THÍCH CHƠN THIỆN
Tùy bút
Kinh Pháp Cú (Dhammapada), một bản kinh phổ biến nhất trong các nước Phật giáo Bắc truyền và Nam truyền (Phật giáo thế giới) ghi: “Những người có đủ 36 dòng ái dục, họ mạnh mẽ rong ruỗi theo dục cảnh, người có tâm tà kiến hằng bị những tư tưởng ái dục làm trôi giạt hoài”. (câu 339)
Ảnh: giacngo.vn
Đấy là lời kinh được ghi rõ trong Tăng Chi Bộ Kinh, tập II, PTS, London, 1992, p.225, rằng:
“Có mười tám tư duy bị ám ảnh bởi ái liên hệ đến nội tâm và mười tám tư duy bị ám ảnh bởi ái liên hệ đến ngoại cảnh. Thế nào là mười tám tư duy bị ám ảnh bởi ái liên hệ đến nội tâm? Này các tỳ kheo, khi nào có tư tưởng: “ta có mặt”, thì sẽ có những tư tưởng: “ta có mặt trong đời này”; “ta có mặt như vậy”; “ta có mặt khác như vậy”; “ta không thường hằng”; “ta thường hằng”; “ta phải có mặt không?”; “ta phải có mặt trong đời này không?”; “ta phải có mặt như vậy”; “ta phải có mặt khác như vậy”; “mong rằng ta có mặt trong đời này”; “mong rằng ta có mặt như vậy”; “mong rằng ta có mặt khác như vậy”; “ta sẽ có mặt”; “ta sẽ có mặt trong đời này”; “ta sẽ có mặt như vậy”; “ta sẽ có mặt khác như vậy”.
Và này các tỳ kheo, thế nào là mười tám tư duy bị ám ảnh bởi ái liên hệ đến ngoại cảnh? Khi nào có tư tưởng: do cái này ta có mặt, thì sẽ có các tư tưởng:
- “Do cái này ta có mặt trong đời này…”
- “Do cái này ta phải có mặt…”
- “Do cái này mong rằng ta sẽ có mặt…”
- “Do cái này ta sẽ có mặt…”
Những ý niệm tôi là, tôi đã là, tôi sẽ là, tôi phải là, mong rằng tôi là… sản sinh ra 36 dòng ái trên. Quá khứ có 36, hiện tại có 36, vị lai có 36, vị chi là 108 dòng ái. Chính từ ý niệm hữu ngã “tôi là” mà khởi lên tham lam, sân hận, si mê, và sợ hãi là những nhân tố gây ra những rối loạn, phiền não tâm lý của các cá nhân và xã hội. Ở đây hiện rõ: văn hóa ở đời - của các học thuyết tông giáo khác với Phật giáo - là văn hóa của “tôi là”, hay gọi là văn hóa của “I doctrine”; văn hóa của Phật giáo là văn hóa của vắng mặt ý niệm “tôi là”, hay là văn hóa của vô ngã (Non I doctrine). Chính văn hóa vô ngã này đã được biểu tượng hóa thành chuỗi hạt 18 hạt, 36 hạt, 54 hạt, hay 108 hạt mà các nhà sư Phật giáo ở các nước Phật giáo Trung Hoa, Mông Cổ, Nhật Bản, Đại Hàn, Việt Nam - và cả Miến Điện thuộc Phật giáo Nam truyền - thường nắm ở tay hay đeo vào cổ. Các nhà sư, từ thế hệ này qua thế hệ khác đã không mệt mỏi giới thiệu với đời nền văn hóa Phật giáo vô ngã, một nền văn hóa của hòa bình, an lạc, đi ra khỏi hết thảy phiền não khổ đau, đi ra khỏi các hận thù, chiến tranh. Cũng có thể nói rằng đời là “tôi là”; đạo là “không tôi là”. Giản dị là ở đó, mà huyền bí cũng ở đó.
T.C.T
(SH280/6-12)
TRẦN THỊ HƯỜNG (*) Hồi Ký Mùa thu năm 1922 tôi rời thị xã Quảng Ngãi hòa trong dòng học sinh của nhiều miền trong đất nước về học tại trường nữ sinh Đồng Khánh (Huế).
