Thả chim làm phúc

15:49 08/11/2011
L.T.S: Nikom Rayawa là nhà văn trẻ sinh ở một làng phía Bắc thủ đô Băng Cốc. Nikom Rayawa thuộc phái văn học "Trăng lưỡi liềm" có xu hướng nhân bản và tự do.

Minh họa: BỬU CHỈ

[if gte mso 9]> Normal 0 false false false MicrosoftInternetExplorer4 <![endif][if gte mso 9]> <![endif][if gte mso 10]> <![endif]


NIKOM RAYAWA


Thả chim làm phúc


Cụ già tóc bạc phơ ngồi tâm niệm trên thềm xi măng bao quanh gốc cây nhà Phật. Khuôn mặt cụ đầy nếp nhăn và hai má lõm sầu để lộ hai quai hàm móm mém. Chiếc gậy cụ cầm phía tay phải run rẩy không ngừng. Cụ ngồi đó mơ màng một lúc lâu thì chợt tỉnh và nhìn thấy một chiếc xe ca đỗ sịch bên cạnh. Cụ chăm chú nhìn đám hành khách nhốn nháo xuống xe và dẫm bừa lên đám cỏ non. Họ là những nam nữ thanh niên ăn mặc quần áo màu sắc lạ kỳ. Họ đội những thứ mũ không kém phần kỳ quái. Cái gì họ thấy cũng làm họ cười thích thú và tán chuyện lô bô. Cụ lẩm nhẩm: "Khách du lịch đây. Họ dạo chơi đây mà".

Đám khách đi vào trong đền thờ, ai nấy lủng lẳng máy ảnh bên vai. Họ cứ khoác máy như thế mà chụp ảnh, nhìn phải, ngắm trái, bấm tí tách, trao đổi dăm câu bông đùa. Kìa, chú chim nhỏ sắp ra khỏi lồng. Nó nhảy nhót trước ống kính, từng con một hay cả đàn. Bọn người kia thì cứ chụp theo nhiều góc độ, nhăn nhó vì lấy sai tầm, sửa lại mũ hay khăn quàng xộc xệch vì chen lấn. Kìa, được rồi! Hai, ba, tách! Cả bọn xúm tụm lại chụp chung, rồi sau một tiếng tách, họ lại tản ra ồn ào náo nhiệt.

Đám người chậm rãi tiến về phía bàn thờ, nơi có bức tượng Phật óng ánh đẹp mắt. Lối vào đền thờ ngổn ngang hương khói, nến và vàng mã. Bên trong, dưới ánh mờ mờ, qua làn khói hương và nến đậm đặc, vang lên tiếng hương trầm nổ lách tách. Ở lối ra tiếng nhạc tiếng trống âm vang chen lẫn với tiếng ăn mày kêu xin và tiếng chào hàng bán vé xổ số, tiếng rao của người bán chim. Cụ già chăm chú nhìn theo đám du lịch mà lẩm nhẩm luôn miệng: "Khách du lịch đấy mà. Họ đến viếng đức Phật tổ"

***

Ở cửa vào cũng như ở cửa ra, tiếng các đồng xu leng keng rơi vào mấy chiếc ống của đám ăn xin vang lên không ngớt. Già có, trẻ có, mặt mày nhem nhuốc, thân hình gầy guộc, khố rách áo ôm, đám ăn xin tạo nên một quang cảnh ảm đạm thê lương. Đứng cuối hàng ăn xin là một cậu bé trần truồng mà đám xương sườn lồ lộ dưới làn da ngăm đen. Cậu ta ngậm ngón tay trỏ trong mồm, còn tay kia chìa ra cái bát cơm bẩn thỉu và trống rỗng. Đôi mắt mờ đục của cậu ta hỏm sâu.

Đứng cạnh bàn thờ, người bán chim đang chào hàng. Sau lưng ông ta là cả một dãy lồng chim sơn màu sặc sỡ nhốt đủ các loài chim. Ông ta bán chim cho ai hảo tâm muốn thả chúng ra để làm phúc và còn bán nhiều thứ nữa, kể cả những chiếc lồng sặc sỡ kia.


Một con chim sáo màu nâu bị nhốt trong chiếc lồng gỗ nhỏ hẹp, chỉ đủ chỗ cho nó quay mình lại nhưng không nhảy nhót cũng không giang rộng cánh ra được. Nó kêu lên những tiếng khản đục. Bộ lông nâu đã thành xám xịt và đôi mắt lờ đờ.

