Ngón nghề kinh doanh

09:39 07/11/2008
AKILE CAMPANILE(Nhà văn Italia)LTS: Số Tết này, TCSH chọn một truyện ngắn hài hước của một nhà văn Ý, có nhan đề “Ngón nghề kinh doanh”, qua bản dịch của dịch giả nổi tiếng Lê Sơn, để bạn đọc có dịp thư giãn trong dịp đầu Xuân.


Một người không quen biết đã kể cho tôi nghe một câu chuyện làm ăn khi chúng tôi cùng nhau bước ra khỏi ga xe điện cuối cùng.
- Tôi đã tìm ra được một phương thức kinh doanh lý tưởng, không bao giờ bị thua lỗ cả: tôi phất lên bằng cách đem phát mại một trong số những đồ dùng cá nhân của tôi. - anh ta thao thao nói.
Câu chuyện nhăng cuội của cái chàng này chẳng lấy gì làm hấp dẫn đối với tôi. Sở dĩ tôi đi cùng với anh ta là bởi vì chúng tôi cùng đường. Vả lại ban đêm đi một mình không phải bao giờ cũng an toàn, nhất là ở những nơi vắng vẻ. Tuy nhiên tôi không thể không bắt chuyện.
- Anh muốn nói rằng anh có nhiều đồ dùng cá nhân lắm à?
- Không, tôi bao giờ cũng chỉ bán độc một thứ.
- Chắc anh bán nó một lần và với số tiền rất hời, anh đã...
- Không, tôi bán nó không ngừng.
- Anh làm thế nào mà có thể bán đi bán lại vẫn một thứ hàng ấy?
- Thì chính tôi cũng không hiểu mà lại. Song đó lại là sự thật hoàn toàn. Tôi chào hàng, người ta trả tiền cho tôi, còn hàng thì không lấy.
- Lạ nhỉ “tôi nói” Đó là thứ hàng gì vậy?
- Đó là khẩu súng lục của tôi. Cho dù tôi chào hàng với bất cứ ai thì người mua lập tức đưa tôi tiền và điều kỳ lạ nhất là họ không lấy súng. Đôi khi tôi cố trao hàng cho họ bằng cách đi theo họ nhưng đều không ăn thua. Tất cả các khách hàng đều đi rất nhanh, có thể nói là họ đã co giò chạy như bị ma đuổi.
- Chắc là anh đã quảng cáo mặt hàng ấy, ca ngợi chất lượng của nó, nào là dễ sử dụng, nào là đường ngắm chính xác...?
- Tôi cũng chẳng kịp làm việc đó. Thông thường tôi nói rằng tôi không phải người bán hàng chuyên nghiệp “đó là sự thật, tôi chưa lừa dối ai bao giờ” Và chỉ có hoàn cảnh túng bấn mới buộc tôi phải giã từ thứ đồ dùng này. Tôi bắt đầu bằng việc giơ cho xem khẩu súng và nói: “Tôi nghèo khó, tôi cần một ít tiền...” Tôi chưa kịp nói xong thì khách hàng đã vội vã trao cho tôi tiền rồi bỏ chạy. Tôi rượt theo sau để trao hàng và gọi toáng lên: “Ông kia, hãy dừng lại!...”, nhưng chân ông ta cứ như mọc cánh vậy.
- Lạ thật, tại sao lại thế nhỉ?
- Tôi cho rằng sở dĩ tôi thắng đậm là bởi vì tôi tuân nghiêm ngặt những quy tắc kinh doanh.
- Những quy tắc gì vậy?
