Ấy vậy mà tôi lại là “Nhà báo”, phụ trách cả một phòng thời sự của Đài truyền hình thành phố, gần hai chục phóng viên lúc đầu. Cùng năm - năm 78. Đài có một anh tên Đinh Hà từ bên Thông tấn chuyển sang làm thư ký giám đốc. Tổng biên tập Đài ông Nguyễn Kim. Cánh nhà báo chúng tôi có một đặc điểm là dễ quen nhau. Có anh quen rồi thì thân, thân rồi thì... Đinh Hà cho tôi vay được cây vàng “ròng” bốn con chín, không ràng buộc bất cứ một điều kiện nào có trả, không thôi để làm cái vốn mua nhà sau khi anh hỏi sơ sơ tôi, biết tôi không có tiền ngoài lương. Nhưng như đã nói, năm 78 hàng chẳng có thứ gì giá rẻ nhà đất một cây sao mua nổi tôi đã toan trả lại Đinh Hà nhưng sau lại nghĩ: Cầm làm cái vốn để bán bóng bay. Tuy nhiên cầm (và đã bán vàng ra thành tiền” tôi mới té ngửa: Ai bán? Trong lúc vợ và con tôi còn ở ngoài Bắc. Chẳng lẽ lại đi... “cho thuê vốn” lấy tiền lời. Và, lại một lần nữa tôi toan trả lại bạn nhưng sau tôi lại “nghĩ tiếp”; Hãy để đấy xem đã... Ngày hôm sau tới Đài, tôi đưa chuyện Đinh Hà cho mượn ra hỏi ý kiến anh em trong phòng, có một cậu tên Liêm phóng viên mới ra trường rất trẻ lòng dạ thẳng thuột nói tôi chẳng cần dè dặt: - Anh nghỉ hưu đi Tôi quay hỏi cậu ấy nghiêm túc; - Cậu nói thật đấy chứ? - Thật, Liêm vẫn cứ thẳng thuột. - Vì sao? - Anh tuổi 55 rồi lại còn thương binh nay anh ốm, mai anh đau. Lại còn “Cựu nhà báo”, anh nghỉ hưu được rồi. Tôi lại hỏi lại Liêm: - Mình hỏi thật cậu nhá: Ngoài những cái “không thể chối ấy ra”, thì trách nhiệm mình phụ trách phòng với Đài, với anh em không đến nỗi để các cậu chê chứ? - Anh mà không thương tật, cậu ấy vẫn tuồn tuột bộc bạch- phụ trách phòng chúng em còn thích nữa có. Tội một nỗi là sức khỏe... Rồi quả đúng thế thật, tôi được Ban giám đốc Đài cho nghỉ hưu, Đinh Hà xuống thay tôi. Cái năm bắt đầu nghỉ, tôi đi bán bóng bay như đã tính toán thật thấy là quá được: Một vốn bốn lời. Có tháng vào ngày lễ, một vốn năm lời, hơn năm lời mà nhàn. Dụng cụ chỉ là chiếc xe đạp với bình khí nén Hi- đrô tôi bán suốt hai năm chẳng cần vợ với con. Năm 80 tôi đã có ra số tiền quy ra vàng gấp năm lần số vàng Đinh Hà cho mượn, tôi mua được căn nhà nho nhỏ điện ra Bắc cho vợ dẫn con vào thẳng, làm một gia đình đúng nghĩa “đồng bộ” vợ chồng... Trong hai năm ấy, có một năm và có một ngày tôi nhớ có hai ông cháu ông già đi từ xa tới tôi trên vỉa hè thành phố, trời tháng sáu ban trưa. Ông già đầu bạc, tóc trắng như cước vuốt ngược, mắt ông đeo đôi tròng kính trắng, phong độ. Ông mặc bộ đồ sơ- vin áo thắt trong, chân ông đi giầy da bóng. Còn cháu bé gái đi theo ông tuổi độ 9, 10 mặc áo liền váy đầm (cũng xinh). Tới tôi ông già nhìn bóng trước, mới nói cháu bé gái sau: - Con thích quả nào? Cháu bé gái nheo đôi mắt ngoài nắng, ngẫm một lát nói ông: - Quả này này, tức cháu chỉ vào quả bóng màu đỏ tươi rói tôi bơm căng to nhất “đàn” buộc dây, treo lơ lửng trên cái ghi đông xe. Ông già dường chỉ đợi có vậy, lúc ấy mới quay qua tôi ông nói: - Anh bán cho cháu quả này. Mấy tiền