Hoàng Nguyễn hiện là giảng viên thanh nhạc Trường Cao đẳng Nghệ thuật Huế. Anh bước vào nghề hát từ năm 1968. Từ 1973 đến 1978 học thanh nhạc Nhạc Viện Hà Nội, sau đó chuyển về giảng dạy ở trường âm nhạc Huế. Năm 1981 đến 1985 học thanh nhạc tại Bungari. Với kỹ thuật thanh nhạc điêu luyện, Hoàng Nguyễn đã góp phần quan trọng vào thành công buổi trình diễn thanh nhạc Thính phòng đầu tiên tại Hội văn nghệ Thừa Thiên - Huế.
Ảnh: internet
Dưới đây là phỏng vấn của Huy Tập với ca sĩ Hoàng Nguyễn.
Huy Tập (HT) - Xin chúc mừng thành công của anh. Chương trình thanh nhạc thính phòng vừa qua đã cho nhiều người một ấn tượng tốt đẹp về anh, về nhạc kịch ô pê ra. Anh vui lòng cho biết cảm nhận của mình sau đêm diễn ấy.
Hoàng Nguyễn (HN) - Tôi thật sự xúc động trước thành công của đêm diễn. Khán giả là những người có kiến thức nhất định đã cùng tôi say sưa suốt cả chương trình. Tối về tôi mệt nhoài, nhưng do quá phấn chấn nên không sao ngủ được. Tôi vui vì ở Huế mình cũng có nhiều người am hiểu và hứng thú ca nhạc thính phòng, đây là mầm sống là giọt vui cho những người biểu diễn nhạc kịch ô pê ra, cho cách hát "bác học" tinh hoa của thế giới trên cố đô Huế chúng ta. Tuy nhiên tôi lấy làm tiếc vì "sân khấu" không đảm bảo thông số kỹ thuật, nên ô pê ra còn bị "ra đi" nhiều. Ước gì ở Huế, một trung tâm văn hóa lớn của cả nước có một phòng hát kịch ô pê ra thì thật là có ý nghĩa.
HT - Đêm biểu diễn thính phòng đó là đêm đầu tiên khai trương cho một phong cách diễn, một trường phái ca nhạc. Anh hiểu ý nghĩa đêm diễn thế nào?
HN - Vì là buổi diễn ô pê ra đầu tiên nên tôi rất lo. Đến khi diễn xong tôi mới thở phào nhẹ nhõm. Từ lâu tôi vẫn tiếc vì ô pê ra không được ra mắt chào Huế sớm hơn. Tôi tin rằng đến một ngày nào đó người ta sẽ quay về tìm lại cái lối diễn tư duy - bác học.
HT - Anh có nghĩ rằng phần đông khán giả còn rất xa lạ với ô pê ra không?
HN - Tôi biết, không riêng ở Huế mà là cả nước, ở cả Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, trường phái ô pê ra bác học chưa giành được vị trí xứng đáng, nhiều nơi bị bỏ quên. Nhưng, không phải vì thế mà tên tuổi những ca sĩ ô pê ra nổi tiếng bị lãng quên. Các anh các chị như Trung Kiên, Lô Thanh, Quốc Trụ, Thanh Trì, Thuý Liễu, Quý Dương... và chúng tôi là những lứa sau như Lê Dung, Quang Thọ, Quang Huy... vẫn đã và đang có những đóng góp quan trọng ở trong nước và một số nước khác trên lĩnh vực này.
HT - Có người nói rằng "ta giàu âm nhạc quá". Tôi tự thẹn. Nhưng anh xem, âm nhạc tràn vào ta xô bồ quá, vàng thau chộn rộn. Các nhạc phẩm đủ mác hiệu, các ca sĩ theo nhiều trường phái cùng đua nhau ra sàn diễn tranh tài. Quả là người ta nói cũng chẳng sai. Ô pê ra sẽ thích ứng với cuộc tranh tài này thế nào?
HN - Âm nhạc tồn tại được vì có khán giả. Âm nhạc kiểu gì thì cũng có kiểu khán giả của nó như thế. Công phá của nó thế nào còn do xu thế thời đại hướng đạo. Riêng âm nhạc ô pê ra như một trái tim con người đích thực, không cần mặc áo, không cần tô son trát phấn. Con tim ấy càng lớn lên, càng khỏe lên khi tri thức con người ngày càng tốt đẹp, ngày càng gần với thiên nhiên cội nguồn hơn. Bây giờ nếu như ở Huế ta, một đêm ca nhạc thính phòng, chừng 50 khán giả đến xem cũng đã là một niềm vui đáng trân trọng rồi.
