HENRY SLESAR
Nhà văn nổi tiếng Henry Slesar (1927 - 2002) viết tiểu thuyết, kịch bản, trinh thám, khoa học viễn tưởng đặc sắc về thủ pháp hài hước, kết cục trái chiều.
Tác giả Henry Slesar - Ảnh: internet
Mỹ là hợp chủng quốc (nước của nhiều giống người), là nhân loại thu nhỏ vào trong một quốc gia. Nét đặc thù “hợp chúng quốc” ấy được thừa hưởng đặc trưng của văn chương phiêu lưu viễn tưởng của Anh quốc, nên có một nhánh kì ảo như cổ tích. Nhà văn nổi tiếng Henry Slesar với truyện ngắn dưới đây, là một ví dụ độc đáo, cực kì nổi tiếng về đặc trưng văn chương Mỹ cả về nội dung và nghệ thuật.
Vũ Quốc Huệ dịch và giới thiệu
Cha tôi là một con mèo
Tặng nhà văn Đức Hậu, Vũ Công Hoan, Kim Chuông
Ông ngoại tôi là hậu duệ của dòng quý tộc Pháp quốc, gia tộc rất hiển hách trong cuộc đại cách mạng tư sản Pháp năm 1789. Mẹ tôi vóc dáng mảnh mai, tâm hồn nhạy cảm, đến lá cây rơi ở ngoài vườn cũng làm bà giật mình, tính nết nhu mì, nên ông ngoại tôi dành cho bà rất nhiều phần chở che như nâng niu một bông hoa tươi quí hiếm rất dễ tổn thương. Cụ rất không yên lòng nếu mẹ tôi bị gả cho một gã nhà quê bình dân vai u thịt bắp, vì thế, cụ suốt ngày kinh hoàng sợ hãi không yên, cuối cùng cụ sinh ra bệnh uất rồi tạ thế. Nhưng rồi mẹ tôi đã chọn một người chồng tốt nhất trên đời, đó là Thovane là một con mèo trắng thần kì lưu lạc đến cửa nhà chúng tôi.
Thovane là một con mèo Ăng gô la, to lớn lạ thường, nói sõi được tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Ý một cách rất cao cấp và lịch sự. Mẹ tôi nhận ra rằng Thovane đã dần dần biến thành một người bạn, che chở và tri kỉ của bà. Bà vẫn cho rằng Thovane nguyên là một hoàng tử đã bị ma thuật biến ra như vậy. Cuối cùng, họ đã kết hôn, vị mục sư của giáo xứ đã chủ trì hôn lễ, đã điền vào tờ hôn thú một cách trang nghiêm tên của ngài Ét uốt Tô van (Edward Thovane).
Thế là tôi, Adiane Thovane chính là con trai của ông bà.
Tôi là một chàng thanh niên anh tuấn, được thừa hưởng tinh hoa của khuôn mặt mẹ tôi và cha thì cho tôi thể thái thanh thoát của động vật khoa miêu học. Mẹ tôi mất năm tôi lên bốn tuổi, bỏ tôi lại cho cha tôi và đám người tôi tớ trung thành. Cha tôi dạy dỗ, dẫn tôi vào nơi đền đài của văn học, nghệ thuật, và âm nhạc.
Ông rất thích nước Mỹ, nơi mà ông gọi là “Quốc gia vĩ đại đứng đầu” để cho tôi chọn vào một trường đại học, ông tin nhất định tôi sẽ gặp phải loại chó dữ ác liệt cắn càn tàn bạo, đó là điều rất hay cho cái khí chất loài mèo trên bản thân tôi.
Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi công tác ở một viện bảo tàng nghệ thuật, tôi gặp nàng George Anna, là con gái của dân du mục. Nàng là một pho kiệt tác của Tây Nam nước Mỹ, tràn trề sức sống như từ trên bầu trời mênh mông tỏa xuống và từ bạt ngàn sa mạc thấm vào.
Tương lai, tôi sẽ nói với cha rằng đây là nàng hôn thê chưa cưới của con.
Tôi thắc thỏm không yên. Trước khi tôi sang Mỹ, cha đã nhiều lần dặn dò tôi rằng phải giấu biệt điều bí mật về cha, nếu lộ ra, chắc chắn sẽ bị sự chế diễu. Cho nên, tôi đã cố ý tạo ra một ấn tượng tôi là một người mồ côi. Nói nhà cha tôi ở Pháp.