cơ? - Dạ thưa hai đồng ạ - tôi nói - Hai đồng cơ à - ông già chê. Nhưng tôi vẫn thấy ông móc túi lấy tiền ra trả đủ cho tôi hai đồng, xin lấy bóng cho cháu. Xong ông cháu dắt nhau đi. Nhưng chỉ đi có đoạn - tôi thấy rõ như thế - ông dắt cháu quay lại. Tới tôi lần thứ hai, ông không mua thêm bóng (cũng không đổi). Mà nhìn bằng cái nhìn thiện cảm, ông hỏi tôi tiếng ấm: - Xin lỗi. Tôi hỏi khí không phải. Có phải anh là Quỳnh, Trung Đình Quỳnh không? Nếu anh Trung Đình Quỳnh thì tôi là Ngọc, Lâm Quang Ngọc thầy dạy của anh đây, anh Quỳnh còn có nhớ? Lúc ấy, thú thật tôi cũng mới để ý kĩ tới ông già. Thì ra đúng là thầy Ngọc thật, thầy dạy tôi những năm trước đây tôi học trường Đại học Tổng hợp ngoài Bắc, chưa đi B. Tôi lính quýnh kéo ghế mời thầy ngồi, mua nước mời thầy uống, hỏi thầy sao lại vào đây. Sức khỏe, vợ con thầy? Cháu bé gái kia với thầy quan hệ là sao?... Trả lời tôi thầy cho tôi biết: Thầy được Bộ điều vào tăng cường khâu cán bộ giảng dạy cho trường thành phố. Thầy được Nhà nước phong tặng danh hiệu giáo sư đã lâu lâu. Thầy hỏi tôi có biêt ai là Đinh Hà nhà báo? Tôi trả lời thầy: Biết. Nhưng là Đinh Hà nào. Đinh Hà “tây” (người Tây Ninh), Đinh Hà “treo” (cũng như treo bút), Đinh Hà “hòa” (người Biên Hòa) còn gọi “Đinh Hà cho mượn”. Đinh Hà nào cũng là nhà báo, thầy hỏi Đinh Hà nào. Thầy hỏi tôi “Sao lại có Đinh Hà cho mượn?”. Trả lời thầy tôi nói “Vì anh tốt, giúp con vốn liếng làm ăn để nhớ ơn, con gọi anh ấy vậy”. Thầy lại hỏi: “Đinh Hà ấy hẳn thoáng?”. Trả lời thầy: “Anh ấy thoáng, rất thoáng thưa thầy. Người Biên Hòa, phường Tân Tiến đẹp trai, da trắng, mắt sâu râu quai nón, thông minh lắm thầy ơi...” Nghe vậy thầy cười reo “Ôi vậy thì đúng là Đinh Hà thầy cần, Quỳnh giúp thầy với nhé”... Hôm ấy thầy đưa tôi địa chỉ của thầy, miếng bìa cứng màu in chữ đậm tên thầy: Giáo sư Lâm Quang Ngọc nhà dãy H, lầu 2, phòng số 5 khu chung cư VẪN BIẾT (mãi ngoại vi thành phố). Thầy hẹn tôi tới chơi, thầy sẽ cho tôi biết về Đinh Hà cho mượn của tôi. Thì ra đúng Đinh Hà cho mượn thật. Anh là đứa học sinh miền Nam năm 66- 67 được trên chọn cho Bắc học trường tôi học trước đó nhiều khóa, vẫn thầy Ngọc chủ nhiệm. Nhưng cái năm tôi học, con gái thầy Lâm Vân Anh đang còn học phổ thông. Năm Đinh Hà học, học cùng con gái thầy một lớp. Đinh Hà với Lâm Vân Anh học ngang tài ngang sức nhau (với đàn hay hát giỏi). Nhưng rồi cũng lại chỉ vì tại “cái ngang tài ngang sắc (với đàn hay hát giỏi ấy) mà họ bước vào “vùng cấm” lúc nào không hay. Đến khi chuyện vỡ lở ra, Đinh Hà “cao chạy xa bay” bằng một lệnh điều anh trở vào Nam gấp tăng cường cho báo chí trước đó đã cả tháng và trước cả năm cuối anh thi ra trường, để lại hậu quả cho thầy Ngọc một gia cảnh hết sức bi thương: Vợ thầy buồn con gái chết, cô Lâm Vân Chi. Lâm Vân Anh đẻ con xong (là cháu bé gái thầy Ngọc dắt) cũng chết do băng huyết, mình thầy “Gà trống nuôi cháu” cho đến ngày thầy gặp được tôi thuật lại câu chuyện. Và thưa các bạn tôi đã trở lại vào Đài truyền hình tìm