Với anh em văn nghệ sỹ Huế

09:51 26/03/2009

NGUYỄN THỊ ANH ĐÀOVà tôi đã rời xa Huế vào những ngày mà chính tôi cũng không muốn một chút nào. Có lẽ, không ai trách được sự sắp xếp và an bài của cuộc sống. Dù rằng Huế đối với tôi là ân nghĩa, là những kỷ niệm khó phai thì rồi cũng phải tự tạ từ. Trong sâu thẳm đáy lòng, khi nhìn những đêm trăng phả xuống thành phố tôi đang sống, tôi lại quay lòng nhớ Huế, dẫu một chút thôi, hơi thở của tôi đã không được đắp bồi bởi Huế.

Với Huế là ân nghĩa.

Tôi đã sống ở Huế suốt khoảng thời gian sinh viên của một cô gái nghèo xứ Nghệ. Ra đi từ lam lũ của ruộng đồng, của mảnh đất được nhắc đến bởi những tên người tên đất, bởi một thế hệ những bậc anh tài văn sỹ. Từ Đại thi hào Nguyễn Du, nhà thơ Nguyễn Công Trứ, của một Cù Huy Cận đôn hậu và nhân từ... Kế tiếp niềm tự hào ấy, tôi yêu văn chương và đến với văn chương như một niềm an ủi và tự tại nhất. Rồi vào Huế, như những người từng đến, từng ở lại rồi ra đi... tôi đã nhận ra mình được bồi đắp cảm xúc văn chương, được sống trong tình yêu thương và đùm bọc của anh em văn nghệ sỹ - từ những người là bậc cha, bậc chú, đến những người đồng trang lứa... tất cả không gượng gạo mà chân thành, đầm ấm, Huế với tôi một mái nhà nghỉ chân yên bình nhất mỗi khi chạnh lòng trắc ẩn. Mà trắc ẩn nghĩa là người ta phải nhớ, phải suy nghĩ và có thể là không dễ nguôi quên. Tôi là người trẻ tuổi, sức viết và kinh nghiệm chưa đủ chín muồi như những anh em văn nghệ sỹ lớp trước; nhưng tôi đã không ngần ngại khi đưa những đứa con đầu lòng của mình lên mặt báo, và tôi đã nhận được không ít những lời động viên, góp ý chân thành. Nghề viết là nghề gian nan, khó nhọc và phải lao động bằng cả khối óc lẫn con tim. Nghề viết văn, làm thơ, viết ký lại là một chuỗi những tháng ngày mệt nhoài đánh vật với từng con chữ, từng dấu chấm, dấu hỏi... Nhiều người vẫn nghĩ rằng có khó gì đâu bởi nghề viết là nghề “tưởng tượng”. Nhưng mấy ai hiểu rằng để có được một tác phẩm ra mắt công công chúng, người viết phải đánh đổi rất nhiều. Tôi đã từng hỏi bản thân mình: Nếu không được nuôi dưỡng tâm hồn mình ở một mảnh đất có nhiều giai tầng văn hóa như Huế thì liệu mình có nung chín được cảm xúc không?! Từ sâu thẳm của hơi thở trầm tích Huế, tôi nhận ra những vẻ đẹp gần gũi, vừa tâm linh, vừa thực tế, và có chút gì đó như hồn phách bao đời nay của những thế hệ người Huế đã ra đi. Nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường từng nói với tôi:

“Khi viết, phải thật chân thành, thật thảnh thơi và phải đẩy mâu thuẫn của chính mình lên đến đỉnh điểm. Đào có biết ngày xưa Nguyễn Công Trứ đã từng cưỡi ngựa lên Núi Hồng Lĩnh để làm thơ không, biết đâu bây giờ những dấu chân ngựa ngày xưa của ông cụ giờ đã thành di sản phi vật thể? Đào sinh ra trên mảnh đất xứ Nghệ ấy, phải hiểu được những thách thức của một người cầm bút. Người viết như một con ngựa bất kham bị thuần phục bởi lòng nhân ái của đồng loại”. Và cũng từ đó, tôi đã thấm được cái thần của người cầm bút, khi phải sống lăn lộn với từng đồng nhuận bút ít ỏi, của những ngày Huế rét cắt thịt da và những cơn mưa dầm rầu rĩ nhất. Nhưng tình yêu Huế, tình cảm của những lớp anh, chị văn nghệ sỹ Huế đã giúp tôi sống những ngày đẹp nhất và đầy ý nghĩa ở Huế. Bây giờ trên giá sách của tôi, có nhiều món quà tặng tinh thần vô giá với những lời đề tặng: những tập ký của Hoàng Phủ Ngọc Tường, Văn Cầm Hải, tiểu thuyết, truyện ngắn của Hà Khánh Linh, Hồng Nhu, Trần Thùy Mai, thơ của Nguyễn Khắc Thạch, Võ Quê, Ngô Minh, Ngàn Thương, Lê Ngã Lễ, Hồ Thế Hà, Văn Công Toàn, Tôn Nữ Hỷ Khương... Kỷ niệm sâu sắc nhất của tôi với Huế là khi thực hiện bộ phim về 20 năm Tạp chí Sông Hương, khi Ban giám đốc Trung tâm truyền hình Việt Nam tại Huế ký duyệt phát sóng HVTV và VTV thì nhận được thông báo của Ban tuyên giáo tỉnh Thừa Thiên Huế... về kiểm tra. Thoạt đầu, tôi đã rất sợ, bởi với một người vừa vào nghề, khi đổ công sức để tìm hiểu quá trình hình thành và phát triển của Tạp chí Sông Hương trong 20 năm đã là một việc làm rất khó. Nhưng với tâm huyết của người làm báo, và chút tình cảm chân thành với văn chương, tôi đã cố gắng hết mình khi hoàn thành kịch bản, cùng anh em trong phòng khởi quay và hoàn tất. Lý do đơn giản nhất mà tôi nhận được từ kết luận của đoàn là chỉ kiểm tra xem phim có thể hiện sai về quan điểm chính trị không vì Tạp chí Sông Hương đã trải qua nhiều sóng gió?! Thế mới biết, sự tồn tại của một tạp chí nổi tiếng về chất lượng bài vở như Sông Hương trên một mảnh đất nhạy cảm trong lòng mọi người là một thách thức quá lớn. Nhưng vượt qua tất cả, tạp chí Sông Hương vẫn khẳng định được vị trí của mình, là niềm hi vọng của anh em văn nghệ sỹ Huế cũng như cả nước khi gửi gắm những đứa con tinh thần của mình nhằm làm đẹp thêm cho cuộc sống.

Tôi rời Huế vào mùa thu, đi xa, khi vọng Huế, những ký ức tươi nguyên ấy lại hiện về rưng rưng nước mắt. Hình như Huế đã là một phần máu thịt trong tôi, che chở cho tôi những lúc tâm hồn mệt nhoài vì mưu sinh cuộc sống.

Là duyên nợ...

Những tác phẩm đầu tay của tôi đều được viết khi còn ở Huế. Đó là những kỷ niệm nằm lòng đầy dấu ấn mà tôi không thể nào quên. Nhớ có lần vừa hoàn thành một truyện ngắn, đạp xe lên nhà văn Hồng Nhu, rồi qua Hội văn học nghệ thuật nhờ anh Võ Quê đọc, góp ý, rồi lại chạy về Tạp chí Sông Hương, gặp các cô chú và anh chị ở đó, và tôi tự ''chào hàng'' bằng truyện ngắn “Gam màu hạnh phúc” đăng trên mục trang viết đầu tay. Rồi từ đó, những truyện ngắn, thơ, tìm hiểu tác phẩm văn học của tôi được đăng đều trên tạp chí Sông Hương, báo Thừa Thiên Huế, tạp chí Văn hóa Huế... Không gì hạnh phúc bằng khi nhìn những đứa con tinh thần của mình được có đất dụng võ, được bạn đọc biết đến và trân trọng. Như vậy, thử hỏi, có phải Huế đã là duyên nợ với tôi không? Mặc dù trong những cuộc thi thơ, truyện ngắn, bút ký do Hội văn học nghệ thuật tổ chức tôi chưa có dịp tham gia, nhưng tôi thường xuyên theo dõi kết quả của những tác giả, tác phẩm đạt giải. Nhiều người vẫn nói, sau những cuộc thi như vậy, Huế giàu lên về sản phẩm tinh thần và văn học nghệ thuật Huế lại có thêm nhiều sức sống mới. Nhưng lại nghèo hơn về con người, vì, đã không ít người vì hoàn cảnh gia đình đã rời xa Huế?! Trong những cuộc họp của Hội văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế, nhiều anh chị em băn khoăn về lực lượng trẻ kế cận công việc viết lách ở Huế, và đã không ít lần lo âu thắc thỏm vì lực lượng trẻ quá ít, họ không nhận được một sự khuyến khích nào của những người có trách nhiệm? Vừa qua, nhà văn trẻ Văn Cầm Hải đã được vinh dự đứng vào hàng ngũ Hội viên hội Nhà văn Việt , như thế ít nhiều lực lượng trẻ cũng đã khẳng định được vị trí của mình. Nhưng trong tổng số hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế hiện nay, lực lượng trẻ rất ít. Những người “gạo cội” thì càng lớn tuổi mà những người mới chập chững vào nghề thì chưa đủ kinh nghiệm để được tin tưởng. Nên chăng để có được lớp nền móng vững chắc hơn, những người có trách nhiệm đối với văn học nghệ thuật ở Huế cần quan tâm nhiều hơn nữa đối với lớp trẻ.