Chúng tôi đã chọn ngày mùng 1 tháng 6 sẽ kết hôn, ngày mùng 4 tháng 5 sẽ bay từ New York về Paris, người đầy tớ của cha tôi là Franwarse đi đón chúng tôi.
Cũng như nhiều người Mỹ khác, Anna liền bị qui mô của cơ ngơi vương giả của cha mẹ tôi làm cho nàng chấn động.
Cha sốt ruột chờ chúng tôi trong phòng thư viện, nằm cuộn khoanh trên cái ghế mà ông rất thích, kê bên bếp lò. Khi tôi vào, ông vẫn giữ thói quen giơ vuốt lên. Ông liếm mặt tôi, không hề che giấu sự vui mừng của mình. Chúng tôi nâng li chúc nhau.
![]() |
Minh họa: Nhím |
“Kính mừng G. Anna” cha tôi nói vọng. Ông liếm môi, rồi trang trọng vuốt râu, nói:
“Con nói hết mọi chuyện với cô ấy rồi ư?” Tôi thấy hơi nóng ran trên mặt.
“Chưa đâu, bố yêu quí ạ”. Chắc chắn là cô ấy chưa biết gì đâu.
“Sợ à?” cha tôi nói. “Vì sao con khẳng định như vậy, con yêu?”
“Bởi vì cô ấy có một tố chất tâm lí rất mạnh mẽ, được tiếp thu một nền giáo dục đại học nữ giới rất tốt, hơn nữa tổ tiên của cô là dân tộc Biaohan dũng mãnh cao lớn, ở đấy”.
“Con người”, ông thở dài một hơi, ngoe nguẩy đuôi, “Đối với người yêu của con, con đã kì vọng quá cao đấy, Adiane ạ. Tính cách của người đàn bà có thể tốt lên, cũng tình huống ấy có thể lại xấu đi!”
“Thế mẹ con thì sao?” “Mẹ con là một ngoại lệ. Đừng kì vọng rằng G. Anna sẽ nhìn thấy hình ảnh của mẹ con.” Từ trên ghế, ông nhảy xuống trước mặt tôi, ấn móng vuốt vào đầu gối tôi.
Tôi ngây người cúi xuống vuốt ve bộ mã trơn mượt của cha tôi, ông đã có dấu hiệu già nua, khiến cho tôi không thể ngăn được nỗi cảm thương.
“Không, cha yêu quý ạ”, tôi nói, “nhất định G. Anna phải được biết sự thật, con chính là con trai của mèo Edward Thovane, mà tự hào”.
“Thế thì con sẽ mất cô ấy đấy”.
Cha tôi cố chấp leo lên bên bếp lò, bếp đã tắt. “Bấm chuông gọi Franwarse lên đi, bảo nó nhóm lửa lại, cha cảm thấy lạnh rồi, Adiane, cu con ạ, đến lúc cơm chiều, trước đó, đừng nhắc đến cha”. “Được, cha ạ”.
“Hình như anh có điều gì nghĩ ngợi?” “Anh đang nghĩ em thật đáng yêu”. Chúng tôi ôm lấy nhau, tin chắc chắn là chúng tôi mãi mãi ở cùng nhau. Trước chân dung của mẹ tôi, nàng bị hút hồn. “Thật đúng y như một công chúa, thế còn ba của chàng đâu?”
G. Anna ngắm rất kĩ bức chân dung Thovane, làm cho tôi rất hoảng sợ. Nàng nói: “Là một con mèo thật đẹp”.
“Đó chính là cha của anh đấy, Anna ạ, em có nghe thấy không?”… Đúng lúc đó người hầu của cha cắt ngang lời tôi. Nên nàng không nghe thấy.
Ông đang ở phòng ăn chỉ bảo đám gia nhân, ông yêu cầu mỗi bữa ăn đều phải rất quí phái. “Chúng ta định xử lí việc này thế nào?” “Rất khó”. “Con thử đứng về phía Anna, trước một con mèo già nua, dẫn chuyện cho mọi người, biết nói tiếng người, ngồi ăn cơm với mọi người, càng sửng sốt, nếu con giới thiệu rằng chính là… của con?”
“Đừng nói nữa” tôi gào lên. “Anna cần phải biết sự thật”. Nếu cô ấy không chấp nhận cha, thì cuộc hôn nhân này cũng không hạnh phúc”. Ông đưa móng chạm nhẹ nhàng lên cánh tay tôi, nói: “Cha sẽ giúp con, bây giờ con và Anna hãy cùng đi ăn cơm đi, chờ cha xuất hiện”.