gặp Đinh Hà nói lại chuyện thầy Ngọc. Thoạt đầu anh nhớ ra. Nhưng chỉ ít phút sau anh nhận với tôi anh “có” với Lâm Vân Anh, “linh tính” thấy Anh có bầu. Nhưng chỉ là “linh tính” thoáng qua, không nghĩ là chuyện bi thương đến như vậy, nhường ấy... Và, cũng xin thưa các bạn, anh đã bắt tôi dẫn anh đi ngay tới khu chung cư xin được tạ lỗi cùng thầy, nhận con Đinh Thị Thu Buồn cái tên sau khi được tôi cho tin - anh tự đặt lấy cho con. Còn tôi (cũng vẫn xin thưa các bạn) tôi đã trả anh cây vàng vay, bàn anh bỏ thêm ra ít nữa (giấu tên) lấy danh nghĩa Đài truyền hình nơi anh công tác, xây tặng thầy căn nhà tình nghĩa bởi rằng thầy, một giáo sư (cũng từng là bộ đội bị thương trong) nhiều cống hiến, rất xứng đáng được nhà, nói gì anh là “con” thực hiện lấy cái đạo lý xưa giờ: “Tôn sư trọng đạo”, may thay anh đã nge ra, khen tôi “Sáng kiến hay”... Nay thì căn nhà đã có từ lâu rồi, gần 20 năm cạnh Đài, đường... ngay trung tâm thành phố anh ở với thầy, với con Thu Buồn phục vụ, căm sóc thầy lúc tuổi cuối đời. “May nữa” anh chưa lấy vợ, tránh được sự rắc rối biết đâu “Con anh con tôi” với là dì ghẻ... “May nữa”: Bố mẹ anh định cư tại Mĩ, chắc chẳng bao giờ về”. May nữa..." Ngôi nhà giấu tên, biết bao giờ mới kể... Hiệp Hòa- Biên Hòa. Tháng 4- 2000 V.H (138/08-00) |
Vậy mà, đã hơn 50 năm, từ những năm tháng trẻ tuổi… Huế, ngày ấy đã xa. Đã là kỷ niệm. Đã mất đi nhưng vẫn không ngừng sinh nở. Như những câu thơ, một thời…
Việt Đức - Võ Quê - Phạm Xuân Phụng - Nguyễn Thiền Nghi - Nguyễn Văn Vũ - Lê Phùng - Thùy Phương - Trần Băng Khuê
Trại sáng tác văn học với chủ đề “Vinh Xuân - Mùa biển gọi” do Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế phối hợp với UBND xã Vinh Xuân tổ chức, diễn ra trong thời gian từ ngày 3/5 đến ngày 10/5/2024, gồm 14 nhà văn, nhà thơ và 1 nhạc sĩ khách mời, đã cho ra đời 58 tác phẩm.
TRẦN NHẬT THU
LÊ XUÂN VIỆT
DƯƠNG PHƯỚC THU
Ngày 18/9/1945, tại số 43 đường Trần Hưng Đạo, thành phố Thuận Hóa, Liên đoàn Văn hóa cứu quốc Thừa Thiên - tiền thân của Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế ngày nay được thành lập.
CHU SƠN
Cuối năm 1963 tôi từ Hội An ra Huế để nhận lại tập thơ Quê Nhà và giấy phép xuất bản tại nha thông tin Trung Việt.
TRẦN DZẠ LỮ
Gần một đời người làm thơ, sống giữa Sài Gòn với bao nhiêu thăng trầm dâu bể, có những ngày đói rách, lang thang. Bạn bè thì nhiều, có kẻ nhớ người quên sống khắp cùng đất nước, nơi đâu cũng để lại trong tôi ít nhiều kỷ niệm.
(SHO) Những người tôi gặp ở Huế trẻ hay già thường ngưỡng mộ anh là Thầy, một vị Thầy của môn âm nhạc, của tiếng, của lời, thân hay sơ mỗi người đều như chịu ít nhiều ân huệ của anh. Nhưng thoạt mơ hồ tôi hiểu danh hiệu ấy khác hơn khi được ngồi với anh, bên bàn cơm, khi vui ca, khi đi dạo, khi nghe anh hát, khi thấy anh ngồi yên giữa bạn bè, anh hiện ra là vị Thầy bên trên âm nhạc...
Mặc dù được các bác sĩ tận tình cứu chữa nhưng GS-TS Trần Văn Khê đã vĩnh viễn ra đi vào lúc 2 giờ 55 phút ngày 24.6. Ông thọ 94 tuổi.
