= 3.703.200 đ VN.
Ta vẫn biết rằng xã hội Pháp ăn tiêu đắt đỏ, còn thêm các khoản thuế khóa, đảm phụ, đóng góp nghĩa vụ nữa...
Nhưng rõ ràng những điều kiện sinh sống, dạy học, nghỉ ngơi của thầy trò Việt Nam còn khiêm tốn quá. Ngoài ra, trong xu hướng hợp tác và giao lưu văn hóa giữa các nước ngày càng gia tăng, ta còn phải suy nghĩ và đầu tư vào những khoản như hợp đồng văn hóa, phát huy tiếng Việt ở nước ngoài, dịch sách, tiếp thu và quảng bá thông tin, viết sách tiếng Việt cho trẻ em Việt Nam hải ngoại, trao đổi đào tạo... Tình hình, dù sao, đang có nhiều thuận lợi...
B.Y
(TCSH40/01-1990)
-----------
(1) Xe ca, cũng giống như khách sạn, được xếp hạng từ 1 sao đến 5 sao. Xe ca loại 3 sao đã đủ tiện nghi: máy mégaphone do tài xế sử dụng nói với hành khách, vô tuyến truyền hình, phòng vệ sinh ngay trên xe, và tất cả hành lý đều thu sạch và đút vào bụng xe, chứ không để trong xe hoặc trên đầu xe.
(2) 1 F tương đương với 600đ VN.
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
VALENTIN HUSSON
Trước hết, ta phải hướng sự chú ý đến động từ “cách ly” khi mà với tư cách là một ngoại động từ, nó có nghĩa là sự vứt bỏ ra khỏi một giới hạn; trong khi với tư cách là một nội động từ, nó hướng đến sự ràng buộc để ở lại trong một vài giới hạn nhất định. Nó vừa nói lên cả sự vứt bỏ lẫn sự rút lui; vừa hiện diện vừa vắng mặt. -
HIỀN LÊ
Hiroshi Sugimoto (sinh năm 1948 tại Tokyo) là nhà kiến trúc sư, nhiếp ảnh gia người Nhật.
-
Palomar là tác phẩm hư cấu cuối cùng của Italo Calvino (1923 - 1985), một trong những nhà văn lớn nhất của Ý ở thế kỉ 20, xuất bản tháng 11 năm 1983.
-
TRẦN KIÊM ĐOÀN
Nếu bình thường thì giờ nầy chúng tôi đang ở “hộp đêm” trong bụng máy bay Eva trên đường về Quê hương và đang vượt nửa sau Thái Bình Dương. -
JEAN-CLET MARTIN
Trong thời điểm cách ly và tự cách ly này, thế giới tái khám phá ra chiều kích mang lại cho nó một phương hướng nhất định. -
Slavoj Žižek, nhà triết học người Slovenia, được mệnh danh là “nhà triết học nguy hiểm nhất ở phương Tây” hiện nay. Ông nổi tiếng với tác phẩm Đối tượng trác tuyệt của ý thức hệ (The Sublime Object of Ideology, 1989), ở đó ông đã kết hợp quan niệm duy vật Marxist và phân tâm học Lacan để hướng đến một lý thuyết về ý thức hệ.
-
MARKUS GABRIEL
Trật tự thế giới bị lung lay. Một loại virus đang lây lan trên quy mô vô hình của vũ trụ mà ta không hề biết được những chiều kích thực sự của nó. -
ĐỖ LAI THÚY
M. Bakhtin (1895 - 1975), nhà nghiên cứu văn học Nga - Xô viết có tầm ảnh hưởng bậc nhất ở Việt Nam. Ông là nhà lý luận tiểu thuyết. Người phát hiện/minh ra tiểu thuyết đa âm, tính đối thoại, nguyên tắc thời-không, tính nghịch dị và văn học carnaval hóa… -
THÁI THU LAN
Émile Zola là một nhà văn hiện thực lớn nhất đồng thời cũng phức tạp nhất của nước Pháp ở cuối thế kỷ thứ 19, là người sáng lập lý luận về chủ nghĩa tự nhiên, là một tấm gương lao động không mệt mỏi, là một chiến sĩ có tinh thần chiến đấu dũng cảm chống chiến tranh phi nghĩa, chống quyền lực tàn bạo và bênh vực quần chúng lao động nghèo khổ.