- Đó là chỉ chào hàng ở nơi nó cần thiết nhất. Ở đâu và lúc nào thì khẩu súng lục cần thiết nhất? Chính là ở nơi mà người ta cần phải bảo vệ mình. Chẳng hạn, ban đêm ở trên đường phố vắng. Ai là kẻ cần đến súng? Đó là người không có vũ khí. Thật là ngu xuẩn nếu đem súng lục đi chào mời kẻ có trong tay khẩu tiểu liên tự động.
- Tất nhiên rồi!
- Vậy là ban đêm tôi đi đến một vùng hẻo lánh, và nếu tôi nhìn thấy một người đi bộ một mình với vẻ nhút nhát thì tôi liền tiến lại mời anh ta mua khẩu súng lục. Đôi khi, để tăng thêm sức thuyết phục tôi nói thêm: “Ông hãy xem đây, súng đã lên đạn rồi. Chỉ cần bóp cò là cái chết đến ngay tức khắc”.
- Còn người đi đường thì sao?
- Thật là kì cục: anh ta đưa tôi một số tiền nhiều hơn giá của khẩu súng: có người trả bằng tiền, cũng có người trả bằng hiện vật. Có người sau khi trao cho tôi túi tiền lại còn quẳng cho tôi chiếc áo khoác rồi cắm cổ chạy mất. Nhưng tôi không dừng lại ở đây. Tôi suy nghĩ xem liệu có ai còn cần tới súng lục nữa không? Tỷ dụ như người vừa lĩnh ở nhà băng ra một món tiền lớn. Tất nhiên anh ta không cần sự bảo vệ ở nơi phố xá đông đúc. Bởi vậy tôi lẽo đẽo đi theo anh ta một hồi lâu rồi đưa hàng ra chào ở một góc phố khuất nẻo. Nhưng ngay cả trong trường hợp này, đáng lẽ phải tận dụng sự phục dịch tận tâm của tôi và mua thứ hàng hữu ích mà rẻ tiền đó thì anh ta thậm chí chẳng cần đợi đến lúc tôi nói giá, liền trao cho tôi tất cả gói giấy bạc rồi lại ù té.
- Và số tiền đó tất nhiên là nhiều hơn cái giá khiêm tốn của khẩu súng lục chứ?
- Lẽ cố nhiên, nhưng xin ông hãy nghe tiếp. Do có hiện tượng kì quặc như vậy nên tôi bèn đến cửa hàng bán súng để tự kiểm tra xem trong khẩu súng của tôi có tàng trữ giá trị gì đặc biệt không. Tôi tới đó trong lúc chủ hiệu đang thiu thiu ngủ sau quầy hàng; tôi rút súng ra và bắt đầu giải thích: “Tôi bị nghèo túng...” Thế là ông ta liền đưa cho tôi toàn bộ số tiền   trong két. Tại các cửa hiệu khác cũng diễn ra cảnh tương tự...
Hai chúng tôi đi qua những dãy nhà cuối cùng trên một phố vắng và tới đường hầm ở bên dưới đường xe hoả.
- Tôi chả phát hiện được giá trị tiềm tàng nào trong khẩu súng của tôi cả. Có thể ông giúp tôi làm việc đó chăng? - Anh ta rút súng ra. Như ông thấy đấy, khẩu súng rất hoàn hảo. Chỉ cần khẽ bấm cò...
- Tôi hiểu! - Tôi kêu lên, quẳng cho anh ta số tiền rồi ù té chạy, tai vẫn còn nghe thấy tiếng gọi văng vẳng của anh ta ở phía sau lưng... Sau đó tôi ngoái lại nhìn thì anh ta đã biến mất hút sau khi đút vào túi cái ví của tôi và khẩu súng mà anh ta không sao bứt khỏi được...
                        LÊ SƠN (dịch)

