Biêlôruxia - Nước cộng hòa Xô-viết phía Tây với dân số 10 triệu người. Đất nước của hàng trăm nghìn con sông, hồ lớn nhỏ, nông sâu. NHÊ MAN là một trong những dòng sông lớn nhất của nước Cộng hòa Biêlôruxia. Con sông đã có bao nhiêu huyền thoại và nhiều bài hát về nó. Xuất phát từ Biêlôruxia "NHÊ MAN" trải dài theo lãnh thổ của nước cộng hòa rồi chảy ra biển Ban Tích.
Thành phố Min-xcơ (Minsk) - Ảnh: internet
Cũng trên dòng sông hiền hòa và thơ mộng ấy đã sinh ra và lớn lên nhà thơ thiên tài của dân tộc Biêlôruxia Iakuba - Kôlaxa - Người đã sáng lập và đặt nền móng cho nền văn học nghệ thuật của Biêlôruxia (Bạch Nga).
"NHÊ MAN" - Dòng sông xanh chảy dài và ôm ấp lấy mảnh đất quê hương xuyên qua những đồng cỏ bát ngát và những cánh rừng bạch dương ngút ngàn.
"NHÊ MAN" - Dòng sông sâu thẳm chứa đựng bao nhiêu điều huyền bí, NHÊ MAN vẫn là bài ca muôn thuở và là niềm tự hào bất tận của mỗi người dân Biêlôruxia. Con sông đó đã làm nên vẻ đẹp duyên dáng, dịu hiền cho mỗi người dân Bạch Nga. Và chính những người yêu quê, mến quê đã sinh ra và lớn lên bên dòng sông ấy cũng đều tự hào về nó và ai cũng muốn làm đẹp để tô điểm thêm cho con sông quê hương của mình. Và ngày nay cùng với sự tiến bộ của xã hội, NHÊ MAN đã thay đổi nhiều theo đúng nghĩa của nó. Chính vì thế năm 1952 khi đưa ra vấn đề đặt tên gọi cho tạp chí văn học nghệ thuật thì tất cả mọi người đều nhất trí tán thành và đặt tên cho nó với tên gọi hết sức trìu mến NHÊ MAN.
Ý định thành lập tạp chí rất đơn giản: Để truyền bá những tác phẩm văn học, nghệ thuật, thơ ca của các nhà văn, nhà thơ Biêlôruxia và đồng thời những tác phẩm nổi tiếng của các nhà văn, nhà thơ Xô-viết đã và đang sống, làm việc trên đất Biêlôruxia. Tư tưởng chủ đạo đó đã quán xuyến trong suốt cả quá trình tồn tại của tạp chí.
Thử làm quen với một vài con số: Từ số đầu tiên của tạp chí ra đời - Tất cả có 3 nghìn bản, đến nay tạp chí đã có 115 - 120 nghìn bản. Số lượng xuất bản hơn 100 nghìn đã mang tính chất cố định trong gần suốt hai thập kỷ nay.
Do những thay đổi về công tác xuất bản, giá thành rẻ hơn nên khối lượng in của tạp chí đã nâng lên đến 160 nghìn bản. Hiện nay có hơn 80 nghìn người trong nước và nước ngoài đặt mua tạp chí.
NHÊ MAN - Tạp chí văn học nghệ thuật - Chính trị xã hội, cơ quan của hội nhà văn Biêlôruxia, xuất bản ở thành phố Minxcơ, thủ đô của Nước cộng hòa Xô-viết Biêlôruxia. Ngoài những tác phẩm chuyên về văn xuôi, truyện ngắn, thơ và thi ca, tạp chí còn in nhiều bài đề cập tới vấn đề về kinh tế của thành phố, nông trang, nông trường, về khoa học kỹ thuật, văn hóa và cả về lịch sử của Biêlôruxia.
Tạp chí NHÊ MAN xuất bản bằng tiếng Nga nên bạn đọc trong và ngoài nước có thể làm quen được với những nhà văn, nhà thơ cổ điển của dân tộc như Ia Kupala, Ia Kôlắk, N.Bôkđanôvích, M.Gôrexki, N.Melez, với những lớp đàn anh gồm những nhà văn, nhà thơ hiện đại nổi tiếng như: Vaxin Bưkốp, Ia Brưn, N.aniukin, Kkrapiva, M.Tank, N.Panchencô và cả những người thuộc thế hệ nhà văn, nhà thơ trẻ và vừa như: M. Xireuxốp, B. Kôdrô, B. Karamadốp, A. Zík, B, Gigevích, A. Riazanốp, B. Nhekliaép...
