Kỷ niệm 45 năm ngày thống nhất Đất nước (30/4/1975 - 30/4/2020), mở đầu số báo tháng 4, Sông Hương giới thiệu bài viết của Giáo sư Phong Lê: “Sống mãi những trang Nhật ký Đặng Thùy Trâm và Mãi mãi tuổi 20 của Nguyễn Văn Thạc”. Những người lính như Đặng Thùy Trâm, Nguyễn Văn Thạc đồng thời cũng là những nhà văn đã dấn thân viết lại sự thật ở cuộc chiến tranh chống ngoại xâm và truyền nhiệt huyết yêu Tổ quốc cho thế hệ mai sau. Từng trang nhật ký là cảm xúc chân thành về một thời gian khó mà hào hùng. Nhiều người lính vô danh khác cũng để lại tuổi xuân nơi chiến trường, mang theo vô vàn câu chuyện về bao số phận khác nữa. Họ đã cống hiến quá nhiều cho nền hòa bình hôm nay.
Dịch Covid-19 đang khiến thế giới suy giảm kinh tế và tâm thức nhân loại ít nhiều khủng hoảng. Bằng nỗ lực trong tình nhân ái, nghĩa đồng bào sâu nặng, đất nước ta hiện đang có phương án đối phó và chữa trị rất hiệu quả dịch bệnh. Sông Hương số báo này dành nhiều trang ghi chép về thực hiện hiệu quả những chủ trương của Đảng và Nhà nước, sự chỉ đạo điều hành của Chính phủ, về ý thức chấp hành của người dân cả nước để chiến thắng dịch Covid-19, cũng như ở tỉnh Thừa Thiên Huế dốc sức vượt qua gian khó; là tấm lòng bình dị vốn sẵn từ bi ở mỗi ai và những ẩn nghĩa về nội lực hóa giải chướng nạn trong truyện ngắn “Nguyện ước xanh ngời”. Đau thương là điều thấy rõ, nhưng ở phía khác cũng đang lộ ra những thông điệp về cách ứng xử chưa đúng của con người với thiên nhiên. Đó là ý nghĩa từ những bài dịch mang lại, tác giả là các nhà triết học hàng đầu ở phương tây phân tích sắc sảo về coronavirus, đồng thời cũng dự báo cho thế giới những hạn chế của nền văn minh trước đại tự nhiên.
Biển đảo trong trái tim mỗi người con đất Việt, được thể hiện trong tùy bút “Chiếc cầu ghế gỗ An Bang”. Ai từng một lần đến đảo An Bang mới thấm nỗi gian nan của người lính đã tạo nên không gian yên bình, xanh mát như một góc làng quê yêu dấu. Những bước chân lạ vừa đến đã trở nên thân quen với nắng gió và những vật dụng bình dị người lính làm nên. Một phần của đất nước xanh tươi được gợi mở qua những trang văn ân tình khiến hòn đảo trở thành niềm khát khao được đến của bao người. Mục văn xuôn có thêm truyện ngắn “Vết trở về trong mưa” thoảng buồn như nẻo về hun hút dưới nắng mai sương giá. Người đọc men theo vết mưa tìm lại chốn huyền mộng nhưng rồi nhân vật đã lẫn vào đâu đó, để lại con ngõ sâu với những chiếc bóng vẫn trong cuộc viễn du trên chuyến xe bò vương đầy ký ức rơm rạ.
Tâm thức thời hậu chiến dẫu lùi xa vẫn lấp lánh và ẩn nghĩa phận người. Bài viết ở mục Nghiên cứu và bình luận: “Thế giới tuổi già trong truyện ngắn sau 1975 của Nguyễn Minh Châu”. Tuổi già trước nhất là tự ý thức về sự tồn tại của bản thân, nó nhiều lúc vẫn nằm ngoài vòng cương tỏa của tuổi đời bởi có những người sắp chết nhưng mình thực sự chưa từng sống. Điều này cho thấy màu hiện sinh ứ tràn trong những nhân vật thời hậu chiến, và ở đây là điều quan trọng làm nên sức sống của trang văn Nguyễn Minh Châu. Nó mang thông điệp cho thời hiện đại trong một lối sống chân thành với xung quanh, đối diện và nhìn nhận lại mình, đòi hỏi sự trân trọng của thế hệ trẻ đối với tuổi già để hành trình của mỗi ai cũng đáng giá đến tận cuối đời.