HT - Tôi muốn hỏi anh sang khía cạnh khác một chút. Ở Huế và rất nhiều nơi khác có rất nhiều ca sĩ không qua đào tạo nhưng biểu diễn rất ăn khách. Là một giảng viên thanh nhạc, anh cho biết nhận thức của mình.
HN - (Suy nghĩ) Quả là như vậy. Một số ca sĩ được trời phú cho giọng hát tốt, có năng khiếu âm nhạc, lại được sự săn đón của khán giả ca nhạc xu thời, nên rất nổi tiếng. Tuy vậy, tôi cho rằng sức sống của giọng hát sẽ không bền, tuổi tác và thị hiếu kiểu mốt âm nhạc sẽ thải loại. Mặt khác vì không có học, không có nghề nên việc xử lý tác phẩm "khó" thường là không đạt, phần lớn rơi vào tẻ nhạt hời hợt. Cuộc thi giọng hát hay "giai điệu tháng 3" vừa qua, Huế ta không có giọng hát giải A, cũng một phần nguyên do là ca sĩ không có học về kỹ thuật thanh nhạc.
HT - Anh sẽ tiếp tục truyền thụ kỹ thuật hát cho sinh viên như anh đã hát chứ?
HN - Vâng. Tôi sẽ dạy như vậy.
HT - Nhưng tôi thấy, nhiều học trò của thầy cách hát không như thầy.
HN - Đúng. Nhà giáo chúng tôi chỉ dạy cho sinh viên phương pháp xử lý, cấu trúc âm thanh đẹp làm tiền đề để duy trì giọng hát, cách hát. Còn việc hát có hay không lại thuộc về xử lý tác phẩm, và sự rung động tâm hồn nữa. Con tim của trò thì thầy không thay thế được.
HT - Xin hỏi câu hỏi cuối cùng - Đời sống của anh hiện nay ra sao.
HN - Nghèo, khó khăn thiếu thốn lắm. Chỉ có "Lương" thôi.
HT - Cám ơn anh đã giúp tôi thực hiện bài phỏng vấn này. Chúc anh và thanh nhạc ô pê ra thính phòng sẽ thường xuyên "vào ra" với Huế.
HUY TẬP thực hiện
(TCSH47/01&2-1992)
Giáo dục âm nhạc trở nên rất quan trọng và cần thiết cho sự phát triển không chỉ mỗi cá nhân mà còn của một quốc gia
Đã hơn nửa thế kỷ kể từ ngày tình khúc Dư âm ra đời, ít ai biết ban đầu nó chỉ là một sáng tác “tính làm chơi bỏ túi” của anh bộ đội kháng chiến Nguyễn Văn Tý nhưng cuối cùng lọt ra ngoài rồi như gió bay đi “không còn cách nào chặn lại”.
Trong cuốn sách vừa phát hành mang tên Vang vọng một thời (NXB Hồng Đức và Công ty Sách Phương Nam ấn hành), cố nhạc sĩ Phạm Duy lần đầu tâm sự về hoàn cảnh ra đời những ca khúc nổi tiếng của ông như Bà mẹ Gio Linh, Đà Lạt trăng mờ, Nắng chiều rực rỡ, Ngậm ngùi, Kiếp nào có yêu nhau...
NGUYỄN TRỌNG TẠO
Đã có một thời chúng ta coi "Thơ Mới" (1930 - 1945) là thơ lãng mạn tiểu tư sản bi quan tiêu cực, coi những tác phẩm văn xuôi xuất sắc của Vũ Trọng Phụng là văn tự nhiên chủ nghĩa, là văn đồi trụy, dâm ô, sa đọa, coi những tác phẩm văn học viết về bi kịch, đau thương, mất mát của con người mới là bôi đen chế độ, là không lành mạnh.
Giữa chợ chiều, tiếng hát ru ngọt lịm làm người ta dừng lại. Câu chuyện hát ru giữa chợ chạm đến nhiều điều về văn hóa Việt - về người Việt và nét đẹp Việt hôm nay.
Tháng 10 tới, ca khúc Tiến quân ca của nhạc sĩ Văn Cao sẽ tròn 70 tuổi (10/1944 -10/2014). Ca khúc đã gắn liền với sự kiện lịch sử của dân tộc: Ngày 19/8 và 2/9/1945.