Nàng nhìn thấy bàn ăn được sắp đạt đường hoàng sang trọng và rất đẹp, mắt nàng sáng lên. G. Anna hoàn toàn không hề biết trong lòng tôi đang vô cùng nôn nóng.
Đúng 6 giờ, cha tôi vẫn chưa xuất hiện, lòng tôi như lửa đốt. Nghĩ đến có thể bị mất G. Anna, tôi vô cùng sợ hãi.
Người hầu Franwarse đột nhiên quay ra cửa… Là một con mèo, chính cha tôi.
“Chính là con mèo trong bức họa” G. Anna nói, “Anh không nói cho em biết nó ở đây, Adiane ạ, nó thật là đẹp”. “G. Anna này, đây là…”
“Lại đây, Thovane! Lại đây. Miu miu, miu miu! Chú mèo quá đẹp.”
Cô túm chân và lưng của cha tôi, ôm ông đặt lên đầu gối, ve vuốt, miệng líu ríu nói giọng thơ ngây. Tôi khó chịu đến mê lú.
Cuối cùng, ông cất tiếng: “Meo”, ông nói.
“Mi đói rồi phải không” Anna hỏi một cách rất âu yếm. “Chú miu con này chắc là đói rồi”. “Meo”, cha tôi lại nói một tiếng. Chính phút ấy tôi cảm thấy trong lòng sắp vỡ tan ra. Cha tôi nhảy xuống, nhanh chóng vụt qua gian phòng, mắt tôi đã nhòa lệ.
Ông đã biến vào một góc xó nào đó. Người đầy tớ đã đặt ở đó một bát sữa bò. Ông ngáp một cái, duỗi dài cái lưng lười biếng, từ từ đi vào cửa, quay đầu sang bên này, nhảy vút một cái như bay, ánh mắt rõ ràng muốn nói với tôi tiếp sau đó phải làm gì.
“Thật là một chú động vật rất đáng yêu” G. Anna nói.
“Đúng vậy! Đó là niềm yêu mến nhất của mẹ tôi đấy.” Tôi đáp.
H.S
(TCSH350/04-2018)
Isaac Bashevis Singer (14/7/1904 - 24/7/1991) nhà văn Mỹ gốc Do Thái Ba Lan đoạt giải Nobel Văn học năm 1978. Những sáng tác của ông chủ yếu viết bằng tiếng Yiddish (tiếng Đức cổ của người Do Thái).
Tổng thống thứ 44 của Mỹ có phong cách lãnh đạo đặc trưng, thu hút được hàng triệu người ủng hộ và khiến cả những đối thủ của ông cũng phải thán phục.
NGUYỄN QUỐC THẮNG
“Tất cả những gì tôi đã làm được đều là kết quả của sự cô đơn”1
(Kafka)
“Hệ thống ám dụ của Kafka thực hiện chức năng của nó như những ký hiệu vô hạn chất vấn những ký hiệu khác”2
(Roland Barthes)
Paul Doumer là một chính khách người Pháp, sinh năm 1857. Ông làm Toàn quyền Đông Dương từ 1897-1902. Sau ông làm Tổng thống Pháp từ 1931-1932. Ông bị một phần tử quá khích người Nga ám sát năm 1932. Cuốn hồi ký Xứ Đông Dương là cuốn sách viết riêng về giai đoạn ông ở Đông Dương.
TUỆ NGỌC
A. GELMAN(*)
Chúng ta là những người chứng kiến tình trạng lo ngại đang tăng lên của xã hội về khía cạnh đạo đức trong sinh hoạt của đảng ta.
LGT: Tiểu luận “Làm sao văn học khả hữu?” dưới đây là văn bản phê bình văn học đầu tiên của Maurice Blanchot được ra mắt vào năm 1941 trên Nhật báo tranh luận (Journal des débats).
Kể đến Noel năm nay, thế là tôi đã qua trọn 50 mùa Noel ở nước Đức, đất nước có truyền thống Noel lâu đời, nơi thành phố Munich, vốn có tên từ những nhà tu đạo Thiên Chúa “Mönche”, nơi có chợ Giáng sinh gọi là “Christkindelmarkt” truyền thống xa xưa (khoảng 400 năm trước), và cũng từ vùng này, bài thánh ca bất tuyệt “Stille Nacht” cất lên, vang vọng khắp trên địa cầu đã tròn 200 năm.
LÊ VIỄN PHƯƠNG
(Đọc Cuộc đời yêu dấu của Alice Munro, Nguyễn Đức Tùng chuyển ngữ, NXB Trẻ, 2015).
