Chuyện dạy & học ở Pháp
BỬU Ý
Nhìn học sinh ở Pháp, ta có cảm tưởng họ chơi và nghỉ nhiều hơn học.
Một trường trung học cơ sở ở Pháp - Ảnh: internet
Trước hết là nghỉ. Nghỉ mãi. Hàng tuần nghỉ thứ bảy và chủ nhật đã đành, còn nghỉ những đợt dài ngày: tháng 12 và tháng 1 nghỉ Noel và Tết tây hai tuần, tháng 2 nghỉ mười ngày để chuyển sang học kỳ hai, tháng 3 và 4 nghỉ hai tuần lễ Phục sinh, cuối tháng 6 nghỉ hè. Không kể những ngày nghỉ lẻ tẻ (thí dụ trong tháng 5 được nghỉ 4 ngày).
Trong thời gian học, nhà trường thường xuyên tổ chức những lớp học du ngoạn, chuyên chở học sinh trên những chiếc xe ca rất tiện nghi(1) đi đến những nơi lịch sử hoặc các viện bảo tàng trong tỉnh hoặc ngoài tỉnh, tạo dịp cho các em học sử một cách sinh động và làm quen với các nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc, hội họa, âm nhạc của thế giới qua các thời kỳ.
Dịp nghỉ hè, học sinh bắt buộc đi nghỉ hè, hoặc ra khỏi nước, hoặc ngay trong nước, nhưng nhất thiết phải ra khỏi nhà. Nếu cha mẹ không đủ điều kiện, nhà trường sẽ tiếp sức.
Một trẻ em học ở Pháp, hàng tháng tốn kém khoảng 2000F(2). Nhưng trong tình hình các nước phương Tây khuyến khích đẻ, nhà nước phụ cấp nhiều khoản cho trẻ em, các phụ khoản linh tinh này có thể lên tới 5000F. Như vậy là trẻ em Pháp, thay vì học hành tốn kém, lại làm giàu cho cha mẹ.
Bản thân tôi đi tu nghiệp ở thành phố Besancon, tại trung tâm được gọi tắt là Clab. Đây là một trung tâm chuyên chú dạy ngôn ngữ Pháp cho người các nước khác. Học viên đủ mọi quốc tịch: Đức, Úc, Hoa Kỳ, Ma-rốc, Camơrun, Xu-đăng, Thổ, Li-băng, Palextin, Mã lai, Tàu, Nhật, Đại hàn, Việt Nam... Đa số là người châu Phi và châu Á.
Bên trong phòng học: đa số phòng học đều túc trực máy ghi âm rọi hình, tivi. Hầu như không cần đến sách, thiếu bài đến đâu thì photocopie ngay đến đó tại chỗ. Không còn khái niệm "bảng đen", mà bây giờ là bảng trắng. Không còn khái niệm "phấn" và "bụi phấn", mà bây giờ là bút lông mực xanh mực đỏ, viết đến đâu xóa đến đó.
Giờ học được tổ chức khá thoải mái: nói qua nói lại, học viên soạn một đề tài nhỏ đến lớp trình bày và đối thoại, tổ chức soạn bài theo nhóm, du ngoạn ngoài trời và đến thực địa, từng nhóm dựng từng màn kịch tự biên tự diễn.
Phương pháp dạy học mới là thầy giáo ít bận tâm đến lỗi của học trò, nhất là không nên gay gắt, chi li, nhặm lẹ đối với các lỗi; ngược lại, tạo không khí cho học trò nói, phát biểu và dần dà tự thấy ra lỗi của mình và tự chữa lấy. Trường nào thiếu phòng học thì tự động đi mướn nhà tư nhân để gây thêm phòng.
Tình trạng giáo dục Pháp hiện nay vẫn bị vướng mắc vào các vấn nạn sau đây:
- Trình độ học lực sút giảm nặng.
- Phòng ốc thiếu.
- Động lực gây thích thú học tập, đỗ đạt, tốt nghiệp bị hạn chế hoặc bế tắc.