...Đồng vọng Huế

Cũng như bao người từng có những ký ức dịu dàng với Huế, tôi vẫn hằng mong một ngày nào đó được trả ơn với Huế, được trở về dạo bước trên những con đường bình yên giữa mưa phùn và gió rét. Bởi khi cô đơn, con người sẽ tự bộc phát cảm xúc và viết được nhiều hơn những gì mình nghĩ. Anh em văn nghệ sỹ ở Huế sống chân thành, không câu nệ bởi tuổi tác hay vật chất. Chính cái niềm vui bình dị ấy của họ đã cho tôi thấu hiểu được một phần nhỏ trong bội phần của cuộc sống phức tạp, bấn loạn ngoài kia. Huế như một góc khuất của những tâm sự người - người. Giữa bao nhiêu bộn bề của cuộc sống, giữa những tham vọng đời người, tôi không muốn mình phải câu nệ với một ai. Nhưng để chọn lựa được một nơi gửi gắm tâm tư, tôi sẽ không ngần ngại chọn Huế, bởi với tôi Huế chính là quê hương thứ hai. Ở đó có những người anh, người chị, người bạn luôn dang rộng vòng tay khi ai đó trở về...

Nhớ Huế, 7/2005

N.T.A.Đ
(198/08-05)

Đánh giá của bạn về bài viết:

0 đã tặng

Bày tỏ cảm xúc Mã QRCode

Bình luận (0)

Tin nổi bật

Nhà văn dụng võ (Hoặc là “Vạch túi cho người xem... bia”)

Xem thêm

Lão nhà văn Trang Thế Hy: đêm nghe dừa rụng ngày nhìn chuột rơi

THANH THẢO“gió đưa gió đẩy về rẫy ăn còngvề sông ăn cá về đồng ăn cua”
Chuyện “họp” và “làm” của các nhà văn ở Huế

NGUYỄN KHẮC PHÊCó lẽ trong các loại tổ chức hội đoàn, tổ chức các Chi hội nhà văn (thuộc Hội Nhà văn Việt Nam) là ít họp hành nhất; trong đó Chi hội ở Thừa Thiên Huế hẳn được xếp “đầu bảng” về “thành tích” này.
Festival Huế 2006 với ông Hoàng Phủ

NGUYỄN ĐÌNH CHÍNHĐêm hè từ 7 giờ tối tới 7 giờ sáng. 12 giờ liên tục nhận những cái rùng mình trong toa máy lạnh ghế mềm chuyến tầu xuyên Việt. 9 giờ sáng xuống Huế. Cơn mưa rớt bão Chanchu đã tạnh. Nắng Huế nhức đầu. Khách sạn Duy Tân. Nằm đọc Tạp chí sông Hương.
Trò chuyện 700 năm thơ Huế với Hải Trung

Gắn liền với 700 năm Thuận Hoá - Phú Xuân, 700 năm thơ Huế là tập thơ do Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh, Hội Nhà văn TT-Huế phối hợp thực hiện và sẽ ra mắt bạn đọc trong thời gian đến. Đây sẽ là tập thơ có bề dày và cũng là tập thơ đầu tiên khái quát một chiều dài với một diễn trình lịch sử thơ ca của vùng đất TT-Huế.
Nhà thơ không bao giờ lớn tiếng

ĐÀO ĐỨC TUẤNNhà thơ Lê Văn Ngăn sinh năm 1944 ở làng Niêm Phò, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên Huế; hiện sống tại TP Quy Nhơn, Bình Định. Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Hội VHNT Bình Định. Thơ in trong nhiều tuyển tập trong và ngoài nước nhưng chỉ có một tập riêng “Viết dưới bóng quê nhà” (NXB Hội Nhà văn - 2008).
“Văn học trẻ - nhìn lại và phát triển”