DƯỚI ĐÂY LÀ MỤC LỤC:
- Sống mãi những trang Nhật ký Đặng Thùy Trâm và Mãi mãi tuổi 20 của Nguyễn Văn Thạc - PHONG LÊ
- Niềm tin vượt qua dịch bệnh - VŨ NHIÊN
- Nguyện ước xanh ngời - NHỤY NGUYÊN
- Con người sẽ không còn là chính mình nữa: Đây là bài học mà coronavirus sẵn chờ ta - Slavoj žižek - Xuân Cao lược dịch
- Một đại dịch siêu hình - Markus Gabriel - Hồ Hải Nhật dịch
- Đời sống sau sự (tự) cách ly - Jean-Clet Martin - Tuệ Đan lược dịch
THƠ:
- NGUYỄN CHÍ NGOAN
+ Làng biên giới…
+ Khúc đồng bằng
- TRẦN THU HÀ
+ Gái Trường Sơn
+ Gửi sông mê
- ĐỨC SƠN
+ Con đường có trái tim vẫy đập
+ Người đàn bà tóc ngắn chọn về với biển
- HUỲNH GIA
+ Có khoảng trống nào bình yên
- BÙI VIỆT PHƯƠNG
+ Gốm nghĩ
+ Viết trong ngày palindrome (02022020)
- MAI TUYẾT
+ Cất giấu một mùi hương
- VŨ TUYẾT NHUNG
+ Đợi
+ Ngó sen
- NGUYỄN NGỌC PHÚ
+ Cỏ - Thiếu - Phụ
+ Không đề
- NHƯ KHÔNG
+ Như màu mây bay
- NGUYỄN MINH KHIÊM
+ Hòn Trống Mái
+ Ngọc Hoa
- NGUYỄN VIẾT LUYỆN
+ Dòng sông của mẹ
- SƠN TRẦN
+ Cổng đêm
- TRẦN SANG
+ Sám hối
- VÕ NGỘT
+ Lên Hà Giang mùa mưa lũ
NHẠC:
- Ký ức tháng ba - Nhạc: HOÀNG ĐÌNH TỐ; Thơ: LÊ VĨNH THÁI
VĂN
- Vết trở về trong mưa - CÁT LÂM
- Chiếc cầu ghế gỗ An Bang - LỮ MAI - TRẦN THÀNH
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Cây hồng vàng - MARJORIE BANNARD - Thân Trọng Sơn dịch
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- Di sản phủ đệ của các ông hoàng bà chúa thi sĩ - TRẦN VĂN DŨNG
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- Lê Văn Ngăn: Đời và thơ hay là mỹ học sáng tạo luôn đồng hành - HỒ THẾ HÀ
- Phi Tân: Nhà quê chánh hiệu - PHẠM XUÂN DŨNG
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- Thế giới tuổi già trong truyện ngắn sau 1975 của Nguyễn Minh Châu - TRẦN NGỌC HIẾU
* Bìa 1: Tác phẩm “Về nguồn” (Tổng hợp, 150cm x 150cm, 2017) của họa sĩ Nguyễn Ánh Dương.
* Bìa 2: Tác phẩm “Cuộc hành trình” (Đồ họa tổng hợp, 70x170cm), và tác phẩm “Ý niệm về cuộc sống” (Đồ họa bút sắt, 60x140cm) của họa sĩ Tô Trần Bích Thúy.
* Bìa 2: Tác phẩm “Mộng” (Acrylic, 120cm x 120cm); Tác phẩm “Trông” (Sơn dầu, 100cm x 100cm) của họa sĩ Vũ Duy Tâm.
* Minh họa: Hs Phan Duy Linh, Hs Nguyễn Thiện Đức, Hs Tô Trần Bích Thúy.
* Vi nhét: Hs Tô Trần Bích Thúy
Ban Biên Tập
Tiếp tục truyền thống vào mỗi đầu năm dương lịch mới, Sông Hương bao giờ cũng dành nhiều trang cho các cây bút trẻ. Năm nay cũng vậy, các sáng tác thơ, văn xuôi trong số này đa phần do các cây bút sinh sau 1980 góp sức. Thú vị hơn, một số người đã cùng Sông Hương làm nên một bàn tròn văn chương, với những tỏ bày ý kiến về nghề viết, về việc viết mà họ đã trót đam mê và dấn thân.
Sáng ngày 23/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi Hội thảo “Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác hỗ trợ sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật và công tác tổ chức trại sáng tác giai đoạn 2016-2020” tại hội trường khách sạn Duy Tân.
Chiều ngày 09/12, nhân dịp kỷ niệm ngày Truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12), Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp cùng với Chi hội Mỹ Thuật Việt Nam tại Thừa Thiên Huế và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế tổ chức triển lãm mừng ngày Truyền thống Mỹ thuật Việt Nam năm 2016 tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Sáng ngày 06/12, hưởng ứng Tuần lễ Vàng kích cầu du lịch cuối năm 2016, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp cùng với Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã tổ chức khai mạc triển lãm “Bảo vật Hoàng cung triều Nguyễn” tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế.
Nằm trong xu thế toàn cầu hóa tri thức mạnh mẽ, trong các ngày từ 12 đến 14/ 11/2016 vừa qua, tại thành phố Đài Nam (Tainan), của Đài Loan, đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Việt Nam học và Đài Loan học do Trung tâm nghiên cứu Việt Nam thuộc Đại học quốc gia Thành Công (Đài Loan) tổ chức.
Sáng ngày 23/11, nhân dịp kỷ niệm ngày Di sản Văn hóa Việt Nam, Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đã tổ chức buổi lễ khai mạc phòng trưng bày cổ vật Chăm (Champa).
Vào chiều ngày 22 /11, nhân dịp kỷ niệm ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11), được sự chỉ đạo của Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế, Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng đã phối hợp cùng nhà sưu tập Lê Duy Trường tổ chức buổi triển lãm từ điển với chủ đề “Hành trình.”