Giữa những xu hướng cách tân của các trường phái Ấn tượng, Biểu hiện, và sự nổi loạn của âm nhạc phi điệu thức trong khoảng thời kỳ năm 1900-1950, chủ nghĩa dân tộc nảy nở từ thế kỷ 19 vẫn bám trụ và tự làm mới mình theo hơi thở hiện đại.
Âm nhạc phi điệu thức bắt đầu nhen nhóm từ đầu thế kỷ 20 với những cách tân táo bạo trong hòa âm của trường phái Biểu hiện. Sự rũ bỏ dần dần những quy luật về điệu thức kế thừa từ hàng thế kỷ trước của âm nhạc phi điệu thức đã gây sốc lớn cho thính giả thời bấy giờ.
Họ coi đây là một sự nổi loạn trong lịch sử âm nhạc, nhưng không ngờ rằng nó lại dẫn đến một trật tự chưa từng có trong lịch sử sáng tác âm nhạc.
Cũng như trong hội họa, Ấn tượng (Impressionism) và Biểu hiện (Expressionism) là hai trường phái âm nhạc có tính lịch sử quan trọng, bởi chúng đánh dấu bước chuyển biến tâm lý của xã hội phương Tây khi giã từ thế kỷ 19 lãng mạn và kỷ luật để bước vào thế kỷ 20 đầy bạo lực và biến động.
BIỂN BẮC
Dẫn nhập
Chúng tôi nhớ trước đây - khi luận bàn về thơ, ở trên những vuông chiếu, hay bàn tròn hoặc ở sân diễn đàn thông tin giấy và điện tử - người ta thường hay đóng ấn cho những sáng tác “không ưa” rằng: đây là một bài viết có vần, là một bài vè chứ đâu phải thơ?!
Bạn có nhớ khi còn là một đứa trẻ, cách bạn nghe, nhận biết và cảm thụ âm nhạc khác với hiện tại như thế nào không?
Tháng 7 năm nay, nhạc sĩ Phó Đức Phương vừa tròn 70 tuổi. Bước vào lứa tuổi cổ lai hy, anh đang là một tay cự phách trong làng nhạc, có nhiều sáng tác mang âm hưởng dân ca rất thành công. Khá bận rộn với vai trò Giám đốc Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, Phó Đức Phương vẫn không quên hoạt động sáng tạo âm nhạc. Anh là một trong số các nhạc sĩ Việt Nam được giải thưởng Nhà nước.
Cho đến nay, một câu hỏi lớn của khoa học về âm nhạc vẫn là: liệu âm nhạc thuần túy có khả năng khơi gợi những cảm xúc trong con người như cách mà các sự vật, hiện tượng, diễn biến trong cuộc sống hằng ngày tác động lên chúng ta hay không, và nếu có thì cơ chế tác động đó như thế nào?
Ngày 15/5/2014, tại TP Vinh đã diễn ra hội thảo “Bảo tồn và phát huy giá trị dân ca trong xã hội đương đại (Trường hợp dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh)” do Viện VHNT Việt Nam phối hợp với hai tỉnh Nghệ An – Hà Tĩnh tổ chức.
DƯƠNG BÍCH HÀ
Để chào mừng kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2014), sáng 7/5/2014, tại Học viện Âm nhạc Huế, khoa Sáng tác - Lý luận - Chỉ huy đã tổ chức vòng chung khảo, lễ tổng kết, báo cáo và trao giải thưởng cho cuộc thi sáng tác ca khúc về Điện Biên.
Trong thế giới âm nhạc, không ít nghệ sỹ thành công trên cả hai lĩnh vực, độc tấu và chỉ huy, nhưng ít có trường hợp nào lên tột đỉnh vinh quang như Daniel Barenboim.
HOÀNG DIỆP LẠC
Mỗi con người thấy sự vật theo góc nhìn riêng của mình, như trong câu chuyện ngụ ngôn “Những người mù sờ voi”.
Nhân kỷ niệm 90 năm ngày sinh nhạc sĩ Văn Cao (15/11/1923-15/11/2013), đêm nhạc đặc biệt giới thiệu những tác phẩm âm nhạc tiêu biểu nhất của nhạc sĩ Văn Cao sẽ diễn ra vào tối 22/11 tới tại Cung văn hóa hữu nghị Việt Xô, Hà Nội.
Nhạc và lời: NGUYỄN VIỆT
Nhạc và lời: DƯƠNG BÍCH HÀ