NGỰ VIÊNLTS: Văn học trẻ Huế hiện nay như thế nào? Các tác giả trẻ đang ở đâu? Tại sao đã nhiều năm nay, không có một hội viên mới nào của Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế ở độ tuổi thậm chí U40? Đâu rồi, một sân chơi văn học vốn là niềm tự hào một thời của những cây bút trẻ Huế?... Một thực tế đầy bức xúc đã khiến những người có trách nhiệm không thể tiếp tục ngồi yên. Cuộc tọa đàm “Văn học trẻ Huế- nhìn lại và phát triển” do Tạp chí Sông Hương và Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức vào sáng chủ nhật 12/10 vừa qua, nói như nhà văn Tô Nhuận Vỹ, “lẽ ra phải được tổ chức từ lâu”…
Một thời tôi đã sống

BỬU NAM* Để tưởng nhớ Trịnh Công Sơn và Ngô Kha1. Buổi chiều nắng vàng rực trên tàn cây xanh. Hình như có một con chim nhỏ nào đó đang líu lo trong lùm cây trên cao.
Năm gương mặt văn nghệ tuổi Tuất

NGUYỄN THỤY KHA1. BÁC CẢ KHOÁTNhạc sĩ Nguyễn Xuân Khoát sinh năm Canh Tuất 1910 - năm Tuất đầu tiên của thế kỷ XX. Bởi vậy, bác mang bản mệnh Dương Thoa Xuyên Kim (vàng trang sức).
Nhạc sĩ Phạm Duy “Biết ái tình ở dòng sông Hương”

NGUYỄN ĐẮC XUÂN thực hiệnNhạc sĩ Phạm Duy sinh trưởng ở Hà Nội (5.10.1921), một thời gian dài sinh sống ở miền Nam và nước ngoài, tác phẩm của ông gắn bó với nhiều địa phương trong cả nước. Do hoàn cảnh lịch sử, ông đã có những quan hệ đặc biệt với Huế, với vùng núi Ngự sông Hương.
Văn Cầm Hải

NGÔ MINHTrên hành trình văn chương thăm thẳm, mỗi nhà văn đều có một lối khởi hành riêng. Đối với nhà văn trẻ Văn Cầm Hải, con đường đó bắt đầu từ sự lựa chọn đầy nghị lực: Anh không ăn bóng một thời đã đi qua. Câu thơ Hải viết về Apolinaire như một tuyên ngôn của mình! Quen thân Văn Cầm Hải hơn 10 năm nay, tôi thấy chàng trai trẻ này là một mẫu thanh niên hiện đại trong suy nghĩ và sáng tạo nghệ thuật, ham học hỏi, có chí tiến thủ, không bao giờ bỏ phí thời gian vào những say mê vô bổ.
Thương tiếc nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng

LGT: Nhà văn, nhà báo Nguyễn Xuân Hoàng sinh ngày 30-8-1966, đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam, nguyên Phó Trưởng phòng chương trình Đài PTTH TT.Huế, ủy viên thường vụ Hội Liên hiệp VHNT TT.Huế, ủy viên thường trực Hội Nhà văn TT.Huế, Trưởng ban Biên tập TCSH, Thư ký Chi hội Nhà báo TCSH đã đột ngột qua đời ngày 16 -12-2006 tại Huế. Thương tiếc anh và thể theo nguyện vọng của bạn hữu, đồng nghiệp, Sông Hương xin dành số trang đáng kể đăng điếu văn của Hội Liên hiệp VHNT cùng các bài viết viếng, tiễn đưa anh về nơi an nghỉ cuối cùng.Nguyễn Khắc Thạch - Lê Văn Phương - Lê Huỳnh Lâm - Trần Tuấn - Nguyễn Trương Khánh Thi - Hồ Thế Hà - Trần Hạ Tháp - Đào Đức Tuấn - Tỷ Em - Ngô Minh - Lãng Hiển Xuân - Phạm Thị Anh Nga - Hồ Đắc Thiếu Anh - Nguyên Quân - Đinh Thu - Nhất Lâm - Ngô Cang - Ngàn Thương - Lê Ngã Lễ
Nhà viết kịch Ngọc Tranh, “gừng càng già càng cay”

NGÔ MINHDịp sát Tết Đinh Hợi, thoáng thấy tôi trên đường Lê Lợi, anh Ngọc Tranh ra hiệu dừng xe rồi nhanh nhẹn mở tờ báo Tuổi Trẻ ra, nheo nheo con mắt cười hồ hởi: “Mình làm Trò chơi mà được Trời cho, ông thấy ngon không?”. Thì ra, báo Tuổi Trẻ ra ngày 13-2-2007, tức ngày 26 Tết, đưa tin Liên hoan hài kịch Xuân 2007 của Thành phố Hồ Chí Minh vừa kết thúc tại sân khấu nhạc nước Đầm Sen, nhóm Hoàng Sơn được giải nhất với vở hài kịch ngắn Trời cho.
Nhạc sĩ Trần Hữu Pháp 75 mùa xuân