Cô gái cầm chiếc lồng chim, đưa tay vuốt ve con chim ủ rủ:

- Tội nghiệp con chim. Có mệt lắm không?

- Thật khổ thân cho nó - chàng trai đứng cạnh cô gái nói.

Cô gái quay mặt lại phía người bạn trai mỉm cười:

- Em có hỏi chim đâu? Em hỏi anh đấy chứ!

- À thế - chàng trai lắc đầu đáp - Nhìn chim, anh thấy người khó chịu lắm.

- Anh quá đa cảm. Được rồi, ta sẽ mua rồi thả con chim này ra, anh sẽ thấy khỏe khoắn trong người ngay thôi mà.

- Em tin như thế à?

- Ừ, làm sao?

- Chắc chứ?

- Thôi đừng hỏi em nữa, anh thả chim đi!

***

Khi cửa lồng chim mở ra, con chim sáo nhỏ bay thẳng lên đậu ngọn cây nhà Phật rồi vì kiệt sức, rơi xuống lùm cây ven sông. Người bán chim thu lại lồng chim từ tay chàng trai và đặt nó vào trong một chiếc bồ to cạnh các lồng chim khác.

Cô gái nhìn theo con chim rơi xuống bụi cây rồi ngoảnh lại phía chàng trai dò hỏi:

- Anh đã đọc lời ước gì chưa?

- Không, không đọc lời ước nào hết.

- Cần phải đọc lời ước chứ!

- Anh có biết ước gì đâu.

- Cứ ước cái gì đi rồi anh sẽ thấy người khỏe khoắn cho mà xem. Sao? Anh thấy người khỏe ra chưa?

- Chưa, chưa thấy gì hết.

- Đáng ra anh thấy người khỏe lên mới phải.

- Vừa rồi ta làm gì đấy em nhỉ?

- Sao anh hỏi lạ thế? Cô gái nói. Anh không nhớ gì thật à?

- Thật thế.

- Anh vừa thả chim đấy mà…

- Anh không có cảm hứng rằng mình vừa thả chim, anh ta nói. Anh cảm thấy anh chẳng thả cái gì hết...

- Nhưng chẳng phải anh vừa thả con chim đó sao?

- Em nhìn kia kìa- chàng trai nói - Có một đống lồng chim không đấy. Rồi ắt phải có những con chim bị nhốt vào đấy. Chừng nào mà những lồng chim kia chưa bị phá đi thì ta chẳng giải phóng được cái gì hết hay một con chim nào hết. Cần phải mang các lồng chim kia đi phá tất mới được.

- Anh điên rồi sao? Cô gái nói. Chưa có ai làm như vậy cả. Anh mà làm như vậy thì chỉ có điên mà thôi.

Có tiếng người gọi nhau í ới, tiếng chân bước dồn dập và sau khi mọi người đã lên ngồi hết trên xe để ra đi thì tiếng động cơ nổ giòn. Xe ca chuyển bánh, trở ra đường cái, đi qua cầu và khuất sau chỗ rẽ. Cụ già vẫn ngồi yên dưới gốc cây, đôi mắt xa xăm: "Khách du lịch đấy mà. Họ đến thả chim làm phúc đấy".

***
Cảnh vật trên vườn cỏ non quanh cây nhà Phật trở lại yên tĩnh trong ánh nắng bàng bạc của trời chiều. Đội nhạc đang nghỉ tay, mấy người bán vé xổ số không gân cổ rao hàng nữa và đám người ăn xia tìm chỗ ngồi đẹt xuống đất, y như những vật thể bất động. Người bán chim thò tay vào chiếc bồ nắp lưới lấy ra một con chim sáo nhỏ khác rồi đem bỏ nó vào trong chiếc lồng rỗng. Ông ta đậy nắp lồng, cài then rồi sắp đặt lại dãy lồng cho ngăn nắp để đón chào khách mới.

Cậu bé ăn xin có bộ sườn thoi thóp theo hơi thở vẫn ngậm ngón tay trỏ trong mồm. Cái bát cơm bẩn thỉu mà cậu ta cầm bên tay phải bây giờ có thêm đồng xu nhỏ. Mắt cậu bé cứ lờ đờ như vậy.