(nguồn: TCSH số 216 - 02 - 2007)

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • LTS: Butribabu tên thật là Sivarazu Vencata Xubarao (1916 - 1967) là một nhà văn lớn của Ấn Độ, tác giả của tiểu thuyết nổi tiếng “Còn lại gì?” và 10 tập truyện ngắn trong đó tập đầu tay “Năm truyện ngắn” xuất bản năm 1933. Ông sáng tác bằng tiếng Telugu truyện ngắn “Khasima Bi” in trong tập “Tuyển tập sáng tác của các nhà văn Nam Á” của nhà xuất bản “Văn học”, Mat-xcơva, 1980.

  • LGT: R. Grossmith sinh năm 1954 ở Dagenham thuộc London, nhận bằng tiến sĩ với luận án về Nghệ thuật tiểu thuyết của Vladimir Nabokov và hiện sống ở Glasgow, nơi ông làm việc biên soạn tự điển.

  • L.T.S: Nikom Rayawa là nhà văn trẻ sinh ở một làng phía Bắc thủ đô Băng Cốc. Nikom Rayawa thuộc phái văn học "Trăng lưỡi liềm" có xu hướng nhân bản và tự do.

  • Lỗ Tấn là nhà văn hiện đại Trung Quốc rất đỗi quen thuộc với bạn đọc Việt Nam. Ông quê ở Thiệu Hưng, Triết Giang, sinh ngày 25 tháng 9 năm 1881, mất ngày 19 tháng 10 năm 1936. Năm nay là năm kỉ niệm 130 năm ngày sinh và 75 năm ngày mất của ông.

  • William Butler Yeats (1865 - 1939) là nhà thơ và kịch tác gia lớn của Ailen, sinh ở Dublin. Cùng với T.Eliot, Yeats đã cách tân nền thơ Anh và Ailen. Được giải thưởng Nôbel năm 1923. Sáng lập Hội Văn học Ailen và Nhà hát Quốc gia Ailen.

  • LGT: O. Henry là bút danh của William Sydney Porter. Ông sinh năm 1862 và mất năm 1910, cùng năm qua đời của Mark Twain.

  • LGT: James Ross là nhà văn đương đại của Anh. Ông là một trong số những thành viên của trường phái Không Tưởng. James sống trong một căn nhà cũ, viết bên một chiếc bàn cũ bằng một chiếc máy tính xách tay giá rẻ, theo như lời ông nói. James Ross bắt đầu cầm bút từ năm 1996, cho đến nay đã viết hàng loạt truyện ngắn mang phong cách riêng, đậm chất huyền ảo và giả tưởng.

  • Mia Couto sinh ngày 5 tháng 7.1955 tại Beira, Mozambique. Ông là nhà văn Mozambique nổi tiếng. Các tác phẩm của ông viết bằng tiếng Bồ Đào Nha, đã được dịch rộng rãi ra nhiều thứ tiếng và được in ở trên 22 quốc gia. Truyện ngắn dưới đây được David Brookshaw dịch từ tiếng Bồ Đào Nha sang tiếng Anh. Bản tiếng Việt theo David Brookshaw.

  • LGT: Ngày nay, khi văn học dần rời xa đại tự sự mà thay vào đó là sự lên ngôi của tiểu tự sự thì truyện cực ngắn là một trong những thể loại được người sáng tạo và người đồng sáng tạo quan tâm. Tuy nhiên cho đến nay thì dường như vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất cho cái gọi là “truyện cực ngắn”. Truyện cực ngắn còn được biết đến dưới nhiều dạng thức định danh như “truyện chớp” (flash fiction), “truyện bất ngờ” (sudden fiction), “vi truyện” (micro fiction)...

  • L.T.S: Kurt Kusenberg (1904-1983), sinh ở Göteborg, Thụy Điển, mất tại Đức. Giám đốc văn học suốt ba mươi năm tại một nhà xuất bản trong nước và chủ biên một loại sách viết riêng về các triết gia, bác học và nhà văn. Tác giả của nhiều truyện kể mang màu sắc kỳ dị.

  • L.T.S: Miguel Rojas Mix, sinh năm 1934 tại thủ đô Chi-lê. Giám đốc viện Nghệ thuật châu Mỹ La tinh thủ đô San Chiago. Bỏ Chi lê sang Pháp dạy học ở Đại học Paris VIII. Viết tiểu luận, truyện ngắn, sách thiếu nhi. “Bàn tay Chúa” là truyện ngắn ác liệt tố giác chính quyền Pi-nô-chê khát máu tại Chi-lê chỉ có thể gây ra khổ đau, chết chóc, ly hương và quật khởi cho nhân dân xứ này. Truyện mang ý hướng ngụ ngôn, gợi ý, gợi hình, vừa có nét thần kỳ mà vẫn không xa hiện thực.