Khi nói về tình hữu nghị giữa các dân tộc, của văn hóa, khoa học, văn học nghệ thuật hoặc nói riêng về những con người lỗi lạc nào đó, trước hết chúng ta hãy nghĩ về những biểu hiện cụ thể bằng những việc làm cụ thể. Các hình thức biểu hiện ấy trong quan hệ rất đa dạng và phong phú theo tôi nghĩ cái chính vẫn là nội dung vì nó bao gồm tất cả những lợi ích cơ bản và thiết thực về đời sống của nhân dân về truyền thống và lịch sử của nó.
Và cuối cùng, chính sự trao đổi lẫn nhau để in những tác phẩm về văn học, nghệ thuật, thi ca hoặc có thể tài khác trên các trang sách của Tạp chí xuất bản thường kỳ sẽ giúp cho chúng ta hiểu nhau hơn, xích lại gần nhau hơn. Và đó cũng là một trong những hình thức lâu đời nhất, hay nhất và có hiệu quả nhất để giúp cho chúng ta tồn tại và hiểu biết quí mến nhau hơn.
NHÊ MAN - Tạp chí của các nhà văn Biêlôruxia hoàn toàn sẵn sàng thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với Tạp chí Sông Hương.
TP.Min-xcơ ngày 6-1-1988
Thay mặt Ban biên tập tạp chí NHÊ MAN
Tổng biên tập ANATÔLI KUĐRAVEC
(Người dịch: Dương Xuân Sơn)
(SH30/04-88)
-----------------------
(*) Bài viết cho tạp chí Sông Hương
Điều gì đã khiến cho vở kịch có sức sống trường tồn như vậy?
Isaac Bashevis Singer (14/7/1904 - 24/7/1991) nhà văn Mỹ gốc Do Thái Ba Lan đoạt giải Nobel Văn học năm 1978. Những sáng tác của ông chủ yếu viết bằng tiếng Yiddish (tiếng Đức cổ của người Do Thái).
Tổng thống thứ 44 của Mỹ có phong cách lãnh đạo đặc trưng, thu hút được hàng triệu người ủng hộ và khiến cả những đối thủ của ông cũng phải thán phục.
NGUYỄN QUỐC THẮNG
“Tất cả những gì tôi đã làm được đều là kết quả của sự cô đơn”1
(Kafka)
“Hệ thống ám dụ của Kafka thực hiện chức năng của nó như những ký hiệu vô hạn chất vấn những ký hiệu khác”2
(Roland Barthes)
Paul Doumer là một chính khách người Pháp, sinh năm 1857. Ông làm Toàn quyền Đông Dương từ 1897-1902. Sau ông làm Tổng thống Pháp từ 1931-1932. Ông bị một phần tử quá khích người Nga ám sát năm 1932. Cuốn hồi ký Xứ Đông Dương là cuốn sách viết riêng về giai đoạn ông ở Đông Dương.
TUỆ NGỌC
A. GELMAN(*)
Chúng ta là những người chứng kiến tình trạng lo ngại đang tăng lên của xã hội về khía cạnh đạo đức trong sinh hoạt của đảng ta.
LGT: Tiểu luận “Làm sao văn học khả hữu?” dưới đây là văn bản phê bình văn học đầu tiên của Maurice Blanchot được ra mắt vào năm 1941 trên Nhật báo tranh luận (Journal des débats).
Kể đến Noel năm nay, thế là tôi đã qua trọn 50 mùa Noel ở nước Đức, đất nước có truyền thống Noel lâu đời, nơi thành phố Munich, vốn có tên từ những nhà tu đạo Thiên Chúa “Mönche”, nơi có chợ Giáng sinh gọi là “Christkindelmarkt” truyền thống xa xưa (khoảng 400 năm trước), và cũng từ vùng này, bài thánh ca bất tuyệt “Stille Nacht” cất lên, vang vọng khắp trên địa cầu đã tròn 200 năm.