- Lớp học đông học sinh.
- Lương bổng giáo viên cấp 1, 2, 3 chưa thỏa đáng.
Những vấn đề cần giải quyết vừa nêu trên đây, nghĩ đi nghĩ lại, có tính cách... "Tây" hơn là Việt Nam, nghĩa là có khi tỏ ra quá đáng, nảy sinh trong một xã hội quen thói tiêu thụ, yêu sách. Và tôi sẽ nói rõ thêm vì sao như vậy, vì sao tôi nghĩ như vậy.
Trước hết, xã hội Pháp là xã hội vô địch về đình công. Đình công như thể là nét tính của người Pháp chờ chực bất mãn, yêu sách, và nó lây lan rất nhanh từ giới này sang giới khác. Lúc tôi đặt chân lên đất Pháp, cuối năm 1988, gặp ngay đình công trong giới vận chuyển công cộng, cho nên tôi bước xuống máy bay là kẹt theo cái nạn xe buýt hàng không Pháp không chạy. Tàu điện ngầm (mê-trô) hủy rất nhiều tuyến. Tiếp đó là sinh viên đại học bãi khóa đòi thêm phòng ốc. Rồi đến nữ điều dưỡng bệnh viện đình chỉ làm việc. Tiếp nữa là thầy giáo tiểu học và trung học. Lây đến dân đảo Corse làm reo...
Các thầy than phiền học sinh bây giờ kém, không chịu đọc sách, học hỏi. Thí dụ, đối với những câu hỏi như: "Ki tô giáo là gì?", "Trò thử kể tên một hải cảng ở Hắc hải?", học sinh cấp 2 phần đông không trả lời được, và có trò không hiểu "tôn giáo" có nghĩa là gì. Thơ là gì ư? Không cần biết. Học sinh cần viết cho được lá thư, chuộng thuật ngữ kỹ thuật, công thương, nhắm giật cho được bằng "Tú tài", mộng vào trường Cao đẳng thương mại.
Đối với trường Pháp, một lớp 40 học sinh là một lớp đông, không học được. Lớp 35 học sinh đã là đông. Nhưng muốn nhào các lớp này lại, phải đào thêm phòng ốc và thêm trên 5 ngàn giáo viên.
Năm nay, học sinh cấp 2 và 3 trội thêm 100.000 so với năm ngoái. Trong tương lai, 80% học sinh Trung học phải có Tú tài.
Số lượng học sinh cấp 1, 2 và 3 là 14,4 triệu (trong đó 12,3 triệu học sinh trường công và 2,1 triệu ở tư thục).
Số lượng giáo viên cấp 1, 2 và 3 là 750.000 (trong đó 650.000 ở trường công và 100.000 ở trường tư).
Mỗi năm có 200.000 học sinh thi hỏng Trung học.
Bộ trưởng Giáo dục Pháp, ông Lionel Jospin, ngày 10-4-1989, công bố dự luật sửa đổi ngân sách giáo dục và lương bổng giáo viên.
Trong thời gian suốt 10 năm tới, ngân sách giáo dục sẽ phụ tăng 10 tỷ F.
Giáo viên cấp 1 (306.000 người), lương hàng tháng tối thiểu là 6112F và sẽ được nâng lên 7.327 F cuối năm 1992; và lương hàng tháng tối đa là 9.836F và sẽ được nâng lên 12.981F cuối năm 1992.
Giáo viên cấp 2 và 3: lương hàng tháng tối thiểu: 6.172 F, lương hàng tháng tối đa: 10.134F, đều sẽ được nâng lương.
Như vậy là các thầy giáo ở Pháp được thỏa mãn phần nào trong những sách của họ. Phần nào thôi, chứ không hoàn toàn.
Như vậy, lương hàng tháng tối thiểu của "Thầy Tây":
Cấp 1 là: 6.112F = (6.112 x 600) = 3.667.200đ VN.
Cấp 2, 3 là: 6.172F = (6.172 x 600)= 3.703.200 đ VN.