Vào chiều ngày 16/10, Hội Nhà Văn Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi giới thiệu tác phẩm của nhà nghiên cứu, phê bình lý luận văn học Trần Huyền Sâm “Nữ quyền luận ở Pháp và tiểu thuyết nữ Việt Nam đương đại.” Tham dự buổi lễ có đông đủ những nhà nghiên cứu, nhà văn, nhà thơ, các bạn sinh viên cũng như những công chúng yêu văn học đến từ Huế.
Tháng Mười, không gian Huế chuyển mùa từ những cơn mưa, tiết trời mát mẻ sau những ngày nắng đổ lửa của thời “biến đổi khí hậu”. Sự chuyển mùa lan cả sang cây lá đó, như thể đã bắt đầu từ lúng liếng dịu êm ánh mắt con gái, hay chính từ bàn tay mềm mại đong đầy nữ tính của họ, chảy vào những trang văn ngập ngời hứng khởi trong cõi nhân gian…
Là một trong những trung tâm văn học nghệ thuật của cả nước, trong những ngày tháng 8, tháng 9, Huế liên tục đón các văn nghệ sĩ tên tuổi trong và ngoài nước đến thăm. Trong đó đáng chú ý là buổi giao lưu của nhà thơ Du Tử Lê và cuộc triển lãm Nghệ thuật Đảo ngược của danh họa Nguyễn Đại Giang. Cũng nhân dịp này, danh họa Nguyễn Đại Giang đã tặng 3 bức tranh của mình cho Bảo tàng Mỹ thuật Huế trong tương lai. Đây thật sự là một tín hiệu vui cho văn hóa Huế. Vầng trăng tròn Mùa Trung thu đang xanh, kính chúc quý bạn đọc một mùa vang vọng thật nhiều tiếng cười thơ trẻ.
Tháng chín, mùa thu, các cánh đồng làng quê vào vụ gặt, hương lúa mới, mùi rơm rạ tỏa khắp vùng ngoại ô. Và những cơn mưa đầu mùa sau những tháng hè khát cháy đã đổ xuống, không gian như mềm hẳn ra, dịu dàng dưới mưa… Cảm nhận mùa thu rõ rệt nhất trong những ngày này đang như thể bàng bạc hơn trong không gian cỏ cây ở các làng mạc…
Thiên Mụ và Sùng Hóa, hai ngôi quốc tự ra đời sớm nhất tại Đàng Trong, không chỉ là điểm quy hướng tâm linh của cộng đồng mà còn là nơi thường diễn ra các quốc lễ, các nghi lễ Phật giáo quan trọng kể từ đầu thế kỷ XVII.
“Thét Tiếng Dân giữa kinh thành Huế”, đó là lời của cố Tổng Bí thư Trường Chinh tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc (tháng 7/1948) tại chiến khu Việt Bắc khi ngợi ca về 16 năm hoạt động sôi nổi, ắp đầy hào khí cách mạng của tờ báo Tiếng Dân.
Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã nằm trên địa bàn xã Lộc Hòa, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên - Huế). Từ Đà Nẵng ra, nằm cách Quốc lộ 1A khoảng 10km, cách thành phố Huế khoảng 30km, con đường vào Thiền viện có đoạn đường nhựa, có đoạn bê-tông, có đoạn chạy bên bờ sông Truồi thơ mộng để đến hồ Truồi với non xanh nước biếc hữu tình.
Phá Tam Giang có chiều dài 24km, theo hướng Tây Tây Bắc – Đông Đông Nam từ cửa sông Ô Lâu đến sông Hương, ra cửa biển Thuận An, thuộc địa phận 12 xã của 3 huyện Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà, Thừa Thiên – Huế.
Tiếp tục chủ đề văn học Việt Nam 30 năm đổi mới, số báo này giới thiệu bài nghiên cứu “Tâm thức hậu hiện đại trong tiểu thuyết Việt Nam 1986 - 2010”.
Chùa ở Huế thường không quá rộng về mặt diện tích nhưng bề sâu văn hóa và kiến trúc độc đáo là lại in đậm trong từng nét rất riêng của các công trình nơi đây. Mà nói đến du lịch tâm linh ở đất này thì không thể không đến tổ đình Từ Hiếu đã gắn bao thăng trầm đất cố đô.
Trước khi lấy vua Bảo Đại năm 19 tuổi, Hoàng hậu Nam Phương từng ba năm liền đoạt giải hoa hậu Đông Dương.
Cố đô Huế là mảnh đất giàu chất thơ và đậm văn hóa. Đến đây, du khách không thể bỏ qua sự cầu kỳ và tinh tế của ẩm thực hay giọng ca.
Minh Mạng là một trong những vị Vua có đông Công chúa, Hoàng tử nhất lịch sử Việt Nam. Trong số 142 người con của mình, Công chúa thứ 4, hiệu là An Thường, được Nhà vua thương yêu hơn cả bởi từ nhỏ đã hiền hòa, hiếu thảo. Trong đó có câu chuyện về món nầm dê Vua ban khiến cả cung đình Huế cảm động.