LÊ VIỄN PHƯƠNG
(Đọc Cuộc đời yêu dấu của Alice Munro, Nguyễn Đức Tùng chuyển ngữ, NXB Trẻ, 2015).
TRẦN HUYỀN SÂM
Vì sao phương Đông đã trở thành chủ đề trung tâm trong tiểu thuyết Pháp đương đại? Đó là nội dung bàn luận trong mùa trao giải văn học năm nay ở Paris.
L.T.S: "Cuộc đời của André Colin" là thể loại sân khấu "lưu động" một sự kết hợp của đối thoại, âm nhạc, đồ họa, trên sân khấu diễn ra đồng thời hình vẽ, tranh liên hoàn, tranh đèn chiếu và phim ảnh 16mm. Từ khi biên soạn (1987) kịch bản đã được diễn một trăm lần ở Paris và các tỉnh khác. Tác giả Anne Quesemand, thạc sĩ văn học cổ điển, là người biên kịch đồng thời là diễn viên cùng với Laurent Berman. Bà còn là tác giả của nhiều phim ngắn.
Châu Âu hẳn nhiên sẽ trở nên dễ bị tổn thương hơn trước các đe dọa và đòn tấn công của bọn khủng bố. Một số chính sách về nhập cư có thể sẽ thay đổi để thích nghi với tình hình mới.
VIỄN PHƯƠNG
Lúc 13 giờ Thụy Điển (tức 18 giờ Việt Nam), ngày 8/10 tại Viện Hàn lâm Khoa học Thụy Điển, tên của nhà văn Svetlana Alexievich đã được xướng lên dành cho giải Nobel văn chương.
Antoine Leiris đã mất đi người vợ Helene dấu yêu của mình trong vụ xả súng ở nhà hát Bataclan, Paris ngày 13/11. Con trai của họ, bé Melvil 17 tháng tuổi giờ đây đã mất đi người mẹ của mình.
MAURICE BLANCHOT
Cuốn sách mà Jean Paulhan vừa dành cho văn chương và ngôn ngữ được đọc với một tâm thế khác thường.
Ngày 1-11-1988, họa sĩ Bửu Chỉ đến Paris. Ngày 30-4-1989, họa sĩ trở về nước. Trong thời gian ở Paris, Bửu Chỉ đã sáng tác nhiều tác phẩm mới và đã có hai cuộc triển lãm tranh thành công tốt đẹp: tại Nhà Việt Nam từ 1-2 đến 5-3-1989 với 21 bức tranh và tại UNESCO với 40 bức từ 3-4 đến 14-4-1989.
QUẾ HƯƠNG
Tôi đến Mỹ 4 tháng, thăm con trai từng là nha sĩ, qua học lại, 41 tuổi mới chính thức vào trường đại học Mỹ, sống lần nửa đời sinh viên ở một đất nước có nền giáo dục hàng đầu thế giới.
NGUYỄN KHOA QUẢ
Đất nước thống nhất, hòa bình lập lại từ năm 1975 đến năm 1979, chưa đầy 4 năm, phía bắc Đặng Tiểu Bình - Trung Quốc đem quân đánh phá. Phía nam Khơ me đỏ Campuchia, bọn Pôn Pốt sang đánh phá các tỉnh Kiên Giang và Tây Ninh... Quân tình nguyện Việt Nam kết hợp với Mặt trận đoàn kết dân tộc Campuchia lật đổ chế độ Pôn Pốt năm 1979, giải phóng nhân dân thoát khỏi chế độ bạo tàn diệt chủng.
LTS: Cách đây chưa lâu, báo Bulledingue (BD) của phong trào sinh viên trong tổ chức Hội Người Việt Nam tại Pháp, có tổ chức phỏng vấn giáo sư Hoàng Xuân Hãn trên hàng loạt vấn đề thuộc lĩnh vực văn hóa, xã hội. Nội dung trả lời của giáo sư có thể giúp độc giả Sông Hương một số dẫn liệu mới hoặc gợi mở những cuộc trao đổi tranh luận bổ ích. Vì vậy, với sự đồng ý của giáo sư Hoàng Xuân Hãn, Sông Hương xin trích giới thiệu nội dung cuộc phỏng vấn này với độc giả.