Ta vẫn biết rằng xã hội Pháp ăn tiêu đắt đỏ, còn thêm các khoản thuế khóa, đảm phụ, đóng góp nghĩa vụ nữa...
Nhưng rõ ràng những điều kiện sinh sống, dạy học, nghỉ ngơi của thầy trò Việt Nam còn khiêm tốn quá. Ngoài ra, trong xu hướng hợp tác và giao lưu văn hóa giữa các nước ngày càng gia tăng, ta còn phải suy nghĩ và đầu tư vào những khoản như hợp đồng văn hóa, phát huy tiếng Việt ở nước ngoài, dịch sách, tiếp thu và quảng bá thông tin, viết sách tiếng Việt cho trẻ em Việt Nam hải ngoại, trao đổi đào tạo... Tình hình, dù sao, đang có nhiều thuận lợi...
B.Y
(TCSH40/01-1990)
-----------
(1) Xe ca, cũng giống như khách sạn, được xếp hạng từ 1 sao đến 5 sao. Xe ca loại 3 sao đã đủ tiện nghi: máy mégaphone do tài xế sử dụng nói với hành khách, vô tuyến truyền hình, phòng vệ sinh ngay trên xe, và tất cả hành lý đều thu sạch và đút vào bụng xe, chứ không để trong xe hoặc trên đầu xe.
(2) 1 F tương đương với 600đ VN.
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Kho tài liệu lưu trữ của tiểu thuyết gia nổi tiếng từng đoạt giải Nobel Văn học Gabriel Garcia Marquez đã vừa được một trung tâm của trường Đại học Texas mua lại. Điều này đồng nghĩa với việc các các bài viết phê phán về chính sách đối ngoại Mỹ của Marquez sẽ được bảo tồn tại đất nước mà không phải lúc nào ông cũng có cảm tình.
-
Theo báo chí Italy, ngôi nhà mà họa sỹ/nhà sáng chế vĩ đại thời Phục hưng Leonardo da Vinci đã ở trong thời gian vẽ bức "Tiệc ly" bất hủ đang được chủ nhà rao bán.
-
TRẦN HUYỀN SÂM
Việc trao giải Nobel cho Patrick Modiano - nhà văn Pháp, đã gây sự ngạc nhiên đối với công chúng mến mộ tiểu thuyết gia Murakami. -
LÊ ĐỖ HUY
Cựu học trò thời bao cấp hẳn đều sốc bởi cách trình bày của Malthus (1766 - 1834): dân số quả đất tăng theo cấp số nhân, trong khi sản lượng thực phẩm cung cấp tăng theo cấp số cộng… -
Vivre, c'est s'obstiner à achever un souvenir/ Sống là cố gắng ngoan cố để hoàn tất một kỷ niệm.
RENÉ CHAR -
Một trong những đoàn thám hiểm đầu tiên đặt chân tới Nam Cực đã phải gánh chịu một kết cục bi thảm khi cả đoàn 5 người ra đi, không ai sống sót trở về. Mới đây, cuốn nhật ký hành trình của chuyến đi thảm kịch đó đã được tìm thấy trong băng đá.
-
CƠM HẾN
Đã gần bốn năm nay tôi gắn bó với Boston, và mỗi ngày tôi lại thấy yêu vùng đất này hơn một chút. Boston là thành phố văn hóa, giáo dục lâu đời, là “linh hồn nước Mỹ”, cái nôi của cuộc cách mạng giành độc lập từ nước Anh mẫu quốc. Boston là nơi hội tụ các anh tài không chỉ từ khắp nơi trên nước Mỹ mà còn từ rất nhiều quốc gia trên thế giới. Boston duyên dáng, hào hoa, sang trọng, cổ kính… -
Đại diện Bộ Ngoại giao Nga về các vấn đề nhân quyền, dân chủ và nhà nước pháp quyền, ông Konstantin Dolgov ngày 15/10 kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ vở nhạc kịch "Tsukurs Herbert Cukurs" đang được dàn dựng ở Latvia.