Cụ già gượng đứng lên, tay ráng chống mạnh lên chiếc gậy. Cụ lê từng bước chậm chạp ra bờ sông dưới ánh nắng trời chiều hâm hấp.

"Khách du lịch đấy mà - cụ lẩm bẩm - Họ đến đông làm sao…"

N.R.
T.Q. dịch từ bản tiếng Pháp của Marcel B và Anouraie M. trong báo Pháp "Thế giới ngoại giao".
(18/4-86)






Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • O.HENRY

    Rất lâu trước khi bụng dạ lờ đờ của anh nhà quê cảm nhận được hơi xuân thì tay thị dân ấy đã biết rằng bà chúa xanh màu cỏ ấy đã lên ngôi.

  • LTS: Trong 24 bài trong tập Cỏ dại của nhà văn Lỗ Tấn do GS. Trần Đình Sử dịch, Sông Hương số tháng 10 năm 2011 đã giới thiệu đến bạn đọc 3 bài “Sau khi chết”, “Sự giã từ của cái bóng” và “Sự run rẩy trên đường đồi bại”. Kỳ này Sông Hương xin giới thiệu tiếp với bạn đọc 4 bài chọn lọc từ Cỏ dại.

  • VILIAM KHÂYNÊXEN (Đan Mạch)

    Khi Lêô tỉnh giấc, trong tai anh vẫn còn vang lên những lời của ông giáo sĩ giảng đạo.

  • LGT: Nhà văn, nhà nghiên cứu sử học và văn hóa Mỹ Jon Holmes sinh ra tại tiểu bang Texas, Hoa Kỳ. Sau khi tốt nghiệp trường cao đẳng công nghệ Texas nơi ông từng tham gia phong trào nhân quyền và phản chiến, Jon Holmes chuyển đến New York làm việc cho một tạp chí nhiếp ảnh và phụ trách một chương trình sưu tầm các tác phẩm nghệ thuật của các nghệ sĩ hiện đại cho một đại công ty ở Bos- ton.

  • KNUT HAMSUN (*)

    Do tôi viết. Viết vào ngày hôm nay cho trái tim vơi nhẹ đi. Tôi đã mất chỗ làm ở tiệm cà phê cùng những ngày sung sướng của tôi. Tất thảy mọi thứ, tôi đã mất hết. Và tiệm cà phê ấy là tiệm cà phê Mắcximilăng.

  • HENRY JAMES 
         (Tiếp theo Sông Hương số 290 tháng 4/2013)

    Một buổi sáng (tôi cho là ở gần La Spezia) Harold đang vẽ bên gốc cây, không xa quán trọ, tôi ngồi cạnh, lớn tiếng đọc Shelley(18) - người có thể chứng tỏ được trìu mến hơn bất cứ ai.

  • ELENA PUCILLO TRUONG

    Nỗi khắc khoải đã kéo dài từ bao lâu?
    Có lẽ một năm. Quá nhiều. Lấy cớ đi vào toilette, hai tay tôi nắm chặt chiếc bồn rửa mặt trong nhà hàng như muốn bẻ làm đôi. Bao nhiêu bức bối đang dồn vào trong... bao nhiêu đau đớn... đau đến nỗi tôi không dám ngẩng mặt nhìn bóng mình trong gương.

  • Henry James (1843 - 1916), nhà văn Mỹ viết tiểu thuyết, truyện ngắn, phê bình văn học; đặc biệt yêu văn học và nghệ thuật Pháp. Ông định cư ở Londres, Anh từ 1876. Tác phẩm: 112 truyện ngắn (1864 - 1910), Toàn tập (1990 - 2009), nội dung thể hiện ở nhiều chủ đề như: ý thức, tâm lý, mơ mộng, tình cảm, vẻ đẹp, chân lý nghệ thuật.

  • FRANÇOIS CHENG
    (Trích từ tác phẩm Khi những linh hồn lang thang trở về)

    Dưới gầm trời này, dưới cái gầm trời rất thấp này, tất cả đều có thăng có trầm, tất cả đều bị biến đổi. Tác phẩm về Những đột biến đã chỉ rõ điều đó, tổ tiên chúng ta đã nói: “Cứ năm năm thì có chuyển biến nhỏ, cứ năm trăm năm thì có đại đột biến”.