TRẦN HUYỀN SÂM
Vì sao phương Đông đã trở thành chủ đề trung tâm trong tiểu thuyết Pháp đương đại? Đó là nội dung bàn luận trong mùa trao giải văn học năm nay ở Paris.
L.T.S: "Cuộc đời của André Colin" là thể loại sân khấu "lưu động" một sự kết hợp của đối thoại, âm nhạc, đồ họa, trên sân khấu diễn ra đồng thời hình vẽ, tranh liên hoàn, tranh đèn chiếu và phim ảnh 16mm. Từ khi biên soạn (1987) kịch bản đã được diễn một trăm lần ở Paris và các tỉnh khác. Tác giả Anne Quesemand, thạc sĩ văn học cổ điển, là người biên kịch đồng thời là diễn viên cùng với Laurent Berman. Bà còn là tác giả của nhiều phim ngắn.
Châu Âu hẳn nhiên sẽ trở nên dễ bị tổn thương hơn trước các đe dọa và đòn tấn công của bọn khủng bố. Một số chính sách về nhập cư có thể sẽ thay đổi để thích nghi với tình hình mới.
VIỄN PHƯƠNG
Lúc 13 giờ Thụy Điển (tức 18 giờ Việt Nam), ngày 8/10 tại Viện Hàn lâm Khoa học Thụy Điển, tên của nhà văn Svetlana Alexievich đã được xướng lên dành cho giải Nobel văn chương.
Antoine Leiris đã mất đi người vợ Helene dấu yêu của mình trong vụ xả súng ở nhà hát Bataclan, Paris ngày 13/11. Con trai của họ, bé Melvil 17 tháng tuổi giờ đây đã mất đi người mẹ của mình.
MAURICE BLANCHOT
Cuốn sách mà Jean Paulhan vừa dành cho văn chương và ngôn ngữ được đọc với một tâm thế khác thường.
Ngày 1-11-1988, họa sĩ Bửu Chỉ đến Paris. Ngày 30-4-1989, họa sĩ trở về nước. Trong thời gian ở Paris, Bửu Chỉ đã sáng tác nhiều tác phẩm mới và đã có hai cuộc triển lãm tranh thành công tốt đẹp: tại Nhà Việt Nam từ 1-2 đến 5-3-1989 với 21 bức tranh và tại UNESCO với 40 bức từ 3-4 đến 14-4-1989.
QUẾ HƯƠNG
Tôi đến Mỹ 4 tháng, thăm con trai từng là nha sĩ, qua học lại, 41 tuổi mới chính thức vào trường đại học Mỹ, sống lần nửa đời sinh viên ở một đất nước có nền giáo dục hàng đầu thế giới.
NGUYỄN KHOA QUẢ
Đất nước thống nhất, hòa bình lập lại từ năm 1975 đến năm 1979, chưa đầy 4 năm, phía bắc Đặng Tiểu Bình - Trung Quốc đem quân đánh phá. Phía nam Khơ me đỏ Campuchia, bọn Pôn Pốt sang đánh phá các tỉnh Kiên Giang và Tây Ninh... Quân tình nguyện Việt Nam kết hợp với Mặt trận đoàn kết dân tộc Campuchia lật đổ chế độ Pôn Pốt năm 1979, giải phóng nhân dân thoát khỏi chế độ bạo tàn diệt chủng.
LTS: Cách đây chưa lâu, báo Bulledingue (BD) của phong trào sinh viên trong tổ chức Hội Người Việt Nam tại Pháp, có tổ chức phỏng vấn giáo sư Hoàng Xuân Hãn trên hàng loạt vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, xã hội. Nội dung trả lời của giáo sư có thể giúp độc giả Sông Hương một số dẫn liệu mới hoặc gợi mở những cuộc trao đổi tranh luận bổ ích. Vì vậy, với sự đồng ý của giáo sư Hoàng Xuân Hãn, Sông Hương xin trích giới thiệu nội dung cuộc phỏng vấn này với độc giả.
Đoản văn này được George Orwell viết năm 1936 kể về khoảng thời gian ông làm việc như một nhân viên bán sách bán thời gian tại tiệm sách cũ Booklover’s Corner tọa lạc ngay góc phố Pond Street và South End Green, thành phố London, nước Anh. Hiện nay tiệm sách cũ Booklover’s Corner không còn nữa, thay vào đó là một nhà hàng pizza, tuy nhiên ở đó còn gắn một tấm biển ghi rằng “George Orwell, nhà văn (1903 - 1950) từng sống và làm việc trong một tiệm sách ngay vị trí này”.