-
Thật khó có thể tin rằng một tác phẩm nghệ thuật trừu tượng lại có thể tác động đến lịch sử khoa học. Nhưng cách Niels Bohr từng dự cảm về thế giới không thể nhìn thấy được của các hạt electron đã cho thấy: khoa học cần nghệ thuật.
-
Nhà thơ Nga vĩ đại Mikhail Lermontov được coi là “người kế tục” của “mặt trời thi ca Nga” Aleksandr Pushkin. Ông sinh ngày 15/10 /1814 tại Moskva và mất ngày 15/7/1841 trong một cuộc đấu súng với bạn đồng môn Nikolai Martynov.
-
Bốn ngày sau khi Nobel Văn học năm 2014 gọi tên Patrick Modiano, nhà văn Pháp vẫn coi đây là giải thưởng kỳ lạ dành cho mình.
-
CAROL MUSKE DUKES
Thơ có quan trọng gì không? là một câu hỏi không có câu trả lời, nhưng điều này vẫn không ngăn được các nhà thơ (và hầu như cả mọi người) thử tìm một giải đáp.
-
Trong những năm tháng tồn tại, Liên Xô đã có không ít bí mật, trong đó, có những bí mật có khả năng ảnh hưởng đến uy tín và an ninh quốc gia; vì thế, được che chắn, bảo vệ một cách hết sức cẩn trọng với nỗ lực của cả hệ thống chính trị.
-
Trước các đồng sự của mình tại tòa Bạch ốc, Tổng thống Barack Obama bất ngờ mang tấm bích chương. Ông trịnh trọng bước ra trong im lặng và sau đó, Ông nở nụ cười thật tươi, những bàn tay của các nhân viên của Ông vỗ đều. Một cử chỉ thật đẹp, một nhân cách “thuyết pháp vô ngôn” của vị Tổng thống nước Mỹ.
-
Auguste Rodin, nhà điêu khắc vĩ đại đã tạc nên “Người suy tưởng” và “Nụ hôn”, từng yêu say đắm rồi rũ bỏ người học trò và cũng là nàng thơ quan trọng nhất trong sự nghiệp của ông, Camille Claudel.
-
Tolstoy từng ấp ủ thực hiện một cuốn sách “đem lại cho người đọc sức mạnh nội tâm, sự bình thản, hạnh phúc, giúp họ giao tiếp được với những nhà tư tưởng vĩ đại…” nhưng cho đến hôm nay, ít người còn nhớ tới cuốn sách này của ông.
-
LTS: Yann Martel sinh ngày 25 tháng 6 năm 1963 tại Salamanca, Tây Ban Nha và hiện đang sinh sống tại Montréal, Canada. Ngoài việc nổi tiếng với Cuộc đời của Pi, Martel được coi là một người táo bạo khi nảy ra sáng kiến cứ nửa tháng lại gửi sách cho Thủ tướng Canada Stephen Harper và đề nghị Harper nên đọc. Dưới đây là một trong những lá thư đó của ông, qua bản dịch của Nguyễn Đức Tùng.
-
Nghệ sĩ piano chuyên nghiệp tài năng Igor Lovchinsky, người hiện đang theo học Tiến sĩ chuyên ngành vật lý học tại Đại học Harvard, trò chuyện với mục Sự nghiệp trên tạp chí Science, cho biết anh đã “bị” nghiện khoa học như thế nào và những trải nghiệm âm nhạc giúp ích gì cho anh khi làm khoa học.
-
"Kính gửi đồng chí Mikhail Sergeyevich Gorbachov, Tổng bí thư Đảng Cộng Sản Liên Xô...
-
Cuốn tự truyện lần đầu được xuất bản của nữ nhà văn Laura Ingalls Wilder - tác giả cuốn tiểu thuyết nổi tiếng “Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên” - sẽ cho độc giả được biết những điều không như mơ đằng sau cuộc sống được “tô vẽ” trong cuốn tiểu thuyết…
.png)
.png)