-
NGUYỄN TÚ ANH - TRẦN KỲ PHƯƠNG
Trong nghệ thuật Ấn Độ cũng như nghệ thuật Chàm, hình tượng con chuột luôn mang ý nghĩa tốt đẹp, đó là con chuột nhà hay chuột nhắt (mouse), chứ không phải chuột cống. -
ANĐRÂY GOCBUNỐP (Tiến sĩ ngôn ngữ học Liên Xô)
Gần đây đã có những khám phá rất có ý nghĩa ở Washington và London, trong những cuốn sách đã yên nghỉ trên các kệ sách thư viện trong cả bốn thế kỷ nay.
-
NGUYỄN ĐỨC TÙNG
Jen học trước tôi hai năm, đàn chị. Cô là thường trú, PGY- 4, tôi là PGY- 2. Trong nghề chúng tôi, hơn nhau một năm đã là tình thầy trò, huống gì hơn hai. -
LƯU TÂM VŨ
hồi kýLTS : Nhà văn Lưu Tâm Vũ sinh năm 1942, tốt nghiệp sư phạm Bắc Kinh năm 1961, sau đó dạy học nhiều năm ở Bắc Kinh. Truyện ngắn đầu tay Chủ nhiệm lớp đoạt giải thưởng truyện ngắn ưu tú toàn quốc 1978, được coi là tác phẩm mở đầu cho văn học thời kỳ mới.
-
Cách đây 40 năm khi nhà xuất bản Morrow and Avon chi 5 triệu đô la cho James Clavell, tác giả những cuốn tiểu thuyết lịch sử nổi tiếng như Hồng Kông ngày ấy, Đại tướng quân, Whirlwind, giới xuất bản ở Mỹ choáng váng. Nhưng bây giờ tiền nhuận bút đã vượt xa kỷ lục ấy.
-
ALAN BURNS
William Carlos Williams cũng như bất cứ người nào, đến rất gần với việc nhận thức ra lý tưởng mới của chủ nghĩa hình tượng, nhất là trong những bài thơ như “The Great Figure” và “The Red Wheelbarrow”. -
Đây là một câu chuyện về di dân được viết theo chương trình “Dự án chiếc giày” (The Shoe Project) được khởi xướng thành lập bởi tiểu thuyết gia Katherine Govier, Toronto, Canada. Chương trình này bao gồm việc giúp các phụ nữ di dân viết một câu chuyện 600 từ về kinh nghiệm di dân của mình và lên một sân khấu nhỏ để trình diễn (đọc) câu chuyện đó trước những khán giả trong vùng. “Dự án chiếc giày” được thực hiện ở Antigonish với sự giúp đỡ của tiểu thuyết gia Anne Simpson và nhà biên kịch Laura Teasdale.
-
NHƯ QUỲNH DE PRELLE
Tôi đã từng mơ ước về quê nhà để đọc thơ tiếng Việt, để thổn thức cùng thi ca tiếng Việt. Thế mà, ở nơi này, giữa trái tim châu Âu và trong lòng bạn bè quốc tế, tiếng Việt của tôi ngân lên giữa những nhịp điệu, những giọng nói hoàn toàn khác. Và tôi đi đọc thơ, tự bao giờ tôi cũng tự chuyển ngữ những bài thơ của chính mình với bạn đọc ở đây. Đi đọc thơ, bao điều thú vị và những mới mẻ. -
HÂN QUY
(Phỏng vấn nhà báo lão thành LÉO FIGUÈRES) -
PATRICIA HIGHSMITH -
NGUYỄN ĐỨC TÙNG
Một người bạn cũ ở Mỹ kể với tôi rằng gần mười năm nay anh không đi du lịch xa, cũng không về Việt Nam, mặc dù nhớ. Tôi hỏi lý do, anh bảo vì sợ nỗi buồn chán khi phải ngồi trên máy bay mười mấy giờ.
.png)
.png)