NGUYỄN XUÂN SANH Hồi ký Tôi và Huy Cận đều là học sinh Trường Quốc học Huế. Khác lớp nhau, nhưng cùng chung một ký túc xá. Hết sức thương nhau.
MAI VĂN HOAN (Trại sáng tác văn học Hương Vân)
NHẤT LÂM (Trại sáng tác văn học Hương Vân) “Trái bưởi kia vàng ngọt với ai” (Tố Hữu)
NGUYỄN THỊ CẨM THẠNH Hồi ký Đoàn nữ sinh trường Đồng Khánh Huế chúng tôi, đồng phục áo dài màu xanh biển, sắp hàng đôi, rời mái trường ngói đỏ, tường hồng, đi dọc theo hè đường, sang trường Việt Anh dự buổi tổng duyệt vở kịch Trưng Trắc Trưng Nhị của nhà thơ Thanh Tịnh.
L.T.S: Bửu Tiến, sinh năm 1916 ở Huế. Hội viên Hội nghệ sĩ sân khấu Việt Nam. Ông là một trong những nghệ sĩ đầu tiên ở Huế tham gia kháng chiến sau cách mạng tháng Tám 1945.
Nếu ai đó nói, con đò là một trong những biểu tượng thi ca và văn hóa Huế, chắc rằng ít người sẽ dám phủ nhận điều đó. Nhắc đến Huế không thể không nói đến dòng Hương thơ mộng, nhưng chỉ là dòng sông lững lờ chảy qua miền đất thần kinh không thôi, e là đơn điệu lắm khi thiếu vắng sự tô điểm của những con đò.
NGUYỄN CƯƠNGKỷ niệm 36 năm ngày giải phóng Huế 26/3/1975 - 26/3/2011
NGUYỄN DUY HIỀNHồi ký
TRƯƠNG THỊ KHUÊ(Anh hùng các lực lượng vũ trang nhân dân) Hồi ký
CHƠN HỮU Tản vănNhững giọt sương lấp lánh. Một chồi non mới nhú. Ồ! Mùa xuân đã về!
LTS: Ông Đặng Văn Đông - một cao niên gần 90 tuổi ở Huế, là người gửi nhiều bài dịch cho Sông Hương song chưa hợp với tiêu chí “nhìn ra văn học thế giới đương đại”. Vừa qua chúng tôi nhận được thư của ông cùng bài viết về một kỷ niệm đầy nhân ái trong gia đình.Sông Hương xin đăng, và kính chúc ông năm mới dồi dào sức khỏe!
PHẠM VĂN HỌC1. Chào xuân đẹp, có gì vui thế…!
PHẠM NGUYÊN TƯỜNG Ghi chép
NGUYỄN KHOA BỘI LANChúng tôi đi theo anh Hoan, bí thư huyện ủy Triệu Hải, về kiểm tra vụ đông xuân. Anh có thói quen mỗi lần về đây thế nào cũng tranh thủ ghé Phường Sắn thăm bà mẹ Mít.
XUÂN HOÀNGHuy đang nói chuyện với mấy người bạn trẻ viết văn cùng quê thì Trường, anh bạn làm thơ trẻ người dân tộc ở phòng bên nghe tiếng, vui vẻ chạy sang.
HỒNG NHU(Kỷ niệm 60 năm thành lập Hội LHVHNT Thừa Thiên Huế)Đại hội VHNT tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ 7 (4-1994) tại thành phố Huế đã nhất trí khẳng định về năm chính thức thành lập của Hội là năm 1950.
LÊ QUANG VỊNH (Trích hồi ký)…Tôi và Niệm thì đi học phổ thông, chị Mai tôi - theo ba tôi, con gái không cần học chữ nhiều - đi học nữ công gia chánh để chuẩn bị làm vợ làm mẹ sau này.
NGUYỄN KHẮC PHÊ Ghi chép Chỉ còn một thời gian ngắn nữa, Đại hội Nhà văn Việt Nam (ĐHNV) lần thứ 8 sẽ họp tại Hà Nội. So với các Đại hội chuyên ngành văn học nghệ thuật khác, hầu như lần nào ĐHNV cũng “xôm trò” hơn, được dư luận chú ý hơn.
PHAN THỊ THU QUỲ(Kỷ niêm ngày thương binh - liệt sỹ 27.7)