  • L.T.S: Sherwood Anderson (1876 - 1941) là nhà văn lớn của Mỹ. Ông có nhiều tư tưởng tiến bộ, và thường tỏ thiện cảm với những lực lượng vô sản cách mạng Mỹ, đặc biệt là trong những năm 1931 - 1935. Truyện ngắn "Những ngọn đèn chưa thắp" (Unlighted Lamps) của ông dưới đây được liệt vào một trong những chuyện ngắn xuất sắc trong nền văn học Mỹ từ trước đến nay. Câu chuyện về bi kịch nội tâm của những con người không phá vỡ nổi bức tường ngăn cách giữa những tình thân và cho đến khi nhắm mắt vẫn chưa kịp thắp lên ngọn lửa thông cảm.

  • Elena Pucillo Truong là người Ý, Tiến sĩ Ngôn ngữ và Văn học nước ngoài (Đại học Milano Italia). Cô dạy tiếng Pháp và Văn minh Pháp tại Milano từ năm 1982 và gần đây có dạy tiếng Ý tại Nhạc Viện, tại phòng lãnh sự danh dự Ý và tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP HCM.

  • LGT: Etgar Keret sinh ngày 20/8/1967 tại Ramat Gan, Israel. Nhà văn nổi tiếng với truyện ngắn và kịch bản phim, có ảnh hưởng lớn tới lớp nhà văn trẻ hiện nay ở Israel.

  • L.T.S: Narayan là nhà văn miền Nam Ấn Độ, sáng tác bằng tiếng Anh. Sinh 10/10 năm 1906 tại làng Madras (mất 13/5/2001), từng sống ở thành phố Mysore cổ kính của quê hương ông.

  • Ferit Edgu sinh năm 1936, từng sống sáu năm ở Paris học chuyên ngành gốm. Trong nhiều năm ông là người viết kịch bản quảng cáo và rồi điều hành một nhà xuất bản. Sự vô lý của cuộc đời, những ám ảnh dục tính, sự sa đọa và sự bất hòa của người trí thức là những chủ đề của ông.

  • HEINRICH BÖLL (CHLB Đức)

    (Heinrich Böll sinh 1917, mất 7-85 - giải thưởng Nôbel văn học 1972)

  • Ngoài các tác phẩm lớn về Việt Nam như Vạn Xuân, Lãn Ông, mấy năm gần đây, nữ văn sĩ Pháp Yveline Feray đã cho ra đời những tập truyện thần thoại và dân gian của các nước châu Á như Việt Nam, Trung Hoa, Campuchia, Tây Tạng. Vào cuối năm 2010, bà đã cho xuất bản tập “Chuyện kể của bà ngoại Ấn Độ”.

  • AKUTAHAVA RIUNÔXKÊ (Nhật Bản)

    Hôm ấy một mình Đức Phật đi dạo ven bờ đầm trên Niết bàn.
    Cả đầm toàn là sen trắng trong như ngọc, và nhị sen vàng tỏa ra xung quanh một mùi thơm ngọt, ngạt ngào.

  • L.T.S: LANGSTON HUGHES (1902 - 1967), nhà văn, nhà thơ, nhà viết kịch và dịch giả người Mỹ da đen, sinh ở Joplin, bang Missouri. Ông đã xuất bản 35 tác phẩm. Thơ của ông đã được dịch sang tiếng Việt. Những tác phẩm của ông phần lớn tập trung chủ đề đấu tranh cho quyền bình đẳng giữa người da đen và da trắng tại nước Mỹ. Truyện sau đây dịch trong tập truyện "The ways of white Folks".

  • Hình ảnh rồng Việt Nam từ xa xưa đã sớm đi vào nghệ thuật với nhiều loại hình khác nhau. Trong lịch sử nghệ thuật điêu khắc, nhiều công trình điêu khắc lấy con rồng làm đề tài đã trở thành những tác phẩm có giá trị văn hóa, trong đó không ít công trình điêu khắc đá được xem như là những tác phẩm mang dấu ấn phong cách nghệ thuật của một thời kỳ.

  • Nhà văn Phillip Van Doren Stern sinh ra tại Wyalusing, bang Pennsylvania và lớn lên tại Brooklyn, New York. The Greatest Gift là truyện ngắn nổi tiếng nhất của ông. Phillip Van Doren Stern đã từng gửi câu truyện này đi nhiều báo và tạp chí nhưng không nơi nào nhận đăng. Cuối cùng ông cho in truyện lên 200 tấm thiệp năm mới và phát cho bạn bè.