  • LTS: Valentin Rasputin sinh năm 1937 tại một ngôi làng ở Siberia, Ust-Uda. Tốt nghiệp xong đại học Irkutsk, ông làm việc cho các tờ báo ở Irkutsk và ở Krasnoyarsk trong nhiều năm. Truyện ngắn đầu tiên của ông xuất hiện năm 1961. Truyện “Tiền bạc cho Ma-ria” đem lại danh tiếng cho ông. Với những truyện xuất hiện sau đó như “Kỳ hạn cuối cùng”, “Hãy sống và nhớ đến tôi”, “Vĩnh biệt Ma-chi-ô-ra”, ông được khẳng định như một trong những nhà văn Xô-viết lớn nhất. Truyện ngắn dưới đây xuất hiện trong một tập truyện mới của ông, tập truyện có đề là “Cuộc sống và tình yêu”.

  • LGT: Hồ Thích là nhà văn, học giả lớn của Trung Quốc. Truyện cực ngắn này đã rạch đôi hai nền văn minh với hai lối sống, hai cách tư duy. Với nền văn minh nông nghiệp, xã hội tiểu nông, mọi thứ chỉ cần tương đối. Đem lối sống, cách tư duy ấy sang nền văn minh đại công nghiệp thì trật khớp hết, và… chết.

  • PHRÊ-ĐRÍCH SI-LAN-ĐE- Tất cả đứng dậy, - viên mõ tòa nói với giọng đều đều.Ông chánh án bước vào, kéo ghế lại gần rồi ngồi xuống.- Tất cả ngồi xuống, - viên mõ tòa làm xong phận sự, chẳng còn buồn để ý đến những gì diễn ra trước mắt.

  • A-ri-en Đot-phơ-man sinh năm 1942 tại Chi-lê. Giáo sư dạy thuyết giảng tại Đại học Văn thuộc Viện Đại học Chi-lê, ông phải rời bỏ Chi-lê vào năm 1973, viết truyện ngắn, tiểu luận và thơ.Truyện ngắn Viên thuốc bọc đường viết theo kỹ thuật chen lồng đối thoại và chen lồng hiện tại và tương lai.Nội dung truyện vạch trần sự vật lộn miếng ăn tại Hoa Kỳ khiến cho lắm kẻ tha phương lao vào một số nghề nghiệp nguy hiểm, khốn nạn.

  • An-ghiêc-đax Pô-xi-ux, sinh năm 1930, tại làng Ketubai - ông tốt nghiệp Khoa Ngữ văn Litva ở Học viện Giáo dục Klaipeda - Ông viết văn vào năm 1953, tác giả của nhiều truyện ký, đồng thời ông còn là nhà văn viết nhiều cho tuổi thơ.

  • VLA-ĐI-MIA XÔ-LÔ-KHINThị trấn nhỏ giữa buổi trưa hè bụi bậm, buồn tanh, vắng ngắt. Chẳng biết tự bao giờ, giữa thị trấn đã sừng sững một tòa đại giáo đường năm tháp nhọn. Nổi lên giữa những mái nhà một tầng có vườn cây xanh rì bao quanh trải đều lúp xúp hai bên bờ sông là gần chục nhà thờ, mà tháp của chúng cái thì màu da trời, cái thì màu lục, cái thì màu vàng.

  • Marie Luise Kaschnitz (1901-1974) là một nữ văn sĩ nổi tiếng và tiến bộ của Tây Đức, sinh trưởng ở Cac-lơ Xru-e (Karlsruhe) trong một gia đình sĩ quan. Bắt đầu hoạt động với tư cách cây bút văn xuôi từ những năm 20.

  • K. PAU-TỐP-XKISố phận một nguyên soái của Na-pô-lê-ông - mà chúng ta sẽ không gọi tên để khỏi làm phiền lòng những nhà sử học và những kẻ mọt sách - xứng đáng để đem kể cho các bạn, những người đang phàn nàn về sự nghèo nàn của tình cảm con người.

  • LTS: Vassily Shukshin (1929-1974), một diễn viên tài hoa, một đạo diễn phim lỗi lạc, một nhà văn tên tuổi. Thật khó nói lãnh vực nghệ thuật nào đã quyết định quá trình hình thành tài năng của Shukshin: truyện ngắn, tiểu thuyết hay điện ảnh? Nhưng dẫu sao vẫn không cần bàn cãi gì nữa về giá trị truyện ngắn của Shukshin. Xin giới thiệu một trong những truyện ngắn viết vào những năm cuối đời của nhà văn.