MAI VYNhạc sĩ Trần Hữu Pháp sinh ra và lớn lên trong một gia đình nho giáo nghèo tại huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định. Từ năm 1946, Trần Hữu Pháp thoát ly gia đình phục vụ cách mạng. Trong sáu mươi năm, anh đã gắn bó với nhiều vùng đất của Tổ quốc.
“Bác ơi! tim Bác mênh mông thế!”

TRẦN ĐƯƠNGCuối năm 1973, đầu năm 1974, khi bắt đầu tiến hành tuyển chọn và dịch thơ của Tố Hữu ra tiếng Đức, tôi có gửi tới nhà thơ danh mục những bài cần dịch và xin ông cho ý kiến.
Gặp gỡ nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường những ngày đầu năm tại Huế: “văn chương đòi hỏi cái gì... hơn cả máu!”

Sức sống của Hoàng Phủ Ngọc Tường sau cơn bạo bệnh là một niềm vui cho làng văn học Việt . Trong những ngày tháng điều trị, những trang viết của ông không vì thế “đóng cửa” mà nhiều khi lại thăng hoa vì đây là khoảng thời gian đúc kết của một chuỗi dài “ham chơi”, một thời đã từng lên rừng xuống bể, vào Nam ra Bắc với biết bao “Miền gái đẹp”... Không bao giờ dừng bước - Đó cũng là cốt cách của nhà văn gốc Bích Khê, Quảng Trị này.
Những mối tình nước mắt của tử tù Lê Quang Vịnh

NGÔ MINHLTS: Giáo sư Lê Quang Vịnh, người trí thức Sài Gòn yêu nước bị toà án binh đặc biệt của Chính quyền Sài Gòn kết án tử hình năm 1962 và đày ra Côn Đảo biệt giam trong chuồng cọp, hầm đá, bị khổ sai suốt 14 năm ròng, từ năm 1962 - 1975. Cuộc đời và nhân cách, ý chí kiên cường của người tử tù nổi tiếng này là một pho truyện lạ lùng và hấp dẫn. Nhà thơ Ngô Minh vừa hoàn thành bản thảo tập ký sự “Chuyện tử tù Lê Quang Vịnh”. Chúng tôi xin giới thiệu với bạn đọc chương nói về những mối tình nước mắt của Lê Quang Vịnh trong thời gian hoạt động cách mạng ở Sài Gòn, trước khi bị án tử hình.
Phùng Quán và tôi

HOÀNG VŨ THUẬT
Nhà thơ Thu Nguyệt: “Ta ngồi đo đếm mênh mông”

Sinh ngày 02 tháng 8 năm 1962 tại Cao Lãnh, Đồng ThápTốt nghiệp Trường Viết văn Nguyễn Du (khoá III).Hiện công tác ở Báo Tuổi Trẻ, thành phố Hồ Chí MinhHội viên Hội Nhà văn Việt NamBài “copy” sau đây là cuộc trò chuyện giữa nhà thơ Thu Nguyệt và nhà báo Diễm Chi, đăng trên báo Phụ nữ chủ nhật thành phố Hồ Chí Minh.http://thunguyetvn.com
Nhà văn Sơn Nam nghèo mà sang

NGUYỄN QUANG SÁNG“Cách đây ba năm tôi có viết về nhà văn Sơn , chớ không phải khi nghe tin anh đi xa rồi, tôi mới nghĩ đến anh. Tôi viết về anh lúc anh còn khoẻ mạnh và minh mẫn. Anh đã đọc, gật đầu, cười…”.
Đọc Nhã Ca hồi ký - Bình luận của một người trong cuộc

NGUYỄN ĐẮC XUÂNLTS: Cuộc tấn công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 là một cuộc tập kích chiến lược. Thắng lợi của cuộc tập kích ấy buộc Đế quốc Mỹ giữa lúc có đông quân nhất ở Việt Nam, hy vọng sẽ chiến thắng bằng quân sự phải xuống thang chiến tranh, ngồi vào bàn hoà đàm mở đầu cho thời kỳ thất bại của Mỹ dẫn đến chỗ Mỹ phải rút chạy khỏi miền Nam Việt Nam.