LTS: Ngày 17-7-1988 nhà thơ THANH TỊNH đã qua đời tại Hà Nội sau một cơn bệnh nặng, thọ 77 tuổi. Tưởng niệm nhà thơ, người anh người đồng nghiệp đáng kính của anh em văn nghệ sĩ Bình Trị Thiên, chúng tôi xin giới thiệu bài viết của anh Hoàng Trung Thông và đoạn trích trong Điếu văn đọc tại lễ tưởng niệm nhà thơ tại trụ sở Hội văn nghệ B.T.T ngày 19-7-1988.
DƯƠNG THỊ NHỤN
Tôi biết nhà văn Bùi Ngọc Tấn qua chị Dung là hàng xóm cũ của tôi những năm 90 của thế kỉ trước. Chị Dung là cháu ruột lại gần nhà ông ở phố Điện Biên Phủ nên rất thân thiết với ông. Tôi chỉ nghe chuyện và đọc truyện của nhà văn Bùi Ngọc Tấn qua chị Dung.
LGT: Thúc Tề và Trần Kim Xuyến là hai nhà báo có nhiều đóng góp cho cách mạng Việt Nam. Một vấn đề đặt ra là: trong hai nhà báo liệt sĩ nói trên, ai mới đúng là “Nhà báo liệt sĩ đầu tiên của báo chí cách mạng Việt Nam?”. Nhiều ý kiến công nhận nhà báo Trần Kim Xuyến là nhà báo liệt sĩ đầu tiên, trong khi các tư liệu lại cho chúng ta thấy Thúc Tề mới đúng là nhà báo liệt sĩ đầu tiên.
TÔ NHUẬN VỸ
Trong số bạn bè thân tình của tôi, Ngô Minh rất “lạ”. Lạ đầu tiên là… nhỏ thó. Người thấp bé, tròn vo, tròn vo từ mấy chục năm ni luôn, chừ lại suốt ngày (e cả suốt đêm) ngồi máy tính viết bài.
Nhà văn Bùi Ngọc Tấn, tác giả của những tác phẩm nổi tiếng như: Nhằm thẳng quân thù mà bắn; Thuyền trưởng; Rừng xưa xanh lá ;Kiếp chó; Những người rách việc; Chuyện kể năm 2000... đã qua đời vào lúc 6 giờ sáng ngày 18.12. Nhà văn Bùi Ngọc Tấn sinh năm 1934 tại Thủy Nguyên, Hải Phòng. Ông bước vào sáng tác văn chương từ năm 20 tuổi và đã có một bút lực dồi dào để lại cho đời nhiều tác phẩm có giá trị.
Nguyễn Hữu Đang sinh năm 1913 , quê làng Trà Vi, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình. Ông tham gia Hội Sinh viên thị xã Thái Bình thuộc Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội và bị Pháp bắt vào cuối năm 1930 và bị giam hai tháng rưỡi tại thị xã Thái Bình.
Thi sĩ Kiên Giang là tác giả những bài thơ nổi tiếng Hoa trắng thôi cài lên áo tím, Tiền và lá, Ngủ bên chân mẹ… Ông cũng là soạn giả của những vở cải lương quen thuộc như Áo cưới trước cổng chùa, Người vợ không bao giờ cưới, Lưu Bình - Dương Lễ, Trương Chi - Mỵ Nương và hàng trăm bản vọng cổ. Như người bạn văn tâm giao Sơn Nam và thi sĩ đàn anh Nguyễn Bính, Kiên Giang cả một đời phiêu bạt sống rày đây mai đó, cho đến khi trái tim đột ngột ngừng đập”...
Ở tuổi 89, nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý - tác giả của ca khúc nổi tiếng "Dư âm" sống nghèo túng, bệnh tật và cô đơn trong căn nhà nhỏ giữa lòng Sài Gòn.
NGÔ ĐÌNH HẢI
Nhà văn Trần Áng Sơn sinh ngày 12/7/1937 tại Hải Phòng, lớn lên ở Huế, trưởng thành ở Sài Gòn, mất ngày: 18/5/ 2014.
QUANG VIÊN
Đại tướng Nguyễn Chí Thanh là vị tướng tài năng và đức độ. “Ông là một danh tướng, một nhà chính trị và nhà quân sự lỗi lạc” - Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt thốt lên khi nhớ về Đại tướng Nguyễn Chí Thanh như vậy. Trong cuộc sống tình cảm gia đình, cũng như ứng xử với văn hóa văn nghệ, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh cũng hết sức chí tình, có những việc làm rất đáng khâm phục. Nhà thơ Tố Hữu đã viết về ông rất hay: “Sáng trong như ngọc một con người”…